Սեւանից ջրառը գյուղացու հոգսը չի թեթևացնում, պետք է լուծել առկա խնդիրները. բնապահպան

Ազգային ժողովում պատգամավորները հաստատեցին Սեւանից հավելյալ 100 միլիոն մ³ լրացուցիչ ջուր վերցնելու նախագիծը ՝ հավատացնելով, որ ֆերմերների հոգսերը թեթեւացնելու համար են գնում այս քայլին, բայց մի շարք համայնքներից ահազանգեր ենք ստանում, որ ջուր չկա, եւ իրենց բերքն ամբողջությամբ չուրանում է: armtimes.com-ի հետ զրույցում «ԷկոԼուր» տեղեկատվական ՀԿ-ի նախագահ, բնապահպան Ինգա Զառաֆյանը տեղեկացրեց, որ իրենք մոնիթորինգ են անցկացնում, եւ երեկ ահազանգերի հետքերով գնացել են Գեղարքունիքի մարզ:

«Գնացինք Աստղաձոր համայնք, որտեղ ջուրը Սեւանից պոմպակայաններով է հասնում, սակայն պոմպակայանը հին է, կառուցվել է մոտ 40 տարի առաջ, այս տարի ընդհանրապես՝ թեկուզ մասնակի չի վերանորոգվել, եւ լինում են ջրի կորուստներ: Ոռոգման ցանցերի համար գումար է տրամադրվել, բայց մենք տեսնում ենք առկա խնդիրները եւ հարց է առաջանում՝ ո՞ւր են գնացել այդ գումարները: Ցանցերի չվերանորոգման դեպքում ջրի կորուստը կարող է հասնել մինչեւ 55%-ի: Սեւանից հավելյալ ջրառը նույնիսկ կորուստները չի փակում»,- նշեց բնապահպանը՝ հավելելով, որ 26 օրում Սեւանա լճի ջրի մակարդակն իջել է 8 սմ-ով:

Բացի ոռոգման ցանցի հետ կապված կարեւորագույն խնդրից, Ինգա Զառաֆյանն անդրադարձավ նաեւ ջրի մատակարարման գրաֆիկին եւ պահանջվող գումարին:

«Գյուղացիների համբերության բաժակը լցվել է, նրանք լացակումած են, միմյանց հետ ջրի համար կռվում են, չգիտեն՝ ինչ անեն, բերքը չորանում է: Համաձայն են՝ ասում են ջրամատակարարող ընկերության հետ պայմանագիր կկնքեն, բայց ջուր չկա, ինչի՞ համար կնքեն: Բոլոր ՀԷԿ-երը պատկանում են օլիգարխներին, նրանցից գումար չեն ուզում, խեղճուկրակ գյուղացուց են ուզում: Գյուղացին, որն իր ցանած բերքով օրվա հացի խնդիրն է լուծում, եթե գումարը չի վճարում, ջուր չի ունենում»,- գյուղացիների հոգսը ներկայացրեց բնապահպանը եւ նկատեց, որ սա եւս կարեւոր խնդիր է եւ անհրաժեշտ է լուծման տարբերակներ գտնել:

Վերջինս նկատեց, որ գյուղատնտեսությունն ապահովում է մեր ՀՆԱ-ի 17-18 տոկոսը եւ նմանատիպ վերաբերմունք չպետք է լինի այս ոլորտին, այն շատ կարեւոր ոլորտ է, սակայն առանց ջրի գյուղատնտեսություն չի լինում:

Ահազանգեր եղել են նաեւ Ներքին Գետաշենից. «Ներքին Գետաշեն գնացինք, այստեղ եւս ոռոգման ջրի հետ կապված խնդիր կա: Ոռոգման ջրի աղբյուրն այստեղ Արգիճի գետն է: Ջրամատակարարումն իրականացվում է «Մարտունի» ՋՕԸ-ի միջոցով՝ պոմպերով, ինչպես նաեւ գյուղացիների կառուցած ջրագծերով՝ ինքնահոս եղանակով: Արգիճի գետի սակավաջրության պատճառով գյուղացիները չեն կարողանում ինքնահոս ջուր հասցնել իրենց այգիներ: Ըստ տեղացիների` ջրառի կետը գտնվում է Արգիճի գետի վրա կառուցված ՓՀԷԿ-ի կայանից վերեւ, որտեղ դեռ գետը վերցված է ՓՀԷԿ-ի խողովակի մեջ, եւ գետում մնացած ջուրը քիչ է»:

Ինգա Զառաֆյանը նշեց, որ արդեն իսկ կատարված մոնիթորինգի արդյունքները փաստում են, որ ջրառը գյուղացու հոգսը չի թեթեւացնում, պետք է լուծել առկա խնդիրները: Նա տեղեկացրեց, որ Արմավիրի մարզի մի քանի համայնքներից եւս ահազանգեր ունեն, եւ պատրաստվում են հաջորդ շաբաթ այնտեղ մոնիթորինգ անցկացնել:

Հիշեցնենք, որ 2017-ին Սեւանա լճից օրենքով սահմանված 170 մլն մ³ առավելագույն ջրառից բացի, 100 միլիոն մ³ լրացուցիչ ջուր է բաց թողնվելու: 

Ըստ Էկոլուրի ներկայացրած տվյալների՝ ընդամենը 26 օրում Սեւանա լճի ջրի մակարդակն իջել է 8 սմ-ով: 2017թ-ին Սեւանա լիճը մակարդակի ամենաբարձր ցուցանիշին` 1900,91 մ բարձրությանը հասավ հունիսին: Հունիսի 26-ից լճի մակարդակը սկսեց իջնել` հուլիսի 21-ի դրությամբ կազմելով 1900.83մ:
Լճի մակարդակի անկումը պայմանավորված է Սեւանից ոռոգման համար իրականացվող ջրառով: Արդեն իսկ Սեւանա լճից բաց է թողնվել 141.595 միլիոն խմ ջուր, որից 0.741 միլիոն խմ-ն չկարգավորվող արտահոսքն է: 

Սեւանա լիճ ջրի մուտքը կազմում է 95.414 միլիոն խմ, որից 15.396 միլիոն խմ-ն ստորգետնյա հոսքն է, 80.018 միլիոն խմ-ն Արփա-Սեւան ջրատարով հոսքը:

«Արփա-Սեւան» ջրատարով հուլիսի 5-ից սկսած Սեւանա լիճ ջուր չի հոսում: «Արփա-Սեւան» ջրատարով Սեւան ջուր է տեղափոխվել ընդամենը 3 ամիս` ապրիլից մինչեւ հուլիսի սկիզբը: Մինչդեռ այս ջրատարը կոչված է Կեչուտի ջրամբարի միջոցով Սեւանա լիճ ուղղել Արփա եւ Եղեգիս գետերի հոսքերի մի մասը` գումարային 250 միլիոն խմ ջուր տարեկան: