Խոզերի մասսայական անկում Լոռու գյուղերում. Պատկան մարմինները 3 ամսում այդպես էլ չկարողացան պարզել պատճառը

Լոռու մարզի Ալավերդի խոշորացված համայնքի կազմում գտնվող Ծաղկաշատ բնակավայրում նախորդ ամիս սկսված ու մինչեւ վերջերս շարունակվող խոզերի անկման պատճառով գյուղում ավելի քան 500 խոզ է սատկել: Բնակիչները միլիոնավոր դրամների վնաս են կրել, սակայն ոչ փոխհատուցում են ստացել, ոչ էլ անկման պատճառների մասին են տեղեկացվել:

«Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում Ծաղկաշատի վարչական ղեկավար Սամվել Թանդիլյանը պատմեց, որ առաջին անկումները նկատվեցին մոտ 2-3 ամիս առաջ, սկզբում մի քանի հատ էին ողջ գյուղում, հետո արդեն մասսայական դարձավ. «Սկզբում շատ քիչ էին, ամեն մեկի գոմում մի կամ երկու հատ սատկեց, հետո կանգնեց անկումը ու միանգամից թափ առավ: Ահազանգեցինք, եկան անասնաբույժերն ու ինֆեկցիոնիստները, անալիզներ վերցրին ու լաբորատորիա ուղարկեցին: Արդեն 2 ամիս ա՝ լաբորատորիայի պատասխանին ենք սպասում, բայց ոչ մի պատասխան էլ չեն տալիս»,-ասաց նա՝ նկատելով, որ մասնագետները պարտավոր էին 7 աշխատանքային օրվա ընթացքում պատասխաններն ուղարկել. «Հիմա էլ իբր որ ուղղարկեն, էլ ում ա պետք, գյուղում խոզ չի մնացել, սաղ սատկել են…մոտ 500 գլուխ, բերանով եք ասում…»:

Վարչական ղեկավարի խոսքով՝ ինքը դիմել է խոշորացված համայնքի ղեկավարին, նա էլ՝ մարզպետարան, խնդրի ասին բոլորն են տեղյակ, սակայն այս ամիսներին որեւէ բան չի արվել ոչ փոխհատուցման ոչ էլ հիվանդության պատճառների ու դրա կանխարգելման ուղղությամբ. «Ոչ մի ձեւի փրկություն չկար, տարբեր դեղեր ենք սրսկել, պատվաստումները ժամանակին արել էինք, հատկապես պետության տվածը, մենք էլ մեր հերթին ենք առել, բայց անարդյունք»:

Սամվել Թանդիլյանն ասում է, որ մասնագետների այցից հետո իրավիճակն ավելի է սրվել. «Մոտավոր 2 ամսվա ընթացքում սաղ խոզերը սատկեցին, ու էդ 2 ամսվա մեջ ոչ ոք չկարողացավ ասել, թե ինչից սատկեցին, գոնե լաբորատորիան պատասխան տար, մի բան փորձեինք անել»:

Վարչական ղեկավարն ասաց, որ խոզերի անկման դեպքեր գրանցվել են նաեւ հարակից համայնքներում. «Շնողում էլ կար, Հաղպատում էլ կար… հիմա էլ կովերի ցավ է տարածվել ու հասել մինչեւ Նոյեմբերյանի գյուղեր… հիմա էլ խոշոր եղջերավորներն են սատկում»,-ասաց նա՝ նշելով, որ հիվանդությունը միանշանակ խոզերի աֆրիկյան ժանտախտ չի եղել:

Սամվել Թանդիլյանը, որը նաեւ Ծաղկաշատի բնակիչ է, 50 խոզ է կորցրել, ասում է՝ շուրջ 6 միլիոն դրամի վնաս է կրել. «Բոլոր խոզերը սատկել են, գնացել տեխնիկա եմ վարձել, փոս փորել ու թաղել, անգամ էդ տեխնիկայի վառելիքը չտրամադրեցին, գնացել 50 հազարի սալյարկա եմ առել տարել թաղել: 50 հատից 10 հատ մենակ մայր խոզ է սատկել, ամեն մեկը 100 ու ավել կիլոգրամ քաշով, այսինքն մենակ էդ 10 մայր խոզը 1 տոն միս էր, 30 գոճի է սատկել, ամեն մեկը 25000 դրամ շուկայական արժեք ուներ, բայց մենակ ես չեմ, իմ պես իմ համագյուղացիներն էլ են մեծ վնասներ կրել, սիրտս ցավում է ոչ միայն իմ, այլ նաեւ հարեւաններիս համար»:

Լոռու մարզպետարանի գյուղատնտեսության եւ բնապահպանության վարչության պետի ժամանակավոր պաշտոնակատար Արտյոմ Շահվերդյանը ՀԺ-ի հետ զրույցում ասաց, որ քանի որ հիվանդության տեսակը չի պարզվել, իրենք էլ փոխհատուցում չեն տրամադրել: Վարչության պետը թեմայի վերաբերյալ ուղղորդեց կապ հաստատել Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի Լոռու մարզային կենտրոնի պետ Կամո Սողոյանի հետ:

Վերջինս մեր զրույցում ասաց, որ թեպետ անկած կենդանիների թիվը չեն հաշվառել, սակայն փորձանմուշներ, այնուամենայնիվ, վերցրել են. «Փորձանմուշներն ուղղարկել ենք հանրապետական լաբորատորիա, արդյունքները չունենք, այդտեղ որոշակի ախտորոշիչ հավաքածուների խնդիր կար։ Մի քանի հիվանդությունների մասով արվեց, բայց հիվանդույթուններ կային, որ ախտորոշիչ հավաքածուի խնդիր կար, էդ հավաքածուն ձեռք բերելուց հետո պետք է փորձաքննություն անեին, մնացածի մասով մեզ չեն տեղեկացրել»,-ասաց Սողոյանը՝ նշելով, որ ներկայումս ահազանգ չկա հիվանդությունների անկման շարունակության վերաբերյալ:

Փաստորեն, ստացվում է՝ գյուղացիները կատարվածի մասին ժամանակին ահազանգել են վարչական ղեկավարին, նա էլ՝ Ալավերդու քաղաքապետին, վերջինս՝ մարզպետին ու անասնաբույժներին: Անասնաբույժները թեպետ վերցրել են փորձանմուշներ, սակայն այդպես էլ թե՛ կանխարգելիչ, թե՛ որեւէ այլ գործողություն չեն կատարել: Իսկ սրա արդյունքում շարքային գյուղացին շարունակում է միլիոնավոր դրամների վնաս կրել՝ չիմանալով անգամ ումից ինչ պահանջել: