Ներդրո՞ւմ, թե՞ 60-70 ընտանիքի ապրուստի միջոց․ Գեղարքունիքի մարզի Վարսեր համայնքում մարդիկ խնդրի առաջ են կանգնել

Գեղարքունիքի մարզի Վարսեր համայնքում արդեն մի քանի ամիս է՝ լարված իրավիճակ է։ Բնակիչները դժվար կացության մեջ են հայտնվել, հնարավոր է՝ նրանք շուտով զրկվեն իրենց հիմնական ապրուստի միջոցի մի մասից։

«Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում համայնքի բնակիչներից Մերուժան Համբարձումյանը պատմեց, որ շուրջ 60-70 բնակիչ երկար տարիներ համայնքին պատկանող հողերը վարձակալել է՝ 1 հեկտարի դիմաց տարեկան վճարելով 10 հազար դրամ, զբաղվել գյուղատնտեսությամբ, ինչով եւ ապրել են։ Սակայն հիմա խնդրի առաջ են կանգնել։

Նրա խոսքով՝ շուրջ 20 տարի արտերկրում բնակված համայնքի 2 բնակիչ եղբայրներ վերադարձել են, մեծ քանակի ոչխարներ գնել, սակայն այդ ոչխարներին կերակրելու հարցում լուրջ խնդրի առաջ են կանգնել, պարզվում է՝ գյուղում ազատ հող չկա, որի վրա նրանք կարող են այդ հատուկ ցեղատեսակի ոչխարների համար հատուկ կեր մշակել:

«Այսինքն՝ այն հողը, որի վրա 60-70 ընտանիք աշխատում, ապրում, տուն է պահում, հիմա մի ընտանիքի ձեռքը կարող է անցնել, եւ այդքան ընտանիքներն այլեւս ապրուստի միջոց չեն ունենա»,- մեր զրույցում ներկայացրեց Համբարձումյանը։

Խոսքը շուրջ 70 հեկտար հողատարածքի մասին է, որը համայնքն ամեն տարի մրցութային կարգով 25 տարով վարձակալության է դնում, սակայն վարձակալող չհայտնվելուց հետո ամեն տարի գյուղացիներին է տրամադրում՝ հեկտարի դիմաց 10 հազար դրամով։ «Մենք չենք կարող այդ մարդկանց հետ ֆինանսական կռիվ տալ, որովհետեւ այդ 60-70 ընտանիքը չունի այդ միջոցները, որ վճարի հողատարածքի 25 տարվա վարձակալության համար, իսկ այդ մարդիկ շատ գումար ունեն ու կարող են բարձր գին տալ եւ վարձակալել»,- պատմեց Համբարձումյանը՝ հավելելով, որ 2020 թվականի սկզբից այս խոսակցություններն սկսվել են, եւ գյուղում անդորրը խախտվել է. ամեն օր հավաքվում են գյուղապետարանում եւ քննարկում սկսում հարցի շուրջ:

Խնդրի վերաբերյալ գյուղի բնակիչներով այցելել են Գեղարքունիքի մարզպետարան, որտեղ հանդիպել են փոխմարզպետ Նարեկ Գրիգորյանի հետ, սակայն որեւէ ձեւով հարցը չի լուծվել։

Վարսերի համայնքապետ Հուսիկ Սեդրակյանը մեր զրույցում ասաց, որ հողատարածքը 25 տարով վարձակալությամբ տրամադրելու մրցույթը կայանալու է ապրիլի 23-ին։ Նրա խոսքով՝ ով մեծ գումար տա, նա էլ կհաղթի։

Հարցին՝ եթե այդ ամբողջ հողը 2 անձի վարձակալության տան, ի՞նչ են անելու շուրջ 60-70 ընտանիք, գյուղապետը պատասխանեց. «Դե, հիմա էլ գյուղացիները գալիս, դիմում են մեզ, ես ասում եմ, որ օրենքն է այդպես, պետք է պարտադիր մրցույթ լինի»։

Անդրադառնալով հարցին, եթե գյուղացիներն ապրուստի միջոց չունենան՝ արդյոք գյուղը չի՞ դատարկվի, Սեդրակյանը պատասխանեց. «Այդ ամենը մեծ խոսակցություն է դարձել վերջին շրջանում»։

Հարցին՝ անձամբ ինքը չի՞ մտահոգվում այդ հարցով, նա պատասխանեց. «Ո՞նց չեմ մտահոգվում, բայց ես բան չեմ կարող անել։ Իմ պարտավորությունն է, որ մրցույթի դնեմ։ Ամեն տարի ուղղակի հայտ չի եղել ամբողջ հողատարածքը վարձակալելու մրցույթին մասնակցելու համար, ժողովուրդն էլ 20-30 տարի ամեն մեկը որոշակի տարածք է վարձակալել, վճարել դրա համար եւ զբաղվել գյուղատնտեսությամբ»։

Համայնքապետը վստահեցնում է՝ օրենսդրական առումով ամեն ինչ նորմալ է։

Գեղարքունիքի մարզպետ Գնել Սանոսյանը ՀԺ-ի հետ զրույցում ասաց, որ խնդրից տեղյակ է. «Խնդիրը հետեւյալն է՝ համայնքում կան գործարար եղբայրներ, որոնք բավական խոշոր անասնապահական ֆերմա են հիմնել եւ շարունակում են համալրման գործընթացը՝ անասուններ են գնում։ Իրենց կարիքների համար հողեր են պետք, եւ դրա համար ցանկություն են հայտնել հողեր վարձակալելու, որպեսզի տարբեր մշակաբույսեր աճեցնեն, ինչն էլ համայնքի բնակչության մի մասի մոտ դժգոհություն է առաջացրել՝ հաշվի առնելով, որ հողերի մրցույթի աճուրդի դեպքում հնարավոր է՝ ոմանք զրկվեն այն հողերից, որը տարիներ շարունակ մշակել են»։

Սանոսյանը նշեց, որ ամեն ինչ իրենց հսկողության ներքո է, եւ այս բոլոր իրավիճակների համար կան օրենսդրական կարգավորումներ. «Մարզպետարանը, համայնքապետարանն ամբողջ օրենսդրական կարգավորումներով գնում են առաջ, համայնքի ամբողջ հողերը չափագրվել են եւ հերթականությամբ՝ ըստ գրաֆիկի, դրվելու է մրցույթի, այսինքն՝ ամբողջ իրավական կողմը պահպանված է»։

Հարցին՝ եթե 2 հոգի այդ տարածքը վերցնի, 60-70 ընտանիք արդյոք չի՞ զրկվում իր ապրուստի միջոցից, մարզպետը պատասխանեց. «Մի կողմից մեր բնակիչներն են, որոնց ոչ ոք չի ցանկանում ինչ-որ բանից զրկել, մյուս կողմից մենք ցանկություն ունենք ֆերմերներին, գործարարներին օգնելու։ Հատկապես այս պարագայում ողջունելի է, որ մարդիկ արտերկրից եկել են, այստեղ բիզնես են հիմնել գյուղատնտեսության ոլորտում, որը մեր մարզում առաջնային ճյուղ է»։

Նա նշեց, թե իրենց համար ցանկալի կլիներ, որ այս հակասությունները չլինեին համայնքում, եւ գործարարներն ու համայնքի բնակիչները կարողանային հեշտությամբ առաջ գնալ, համատեղ աշխատել. «Ցանկալի կլիներ, որ ամեն ինչ այդպես լիներ, բայց քանի որ կա որոշակի խնդիր՝ անհամաձայնություններ, մեզ մնում է գործել օրենքով։ Իսկ մենք, ես ձեզ վստահեցնում եմ, ամբողջովին գործելու ենք օրենքով, եւ այն լիազորությունները, որ մեզ տրված են, օրենսդրական այն կարգավորումները, որ կա Հողային օրենսգրքով, ամբողջությամբ կգործի»։

Հարցին՝ քննարկվե՞լ է տարբերակ, որ այդ ֆերման բացվելուց հետո գյուղացիներին ինչ-որ աշխատանք առաջարկվի, Սանոսյանը պատասխանեց. «Այսպես թե այնպես տրամաբանական է, որ համայնքում է այդ ֆերման, աշխատողներն էլ գյուղից կլինեն։ Հիմա էլ կան աշխատողներ»։