Մահթումկուլի Ֆրագիի ուղերձները շարունակում են արդի մնալ մինչ օրս. նախագահը մասնակցել է Աշխաբադում ընթացող համաժողովին

11/10/2024 schedule16:17

Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը մասնակցել է Աշխաբադում ընթացող Մահթումկուլի Ֆրագիի 300-ամյակին նվիրված «Ժամանակների և քաղաքակրթությունների փոխկապակցվածությունը՝ խաղաղության և զարգացման հիմք» խորագրով՝ պետությունների և կառավարությունների ղեկավարների միջազգային համաժողովին և հանդես է եկել ելույթով:

62115_b.jpg (1.65 MB)

«Մեծագույն պատիվ է մասնակցել այս բարձր մակարդակի միջազգային համաժողովին, որը կազմակերպվել է ի հիշատակ թուրքմեն ժողովրդի հպարտության՝ վաստակաշատ բանաստեղծ ու մտածող, թուրքմենական դասական գրականության հիմնադիր Մահթումկուլի Ֆրագիի 300-ամյակի:

Նրա անզուգական ներդրումն անջնջելի հետք է թողել տարածաշրջանի մշակութային և մտավոր ժառանգության մեջ, մասնավորապես Թուրքմենստանի գրական և ազգային ինքնության վրա, և այն շարունակում է ոգեշնչել սերունդներին աշխարհի տարբեր անկյուններում:

Հիրավի, կան այնպիսի անհատներ, ովքեր իրենց խորը էությամբ և նվիրումով այնքան են միաձուլվում իրենց ժողովրդի մշակութային ԴՆԹ-ի հետ, որ իրենք էլ դառնում են երկրի քաղաքակրթական կոդի անբաժանելի մասնիկը: Իսկ Մահթումկուլի Ֆրագին, իհարկե, այն մշակութային հարստացնողներից է, ովքեր ծնվում են դարաշրջանը մեկ անգամ:

Մահթումկուլիի պոեզիան հանդիսանում է մարտահրավերների, համարձակ հավակնությունների և հարատև հաղթանակների բացահայտ վկայություն, որոնք սահմանում են թուրքմեն ժողովրդի պատմական և մշակութային պատմությունը: Համամարդկային արժեքների ջատագով և մարդասեր Մահթումկուլի Ֆրագիի ուղերձները շարունակում են արդի մնալ մինչ օրս։

Հայերը քաջածանոթ են նրա ստեղծագործություններին, ինչը մեզ հնարավորություն է տալիս նկատելու բազմաթիվ նրբերանգային զուգահեռներ նրա գրական ավանդների և հայ գրականության պատմության հարուստ գոբելենի միջև։

Տեղին է հիշատակել Սայաթ-Նովայի հարուստ և նրբագեղ գրական ժառանգությունը, որի երաժշտա-բանաստեղծական ժառանգությունը ծառայում է որպես մշակութային փարոս հայախոս աշխարհի համար, ճիշտ այնպես, ինչպես Մահթումկուլիի ստեղծագործությունները՝ թուրքմեն ժողովրդի համար։

Թեև երկու բանաստեղծներն էլ խորանում են համընդհանուր թեմաների մեջ, ինչպիսիք են սերն ու կորուստը, նվիրումը և ինքնությունը, նրանք խորապես լուսավորում են մարդկային փորձառության հարստությունն ու բազմազանությունը:

Մահթումկուլին ընդլայնել է ազգային գրականության հայեցակարգը՝ ընդգծելով մարդասիրությունը, որը կապում է մեզ բոլորիս: Նա անդրադարձել է մարդկային փորձառության տարբեր ասպեկտներին՝ միաժամանակ ընդգծելով մեզ միավորող ընդհանրությունները:

Այս իմաստով, այս հիշարժան առիթը կարող է դիտվել նաև որպես դասական գրականության վերագնահատման առանցքային ջանք՝ ազգերի միջև բովանդակալից կապեր հաստատելու, փոխադարձ հարգանք զարգացնելու և խթանելու ազգային գրականությունը համաշխարհային ժառանգության ավելի լայն շրջանակում ինտեգրելու հրամայականի խորը ըմբռնումը:

Եվս մեկ բան, որ կցանկանայի նշել, այն է, որ Մահթումկուլին կարողացավ ներկայացնել իր խորը փիլիսոփայական մտքերի շնորհները՝ դրանք յուրովի մատուցելով։ Մահթումկուլիի բանաստեղծությունները կարդալիս կարելի է զգալ «թուրքմենական այգիների ստվերն ու զովությունը»:

Մահթումկուլի Ֆրագիի պոեզիան իր բնույթով խաղաղասիրական է, և իր ստեղծագործություններում խաղաղության ուղերձ է հղում աշխարհի բոլոր ժողովուրդներին: Մահթումկուլիի պոեզիան լավագույնս կարելի է նկարագրել իր իսկ խոսքերով՝ «Արևից ավելի պայծառ և լուսնից ավելի մաքուր»: Հատկապես հետաքրքիր է, որ Մահթումկուլին հիշեցնում է իր ընթերցողներին «Օրհնված է բարերարը, որովհետև բարի գործերը տարածվում են աշխարհով»: Այստեղ կարող ենք տեսնել, որ հեղինակը հասարակության բարօրությունը կապում է յուրաքանչյուր անհատի հոգու բարօրության հետ:

Մարդկությունը պետք է լսի և ուշիմ լինի այս ուղերձին, որն արձագանքում է դարերի խորքից ավելի քան երբևէ, երբ մենք բախվում ենք աննախադեպ մարտահրավերների, նոր սպառնալիքների և համաշխարհային մասշտաբի մարտահրավերների:

Ինձ համար առանձնահատուկ ուրախություն է հայտնել, որ վաղը Թուրքմենստանի մայրաքաղաքում կներկայացվի Մահթումկուլի Ֆրագիի ընտրյալ ստեղծագործությունների հայերեն թարգմանությունը։

Եզրափակելով՝ ցանկանում եմ իմ անկեղծ երախտագիտությունը հայտնել Թուրքմենստանի հարգարժան նախագահին՝ այս կարևոր համաժողովին իր սիրալիր հրավերի, կառուցողական երկխոսության և ապագա համագործակցության նոր վայր ստեղծելու համար»:

Տպել
6494 դիտում

Ոստիկան եմ օրը 24 ժամ, շաբաթը 7 օր, տարին 12 ամիս՝ անկախ նրանից՝ այդ պահին համազգեստով եմ, թե ոչ. կին պարեկ (տեսանյութ)

Իրանը ռազմական պատասխան կտա Իսրայելին. Ազգային անվտանգության խորհուրդը որոշում է ընդունել

Հրդեհի հետևանքով եղևնու և սոճու տնկիներ են ջերմահարվել, այրվել է մոտ 10 հա խոտածածկույթ

Մատուռի մոտակայքում քաղաքացին ընկել, վնասվել է

Այցելել էինք «Բազումք» տիեզերական հետազոտությունների լաբորատորիա. Հակոբ Արշակյանը տեսանյութ է հրապարակել

Երևանի դպրոցներից մեկում մարտական նռնակներ են հայտնաբերվել և վնասազերծվել

«Voila». Նիկոլ Փաշինյանը տեսանյութ է հրապարակել Աննա Հակոբյանի հետ մեքենայով երթևեկելիս

Պոտենցիալը, որն ունի Հայաստանը բժշկության ոլորտում, պետք է որպես մտավոր կապիտալ արտահանվի բժշկական զբոսաշրջության տեսքով

Հրդեհ է բռնկվել Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթուղու Ախալքալաքիի հատվածում

Կադիրովը չեղարկել է գերիներ չվերցնելու հրամանը. ինչ նամակներ են գրել ուկրաինացիները նրան

Ժնևում քննարկվել են Զարգացման իրավունքի միջազգային կազմակերպության և ՀՀ-ի հետագա համագործակցության հեռանկարները

Հետաքրքիր չէ՝ ով կլինի ԱՄՆ նախագահը, պետք չէ չափազանցնել նրանց նշանակությունը համաշխարհային գործընթացների վրա. Մեդվեդև

Իրանի գերագույն առաջնորդը սպառնացել է ԱՄՆ-ին և Իսրայելին

Երևանի «Շտապբուժօգնություն» ընկերության ծառայության որակն ու ֆինանսական վիճակն էականորեն բարելավվել է. Տիգրան Ավինյան

ԱԺ հանձնաժողովը մասնակցել է ԵՄ խորհրդարանների եվրոպական հարցերով հանձնաժողովների համաժողովին (տեսանյութ)

«Գիր ու ղուշ գցինք», ես դարձա դիսկ ջոկեյ. հույն գյումրեցին՝ Հայաստանի առաջին կին դիջեյը. Լյուդա Բիլբիլիդի

Բախվել են բեռնատարն ու «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենան. կան տուժածներ

ԱԳՆ-ն ցավակցություն է հայտնել Սերբիայում տեղի ունեցած փլուզման կապակցությամբ

Պետական քաղաքականությունը նպաստում է ոլորտի զարգացմանը և ընկերությունների կայացմանը. բացվել է «Լույսեր» բնակելի համալիրը

«Մանչեսթեր Յունայթեդ»-ի գլխավոր մարզիչը հեռացվել է պաշտոնից. Էրիկ տեն Հագը հրաժեշտի նամակ է հրապարակել

Օդի ջերմաստիճանը կնվազի. լեռնային գոտիներում ձյուն կտեղա

Վաղինակ Քարամյանը որոնվում է որպես անհետ կորած

Սերբիայի Սուպերլիգայի խաղերը հետաձգվել են Նովի Սադում տեղի ունեցած ողբերգության պատճառով

Ղազախստանին առաջարկվել է դառնալ BRICS-ի գործընկեր

Շանհայի համագործակցության կազմակերպության անդամ երկրները դատապարտել են Իրանի ռազմական օբյեկտների վրա հարձակումը

Որքան գումար է 1 օրում հավաքագրվել ուղեվարձը միայն 100 դրամանոցի կամ QR կոդի միջոցով վճարելու տարբերակով

Ալեքսանդր Լազարյանը` ծանրամարտի Եվրոպայի Մ20 տարեկանների չեմպիոն

Դոլարը շարունակում է էժանանալ. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան նոյեմբերի 2-ին

Աքորի գյուղի տներից մեկում հրդեհ է բռնկվել

Ամուսինը պատանդ է վերցրել 23-ամյա կնոջը և սպառնացել կտրել կոկորդը

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության Արմավիրի մարզի ընդլայնված կազմով նախաձեռնող խմբի նիստ

Վաղուց գործելու ժամանակն է՝ հանուն մեր հայրենիքի շենացման և ուժեղացման. Էդգար Զաքարյան

Սկանդալ «Ну-ка, все вместе»-ի տաղավարում. ինչպես է Լազարևն արձագանքել Արփի Աբգարյանին կողմ չքվեարկած ժյուրիի անդամներին

Հեղեղված ավտոկայանատեղիներում կարող են մահացած մարդիկ լինել. Իսպանիայում զոհերի թիվը հնարավոր է հասնի 500-ի

Լիլիթ Մակունցը մասնակցել է ԱՄՆ Պետքարտուղարությունում կազմակերպված Դիվալիին նվիրված ընդունելությանը

Ինչ իրավիճակ է հանրապետության ճանապարհներին և Լարսում

Մեքենաների բախումից հրդեհ է բռնկվել. «Օպել»-ի վարորդը մահացել է, կա տուժած (լուսանկարներ)

Էրդողանը դատի է տվել Ստամբուլի քաղաքապետին և ընդդիմության առաջնորդին

Գևորգ Պապոյանն այցելել է Արմավիրի գինեգործարաններ. «Ոսկենի»-ում նախարարը ստորագրություն է թողել անվանական տակառի վրա

Փոփոխություն է կատարվել «Կինեմատոգրաֆիայի մասին» ՀՀ օրենքում. Արթուր Մարտիրոսյանը հանդիպել է Օբիդ Նազարիոնի հետ