Հին թեզերը՝ նոր ձևաչափում. առաջին հրապարակային քննարկումը

Փետրվարի 15-ին Մյունխենի անվտանգության համաժողովի շրջանակում ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը եւ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը մասնակցեցին Լեռնային Ղարաբաղի հիմնահարցի վերաբերյալ պանելային քննարկմանը: Քննարկումը, ի հեճուկս դրա խորագրի («Թարմացում Լեռնային Ղարաբաղի ուղղությամբ»), նոր մոտեցումներ չառաջարկեց: Քննարկման բացառիկությունը կայանում էր նրանում, որ հակամարտության երկու կողմերը բարձրագույն քաղաքական մակարդակով հրապարակայնորեն եւ դեմ առ դեմ ձեւաչափով շփվում էին առաջին անգամ: Առաջին անգամ էր, որ Հայաստանի եւ Ադրբեջանի ղեկավարները հերթով եւ հրապարակայնորեն բարձրաձայնում էին իրենց մոտեցումները: Այդքանով քննարկման բացառիկությունը եւ նորությունը ավարտվում են: Թեզերը նույնպես որևէ նորություն չէին պարունակում:

Ալիեւը խոսեց «պատմական արդարության», ՄԱԿ-ի բանաձեւերի, «Ադրբեջանի տարածքների օկուպացված 20 տոկոսի» մասին… Նա նաեւ շարունակեց խեղաթյուրել պատմությունը եւ միակողմանի ներկայացնել միջազգային իրավական ակտերի բովանդակությունը: Իսկ սեփական թեզերը ներկայացնելիս Ալիեւի առաջարկը ներկաներին, թե կարող են «մտնել եւ ինտերնետում նայել» խոսում է իր այն գիտակցման մասին, որ իր խոսքերը հավելյալ հաստատման կարիք ունեն: Բացի դրանից «ամենազոր համացանցին» հղում կատարելն ավելի շատ օգտակար է հայկական կողմին. քիչ հավանական է, որ ներկաները «մտնել-նայելու էին» պատմության ադրբեջանական դասագրքերի տարբերակները, համաձայն որոնց, օրինակ, «ադրբեջանական գիտությունը մեծ ավանդ ունի Ամերիկայի հայտնաբերման գործում»: Նրանք փնտրելու էին (միգուցե իրոք «գուգլել են») ավելի արժանահավատ աղբյուրներում զետեղված տեղեկատվությունը եւ տեսնելու էին իրական, այլ ոչ թե ադրբեջանական պատկերը: Իրականում, սակայն, հասկանալի է, որ Ալիեւի հղումները համացանցին ներքին լսարանի համար էին՝ Ադրբեջանի ներսում իր խոսքն ավելի համոզիչ դարձնելու եւ «քննարկման հաղթող» երեւալու համար:

Փաշինյանը եւս սկզբունքորեն ոչ մի նորություն չասաց: Նա մասնավորապես նշեց, որ Արցախը հակամարտության կողմ է, որ առանց նրա հետ բանակցելու հնարավոր չէ լուծել հակամարտությունը, որ լուծումը պետք է ընդունելի լինի ՀՀ, Արցախի եւ Ադրբեջանի ժողովուրդների համար: Նորություն կարելի է համարել Փաշինյանի առաջ քաշած «միկրո հեղափոխություն» եւ «մինի հեղափոխություն» եզրույթները: Այդ «հեղափոխություններն», ըստ վարչապետի, անհրաժեշտ են բանակցային գործընթացում ճեղքում ապահովելու համար քանի որ մեկ կամ երկու գործողությամբ հնարավոր չէ լուծել խնդիրը: «Միկրո» եւ «մինի հեղափոխությունները» քննարկման մոդերատոր Սելեստա Ուոլանդերի թեթեւ ձեռքով հավակնում են դառնալ լայնորեն կիրարվող տերմիններ:

Ինչ վերաբերվում է քննարկման բովանդակային ազդեցությանը կարգավորման գործընթացի վրա, ապա այն եթե չասենք զրոյական է՝ ձգտում է զրոյի: Հակամարտության կարգավորման միակ ձեւաչափը բանակցություններն են ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների հովանու ներքո՝ իրենց դրական եւ բացասական կողմերով: Բոլոր մնացած ձեւաչափերը, այդ թվում երկրների ղեկավարների հրապարակային քննարկումները, չեն կարող հավակնել բանակցությունների այլընտրանք լինելուն:

Քննարկման ընթացքում կողմերը արեցին այն, ինչ պետք է անեին՝ ներկայացրեցին իրենց թեզերը: Նման հանդիպումները կարելի է որակել ոչ ավելին, քան քարոզչության փորձ, քանի որ ներկաները եւս գիտեն, որ լսելու են տրամագծորեն հակառակ ու ինչ-որ առումով կանխակալ պնդումներ եւ չեն պատրաստվում նախապատվություն տալ կամ հաղթանակ շնորհել դրանցից որեւէ մեկին:

Սա ընդամենը քննարկում էր, որի ընթացքում երեւաց, թե որքան հեռու են կողմերի մոտեցումները եւ որքան անելիք դեռ ունեն միջնորդները եւ հենց իրենք՝ հակամարտության կողմերը: Դրա մասին են վկայում ինչպես բացարձակ աբսուրդ երեւույթները, ինչպես օրինակ պատմության ադրբեջանական ընկալումը եւ դրա տարբերությունը ընդհանուր ընդունված «տարբերակից», այնպես էլ տարբեր միջազգային իրավական փաստաթղթերի տարընթերցումները, ինչպիսին հանդիսանում են ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի բանաձեւերը:

Այդ իսկ պատճառով նմանատիպ քննարկումները բարդ է համարել կառուցողական եւ մերձեցնող: Ներկա փուլում դրանք անխուսափելիորեն բերելու են «հաղթող-պարտվող» տրամաբանությամբ գնահատականներ տալուն: Իսկ ինչ վերաբերվում է «հաղթելուն», ապա Փաշինյան-Ալիեւ քննարկման իրական հաղթողը Մյունխենի անվտանգության համաժողովն է, որի կազմակերպիչներին ի վերջո հաջողվեց աննախադեպ հրապարակային քննարկում կազմակերպել երկու հակառակորդ երկրների միջեւ քաղաքական ամենաբարձր մակարդակով:

Տպել
18807 դիտում

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտութուն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով

Ուկրաինային տրամադրված F-16-ները չեն կարող փոխել իրավիճակը մարտադաշտում, դրանք օրինական թիրախ կդառնան. Պուտին

Տավուշում՝ ռուսական ռազմաբազայում, նկատել են տաջիկների և ղրղզների, գուշակեք՝ սա ինչ կազմ է և ինչի են սպասում. Սաֆարյան

Վրաց խորհրդարանականներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր

Ալիևի նախկին փեսան հայտարարել է՝ իրենց պատկանող «Crocus city»-ի վերականգնումը կախված է Պուտինի և Վորոբյովի կարծիքից

ՔԿԾ-ին անհրաժեշտ են վարորդներ. ովքեր և ինչպես կարող են դիմել

Հայաստանում վտարանդի կառավարություն ներկայացող բոլոր գրասենյակները պետք է փակել. Չախոյան

Այս անգամ դաշտ են նետել սիրելի պահեստայինին, որը մեկ շաբաթում մեկ ստորագրությամբ լուծարեց ԼՂ-ն. Հովհաննիսյան

Ընթանում է «Հայաստանը՝ որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ» միջազգային գիտաժողովը (տեսանյութ)

Հայաստանի գոյությունը կարող է երաշխավորվել բացառապես եվրոպական ընտանիքում․ Արման Բաբաջանյան

ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք

Եթե մենք մնում ենք Ռուսաստանի հետ, խնդիրները լուծվելու են մեր հաշվին. Արամ Սարգսյան

2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին

Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել

«Տոյոտա»-ի 51-ամյա վարորդը, լինելով խմածության ամենաբարձր աստիճանի, բախվել է 3 մեքենայի

Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչների հետ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան, ընդլայնվել է նաև շահառուների շրջանակը

Հայաստանը մարդասիրական օգնություն կցուցաբերի Գազային