Երևան
15 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
15 °C
18-ամյա Կարեն Խլոպուզյանը Լոռու մարզի Ալավերդի քաղաքի բնակիչ է: Մի քանի ամսվա զինծառայող է եղել, երբ վերսկսվել է Արցախյան պատերազմը: Հակառակորդի անօդաչու թռչող սարքից արձակված ռումբի պայթյունից երիտասարդը կորցրել է 2 ձեռքը:
Կարենը բանակ է զորակոչվել այս տարվա հուլիսին, ծառայության անցել Հադրութում: Ծառայությունից դժգոհ չի եղել, ամեն ինչ նորմալ է անցել: Հայացքն անմիջապես փոխվում է, երբ հնչում է պատերազմի վերաբերյալ հարցը: Կարենի ժպիտը մի պահ սառչում է, նա հայացքը թեքում է, ապա նորից նայում ինձ ու սկսում իրեն հատուկ լրջությամբ ու զինվորականին վայել ճշգրտությամբ պատմել՝ կարճ ու կոնկրետ. «Ճաշարանում էինք, ժամը 07:30-ի կողմերն էր, հրաման եկավ, բարձրացանք դիրքեր»: Հարցին՝ կպատկերացնե՞ր, թե ուր է գնում կամ ինչ վիճակ է հենց սահմանին, ասաց. «Ով կպատկերացներ»:
Դիրքեր բարձրանալու ճանապարհին հակառակորդի գցած ռումբն ընկել ու պայթել է զորքի առջեւից գնացող մեքենայի կողքին. «Սաղ թոզ էր, լրիվ ուրիշ զգացողություն, չեմ կարող բառերով նկարագրել էդ պահն ու իրավիճակը»:
Կարենը պատերազմին հասցրել է մասնակցել մի քանի օր՝ մինչեւ հոկտեմբերի 1-ը: Իր հետ պատահած դեպքի օրը ծառայակից ընկերոջ հետ խրամատում են եղել: Թե ինչպես է վիրավորում ստացել, Կարենը կրկին մի քանի բառով է ներկայացնում. «Խրամատում էինք, կողքիս մի տղա էլ կար, էդպես, գցեցին տրաքեց… ասկոլկեքից էնա սենց էղա»:
Կարենին օգնության է հասել մոտակայքում գտնվող կամավորներից մեկը։ «Բռոնիկիցս քաշելով տարավ, հետո գնդապետի հետ մեքենա դրեցին ու տեղափոխեցին Ստեփանակերտ, վիրահատեցին, նոր բերեցին Երեւան»,- պատմեց Կարենը։ Նա վիրավորվելուց հետո գիտակցությունը չի կորցրել եւ տեսել ու զգացել է իր հետ ամբողջ կատարվածը։
Թե ով պարտվեց կամ ով հաղթեց, 18-ամյա Կարենը դժվարանում է ասել, բայց վստահեցնում է՝ զինվորն այս կռվում միակ հաղթողն է։ «Սա պարտություն չէր… մեր զինվորը հաղթել է էս կռվում, հաղթել է, բա ինչ է արել… մի քանի երկրի դեմ մեր պուճուր ազգով կռվելը… սա պարտություն չէր, եթե մենակ օդը կարողանային փակել, մենք կհաղթեինք միանշանակ: Եթե ավտոմատի կռիվ լիներ, իրենցից մարդ չէր մնա հաստատ: Զինվորներիս դուխը լավ էր, ճիշտ է, շատերս 2-3 ամսվա ծառայող էինք, բայց դուխներս տեղն էր, չէինք վախենում»,- պատմեց Կարեն Խլոպուզյանը:
Թե ինչպես կդասավորի իր հետագա կյանքը, դեռ դժվարանում է ասել, բայց անգամ այդ անորոշության պայմաններում 18 տարեկան հասակում արդեն իսկ պատերազմ տեսած ու նույն այդ պատերազմում 2 ձեռքը կորցրած Կարենի դեմքից ժպիտը չի պակասում։ «Հաստատ լավ է լինելու, որ փրկվել եմ, արդեն լավ է»,- լավատեսությամբ փաստեց երիտասարդը։
Կարենի մայրը՝ տիկին Լիդան, որդու մասին 10 օր շարունակ լուր չի ունեցել: Նրա հետ տեղի ունեցած դեպքի մասին իմացել է զինվորական հոսպիտալից ստացված զանգով: Անմիջապես շտապել են Երեւան: Առաջին օրը Կարենին չեն կարողացել տեսնել, մեկ օր անց ուղեկցել են որդու մոտ։ «Ինձ որ զանգին, ոչինչ չէին ասում, հասել էինք Երեւան, ճանապարհին նորից զանգեցին տեղեկացրին: Երեւանում մեզ հոգեբանը մոտեցավ, խոսեցինք, ասաց, որ Կարենս զրկվել է 2 ձեռքից: Միշտ զանգում էր՝ 2 օրը մեկ կամ ամեն օր, բայց վերջին 10 օրը ոչ մի լուր չունեինք»,- վերհիշեց տիկին Լիդան:
Մորը զանգելու պահանջ ներկայացրել է Կարենը, երբ վիրահատությունից հետո գիտակցության է եկել: Պետական մարմինները, ինչպես զինծառայողի մայրն է նշում, հույս են տվել՝ Կարենին կպրոթեզավորեն. «Խոստացել են, հույս են տվել, պարտավոր են պրոթեզավորել, ասել են՝ համագործակցում են Շվեյցարիայի հետ»:
Կարենն ավարտել է Ալավերդու հիմնական դպրոցը, հետո ընդունվել արհեստագործական ուսումնարան: Որոշել էր քանդակագործ դառնալ, սովորում էր ու աշխատում: Ուսումն ավարտել ու մեկնել էր բանակ:
Կարենի ժպիտը, ոչնչից չդժգոհելն ու կատակները չեն դադարում մեր զրույցի ողջ ընթացքում: Տպավորություն է, թե նրան ոչինչ էլ չի եղել: Ուժեղ, առնական ու հասուն․ այսպիսին է ալավերդցի Կարենը: Մայրն ասում է՝ դեպքից հետո էլ, երբ հարեւաններն ու ծանոթները եկել են Կարենին տեսակցության ու մորը մխիթարելու, զարմացել են. իրենք այլ տպավորությամբ էին եկել, բայց Կարենը անմիջապես փոխել է մթնոլորտը. «Մի գնդապետ կար Կարենիս կողքին պառկած, մի օր ասաց՝ ես զարմանում եմ էս տղու վրա՝ ո՛չ ցավ ունի, ո՛չ վախ ունի, ասում էր՝ ինչ եկել է հոսպիտալ, ոնց որ հյուրանոցում հանգստացող լինի… Միշտ էսպես ժպիտով։ Իմ տղան մենակ առաջին օրն է լաց եղել, երբ ինձ տեսավ… Իմ տղան էնքան ուժեղ գտնվեց, որ գիտակցեց՝ կարեւորը ողջ է մնացել, իսկ հետոն լավ է լինելու»:
Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան
Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը
Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու
ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան
Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է
Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան
Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»
Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան
Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար
Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան
Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը
Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան
Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան
Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան
Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան
Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան
Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել
Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան
Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին
Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում
Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան
Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան
Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան
Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին
Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան
Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան
Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել
«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան
Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան
Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան
Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին
ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները
էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)
Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ
Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում
Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ
Ռոստովի մարզում ձերբակալվել են Ադրբեջանի քաղաքացին և ևս 2 անձ․ Շահին Աբբասովը կասկածվում է սպանության մեջ
Ալիևը կմեկնի Մոսկվա՝ Պուտինի հետ բանակցությունների
Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է տեղի ունեցել
Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 19-ին
