Ռուսական կողմը պիտի ընդունի՝ Ադրբեջանի նախորդ սադրանքներին համարժեք գնահատական չտալն էր, որ բերեց այս վիճակին. քաղաքագետ

Ադրբեջանի և Ռուսաստանի Դաշնության միջև առկա հակասություններն այս պահին հստակորեն տեսանելի են առնվազն հրապարակային մակարդակում։ «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց քաղաքագետ Մովսես Հարությունյանը՝ անդրադառնալով Փառուխ գյուղի հետ կապված ՌԴ-ի և Ադրբեջանի պաշտոնական մակարդակով հայտարարություններին:

Նրա կարծիքով՝ նախկինում ևս տեսել ենք այսպիսի լարված իրավիճակներ, սակայն երբեք բանը չէր հասել նրան, որ երկու երկրները պաշտպանական գերատեսչությունների մակարդակով հերքեն միմյանց հայտարարությունները՝ դրանք որակելով սուտ կամ էլ իրականությանը չհամապատասխանող։

«Հետաքրքիր է, որ այս ամենն ուղեկցվում է նաև տեղեկատվական դաշտում ընթացող լարվածությամբ, երբ Ռուսաստանում փակվում են ադրբեջանական կայքեր, իսկ Ադրբեջանում օրեցօր ուժեղանում են հակառուսական տրամադրությունները, որոնք գեներացվում են նաև իշխանամերձ քարոզչամիջոցների կողմից»,- նկատում է քաղաքագետը:

Անդրադառնալով ռուսական կողմի՝ կատարվող իրադարձություններին մի քանի օր հետո արձագանքելուն, երբ հայկական կողմն արդեն ուներ զոհեր և վիրավորներ՝ Հարությունյանը մեկ պատճառ է տեսնում՝ Ռուսաստանի և Ադրբեջանի բավականին լավ հարաբերությունները, որոնք ոչ մեկի համար էլ գաղտնիք չեն։

«Ռուսաստանը չի ցանկանում նեղացնել իր միջազգային գործընկերոջը, որի հետ մեկ ամիս առաջ դաշնակցային պայմանագիր էր ստորագրել։ Ռուսական կողմը սկզբնական օրերին փորձում էր ներքին խողովակներով համոզել ադրբեջանական կողմին, որպեսզի զերծ մնա սադրիչ գործողություններից, որոնք հակասում են նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությանը: Սակայն հասկանալով, որ ադրբեջանական կողմը անդրդվելի է՝ սկսեց ավելի կոշտացնել ոճը՝ անելով նաև հրապարակային հասցեական հայտարարություններ ու մեղադրելով զորքերի առաջխաղացման համար»,- կարծում է Հարությունյանը:

Ըստ քաղաքագետի՝ ռուսական կողմը պիտի ընդունի, որ նախորդած ադրբեջանական սադրանքներին ուղիղ ու համարժեք գնահատական չտալն էր, որ բերեց այսօր այս վիճակին. «Բանն արդեն հասել է այնտեղ, որ ադրբեջանական կողմը, որը ակնհայտ ներխուժում է արել խաղաղապահների վերահսկողության ներքո գտնվող հայկական տարածք, ոչ միայն չի նահանջում ռուսական հորդորներից հետո, այլ նաև լկտիաբար հակադարձում է ռուսական կողմին՝ նրա առաջ նորանոր պահանջներ դնելով»։

Խոսելով երեկ տեղի ունեցած ՀՀ անվտանգության խորհրդի նիստից և դրանից հետո տարածված հայտարարությունից, որտեղ ընդծվել էր, որ «Ադրբեջանը, փորձելով գտնել մտացածին հիմնավորումներ, հող է նախապատրաստում Լեռնային Ղարաբաղի ուղղությամբ նոր սադրանքներ և հարձակում սկսելու համար», Մովես Հարությունյանն ասում է՝ ըստ էության՝ հայտարարությունն ավելի շատ ուղղված էր արտաքին լսարանին, որն ունի կանխարգելիչ նշանակություն ու սթափեցնող ահազանգի նպատակ։

«Պատերազմի հավանականությունն այս փուլում մեծ չեմ գնահատում, որովհետև, չնայած խաղաղապահ առաքելության իրականացման որոշակի խնդիրներին, այն լայնածավալ պատերազմը զսպող միջոց է, և ադրբեջանական կողմը չի գնա նման արկածախնդրության։ Իսկ Հայաստանի ԱԽ-ի արձագանքը ու նման կոչը բնական էր հատկապես Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարի վերջին հայտարարությունների ֆոնին, որով նա ցանկացած պահի ժամանակակից սպառազինությունը և մարտական այլ միջոցներ կիրառելու պատրաստակամության կոչ էր արել»,- նշում է զրուցակիցը:

Անդրադառնալով նաև Փառուխի հարցով միջազգային հանրության արձագանքն՝ քաղաքագետը նկատում է՝ եթե համեմատենք նախորդ նման դեպքերում եղած արձագանքների հետ, կարող ենք ասել, որ այս անգամ հնչած հայտարարություններն ավելի հասցեական ու հստակ էին։

«Առաջին անգամն էր, որ ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահ 3 երկրներն էլ, ըստ էության, հստակորեն մատնանշեցին ագրեսոր երկրին՝ նրանից պահանջելով վերադառնալ ելման կետեր։ ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի և ՌԴ-ի կողմից հնչած հայտարարությունները հատկապես կարևոր էին նաև ադրբեջանական կողմից ամենօրյա ռեժիմով ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը Արցախյան կարգավորումից դուրս թողնելու փորձերի ֆոնին։ ԵԱՀԿ ՄԽ երկրներն այս կերպ ցույց տվեցին, որ հարցի կարգավորման շահառու կողմը հենց իրենք են, և այն տապալելու ադրբեջանական փորձերն ապարդյուն են։ Բայց, իհարկե, պիտի արձանագրենք, որ այս հայտարարությունները չեն կարող լիովին գոհացնել հայկական կողմին, քանի դեռ հակառակորդը շարունակում է գտնվել մեր դիրքերում և ելման կետ չի նահանջել»,- եզրափակում է զրուցակիցը:

Անյուտա Աթանեսյան