Իրան, շնորհավոր Նոր տարի՝ 1399 թվականը

Իրանում այսօր դիմավորում են 1399 թվականը՝ ամենասիրված ու սպասված տոների շարքում առանձնացող Նովրուզը՝ Նոր տարվա սկիզբն աստղագիտական արեւային օրացույցի համաձայն: Այն նշվում է մարտի 20-21-ին՝ գիշերահավասարի օրը՝ որպես բնության զարթոնքի ու հողագործական աշխատանքների մեկնարկի կետ:

Նովրուզը հին տոն է։ Իրանում այն նշել են դեռ մ․թ․ա․ 4-րդ դարում: Արեւային-կրակապաշտ Իրանում այն ծագել է մի ռազմական հաղթանակի մասին լեգենդի հիմքի վրա. Ֆիրդուսին «Շահնամե»-ում արքայական շքեղությամբ է պատկերում հաղթանակած արքային ոսկեշող գահավորակի վրա, որ անմարմին ոգիների ուսերին երկինք է բարձրանում: «Մարդիկ ոսկի եւ ակնեղեն էին շաղ տալիս նրա վրա: Եվ քանի որ նոր տարվա սկիզբն էր… մեծ ու շքեղ տոնախմբություն կազմակերպվեց, որ անվանվեց Նովրուզ, այն է՝ նոր լույս կամ նոր օր, որ իրանցիները մինչեւ օրս տոնում են»:

Անտիկ պատմաբան Ստրաբոնն այս կապակցությամբ գրում է, որ Նովրուզն ամենաընդունված եւ հարգի տոնն է համարվել. «Հնագույն ժամանակներից մինչ օրս այդ օրը Սիրդարիայի եւ Ամուդարիայի բնակչությունը հավաքվում է Կրակի տաճարում եւ միմյանց հյուրասիրում այն խմիչքներով եւ ուտելիքներով, որոնք դիպել են կրակին»:

Իրանում մշտապես պահում են Նովրուզին առնչվող հնագույն ավանդույթները: Իրանցիները սկսում են նախապատրաստվել Նովրուզին Նոր տարուց շատ առաջ: Անցնող տարվա վերջին օրերը նշանավորվում են այստեղ Հանեթականի կոչվող «մեծ մաքրությամբ»: Սովորաբար իրանցիները ոչ միայն մաքրում են իրենց տները, այլեւ մանրամասնորեն սրբում են փողոցները, քաղաքի տարբեր անկյունները, լվանում պատերն ու հատակից մաքրում կեղտն ու մթությունը՝ պատրաստվելով գարնան հաղթարշավին, նոր կյանքի պայծառ ու բարի սկզբին:

Արդեն իսլամական Իրանում այս հին ավանդական ամանորյա տոնը, ավելի հոգեւոր դառնալով, ստացել է նաեւ իսլամական ծիսական բաղադրիչ: Ամանորի նախօրեին Ղուրանը ընթերցվում է իրանցիների տներում, եւ սա Նովրուզի նույնքան անբաժանելի մաս է, որքան տոնի հետ կապված հնագույն սովորույթները:

Անվիճելի փաստ է, որ Նովրուզի օրերին ամբողջ երկրի բնակիչները դառնում են առանձնահատուկ սիրալիր, ժպտերես եւ բաց աշխարհի հանդեպ, նրանք այս օրերին ավելի ու ավելի շատ են միմյանց օգնում, մասնակցում բարեգործական միջոցառումներին: Այցելում են միմյանց, հյուրասիրում ավանդական ուտեստներ, երեկոյան խարույկներ վառում ու շուրջը բոլորած՝ ազգային երգեր երգում, տոնական օրերն ամփոփվում են 13-րդ օրը. դա ավանդաբար հանգստանալու եւ բնությանն առավել մոտ լինելու օրն է:

Այս տարի, սակայն, Իրանում վերածննդի ուրախությունը միախառնված է կորոնավիրուսի հետ կապված վախի, հարյուրավոր մահերի, վշտի ու ապագայի անորոշության մտահոգությունների հետ: Ինչպես իր այսօր տարածած շնորհավորական ուղերձում նշել է ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեշը, այս տարի շատերի համար Նովրուզը գալիս է տխրության եւ անհանգստության ժամանակ: COVID-19-ը ստվեր է նետել ամբողջ աշխարհի վրա, ներառյալ այն շրջանները, որոնք նշում են այս հնագույն տոնը: «Իմ խորին ցավակցությունն եմ հայտնում նրանց, ովքեր կորցրել են սիրելիներին, եւ իմ բարեմաղթանքներն եմ հայտնում բոլորին»: Գուտերեշը հույս է հայտնել, որ Նովրուզն այս տարի իրանցիները կնշեն փակ ընտանեկան միջավայրում՝ սա դիտարկելով որպես բնությունն ու փոփոխվող եղանակների գեղեցկությունը վայելելու հնարավորություն:

Նշենք, որ նոր կորոնավիրուսից աշխարհում ամենից շատ տուժած երկրներից է մեր հարեւան Իրանը: Այսօր առավոտվա պաշտոնական տվյալներով՝ այստեղ վարակման հաստատված դեպքերի թիվը անցել է 16 հազարից, գրանցվել է 988 մահ:

Տպել
2395 դիտում

Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան

Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան

Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին

Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան

Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան

Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել

«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան

Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան

Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան

Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին

ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները

էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)

Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ

Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում

Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ

Ռոստովի մարզում ձերբակալվել են Ադրբեջանի քաղաքացին և ևս 2 անձ․ Շահին Աբբասովը կասկածվում է սպանության մեջ

Ալիևը կմեկնի Մոսկվա՝ Պուտինի հետ բանակցությունների

Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 19-ին