Մեղավորության կանխավարկա՞ծ. Հերոյանը` քիլլե՞ր

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2006 թվականի օգոստոսի 22-ի համարում

Օգոստոսի 8-ին Աշտարակ-Գյումրի մայրուղում սպանված Ալեքսանդր Գիվոեւը ուղիղ 1 տարի առաջ՝ հոկտեմբերի 27-ին, դիմել էր մի քանի թերթերի եւ տեղեկացրել, որ նույն օրը առավոտյան Արմավիր-Երեւան ավտոճանապարհին իր դեմ մահափորձ է իրականացվել։ Կոնկրետ «Առավոտ» թերթին տված հարցազրույցում 2005-ի հոկտեմբերի 27-ին Գիվոեւը հայտարարել էր, որ իր դեմ մահափորձը կազմակերպել է Արմավիրի մարզպետ Ալբերտ Հերոյանը։ Իսկ ինչո՞ւ պետք է Հերոյանը ցանկանար Գիվոեւին սպանել ու դեռ մեկ տարի առաջ մոխրակաթնագույն բեռնատար քշել տար երեխաների իրավունքների պաշտպան Գիվոեւի վրա: Այդ հարցազրույցում Գիվոեւն ասել էր, որ Հերոյանն իր դեմ մահափորձ է կազմակերպել, որովհետեւ ինքը թե՛ հանրապետական, թե՛ մարզային հեռուստաալիքներով մի քանի անգամ քննադատել է մարզպետին։

Ավելին, նույն այդ ժամանակ Գիվոեւը մի քանի այլ թերթերի եւս տեղեկացրել էր, որ ինքն իր մոր հայրենի Նալբանդյան գյուղի դպրոցին ցանկացել է կոմպյուտեր նվիրել, սակայն դպրոցի տնօրենը՝ Հերոյանի կարգադրությամբ, իրեն թույլ չի տվել մտնել դպրոց եւ երեխաներին նվերներ տալ։ Ի դեպ, մեկ տարվա վաղեմության այդ հարցազրույցում Գիվոեւն ասել էր նաեւ, որ երբ իրեն թույլ չեն տվել կոմպյուտերը հանձնել դպրոցին, ու ինքը ետ դառնալիս է եղել Երեւան, նալբանդյանցիներն իրեն զգուշացրել են, որ, ինչպես ասել է Գիվոեւը՝ «ինձ կամ խփելու են, կամ  մեքենայիս մեջ բան են գցելու, որ գլխիս սարքեն»։ Եւ ահա Գիվոեւի այս «կանխատեսումից» գրեթե մեկ տարի անց վերջինս սպանվում է՝ հանդիպակաց մեքենայից արձակված կրակոցներից։

Այն, որ Հայ-Հույ մականունով Գիվոեւը հայտնի էր իր արտառոց հայտարարություններով, նորություն չէ. մե՛կ նա հայտարարում էր, թե ինքնաթիռներ է գնելու եւ ռմբակոծելու է մեր դարավոր թշնամի Թուրքիային, մե՛կ հայտարարում էր, որ եթե իրեն հանձնարարվի, ապա ինքը կարող է Մասիսը վերադարձնել Հայաստանին։ Բայց մի՞թե նման գլոբալ աշխարհաքաղաքական ծրագրեր ունեցող գործիչը, որը պնդում էր նաեւ, թե իր դեմ գործում է անձամբ չեչեն գրոհային Շամիլ Բասաեւը, կարող էր սեփական անվտանգության հետ կապված անհանգստություններ ունենալ։ Սակայն ինչո՞ւ դեռ մեկ տարի առաջ արած այդ հայտարարությամբ իր դեմ մահափորձ կազմակերպելու մեջ Գիվոեւը մեղադրում է ոչ թե, ասենք, Շամիլ Բասաեւին, որը շատ ավելի տրամաբանական կլիներ, այլ Արմավիրի մարզպետ Ալբերտ Հերոյանին, որի կերպարը Բասաեւի հետ որեւէ համեմատության չի դիմանում։

Եւ քանի որ միակ մարդը, որից կարող էինք ճշտել, թե ինչո՞ւ է Գիվոեւը ժամանակին կասկածել հենց Հերոյանին՝ հենց Հերոյանն է, երեկ դիմեցինք Արմավիրի մարզպետին։ Եւ լավ էր, որ զանգեցինք, որովհետեւ Հերոյան Ալբերտն առաջինը մեզանից լսեց, որ Ալեքսանդր Գիվոեւին սպանել են։ Եւ ընդհանրապես, երեկ նա առաջին անգամ մեզանից լսեց Գիվոեւ անունը: «Էդ ո՞վ է, ես նման մարդ չեմ ճանաչում, չեմ տեսել, չեմ լսել, ես թերթ չեմ կարդում, ես ոչ մի բան չգիտեմ»,- պատասխանեց անտեղյակ Հերոյանն ու արդեն մեզանից էր հետաքրքրվում, թե ո՞վ էր այդ տուժած Գիվոեւը։ Մինչդեռ, Արմավիրի մարզի Նալբանդյան գյուղի նորընտիր գյուղապետ Ռոլանդ Մկրտչյանը բոլորովին այլ տեղեկություններ ուներ Հերոյան-Գիվոեւ հարաբերությունների մասին։

Երբ երեկ գյուղապետին հարցրեցինք, թե ինչո՞ւ 2005-ի հոկտեմբերին ինքը թույլ չի տվել, որ Գիվոեւը Նալբանդյանի դպրոցին կոմպյուտեր նվիրի, գյուղապետը շատ զարմացավ. «Այդ ոչ թե ես թույլ չեմ տվել, այլ մարզպետն անձամբ է հրահանգել դպրոցի տնօրենին, որ կոմպյուտերը եւ երեխաների համար Գիվոեւի բերած կոնֆետի տուփերը նրանից չվերցնեն, որովհետեւ Հերոյանի եւ Գիվոեւի հարաբերությունները լավ չէին։ Բայց ես ավելին չգիտեմ եւ անգամ տեղյակ չեմ, թե ինչո՞ւ էին նրանց հարաբերությունները վատ։ Մի բան գիտեմ, որ Գիվոեւը միշտ էլ օգնել է մարզի տարբեր գյուղերին, բայց քանի որ նրա մայրը մեր գյուղից էր, նա ավելի շատ ուզում էր օգնել Նալբանդյան գյուղին»,- մեզ հետ զրույցում ասաց գյուղապետն ու խնդրեց շատ բան չգրել եւ ավելի չփչացնել իր ու մարզպետի՝ առանց այդ էլ լարված հարաբերությունները։

Ինչեւէ, այս տարիների ընթացքում ծանոթ լինելով «Երեխաների իրավունքների պաշտպանություն» հասարակական կազմակերպության նախագահ Ալեքսանդր Գիվոեւի էքսցենտրիկ հայտարարություններին եւ արարքներին, որոնցից հատկապես ուշագրավ էին Ֆրանսիայի դեսպանատան առաջ հայ երեխաներին չոքեցնելն ու «Իրավունք» շաբաթաթերթի պատուհաններին ձվերով խփելը, կարելի է ենթադրել, որ Հերոյանին քիլլեր համարելը Մասիսը Հայաստան բերելու ոլորտից է։ Այդուհանդերձ, դեռ մեկ տարի առաջ Գիվոեւը հայտարարել է, որ Արմավիր-Երեւան ճանապարհին իր դեմ մահափորձ են իրականացրել, ու ինքը վստահ է, որ այդ մահափորձը կազմակերպել է Արմավիրի մարզպետը։

Եւ ինչքան էլ դժվար լինի Հերոյանին քիլլերի դերում պատկերացնելը, այնուամենայնիվ, գլխավոր դատախազությանը հետաքրքրելո՞ւ է 2005-ի հոկտեմբերի 27-ին Գիվոեւի արած հայտարարությունը։ «Գիվոեւի սպանության փաստի առիթով նախաքննությունը շարունակվում է, եւ արդյունքների մասին կհայտնվի լրացուցիչ»,- փոխանցեց գլխավոր դատախազի մամուլի խոսնակը։ Մեր տեղեկություններով, սակայն, Գիվոեւի  արած այդ հայտարարության եւ հրապարակված նյութերի մասին Արագածոտնի դատախազին արդեն իսկ տեղյակ պահվել է։ Իսկ թե դրանք կցվե՞լ են նախաքննության նյութերին՝ դեռ հայտնի չէ։

Նաիրա Զոհրաբյան