Եթե համարում ենք, որ դրամի արժեզրկման դեպքում գազի սակագինը պետք է նվազի, ուրեմն հակառակն էլ պետք է լինի. տնտեսագետ

02/06/2023 schedule12:55

Օրերս «Ապրելու երկիր» կուսակցության նախագահ Մանե Թանդիլյանը «Ֆեյսբուք»-ի իր էջում հայտնել էր, որ դիմել է Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողով, որպեսզի նախաձեռնի բնակիչների համար գազի սակագնի փոփոխության գործընթաց՝ այն 1 խմ-ի համար գործող 143,7 դրամից առնվազն 16 դրամով նվազեցնելու համար։

Տնտեսագետ Արմեն Քթոյանը նկատում է՝ եթե պետությունն իջեցնում է որևէ ծառայության սակագին, ապա մատակարարող ընկերությունն էլ կարող է հրաժարվել որոշակի ծառայություններ մատուցելուց։

«Ամեն ինչ հնարավոր է անել, սակագինը որոշում է պետությունը, ՀԾԿ-ն էլ միտված է հանրության շահերին ծառայելու։ Այլ հարց է՝ որոշված գնով ծառայությունը կիրագործվի՞, թե՞ ոչ։ Եթե այս պարագայում դիտարկենք գազը, այստեղ «Գազպրոմ Արմենիան» կարող է ասել, որ ես այդ գնով չեմ իրացնելու, որովհետև վնասներ կկրեմ, այդ վնասները ո՞վ է փոխհատուցելու։ Ենթադրենք՝ որևէ ծառայության արժեքը 80 դրամ է, պետությունն այդ ծառայությունն իրականացնողին ասում է՝ պետք է 50 դրամով վաճառես, վաճառողը պատասխանում է՝ խնդիր չկա, բայց մնացած վնասները սակագնի իջեցման հետևանքով, որ կարող է կրել ընկերությունը, փոխհատուցելու է պետությունը։ Պայմանագիր կա յուրաքանչյուր ծառայության հետ և սկզբունքներ՝ ցանկացած ծառայություն մատուցելու համար»,-  «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասում է նա։

Հարցին, թե նման դեպքում մատակարարող ընկերությունն ի՞նչ ծառայություններից կարող է հրաժարվել, զրուցակցը նկատում է՝ օրինակ՝ գյուղական համայնքներում գազ մատակարարելուց, սակագնի նվազեցումը կարող է հանգեցնել ծառայության որակի անկման և իրավիճակի որոշակի փոփոխության։

«Այստեղ էական է, թե դրա հիմքում ինչ հիմնավորումներ կան։ Հանձնաժողովը դրանք կհամարի՞ արժանահավատ։ Հանձնաժողովն է տիրապետում ողջ ինֆորմացիային և ներկայացված փաստաթղթի հիման վրա որոշումներ ու գնահատականներ տալիս։ Իրավիճակները կարող են տարբեր լինել։ ՀԾԿ-ն ի գիտություն է ընդունում այն գինը, որով գազը մտնում է Հայաստան, և, ըստ էության, կարգավորման առարկա է հանդիսանում կամ վերահսկում այն ծախսերը, որոնք կատարվում են սահմանից սպառողին գազը հասցնելու համար, դիտարկվում են, թե որքանով են հիմնավոր մեծածախ գնի վրա դրվող կամ սահմանից ՀՀ մտնող գազի գնի ավելացումները»,- նկատում է Քթոյանը։

Հարցին՝ ՀՀ-ի կողմից նման որոշումը նաև քաղաքական ենթատեքստ չի՞ ստանա, վերջինիս նշում է՝ սակագնի իջեցումը կապ չունի Ռուսաստանի որոշումների հետ, այսինքն՝ եթե ՀՀ-ն որոշում է գազի գինն իջեցնել, ՌԴ-ն չի կարող դժգոհել։ Քթոյանը պնդում է՝ այստեղ հարցն այն է, թե սակագինը, որը կսահմանի հանձնաժողովը, ընդունելի կլինի՞ գազը մատակարարող ընկերության համար:

«Միակողմանի չի լինում որոշումը։ Հաշվի պետք է առնել նաև մյուս կողմի կարծիքը։ Միևնույն ժամանակ ընկերությունը չի կարող չընդունել որոշված սակագինը, այսինքն՝ եթե ՀԾԿ-ն որոշում է, որ պետք է սակագինը նվազի, ընկերությունը ընդունում է, բայց որոշ սահմանափակումներով։ Գազի դեպքում, օրինակ, կարող է հրաժարվել պրոցեսների անվտանգությունից, մատակարարման անխափանելիությունից, ապահովումից։ Կարող է չերաշխավորել ծառայությունների ամբողջականությունն ու անվտանգությունը, հետևաբար միակողմանի որևէ որոշում կայացվել չի կարող»,- ասում է նա:

Արդյոք տարադրամի տատանողականությունը կապ ունի՞ սակագնի նվազման կամ բարձրացման հետ, Քթոյանն այստեղ ևս որոշակի բացառություններ է ընդգծում:

«Դոլարի արժեզրկումը կարող է ազդեցություն ունենալ այն առումով, որ ՀՀ-ն ձեռք է բերում գազը սահմանից արտարժույթով, բայց մի կողմից էլ այն հավելյալ ծախսերը, որոնք սակագնի մասն են կազմում, ՀՀ-ի ներսում մեծապես դրամային բաղադրիչ ունեն։ Եթե համարում ենք, որ դրամի արժեզրկման դեպքում սակագինը պետք է նվազի, ուրեմն հակառակն էլ պետք է լինի։ Հաշվարկների խնդիր է։ Եթե, օրինակ, աշխատավարձերը վճարվում են դրամով, բնականաբար, դոլարի արժևորումը որևէ դեր չի խաղում այստեղ, եթե շինարարություն է բերվում, որով գազաբաշխիչ ցանցի ընդլայնման աշխատանքներ են տարվում, այդ դեպքում դրամի արժևորումը դերակատարում է ունենում։ Դժվար է ասել նաև, եթե փոխարժեքը արժևորվի, ինչպես դա կանդրադառնա սակագնի վրա։ Հանձնաժողովը պետք է այդ հաշվարկներն իրականացնի»,- նկատում է Քթոյանը:

Գազի համար, ըստ Քթոյանի, ՀՀ-ն այժմ ՌԴ-ին վճարում է ռուբլով։ Երկար ժամանակ վճարումները արվել են դոլարով, սակայն Ռուսաստանը չի ցանկանում իր գործընկերոջ հարաբերություններին երրորդ անձի միջամտություն․ դոլարով վճարում կատարելու դեպքում ցանկացած գործարք իրականացվում է ԱՄՆ բանկի միջոցով։

Տպել
1164 դիտում

Երևանում քամին տանիքի թիթեղներ է պոկել, ծառ տապալել

Արտակարգ դեպք Երևանում․ հիմնական դպրոցներից մեկում 14-ամյա երեխան ատրճանակով կրակել է 15 տարեկան աշակերտների վրա

ՀՀ-ի համար սա խաղաղ և լեգիտիմ ճանապարհով տարածքային ամբողջականության վերականգնման գործընթացի սկիզբ է․ Խաչատրյան

2017-ին «Սևան ազգային պարկ»-ում առանձնապես խոշոր չափով հափշտակությունների, փողերի լվացման բազմադրվագ դեպքը բացահայտվել է

Վիճաբանության ժամանակ 38-ամյա տղան դանակի մի քանի հարված է հասցրել հորը․ վերջինս հիվանդանոցում մահացել է

Արարատի մարզում ապօրինի ընդերքօգտագործման հետևանքով պատճառված 13 մլն 736 հազար դրամի վնասն ամբողջությամբ վերականգնվել է

Դոլարն ու եվրոն կրկին էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 20-ին

ՄԱԿ գլխավոր քարտուղարն ուշադիր հետևում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի ձեռք բերած սահմանազատման համաձայնությանը և ողջունում

Նյու Յորքի դատարանի դիմաց երիտասարդն ինքնահրկիզվել է (տեսանյութ)

Հայաստանի գյուղերից, տարածքներից զիջելու մասին ցանկացած խոսակցություն լկտի սուտ է․ Հակոբ Արշակյան

Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի՝ Ալմա Աթայի հռչակագիրը սահմանազատման հիմք ընդունելու հայտարարությունը․ Բլինքեն

Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան

Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան

Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին

Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան

Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան

Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել

«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան

Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան