Ասում է՝ արտահանումն աճել է. որտեղից էդքան շոր ու լոլիկ

06/08/2016 schedule22:08

Վերջին մի քանի օրերին հայ հանրությունը տեղեկացավ, որ իր երկրի տնտեսությունը որակական փոփոխություն է կրել: Ավելի լավ որակի է դարձել, այսինքն: Այդ մասին արդեն երկու անգամ ասել է վարչապետը:

Ինչպես ասում էր Հովիկ Աբրահամյանը՝ «...աճն ապահովվել է արտաքին առեւտրի շնորհիվ, ինչը նշանակում է, որ արդեն իսկ տեղի է ունենում որակապես նոր տնտեսական աճ, այն է՝ ներքին սպառմամբ պայմանավորված տնտեսական աճից մենք անցնում ենք արտադրությամբ եւ արտահանմամբ ուղղորդվող տնտեսական աճի»: Այսինքն մենք ոչ թե արտադրում ու սպառում ենք, այլ այնքան ենք արտադրում, որ համ սպառում ենք, համ արտահանում ու ավելի քիչ ենք ներմուծում...:

Բայց արդյոք դա իրականությո՞ւն է: Դա պարզելու համար պետք է ստուգել առաջին հերթին արտահանման ցուցանիշները: Այս տարվա առաջին կիսամյակի ցուցանիշներով, որի վրա հենված են վարչապետի պնդումները, արձանագրվել է արտահանման մոտ 17 տոկոս աճ: Անցած տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ արտահանումը աճել է 117 միլիոն դոլարով:

Բայց առաջին կիսամյակի ընթացքում տեղի են ունեցել իրադարձություններ, որոնք, այսպես ասենք, այնքան էլ շատ հիմք չեն տալիս այդ ցուցանիշները ընդունել հալած յուղի տեղ: Եվ ահա թե ինչու: Այս տարի արձանագրվեց, օրինակ, լոլիկի արտահանման կտրուկ աճ: Եթե ասենք կտրուկ, կնշանակի ոչինչ չենք ասել: 2015 թվականի ողջ ընթացքում ՀՀ-ից արտահանվել էր մինչեւ 300 տոննա լոլիկ, իսկ այս տարվա առաջին 4 ամիսների ընթացքում միայն Ռուսաստան արտահանվեց 20 հազար տոննա: Աճը ոչ թե կտրուկ է, այլ աստղաբաշխական: Իրավունք ունե՞նք կասկածելու այս ցուցանիշի վրա: Իհարկե ունենք:

Տարվա առաջին 4 ամիսների ընթացքում արտահանվող լոլիկը պետք է աճեցված լինի ջերմոցներում: Այս ընթացքում Հայաստանում այնքան ջերմոց չի կառուցվել, որտեղ հնարավոր կլիներ աճեցնել լրացուցիչ 20 հազար տոննա լոլիկ: Խոսքը մեկ-երկու հեկտար մակերես ունեցող ջերմոցների մասին չէ, այլ ավելի քան 100 հեկտարի: Եթե մենք արտահանել ենք եղած ջերմոցներում արտադրված լոլիկը, ապա մեր խանութներում այս ընթացքում լոլիկ պետք է չլիներ ընդհանրապես: Բայց համ եղել է մեր խանութներում, համ էլ 20 հազար տոննա արտահանել ենք: Հանելո՞ւկ է: Ոչ այնքան: Պետք չէ մոռանալ, որ այս տարվա հենց սկզբից Ռուսաստանը պատժամիջոցներ կիրառեց Թուրքիայի նկատմամբ եւ արգելեց թուրքական արտադրության բազմաթիվ ապրանքների, այդ թվում նաեւ լոլիկի ներմուծումը ՌԴ տարածք: Հենց այդ պահից սկսած կտրուկ աճեց Հայաստանից լոլիկի արտահանումը Ռուսաստան: Աճն այնքան կտրուկ էր, որ ՌԴ «Ռոսսելխոզնադզորը» կասկած հայտնեց, թե Հայաստանից Ռուսաստան ներմուծվող լոլիկը իրականում թուրքական է եւ պարզապես վերաարտահանվում է ՀՀ տարածքով: Դա չապացուցվեց, բայց թվերի հետ չես վիճի:  Այսինքն, ակնհայտ է, որ գոնե լոլիկի արտահանման մասով ունենք խիստ կասկածելի ցուցանիշներ:

Մյուս ապրանքախումբը, որի մասով արձանագրվել է արտահանման կտրուկ աճ, մանածագործական արտադրանքն է: Այս տարվա առաջին կիսամյակում մանածագործական արտադրանքի արտահանումը Հայաստանից աճել է 2 անգամ` 21 միլիոն դոլարից հասնելով 42 միլիոն դոլարի: Մի հետաքրքիր զուգադիպությամբ ՌԴ-ի կողմից մտցված հակաթուրքական պատժամիջոցների ցանկում է նաեւ թուրքական տրիկոտաժը: Իհարկե, ոչ ամբողջությամբ: Մասնավորապես հումքի եւ կիսաֆաբրիկատների ներմուծումը Թուրքիայից թույլատրված է, իսկ պատրաստի արտադրանքը` ոչ: Ու այդ ֆոնին Հայաստանից հիմնականում Ռուսաստան արտահանվող մանածագործական արտադրանքը հանկարծ կրկնապատկվում է: Հիմքեր ունե՞նք արդյոք կասկածել, որ պատժամիջոցների տակ հայտնված ապրանքները բերվում են Հայաստան, որոշակի փաստաթղթային փոփոխություններ են կատարվում եւ արտահանվում Ռուսաստան: Թերեւս կան այդպիսի հիմքեր:

Խնդիրն այն չէ, լավ է, թե վատ, որ կարողանում ենք այդպիսի գործարքներ անել: Խնդիրն այն է թե ինչ է լինելու, երբ Ռուսաստանը հանի իր պատժամիջոցները Թուրքիայի վրայից, եւ թուրք գործարարները կարող են առանց խոչընդոտի կրկին իրենց արտադրանքը իրացնել Ռուսաստանում: Ու երբ այդ ժամանակ Հայաստանից արտահանումը կտրուկ նվազի, մեր տնտեսության ինչպիսի որակական փոփոխության մասին է հայտարարելու վարչապետը: Իրոք, չափազանց հետաքրքիր է:

Բայց արտահանման աճի վերաբերյալ կան նաեւ կասկածներ: Խոսքը կեղծ արտահանումների մասին է: Խնդիրն այն է, որ Ռուսաստանի օրենսդրության համաձայն՝ այդ երկրից կապիտալի արտահանումը բավականին դժվար է: Այդ իսկ պատճառով, ըստ մասնագետների, ռուսաստանցի գործարարները իրենց գումարները ՌԴ-ից հանելու համար օգտվում են տարատեսակ սխեմաներից, որից մեկն էլ, այսպես կոչված, կեղծ կամ փաստաթղթային արտահանումն է: Ռուս տնտեսվարողը հայ տնտեսվարողի հետ պայմանագիր է կնքում Հայաստանից մի ինչ- որ ապրանք ներմուծելու վերաբերյալ: Փողը փոխանցում է հայաստանցի իր գործընկերոջը, սակայն պատվիրված ապրանքը չի ստանում: Տեսականորեն սա շատ դժվար իրականանալի սխեմա է եւ գործարկելու համար անհրաժեշտ են օֆշորներում գրանցված ընկերություններ, մաղարիչներ, կաշառքներ եւ այլն: Սակայն հաշվի առնելով ԵՏՄ-ում կոռուպցիայի խորությունը, գործնական այդ սխեմաները բավականին գործունակ աշխատում են: Արդյունքում ստացվում է, թե Հայաստանից իբր ապրանք արտահանվեց, սակայն իրականում դա երեւում է միայն թղթի վրա: Թե որքանով են այս սխեմաները աշխատում Հայաստանում, դժվար է ասել: Դա առանձին ուսումնասիրության թեմա է:

Տպել
3973 դիտում

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան