Երևան
18 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
18 °C
Հայաստանում կորոնավիրուսով պայմանավորված սոցիալական եւ տնտեսական վիճակի վատթարացում կա, սակայն չկա սոցիալական ճգնաժամ։ ՀՀ Կառավարության այսօրվա նիստում այս մասին հայտարարեց վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։
Գործադիրի ղեկավարը նախ անդրադարձավ կորոնավիրուսի առողջապահական խնդրին՝ նշելով, որ 20 օրվա կտրվածքով 200-ից պակաս դեպքեր են արձանագրվել եւ եթե այսպես շարունակվի կամաց-կամաց սահմանափակումների ռեժիմից դուրս կգան։
Այնուհետեւ խոսելով սոցիալ-տնտեսական իրավիճակի մասին, ասաց, որ 2020 թվականի օգոստոս ամսին 2019-ի նույն ամսվա համեմատությամբ ՀԴՄ շրջանառությունը նվազել է ընդամենը 2.5 տոկոսով. «Այսինքն՝ խանութներում, ռեստորաններում առեւտուրը նվազել է 2.5 տոկոսով։ Այս թիվը ինքնին պետք է վկայի այն մասին, որ սոցիալական խնդիրներ կան, սակայն սոցիալական կոլապս եւ սոցիալական ճգնաժամ չունենք միանշանակ»։
Իսկ առեւտրի շրջանառության 2.5 տոկոսով նվազումը նա պայմանավորեց մի շարք գործոններով՝ զբոսաշրջիկները չեն եկել ՀՀ, թատրոնները, կինոթատրոնները, թանգարանները փակ էին, Երեւանի հյուրանոցները դատարկ, իսկ մինչեւ օգոստոսի կեսը հարսանիքների կարող էին մասնակցել մինչեւ 20 հոգի. «Էլ չեմ ասում, որ ՀԴՄ կարգապահությունը, համավարակով պայմանավորված, ամենաբարձր մակարդակում չէ»։
Փաշինյանը հայտարարեց, որ հակաճգնաժամային միջոցառումների շրջանում տնտեսություն ամենատարբեր միջոցներով ներարկվել է 163.4 մլրդ դրամ. «Շատ կարեւոր է արձանագրել, որ այս միջոցառումների մեջ առանձնակի տեղ են զբաղեցնում աշխատատեղերի պահպանմանն ուղղված միջոցառումները։ Որպես արդյունք՝ մենք կարող ենք արձանագրել, որ 2020 թվականի հուլիսին հանրապետությունում առկա է 613 հազար 62 վճարվող աշխատատեղ, 2019-ի համեմատությամբ դա ավելի է 6597 աշխատատեղով»։
Աշխատավարձերի ֆոնդը այս տարի 9 մլրդ 765 մլն դրամով ավելի են, քան 2019-ին։ Վարչապետը հույս հայտնեց, որ օգոստոսին այս ցուցանիշներն ավելին կլինեն։
Թեմայի վերաբերյալ ՀԺ-ի հետ զրույցում տնտեսագետ Արմեն Քթոյանը կարծիք հայտնեց, որ կորոնավիրուսը չէր կարող աննկատ անցնել որեւէ տնտեսության կողքով, սակայն ապոկալիպտիկ կանխատեսումները չափազանցված են։ Նա հավելեց, որ 2019 թվականի տնտեսական ակտիվության ավելացումն ու մրցունակության որոշակի բարձրացումը թույլ տվեց ավելի լավ դիմագրավել այս ճգնաժամը, սակայն հարվածը շատ ուժեղ էր եւ դրանից անվնաս դուրս գալ հնարավոր չէր։
«Պատկերացրեք տնտեսական գործունեությունն ընդհանրապես դադարեցված է՝ դա նշանակում է, որ ապրանքներ, ծառայություններ չեն արտադրվում, մյուս կողմից էլ մարդիկ չեն ստանում այն եկամուտը, որով կկարողանան այդ ապրանքներն ու ծառայություններն էլի թողարկել»,- նշեց տնտեսագետը։
Նրա խոսքով՝ կորոնավիրուսի շրջանում Հայաստանը իրենից անկախ հայտնվեց մի շրջանում, երբ ՀՆԱ-ի մի հատվածը տվեց համավարակին։
Հարցին՝ հուլիսին 2019-ի հուլիսի համեմատ շուրջ 6600-ով ավելացել են աշխատատեղերը, ինչո՞վ է այն պայմանավորված՝ հաշվի առնելով, որ այնուամենայնիվ ճգնաժամային իրավիճակ էր, Քթոյանը պատասխանեց. «Մենք ակտիվություն ունենք նոր հիմնվող տնտեսվարող սուբյեկտների առումով։ Սա կարող է վկայել այն մասին, որ տնտեսական գործունեության այն մոդելը, որը վարչապետը փորձում է 2018 թվականից որպես ուղենիշ դարձնել՝ (այսինքն, որ մարդը պետք է ինքը հաղթահարի աղքատությունը) արդյունք է տալիս»։
Նրա կարծիքով՝ այս նոր աշխատատեղերը նաեւ ինչ-որ առումով ստվերից են դուրս բերվել։
«Ընդհանուր առմամբ, եթե նախորդ ամիսների կտրվածքով դիտարկենք՝ շինարարության, առեւտրի, ծառայությունների ոլորտներում արդեն ստորին կետը հաղթահարել ենք, որոշակի վերականգնում է տեղի ունենում եւ այս աշխատատեղերի թվի ավելացումը եւս դրան է միտված»,- նշեց տնտեսագետը։
Սակայն Քթոյանը այստեղ խնդիր է նկատում։ Ըստ նրա՝ աշխատատեղերի թվի ավելացումը բալանսային է, որոշ ոլորտներ ունենք, որտեղ զգալի կրճատում կա եւ ոլորտներ կան, որտեղ դրական բալանս կա։ Բացասական բալանս կա առաջին հերթին՝ զբոսաշրջության ոլորտում, հյուրանոցներում։
Հարցին՝ այլ երկրների համեմատ կորոնավիրուսի պատճառով առաջացած սոցիալ-տնտեսական խնդիրները Հայաստանն ինչպե՞ս է տարել, տնտեսագետը պատասխանեց. «Եթե մենք դիտարկենք այն առանցքային ցուցանիշները, որով տարբեր երկրների տնտեսությունները համեմատվում են իրար հետ, ապա Հայաստանի իրավիճակը վատագույնը չէ։ Մենք գտնվում ենք միջին դիրքերում տնտեսական առումով»։
Համեմատելով Հայաստանն ու Վրաստանը իրար հետ տնտեսագետն ասաց, որ այնտեղ ավելի խորն է ճգնաժամը՝ պարտքի բեռի պատճառով։
Քթոյանն ընդգծեց՝ չնայած տարբեր քայլեր են եղել համավարակի հաղթահարման ժամանակ, սակայն այս ճգնաժամը չես համեմատի 2008 թվականի ճգնաժամի հետ. «Այն ժամանակ ճգնաժամը շատ ավելի թույլ էր, բայց տարեկան կտրվածքով աշխարհի երկրների ցանկում անկման ցուցանիշով 3-րդ վատագույնն էինք։ Հիմա ակնհայտորեն մենք նման վիճակում չենք ու շատ ավելի լավ է հաղթահարվում ճգնաժամը»։
Անդրադառնալով Կառավարության տնտեսության մեջ ներարկած գումարների արդյունավետությանը, նա նշեց, որ հիմա դժվար է գնահատականներ տալ, թե դրանց ազդեցությունն ինչպես է եղել. «Եթե որոշ ոլորտներում հնարավոր է եղել վատագույն սցենարներից խուսափել ուրեմն մենք ինչ-որ առումով հասնում ենք նպատակակետին։ Եթե մենք կարողացանք՝ շինարարության, ծառայությունների, առեւտրի ոլորտներում անկման առավելագույն մակարդակից անցում կատարել նվազագույնի դա ինչ-որ առումով նաեւ այս քայլերով է պայմանավորված»։
Տնտեսագետի կարծիքով՝ պետք է նաեւ գիտակցել, որ անվերջ ներարկումներ անել հնարավոր չէ, քանի որ պետական բյուջեի հաշվին է դա արվում։ Իսկ պետական բյուջեի հաշվին չնախատեսված ծախսեր կատարելը պարտքի բեռ է ու ՀՆԱ-ի անկման պայմաններում խնդիր է առաջանում պարտք-ՀՆԱ հարաբերակցության առումով։
«Այս պահին Կառավարության միջոցառումների վրա ծախսած ռեսուրսները կարելի է ասել այն առավելագույն հնարավորն է, որը նպատակահարմար էր ծախսել՝ առանց ֆինանսական ու բյուջետային կայունությունը ռիսկի տակ դնելու»,- ասաց նա։
Հարցին՝ ի՞նչ կանխատեսում ունի, երբ Հայաստանում եւ աշխարհում կսկեն վերականգնվել տնտեսությունները, Քթոյանը պատասխանեց. «Մի քիչ բարդ է կանխատեսում անել, բայց կարծես այն տպավորությունն է, որ հասարակությունը համակերպվում է եւ կարողանում է ապրել համավարակի հետ։ Առաջին ամենաուժեղ ալիքը, երբ խիստ սահմանափակումներ եղավ՝ անցավ»։
Տնտեսագետի խոսքով՝ եթե կարողանանք ԿԲ-ի կանխատեսմամբ՝ 4-5 տոկոսանոց անկմամբ փակել տարին, ապա 2021 թվական կկարողանանք մտնել արդեն հաղթահարած վիճակով։
«Ճիշտ է՝ համավարակի որոշ դրսեւորումներ կմնան, բայց հասարակությունը դրան վարժված կլինի ու այն գլխավոր խնդիրը, որը կա՝ վարքագծի փոփոխությունը, այնպիսին չի լինի, որ սպառնալիք հանդիսանա տնտեսական գործունեության համար։ Մարդիկ կսկսեն ծախսել ինչպես նախկինում, կվերադառնան նախկին վարքագծին, ինչը տնտեսական աշխուժության համար կարեւոր նախապայման է»,- ասաց նա։
Քթոյանի կարծիքով՝ Հայաստանը 2021 թվական կմտնի ավելի պնդացած եւ ավելի լավ, քան շատ այլ երկրներ, իսկ վատագույնը կլինի անցյալում։
Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան
Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել
Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան
Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին
Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում
Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան
Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան
Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան
Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին
Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան
Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան
Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել
«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան
Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան
Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան
Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին
ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները
էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)
Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ
Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում
Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ
Ռոստովի մարզում ձերբակալվել են Ադրբեջանի քաղաքացին և ևս 2 անձ․ Շահին Աբբասովը կասկածվում է սպանության մեջ
Ալիևը կմեկնի Մոսկվա՝ Պուտինի հետ բանակցությունների
Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է տեղի ունեցել
Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 19-ին
Ադրբեջանը խեղաթյուրում է Հայաստանի ներկայացրած փաստական ապացույցները․ Եղիշե Կիրակոսյանի ելույթը ՄԱԿ-ի դատարանում
Օդի ջերմաստիճանը չի փոխվի․ առանձին շրջաններում կարճատև անձրև կտեղա
Հայաստանում անհետ կորել է Ջաթին Շարման
Ռուբեն Վարդանյանը Բաքվում հացադուլ է հայտարարել. նա պահանջում է բոլոր հայ բանտարկյալների անհապաղ արձակումը
Գոռ Աբրահամյանը մեկնաբանել է Շենգավիթի քննչական բաժնում անձի խոշտանգման մասին տեղեկությունները
Բլոգեր Յուլիա Ֆինեսը անմեղսունակ է, կարիք ունի հարկադիր բուժման. ՔԿ-ն մանրամասներ է հայտնել խուլիգանության գործից
Հայաստանն ինքը դեռ չի գծել սահմաններն Ադրբեջանի հետ. Լավրովը վիրավորված խոսել է ՀԱՊԿ-ին ներկայացված պահանջների մասին
Հայաստանին ուզում են արագացված տեմպերով պոկել Ռուսաստանից, ԱՄՆ-ն ուզում է փակել ՀՀ ատոմակայանը. Լավրով
Կեղծ են տեղեկությունները, թե հիվանդանոցներում պետպատվերով բուժումները կասեցվել են. ԱՆ
«Արմավիր» ՔԿՀ-ում խցերից բջջային հեռախոսներ, տարատեսակ պարագաներ և արգելված այլ իրեր են հայտնաբերվել
Ահազանգը չի համապատասխանել իրականությանը. ՆԳՆ-ն՝ Սլավոնական համալսարանում ահաբեկչական սպառնալիքի մասին
Դեպի Ռուսաստան տանող Վերին Լարսի անցակետը բեռնատարների համար փակվել է
Վեճի ժամանակ սպանել է տարեց տղամարդուն, դիակը այրել և թաղել իր այգում. գտել են անհետ կորած տղամարդու մարմինը
Վարչապետը կարևորել է Հայաստանի և Գերմանիայի միջև համագործակցության շարունակական զարգացումը
Նաիրա Պետրոսյանը որոնվում է որպես անհետ կորած
