Բարոյական հաղթանակը կապիտալիզացնելու ճանապարհին

31/10/2019 schedule23:18

Եվ այսպես, ԱՄՆ Կոնգրեսի ներկայացուցիչների պալատը ձայների մեծամասնությամբ ընդունեց Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձեւը։ Սա, իհարկե, երկար սպասված իրադարձություն էր եւ ոգեւորությամբ ընդունվեց ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ  Սփյուռքում, թեեւ շատերն են իրենք իրենց հարցնում՝ իսկ ի՞նչ կոնկրետ հետեւանքներ է ունենալու դա, եւ որո՞նք են լինելու հաջորդ քայլերը։ Սրանք բավականին բարդ հարցեր են, եւ հազիվ թե որեւէ մեկը կարողանա հստակ պատասխանել  դրանց, բայց արժե մի քանի դիտարկումներ ներկայացնել։

  1. ԱՄՆ կառավարությունը դեռեւս պաշտոնապես չի ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, հոկտեմբերի 29-ի քվեարկությունն ընդամենը հերթական (թեեւ չափազանց կարեւոր) քայլն էր այդ ճանապարհին։ Կոնգրեսի ներկայացուցիչների պալատն ընդամենը ԱՄՆ կառավարությանը կոչ է արել ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը եւ համապատասխան քաղաքականություն իրականացնել։
  2. Կոնգրեսի այդ որոշումն ակնհայտորեն ոչ թե հայ-ամերիկյան, այլ թուրք-ամերիկյան հարաբերությունների դաշտում է եւ ավելի շատ պայմանավորված է թուրք-ամերիկյան հարաբերությունների ներկայիս լարված իրավիճակով, մինչդեռ մեզ համար առաջնայինը հայ-թուրքական հարաբերություններն են։ Հետեւաբար՝ մեզ համար Կոնգրեսի պատմական որոշումը, հսկայական բարոյական աջակցությունից զատ, կարեւոր է առաջին հերթին այն տեսանկյունից, թե ինչպես դա կանդրադառնա հայ-թուրքական հարաբերությունների վրա։ Իսկ այդ հարաբերությունները ներկայումս գործնականում թշնամական են, երկխոսության փորձերը՝ փակուղային վիճակում։ Մենք ձգտում ենք նորմալ հարաբերություններ հաստատել առանց նախապայմանների, իսկ նրանք նախապայմաններ են առաջ քաշում՝ հրաժարվել պահանջատիրությունից եւ զորքերը դուրս բերել «Ադրբեջանի օկուպացված տարածքներից»։ Պարզ ասած, խնդիրը հետեւյալն է՝ Թուրքիայի նկատմամբ ԱՄՆ ճնշումները (Կոնգրեսի որոշման տեսքով) կստիպե՞ն այդ երկրին հրաժարվել նախապայմաններից եւ չեզոք դիրք գրավել Հայաստանի նկատմամբ (ու բացել հայ-թուրքական սահմանը), թե ոչ։
  3. ԱՄՆ-ը միանշանակ շահագրգռված է հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորմամբ եւ հայ-թուրքական սահմանի բացմամբ, բայց դա անում է ոչ թե մեր նկատմամբ մարդասիրությունից դրդված, այլ հանուն սեփական շահերի, ու նպատակն էլ տարածաշրջանում Ռուսաստանի դիրքերի թուլացումն է։ Ակնհայտ է, որ Հայաստանի համար թուրքական վտանգի՝ թեկուզ առերեւույթ չեզոքացումն ու շրջափակման վերացումը էապես կնվազեցնեն Հայաստանի կախվածությունը Ռուսաստանից, ու նաեւ դա է պատճառը, որ Ռուսաստանին ռազմավարական հեռանկարում ձեռնտու չէ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումը։ Ու քանի որ այս փուլում Թուրքիան եւ Ռուսաստանը տարածաշրջանային «իրադարձությունների բերումով» դաշնակիցներ են, եւ հայ-թուրքական հարաբերությունների հարցում նրանց շահերը համընկնում են, հազիվ թե ԱՄՆ Կոնգրեսի որոշումը Թուրքիային ստիպի փոխել վերաբերմունքը Հայաստանի նկատմամբ։
  4. Եթե Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հիմնական նպատակն իսկապես ցեղասպանությունների կանխարգելումն ու դրանց կրկնության բացառումն է, ապա կոնկրետ մեր դեպքում կան շատ ավելի արդյունավետ քայլեր։ Իսրայելն, օրինակ, «այլեւս երբեք» կարգախոսն իրականություն դարձրեց ոչ թե շնորհիվ այն բանի, որ գրեթե ամբողջ աշխարհը ճանաչեց Հոլոքոսթը, այլ որովհետեւ կարողացավ ստեղծել հզոր պետություն՝ այնպիսի հզոր բանակով, որ նոր Հոլոքոսթը պարզապես բացառված է՝ անկախ նրանից, միջազգային հանրությունը թույլ կտա դա, թե ոչ։

Այսպես թե այնպես՝ ԱՄՆ Կոնգրեսի որոշումն իսկապես պատմական էր։ Ու մեզանից է կախված՝ կկարողանա՞նք «կապիտալիզացնել» դա ներկա աշխարհաքաղաքական իրադարձությունների խառնարանում, թե՞ այն ընդամենը կդառնա հերթական բարոյական հաղթանակը։

Տպել
1756 դիտում

Փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանն ազատել է իր օգնականին և նշանակել խորհրդական

Սլավոնական համալսարանում ահաբեկչական սպառնալիքի մասին ահազանգ է ստացվել

Վճարված հարկի յուրաքանչյուր դրամը բումերանգի էֆեկտով վերադառնում է հարկ վճարողներին. ՊԵԿ նախագահի ուղերձը

Հայաստանում մի շարք ծառայություններ ամբողջ բնակչության համար պետպատվերով են. ԱՆ-ն հայտնել է՝ որոնք են դրանք

1 օրում ՀՀ ճանապարհներին տեղի է ունեցել 7 պատահար. 1 մարդ զոհվել է, 10-ը՝ վնասվածք ստացել

Ստավրոպոլի մարզում ռուսական ռազմական ինքնաթիռ է կործանվել, անձնակազմի մեկ անդամը կորել է (տեսանյութ)

Անհրաժեշտ է երաշխավորել կանանց և տղամարդկանց իրավահավասարությունը. ՄԻՊ

7-10 ժամ գազ չի լինի Երևանի, Վանաձորի, Գյումրիի և Օձունի որոշ հասցեներում

Հայաստանին է վերադարձվել Աղավնաձոր բնակավայրին հարող՝ ընդհանուր 1 հա մակերեսով հողամասը. դատախազություն

Մանկապարտեզներում երկարօրյա խմբեր կգործեն նույնիսկ մեկ երեխայի համար (տեսանյութ)

Ղազախստանում բեռնատար գնացքը դուրս է եկել ռելսերից

Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի և 7 մարզի բազմաթիվ հասցեներ

Վրաերթ Երևանում. հետիոտնը տեղում մահացել է

«Լիվերպուլը» հաղթել է «Ատալանտային», սակայն՝ դուրս մնացել Եվրոպայի լիգայից

Լոռու մարզում պահեստ է հրդեհվել

Իսրայելը հրթիռային հարվածներ է հասցրել Իրանին. ինչ է հայտնի

«Օպել»-ը բախվել է մայթեզրին ու գլխիվայր շրջվել. ուղևորները տեղափոխվել են հիվանդանոց

Ովքեր ուզում են շարունակաբար ունենալ հաջողակ պետություն, պետք է ապահովեն այդ պետության մրցունակությունը․ Նիկոլ Փաշինյան

Քենիայում ռազմական ուղղաթիռ է կործանվել․ զոհերի թվում է երկրի պաշտպանության ուժերի հրամանատարը

3-ի փոխարեն 8 մասնաշենք․ Փոքր Վեդիի միջնակարգ դպրոցը շահագործման կհանձնվի մինչև տարեվերջ (տեսանյութ)

Մենք հիմա նստած ենք ռումբի վրա, դա պայթեցնելու վահանակը ռուսների մոտ է, Հայաստանը քայլ պիտի անի. Մեհրաբյան

Արտակարգ դեպք Երևանում․ «Էվոկաբանկ»-ի հաճախորդը իր տղայի և ընկերոջ հետ ծեծել են մասնաճյուղի կառավարչին ու աշխատակցին

ԳՐԵԿՈ-ն բարձր է գնահատել ՆԳՆ ոստիկանության բարեփոխումները․ զեկույց

Հրդեհ է բռնկվել Արթիկի անտառտնտեսության տարածքում․ ծառեր են ջերմահարվել

Թուրքիայում տեղի ունեցած երկրաշարժի հետևանքով ավերածություններ կան

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ այն վարել է Նիկոլ Փաշինյանը

«Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ի անցագրային կետում փաթեթ գցած քաղաքացին ձերբակալվել է

Բախվել են «Մերսեդես»-ն ու «Կամազ»-ը. մարդատարի 20-ամյա վարորդն ու նրա հասակակից 2 ուղևորները հիվանդանոցում են

ՀՀ ֆինանսների նախարարության պատվիրակությունը Վաշինգտոնում է․ ինչ հանդիպումներ են տեղի ունեցել

Կայծակի հարվածից Աբու Դաբիից Երևան թռչող ինքնաթիռի դիմապակին վնասվել է (տեսանյութ)

Ֆինլանդիան ժամանակավորապես կկրճատի փախստականների նպաստները

Բերդկունք ամրոցը կվերածվի արգելոց-թանգարանի

Կարևորվել է Ֆրանսիայի հետ տնտեսական փոխգործակցության խորացումը․ փոխվարչապետն ընդունել է Բրիս Ռոքֆոյին

Որտեղ է հայտնաբերվել քրեական պատմություններով հայտնի նորատուսցի Արայի տղայի «յաշիկը»

«Օբյեկտիվ չեք». Պետրոս Ղազարյանը դիմել է Մայր Աթոռի տեղեկատվական համակարգի տնօրեն Եսայի քահանա Արթենյանին

«Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան»-ն ակնկալում է, որ ԱՄՆ դեսպանը կնպաստի ԼՂ հայերի վերադարձի ժամկետների և միջոցների մատնանշմանը

Թուրքիայում 5․6 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

ԵԽԽՎ վերադառնալու համար Բաքուն պետք է որոշ պահանջներ կատարի․ Ադրբեջանի հարցով զեկուցող

ԱԽ քարտուղարը Բրիս Ռոքֆոյին է ներկայացրել հայ-ադրբեջանական բանակցային գործընթացի վերջին զարգացումները

Ֆրանսիան որոշել է մենակ չթողնել Հայաստանին Ադրբեջանի շարունակվող ագրեսիայի դեմ․ Աստրիդ Փանոսյան-Բուվե