Արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ Ադրբեջանում. շտապողականության պատճառները

Դեկտեմբերի 2-ին Ադրբեջանի Միլի Մեջլիսը դիմեց նախագահ Իլհամ Ալիեւին՝ խորհրդարանը ցրելու եւ արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ նշանակելու խնդրանքով:

Համաձայն Ադրբեջանի Սահմանադրության՝ երկրում արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններն անցկացվում են խորհրդարանը ցրելուց հետո երկու ամսվա ընթացքում, այսինքն՝ հաջորդ ընտրությունները կանցկացվեն մինչեւ փետրվար։

Այդ հարցով խորհրդարանին դիմելու որոշումը կայացվել էր իշխող «Յենի Ադրբեջան» կուսակցության քաղխորհրդի՝ նոյեմբերի 28-ին կայացած նիստում։ Կուսակցության փոխնախագահ Ալի Ահմեդովը նշել էր, որ այդ առաջարկի նպատակը «բարեփոխումների աշխարհագրության ընդլայնումն է»։ Իսկ քաղխորհրդի որոշումը հիմնավորվում էր նրանով, որ «գործող խորհրդարանը ոչ ադեկվատ է վերաբերվում երկրի ղեկավարի վարած քաղաքականությանը եւ հետ է մնում երկրում ընթացող բարեփոխումներից»։

Հերթական ընտրություններն Ադրբեջանում պետք է կայանային 2020 թ. նոյեմբերի 1-ին։ Իշխող կուսակցության՝ խորհրդարանը ցրելու առաջին հայացքից անակնկալ որոշումն իրականում հստակ նպատակներ է հետապնդում եւ միաժամանակ մի քանի խնդիր լուծում:

Նախեւառաջ ընտրությունների ժամկետը 10 ամսով մոտեցնելը խնդիր է ստեղծում ընդդիմության համար, առավել եւս հաշվի առնելով, որ դեկտեմբերին տեղի են ունենալու ՏԻՄ ընտրություններ: Այդպիսով իշխանությունները ցանկանում են զրկել այլախոհներին առնվազն ժամանակային ռեսուրսից: Իհարկե, Ադրբեջանում ընդդիմությունն առայժմ հնարավորություն չի ունեցել ընտրությունների միջոցով ոչ միայն իշխանության գալ, այլեւ խորհրդարանում տեսանելի լինելու համար անհրաժեշտ քանակի ձայներ «ստանալ»: Այդուհանդերձ, հանրության շրջանում կա դրական փոփոխությունների ակնկալիք, իսկ իրականության հետ այդ ակնկալիքի անհամատեղելիությունը ժամանակի ընթացքում էլ ավելի է խորացնելու հանրային դժգոհությունը: Դրան կարող էր գումարվել նաեւ մանաթի կանխատեսվող արժեզրկումից բխող դժգոհությունը: Բնականաբար, քիչ հավանական է, որ հանրային դժգոհության ծավալները 2020 թ. նոյեմբերին հասնեին կրիտիկական կետի, եւ ընտրություններն իշխանափոխության առիթ կամ միջոց դառնային, սակայն անգամ 20-25 տոկոսանոց ընդդիմությունը խորհրդարանում խայտառակություն կլիներ ընտրությունների արդյունքներով հարյուրին մոտ տոկոսներ «խփող» Ալիեւի համար: Մյուս կողմից չի բացառվում, որ առաջիկա ընտրությունների արդյունքում ընդդիմադիր կեցվածք ունեցող որոշ գործիչներ, այդուհանդերձ, հայտնվեն Մեջլիսում երկրի ժողովրդավարացման հարցում դրական դինամիկայի իմիտացիա ստեղծելու նպատակով։

Այդպիսով ընտրությունների վաղաժամ անցկացումը միտված է ընդդիմությանն ինքնակազմակերպվելու եւ պատշաճ նախընտրական քարոզարշավ իրականացնելու հնարավորությունից զրկելուն, ինչն իր հերթին թույլ կտա իշխանություններին վերահսկել՝ ինչ աստիճանի եւ կոնկրետ որ ընդդիմադիրներն են մտնելու խորհրդարանի կազմ: Բացի այդ կկանխվի հասարակության սպասվող դժգոհության արտացոլումն ընտրությունների եւ դրանց արդյունքների վրա:

Առավել հետաքրքրական է արտահերթ ընտրությունների անցկացման հարցը դիտարկել իշխանության փոխանցման տեսանկյունից: Միամտություն կլիներ կարծել, թե Ալիեւին այս խնդիրը չի հուզում: Ակտիվորեն շրջանառվում է այն թեզը, համաձայն որի՝ Ալիեւից հետո նախագահի պաշտոնն ստանձնելու է առաջին փոխնախագահը՝ առաջին տիկին Մեհրիբան Ալիեւան: Այս համատեքստում խորհրդարանական ընտրությունները կարելի է դիտարկել որպես Ալիեւայի թիմակիցներին խորհրդարան բերելու միջոց: Առավել եւս, որ վերջին շրջանում Իլհամին հորից ժառանգություն հասած նախիջեւանյան կլանն սկսել է դանդաղորեն զիջել դիրքերն ու իշխանական լծակները Մեհրիբանի ընտանիքին՝ Փաշաեւների կլանին: Ուժերի այդ վերադասավորումների արդյունքում իշխանության գործադիր թեւի տարբեր օղակներում մեծացել է Փաշաեւների կլանի ներկայացուցիչների թիվը եւ նրանց ազդեցությունը: Արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացմամբ կշարունակվի 2018-2019 թթ. սկսված իշխանության սահուն փոխանցումը՝ Մեհրիբան Ալիեւայի համար քաղաքական հենարան ձեւավորելով արդեն նաեւ օրենսդրական մարմնում: Այլ հարց է, որ հենարանի ձեւավորման համար ամենեւին անհրաժեշտ չէր արտահերթ ընտրություններ անցկացնել. հաջորդ նախագահական ընտրությունները նախատեսված են 2025 թ., եւ կարելի էր առանց լարվելու սպասել հերթական ընտրություններին ու հենարանի խնդիրը լուծել 2020 թ. նոյեմբերին: Խորհրդարանական ընտրությունների շուտափույթ անցկացումը կարող է յուրատեսակ ազդակ հանդիսանալ, որ Ադրբեջանի իշխանությունները պատրաստվում են նախագահական ընտրությունները եւս ժամանակից շուտ անցկացնել: Դրա օգտին է խոսում նաեւ այն, որ վերջին շրջանում Մեհրիբան Ալիեւան զգալիորեն ակտիվացել է հատկապես արտաքին քաղաքականության ուղղությամբ: Սրանք առայժմ ընդամենն ազդակներ են, որոնց վրա հիմնվելով՝ հնարավոր չէ հստակ ժամկետներ պնդել, սակայն կարելի է վստահորեն ասել, որ ադրբեջանական ներքաղաքական պայքարը թեւակոխել է նոր փուլ:

Տպել
5563 դիտում

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տրանսպորտային միջոցների համար

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա