Նեթանյահուն կուսակցություններին կոչ է անում կոալիցիա չկազմել, իշխանություն չձևավորել. կարծում է՝ կվտանգեն երկիրը

Իսրայելի վարչապետ Բենյամին Նեթանյահուն նախազգուշացրել է, որ ժողովրդական միասնության կառավարությունը, որին առաջարկվում է փոխարինել իր կաբինետին, սպառնալիք է երկրի անվտանգության համար:

Նա աջ կուսակցությունների անդամներին հորդորել է չսատարել այդ գործընթացին այն բանից հետո, երբ աջակենտրոն «Յամին» կուսակցության առաջնորդ Նաֆթալի Բենեթը հայտարարել է  կոալիցիա ստեղծելու հնարավորության մասին:

Նեթանյահուի հակառակորդները պետք է կառավարություն կազմեն մինչև չորեքշաբթի: Եթե նրանց դա հաջողվի, ապա կավարտի Իսրայելի պատմության մեջ վարչապետի ամենաերկար իշխանությունը:

Նեթանյահուն, կոռուպցիայի լուրջ մեղադրանքների առաջ կանգնելով, չկարողացավ կազմել մարտին տեղի ունեցած ընդհանուր ընտրություններում կաբինետ ստեղծելու համար անհրաժեշտ մեծամասնությանը: Սա երկու տարվա ընթացքում երկրում արդեն չորրորդ քվեարկությունն էր, և կրկին նրան չհաջողվեց գտնել դաշնակիցներ, ովքեր ցանկանում էին կոալիցիա կազմել իր հետ:

Այնուամենայնիվ, նրա հակառակորդները կկարողանան փոքրամասնության կառավարություն կազմել միայն խորհրդարանի արաբ անդամների աջակցությամբ:

«Չի կարելի ձախ թևում կառավարություն ստեղծել. Դա սպառնալիք է Իսրայելի անվտանգության և ապագայի համար», - կիրակի օրը ասել է Նեթանյահուն:

Նա մեղադրել է Բենեթին «հասարակությանը մոլորության մեջ գցելու» և «դարի խարդախության» մեջ ՝ վկայակոչելով «Յամինա» կուսակցության առաջնորդի նախկին հրապարակային խոստումները ՝ չմիավորվել կենտրոնամետ ընդդիմության առաջնորդ Յաիր Լապիդի հետ:

49-ամյա Բենեթը նախապես հայտարարել էր, որ իր կուսակցությունը կմիանա բանակցություններին ՝ նոր կառավարություն կազմելու համար:

«Պարոն Նեթանյահուն այլևս չի փորձում ձևավորել աջ կառավարություն, քանի որ նա հիանալի հասկանում է՝ դա այլևս իմաստ չունի: Նա ցանկանում է ամբողջ ազգային ճամբարը և ամբողջ երկիրն իր հետ տանել վերջին ճակատամարտում»,-ասել է Բենեթը:

Դրանից առաջ իսրայելական ԶԼՄ-ները հայտնում էին, որ համաձայն գործարքի առաջարկվող պայմանների՝ Բենեթը փոխարինելու է Նեթանյահուին վարչապետի պաշտոնում, իսկ հետագայում վարչապետի աթոռը զիջելու է 57-ամյա Լապիդին ՝ ռոտացիայի համաձայնագրին համապատասխան: Այս համաձայնագիրը պաշտոնապես չի հաստատվել:

Նախկինում Բենեթը հանդիպում էր անցկացրել «Յամինա» խմբակցության անդամների հետ, որոնք գրեթե բոլորը հավանություն էին տալիս Նեփանյահուին հեռացնել ցանկացող կուսակցությունների կոալիցիային՝ Լապիդին և նրա «Փոփոխության» բլոկին: Այսպիսով, «Յամինա»-ի օրենսդիրները ցանկանում են կանխել վերջին ամիսների հինգերորդ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացումը:

Աջ շարժման դաշինք «Յամինա» -ն ունի 120 տեղանոց Կնեսետում ընդամենը վեց տեղ, բայց դա բավական է կոալիցիա ստեղծելու համար, և, հետեւաբար, Նեթանյահուի 12-ամյա վարչապետության ապագան կախված կլինի հենց այդ որոշումից:

Առաջարկվող կոալիցիան միավորելու է իսրայելական քաղաքականության աջակողմյան, ձախակողմյան և կենտրոնամետ խմբակցությունները: Չնայած նրանք քաղաքական առումով քիչ ընդհանրություններ ունեն, այդուհանդերձ միավորված են Նեթանյահուի երկարաժամկետ կառավարմանը վերջ տալու ցանկության մեջ:

Կիրակի օրվա իրադարձությունների ֆոնին, Իսրայելը շատ ավելի է մոտեցել նոր կոալիցիային, որը վերջնականապես հեռացնելու է վարչապետին իր պաշտոնից: Բայց Բենյամին Նեթանյահուին դեռ վաղ է  շարքից հեռացված համարել:

Նեթանյահուն հռետորական հարց է ուղղել. «Ո՞վ է հոգ տանելու բնակչության մասին»: Նա նշել է,  որ նոր միասնության կառավարությունը ի վիճակի չի լինի դիմակայել Իսրայելի մրցակից Իրանին:

Եթե այս հայտարարությունների արդյունքում միայն խորհրդարանի մի քանի անդամներ էլ վերանայեն իրենց մասնակցությունը կոալիցիային, ապա այն կարող է տեղի չունենալ: 

BBC-ի ռուսական ծառայությունը գրում է, որ նույնիսկ եթե այս կոալիցիան, այնուամենայնիվ, կայանա, այն  շատ փխրուն կլինի. Այն իր մեջ կներառի կուսակցություններ ամբողջ քաղաքական սպեկտրից ՝ գաղափարական կտրուկ տարբերություններով:

Ձախ թևում կլինի Մերեցը, որը դեմ է Իսրայելի կողմից պաղեստինյան տարածքների օկուպացմանը, իսկ աջում՝ «Յամինա»-ն, որը ղեկավարում է կրոնական ազգայնական Նաֆթալի Բենեթը ՝ պաշտպանության նախկին նախարար, ով կոչ է անում գրավել Հորդանան գետի Արևմտյան ափը:

Չնայած գաղափարական տարաձայնություններին, Նեթանյահուի քննադատները հավաքականորեն պահանջում են փոփոխություններ: Վարչապետը գտնվում է մեղադրյալի կարգավիճակում՝  կոռուպցիայի մասին քրեական գործով, մեղադրանքները նա հերքում է, իսկ նրա մրցակիցները ասում են, որ Նեթանյահուն ավելի շատ շահագրգռված է իշխանությունը պահպանելու մեջ, քան պետության ապագայի հարցում:

Շաբաթ երեկոյան «Լիկուդ» -ը առաջարկել է Բենեթին և մեկ այլ կուսակցության առաջնորդին՝ կոալիցիայի պոտենցիալ անդամին, բաժանել վարչապետի աթոռը «3-ի» և այն հերթով վերցնել:

Առաջարկը մերժվել է, բայց վարչապետը դա կրկնել է կիրակի օրը ևս:

Իսրայելի միասնական կուսակցության համամասնական ընտրական համակարգում դժվար է միանգամից լիարժեք կառավարություն կազմելու համար բավարար տեղեր ստանալ: Կուսակցության կամ կոալիցիայի մեծամասնություն կազմելու համար անհրաժեշտ է Կնեսետում 61 տեղ ստանալ ընտրությունների արդյունքներից հետո, իսկ վերջին ընտրությունների արդյունքները կրկին հավասար հնարավորություններ են ստեղծել երկրի բոլոր քաղաքական ուժերի համար:

Ընտրություններից հետո կոալիցիա կազմելու Նեթանյահուի փորձերը ձախողվել են: Ընդդիմության առաջնորդ և «Յեշ Աթիդ» կուսակցության ղեկավար Յաիր Լապիդը, մյուս կողմից, ապահովել է տարբեր կուսակցությունների 56 պատգամավորների աջակցությունը, իսկ մայիսի 5-ին Իսրայելի նախագահ Ռեուվեն Ռիվլինը նրան 28 օրվա ընթացքում կոալիցիոն կառավարություն կազմելու մանդատ է տվել: Այս ժամկետն է լրանում հունիսի 2-ին:

Այս ժամանակահատվածում տեղի ունեցավ Գազայի հատվածի հետ հակամարտության սրումը, ինչը, ըստ շատ փորձագետների, օգուտ բերեց Նեթանյահուին՝ հնարավորություն տալով նրան խաղալ ուժեղ առաջնորդի դեր և հավաքել քաղաքացիների վստահություն արտաքին սպառնալիքների պայմաններում:

Լապիդի կոալիցիայի համար, ընդհակառակը, հակամարտությունը բավականին վատ ազդեցություն է ունեցել. Նրա հավանական գործընկերներից մեկը ՝ իսրայելական արաբներին ներկայացնող RAAM իսլամական կուսակցությունը, դադարեցրել է կոալիցիայի շուրջ բանակցությունները արաբական բնակչության և իսրայելական ոստիկանության հետ բախումների պատճառով: