Ռոբերտ Քոչարյանի պաշտպանները բողոքարկել են Աննա Դանիբեկյանի՝ ինքնաբացարկի միջնորդությունը մերժելու որոշումը

Մարտի 1-ի գործով ամբաստանյալ Ռոբերտ Քոչարյանի պաշտպանները Վերաքննիչ քրեական դատարանին են բողոքարկել Աննա Դանիբեկյանի կողմից ինքնաբացարկի միջնորդությունը մերժելու մասին նոյեմբերի 12-ի որոշումը:

«Դատալեքս» դատական տեղեկատվական համակարգից տեղեկացանք, որ բողոքը մակագրվել է դատավոր Արշակ Վարդանյանին: Դեռեւս որոշված չէ՝ դատավորն այն վարույթ ընդունել է, թե ոչ:

Ներկայացված բողոքի իրավական կարգավորման վերաբերյալ «Հայկական ժամանակ»-ը զրուցել է պաշտպաններից Արամ Վարդեւանյանի հետ:

- Պարո՛ն Վարդեւանյան, հաշվի առնելով, որ ինքնաբացարկի միջնորդությունը մերժելու որոշումը բողոքարկման ենթակա չէ՝ իրավական խնդիր այստեղ չի՞ առաջանում:

- Եթե քրեադատավարական օրենսդրությունը դիտարկենք այլ օրենսդրությունների հետ համեմատության մեջ, կտեսնենք, որ որոշակի սահմանափակում, այո՛, նախատեսվում է՝ կապված ինքնաբացարկի միջնորդության հետ, որի տրամաբանությունը հետագա բողոքարկումն է, այսինքն՝ եթե գործը, ըստ էության, լուծող դատական ակտը վերաքննության կարգով քննարկելիս դատարանը պարզի, որ ինքնաբացարկի հիմքերը առկա են, բայց դատարանն ինքնաբացարկ չի հայտնել, ապա ամբողջ դատական ակտը ենթակա է բեկանման: Ես գտնում եմ, որ ինքնաբացարկի ակնհայտ հիմքերի պարագայում Վերաքննիչ դատարանն առնվազն պետք է օժտված լինի օրինականության պարզման լիազորությամբ: Արդար դատաքննության իրավունքը գործում է անմիջականորեն եւ կաշկանդված չէ քրեադատավարական օրենսդրության որոշակիորեն տեխնիկական սահմանափակումներով: Սահմանադրական դատարանն էլ տարիներ առաջ որոշում էր կայացրել՝ ընդգծելով, որ ինքնաբացարկի ինստիտուտի բողոքարկելիությունը չափազանց կարեւոր ինստիտուտ է, եւ միջազգային փորձի ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ երկրները բաժանված են 2 խմբի. մի խումբն այն դիտարկում է որպես անմիջապես բողոքարկման ենթակա, մյուս խումբը, որ այն, ըստ էության, ենթակա է հետագա բողոքարկման: Ըստ էության՝ հարցը որոշակիորեն թողել էր օրենսդիրի պարզմանը:

- Նման նախադեպ մեզանում կա՞:

-Ես ինքս չեմ ուսումնասիրել՝ արդյոք ինքնաբացարկի միջնորդությունը երբեւէ նման կերպով բողոքարկվել է այս փուլում, թե ոչ, բայց ես նաեւ գտնում եմ, որ ցանկացած փաստաբան իրավունքի զարգացման առաքելություն ունի, քանի որ օրենքի համաձայն՝ իրականացնում է իրավապաշտպան գործունեություն: Կարծում եմ՝ սա որոշակիորեն նպաստելու է իրավունքի զարգացմանը, որովհետեւ եթե դատարանը կայացնում է ակնհայտ անհիմն, չպատճառաբանված դատական ակտ, դրա օրինականությունը պարզելու հնարավորություն անձը պետք է ունենա վերադաս ատյանի միջոցով:

- Այսինքն՝ օրենսդիրի սահմանափակումը դուք զուտ տեխնիկական խնդի՞ր եք դիտարկում:

- Ես գտնում եմ, որ օրենսդիրի սահմանափակումը այդքան հստակ չէ, այդպիսի ուղղակի սահմանափակում ես չեմ տեսնում: Օրենքը նախատեսում է բողոքարկման ենթակա որոշումների շարք, որոնց մեջ ուղղակիորեն նախատեսված չէ այս որոշումը: Ժամանակին ինքնաբացարկի վերաբերյալ միջնորդությունները դատարանների նախագահների կողմից էին քննության առարկա դառնում, այսինքն՝ որոշակի վերադասության մեխանիզմ լինում էր, որը ներկայիս դրությամբ չկա. Քրեական դատավարության օրենսգիրքն այս հարցով չունի ո՛չ արգելող, ո՛չ թույլատրող կարգավորում:

- Պարո՛ն Վարդեւանյան, որոշումը հրապարակելիս Աննա Դանիբեկյանը եւս շեշտեց, որ այն ենթակա չէ բողոքարկման:

- Նույն հաջողության կարող եմ ասել, որ երբ Դանիբեկյանը որոշում էր կայացնում՝ ասելով, որ գրավի հետ կապված որոշումները ենթակա են բողոքարկման, օրինակ՝ պարոն Արղամանյանը այն թողել էր առանց քննության՝ գտնելով, որ այն բողոքարկման ենթակա չէր: Հետեւաբար որոշման մեջ նշված ձեւակերպումներով չէ, որ պետք է կաշկանդված լինենք: Նաեւ կհիշեք Դավիթ Գրիգորյանի կողմից գործի կասեցման որոշումը: Դատական ակտում նշված չէր, որ այն ենթակա է բողոքարկման, բայց Դատախազության մեր գործընկերները բողոքարկեցին, եւ կհիշեք նաեւ Արմեն Դանիելյանի որոշումը, որն այս փուլում է Վճռաբեկ դատարանը վարույթ է ընդունել:

- Այս պարագայում հնարավոր համարո՞ւմ եք, որ Վերաքննիչ դատարանը կբեկանի վիճարկվող որոշումը կամ կուղարկի հետ՝ նոր քննության:

- Ես առնվազն հույս ունեմ, որ Վերաքննիչ դատարանն այն քննության առարկա կդարձնի օրինականության պարզման շրջանակներում: Ժամանակին կար մեկնաբանություն, թե քանի որ մերժելու հետ կապված որոշումը բառացի եւ տառացի գրված չէ Քրեական դատավարության օրենսգրքում, որոշ դատավորներ նման բողոքներն առանց քննության էին թողնում, որոշները քննության առարկա էին դարձնում: Այսինքն՝ չպետք է առաջնորդվել տառացի մեկնաբանությամբ: