Վանաձորում ապաստարաններից ու թաքստոցներից շատերը դարձել են խանութ, պահեստ ու գիշերային ակումբ (լուսանկարներ)

Ադրբեջանի կողմից սանձազերծած վերջին պատերազմը մի շարք կարեւորագույն խնդիրներ առաջ բերեց, որի մասին տարիներ շարունակ տեղական, մարզային ու պետական կառույցները պարզապես չէին էլ հիշում: Բազմաբնակարան շենքերի նկուղները, որ ի սկզբանե նախատեսված են եղել որպես թաքստոցներ, ապաստարաններ ու ռմբապաստարաններ, տարիների ընթացքում վաճառվել են, տրվել վարձակալության, իսկ  որոնք չեն վաճառվել՝ կամ կողպվել են որոշ բնակիչների կողմից, կամ էլ լցված են կոյուղաջրերով ու աղբով:

 Վանաձորի բազմաթիվ շենքերի նկուղներ այսօր սպասարկման օբյեկտներ են՝ խանութներ, պահեստներ եւ այլն: Մասնավորապես, քաղաքի սրտում գտնվող 9 հարկանի շենքի նկուղը տարիներ շարունակ ծառայում է որպես գիշերային ակումբ: Թե որտեղ պետք է պատսպարվեն բնակիչները՝ հնարավոր արտակարգ պատահարի կամ պատերազմի ժամանակ, հայտնի չէ, փաստ է, սակայն, որ վերը թվարկված նկուղները որպես ապաստարան օգտագործելու մասին խոսելը պարզապես անիմաստ է: Տեղական իշխանություններն ու համապատասխան կառույցները այս ամենին ուշադրություն դարձրին այն ժամանակ, երբ դանակը հասել էր ոսկորին: Սկսվեցին ուսումնասիրություններ,  բարեկարգման աշխատանքներ:

2020 թ. ընթացքում Լոռու մարզի արտակարգ իրավիճակներում քաղաքացիական պաշտպանության համակարգերի գործունեության հաշվետու զեկույցին, որին երեկ ներկա էր նաեւ ԱԻ նախարարի առաջին տեղակալ Արմեն Փամբուխչյանը, մարզային փրկարարական վարչության պետ Սերոբ Գաբրիելյանն անդրադարձավ նաեւ քաղաքացիական պաշտպանության համակարգի նախապատրաստման ուղղությամբ կատարված աշխատանքներին ու առկա խնդիրներին:

«Կատարված ստուգումները ցույց են տվել, որ մարզում առկա 34 ապաստարաններից եւ թվով 28 հակաճառագայթային թաքստոցներից ոչ մեկը չի համապատասխանում ինժեներատեխնիկական նորմերին: Ապաստարաններից 26-ը, որոշակի բացառություններով, կարող են ծառայել բնակչության պատսպարման համար, իսկ 7-ը՝ կապիտալ վերանորոգման եւ կահավորման կարիք ունեն: Թվով 28 հակաճառագայթային թաքստոցներից 22-ում իրականացվել են մաքրման աշխատանքներ, որոնք, որոշակի բացառություններով, կարող են ծառայել բնակչության պատսպարման համար»,-ասաց Սերոբ Գաբրիելյանը:

Ռազմական դրության ժամանակաշրջանում Լոռու մարզային փրկարարական վարչության կողմից  իրականացվել է մարզում առկա 1814 բազմաբնակարան շենքերից 1526-ի նկուղների վիճակի ուսումնասիրություններ, որոնց վերաբերյալ տվյալները ներկայացվել են Լոռու մարզպետարան եւ ԱԻՆ: 

Վարչության պետը անհրաժեշտ է համարում շուտափույթ իրականացնել պաշտպանական կառույցների պատրաստի վիճակի բերելու գործընթացը (մաքրման, լուսավորության ապահովման, նստարանների տեղադրման, ինչպես նաեւ առաջին անհրաժեշտության միջոցների ռեզերվային ապահովման ուղղությամբ՝ ջուր, չոր սնունդ, դեղորայք 3 օրվա համար): Բնակչության ազդարարման ուղղությամբ եւս շատ անելիքներ կան. «Մինչեւ ռազմական դրության հայտարարումը Լոռու մարզում առկա էր թվով 18 գործող շչակ, նախորդ տարվա  դեկտեմբեր 15-ի դրությամբ առկա է թվով 55 գործող շչակ, հիմնականում ավելացած շչակների հայթաթման, տեղադրման աշխատանքները իրականացվել են մարզային փրկարարական վարչության կողմից:  Մարզում բնակչության ազդարարման համար անհրաժեշտ է 163 շչակ, որից առկա է 55-ը, դրանք տեղադրված են 23 բնակավայրերում, իսկ 90 բնակավայրում առկա չեն: Հատկապես շչակները բացակայում են Գուգարքի տարածաշրջանում, Լոռի Բերդ, Գյուլագարակ, Սարչապետ խոշորացված համայնքների բնակավայրերում»,-ներկայացրեց վարչության պետը՝ մարզպետին առաջարկելով համապատասխան շրջաբերականներով առաջարկել համայնքների ղեկավարներին ձեռնարկել գործուն միջոցառումներ բնակչության պատսպարման եւ շչակների ձեռքբերման ուղղությամբ:

ԱԻ նախարարի առաջին տեղակալ Արմեն Փամբուխչյանը, անդրադառնալով նշված խնդիրներին, ասաց՝ ակնկալում է մարզպետի հանձնարարությունը համայնքների ղեկավարներին՝ թաքստոցներն ու ապաստարանները պատշաճ տեսքի բերելու ուղղությամբ. «Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված վերջին պատերազմը ցույց տվեց, որ թաքստոցները փաստացի ռմբակոծվող կառույցներում հազարավոր մարդկանց կյանքեր փրկեցին, ու եթե դրանք չլինեին, վիճակն ավելի աղետալի կլիներ: Մենք պետք է պատրաստ լինենք մեր քաղաքացիներին ճիշտ իրազեկելու միջոցառումներին: Անկախ նրանից, կլինի պատերազմ, թե ոչ, մենք պարտավոր ենք մեր քաղաքացիներին ճիշտ ներկայացնել ու պաշտպանել»,- ասաց Արմեն Փամբուխչյանը:

ՀԺ-ի դիտարկմանը, որ ապաստարանների ու շչակների խնդիրը կարեւորվեց հատկապես վերջին տարում, եւ որ պետությունը փաստացի այդքան էլ պատրաստ չէր, ասաց.«Թե ապաստարանների, ու թե շչակների մասով բարելավում ունենք, կրկնակի թվով ավելացել է շչակների թիվը, թաքստոցներն ու ապաստարանները բերվել են հնարավորինս պատշաճ տեսքի: Պետք է նաեւ ասեմ, որ մենք աշխատելու շատ տեղ ունենք, ու այո, պատերազմը ցույց տվեց, թե դա ինչքան կարեւոր է»:

Արմեն Փամբուխչյանը թաքստոցների ու օդային շչակների մասով իրավիճակը բավարար է համարում, սակայն ոչ լավ:

Փոխնախարարի խոսքով՝ ըստ կարգի ապաստարանների ու թաքստոցների կցագրումն իրականացվում է համայնքների կողմից, իսկ ինչ վերաբերվում է դրանց համապատասխանելիությանը՝ ապա գնահատական տվողը նախարարությունն է. «ԱԻՆ-ի համար այս տարի էլ նշված խնդիրները պետք է ունենան իրենց շարունակական լուծումները, եւ միեւնույն ժամանակ մեր բնակիչները պետք է հասկանան ու գիտակցեն, որ այն կողպեքները, որ դրվում են նկուղների դռների վրա, դրանք կարող են ինչ-որ մի պահի արժենալ բնակիչների կյանքը», եզրափակեց ԱԻ փոխնախարարը:

Վարդանանց 86 շենքի նկուղի դուռը՝ կողպված:Բազմաբնակարան շենքի նկուղի մի հատվածը ծառայում է որպես գիշերային ակումբ ու բար-սրճարան