Ինքնամեկուսացման ռեժիմը խախտողները կարող են նաեւ քրեական պատասխանատվության ենթարկվել. ինչպե՞ս են աշխատելու շրջիկ խմբերը

Արտակարգ դրությունը երկարաձվելու հետ մեկտեղ, ի թիվս այլ փոփոխությունների, կառավարության անդամները հայտարարեցին, որ գործելու են 119 շրջիկ խմբեր՝ բժիշկ, ոստիկան եւ ԱԻՆ ներկայացուցիչ՝ վերահսկելու համար, թե ինքնամեկուսացված քաղաքացիները արդյոք պահպանո՞ւմ են այդ ռեժիմը: Շրջիկ խմբերի անհրաժեշտությունը առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյանը բացատրել էր այն հանգամանքով, որ ասիմպտոմ բոլոր հիվանդներին շուտով առաջարկվելու է բուժվել տանը՝ հոսպիտալացնելով միայն առավել շատ բժշկական օգնության կարիք ունեցողներին: Իսկ որպեսզի ինքնամեկուսացվածները չլքեն ինքնամեկուսացման վայրը՝ սպառնալիք դառնալով շրջապատի առողջության համար, նախարարը ակնկալում է նաեւ քաղաքացիների օգնությունը: 

«Հայկական ժամանակ»-ը դիմեց Պարետատուն՝ խնդրելով մանրամասնել թե շրջիկ խմբերի եւ թե քաղաքացիների՝ վարակի տարածումը կանխելու մեխանիզմները: Փոխվարչապետի խորհրդական Բագրատ Բադալյանը մեզ հետ զրույցում նշեց, որ Հայաստանի ողջ տարածքը, ըստ բնակչության թվի եւ ռելիեֆի, բաժանվել է 119 մասի, որոնցից յուրաքանչյուրում ինքնամեկուսացվածների վերահսկողությունը տրվել է մեկ խմբի: Այս բաժանումը փոփոխելի է ինքնամեկուսացվածների թվաքանակի՝ այս կամ այն հատվածում աճի կամ նվազմանը զուգընթաց:

«Այս խմբի յուրաքանչյուր անդամն ունի իր գործառույթը. բժիշկն ամեն օր զանգում է իրեն կցված ինքնամեկուսացված անձանց՝ տեղեկանում նրանց ինքնազգացողության մասին, հարցնում՝ չունեն արդյոք ախտանշաններ, որոնց դեպքում ցուցված է թեստավորում: Ոստիկանը այցելում է եւ նշում՝ մարդը տանն էր, թե՝ ոչ: Եթե պարզվում է, որ մարդը տանը չէ, ոստիկանը սպասում է, որ վերադառնա եւ կազմում է արձանագրություն»,- ասաց Բադալյանը:

Պատասխանելով այն հարցին, թե ինչ սանկցիա է կիրառվում տանից բացակայած ինքնամեկուսացված մարդու նկատմամբ՝ նա ընդգծեց, որ դա մեծապես կախված է այն հետեւանքներից, որոնց կհանգեցնի այդ բացակայությունը՝ եթե մարդը տանից դուրս է եկել զբոսնել-վերադարձել, նա արտակարգ դրության կանոնները խախտելու համար կտուգանվի 100-250 հազար դրամով, եթե մասնակցել է որեւէ բազմամարդ միջոցառման, որի ժամանակ իրենից վարակվել են այլք, ապա նա կարող է դատվել քրեական օրենսգրքով, եւ նրա համար սահմանվող պատիժը կախված կլինի իրենից վարակված անձանց առողջական վիճակով կամ, Աստված չանի, մահվան հանգամանքով:

«Եթե նրանից վարակված մարդը, ցավոք, չկարողանա հաղթահարել հիվանդությունը, ապա անփութորեն մեկ կամ ավելի մարդու մահվան պատճառ դառնալու հիմքով, ինքնամեկուսացման ռեժիմը խախտողը կարող է դատապարտվել նաեւ ազատազրման»,- նշեց Բադալյանը:

Պարետատունը ստուգում է բժիշկների եւ ուժային կառույցների ներկայացուցիչների աշխատանքը՝ համապատասխան համակարգչային ծրագրերի միջոցով: «Պարետատունը տեսնում է բժիշկների՝ ինքնամեկուսացված անձանց կատարած հեռախոսազանգերը՝ նրանց տեխնիկայի վրա տեղադրված ծրագրերով, այցերի ժամանակ ոստիկանները check-in են լինում, այդպիսով այցը եւս ֆիքսվում է»,- ասաց նա: Ոստիկաններն այց կատարում են՝ ըստ սահմանված առաջնահերթության. «Առաջնային այցելության հասցեներն են «փախուստները», երբ համակարգով կամ որեւէ այլ կերպ տեղեկանում ենք, որ մարդը լքել է ինքնամեկուսացման տարածքը, եւ այն մարդկանց տուն, որ չունեն բջջային հեռախոս»: Այդպիսի մարդկանց թվաքանակի մասին հարցին ի պատասխան՝ Բադալյանը նշեց, որ հիմա նրանք ինքնամեկուսացվածների 10-15 տոկոսն են կազմում, սակայն առաջիկայում այս թիվը կնվազի, քանի որ բջջային օպերատորները պատրաստակամ են նրանց նվիրել քարտեր, իսկ հեռախոսներ ձեռք բերելու հարցը թերեւս կլուծվի բարերարների կամ հենց բջջային օպերատորների նվիրատվությունների միջոցով:

Ինքնամեկուսացված անձինք իրենց անհանգստացնող խնդիրներով կարող են հեռաձայնել բժիշկներին: Այս շրջանում նշված շրջիկ խմբերի աշխատանքներում ներգրավված բժիշկները, որ համաբուժարանի աշխատակիցներ են, իրենց առօրյա բժշկական պարտականությունները չեն կատարելու, նրանք սպասարկելու եւ վերահսկելու են միայն ինքնամեկուսացված անձանց: Այն հարցին, թե արդյոք շատ ծանրաբեռնված չի լինի նրանց աշխատանքը, քանի որ ինքնամեկուսացված անձինք կարող են առողջական խնդիրներ ունենալ օրվա ցանկացած ժամի, ըստ այդմ՝ բժիշկները, փաստորեն, պիտի շուրջօրյա աշխատեն, Բադալյանն ասաց, որ հերթափոխ նախատեսված չէ, իսկ եթե այնպիսի պահեր լինեն, երբ բժիշկն այլ անձի է սպասարկում, խորհրդատվություն տալիս, ապա ինքնամեկուսացված անձինք կարող են զանգահարել թե Առողջապահության նախարարության եւ թե ԱԻՆ թեժ գծերին, ու անհրաժեշտ հետագա աշխատանքը կկազմակերպվի նրանց միջոցով:

Անդրադառնալով այն հարցին, թե ինչպես պիտի քաղաքաղիներն անսան նախարարի հորդորն ու իրենք էլ վերահսկեն ինքնամեկուսացված անձանց տեղաշարժը՝ օգնելով պետությանը, եթե անձի առողջական վիճակի գաղտնիությունը սահմանադրական իրավունք է՝ Բադալյանը պատասխանեց. «Այո, մենք չենք պատրաստվում հրապարակել վարակված կամ ինքնամեկուսացված անձանց տվյալները, սակայն մարդիկ հաճախ  իրենք են հայտնում իրենց կամ իրենց ընտանիքի անդամի առողջական վիճակի մասին: Այսպես, եթե դուք գիտեք, որ ձեր հարեւանը ինքնամեկուսացված է, բայց տեսնում եք նրան դրսում, խանութում, կարող եք այդ մասին հաղորդել՝ զանգահարելով Պարետատան, Առողջապահության կամ Արտակարգ իրավիճակների նախարարությունների թեժ գծերին. տվյալները կենտրոնացվում են Պարետատանը»,- ասաց նա:

Օրեր առաջ տեսանք վարակված անձի նկատմամբ անթույլատրելի վերաբերմունք՝ Մարտունիում նրա տան դարպասի վրա անհարգալից գրառում էր կատարվել՝ սպառնալիքի պարունակմամբ. ինչ երաշխիք կարող է ունենալ զանգահարողը, որ ինքնամեկուսացման վայրը լքող իր հարեւանն իրենից «վրեժխնդիր» չի լինի տեղեկության փոխանցման համար. այս հարցին ի պատասխան՝ Բադալյանը հաղորդեց, որ Պարետատունը ոստիկանին տվյալ վայր ստացված տեղեկությունը ստուգելու ուղարկելիս չի նշում, թե ինչպես է ստացվել ինքնամեկուսացված անձի՝ տնից հեռանալու մասին լուրը՝ համակարգչային համակարգի միջոցով, թե որեւէ այլ կերպ: «Ոստիկանն ինքը չի իմանում, թե մենք ինչու ենք իրեն ուղարկում այդ հասցե՝ տեղեկություն ստուգելո՞ւ, թե՞ հենց իրեն փորձելու համար: Այնպես որ տեղեկատվությունը փոխանցողի գաղտինությունը երաշխավորված է»,- ասաց Բադալյանը:

Հիշեցնենք, որ այսօր Հայաստանում հաստատվել է կորոնավիրուսով վարակման դեպքերի ամենաբարձր ցուցանիշը՝ 186 դեպք: Այս պահին կա կորոնավիրուսային հիվանդության ընդհանուր 4044 դեպք, որոնցից 1666-ն` առողջացած, 52-ը` մահվան ելքով: Կորոնավիրուսային հիվանդությամբ այս պահին փաստացի բուժում է ստանում 2304 պացիենտ: