«Կթողները» չկան, համազգային բյուջե ունենալու ժամանակն է

20/06/2019 schedule19:55

Եթե փորձենք հնարավորինս կարճ ձեւակերպել, Հայաստանի հիմնական պրոբլեմն այն է, որ մեր հնարավորությունները մեր ծրագրերին, նպատակներին ու առկա մարտահրավերներին չեն համապատասխանում։ Պարզ ասած՝ մեր բյուջեն մոտ 3 միլիարդ դոլար է, իսկ մեր հավակնություններն իրականություն դարձնելու համար (ունենալ գերժամանակակից հզոր բանակ, գերժամանակակից ամուր տնտեսություն, սոցիալապես պաշտպանված հասարակություն, բարձր մակարդակի կրթական եւ առողջապահական համակարգեր եւ այլն) անհրաժեշտ է մի քանի անգամ ավելի մեծ բյուջե։ Բացի այդ էլ՝ գոյություն ունեն նաեւ համազգային հավակնություններ։ Ի վերջո՝ աշխարհում մոտ տասը միլիոն հայ կա, բայց նրանցից միայն 3 միլիոնն է ապրում Հայաստանում եւ Արցախում։ Ու այդ տասը միլիոնի հավակնությունները պիտի իրականացվեն 3 միլիոնանոց երկրի բյուջեով։

Եվ ահա վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Հայաստան համահայկական հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի տարեկան ժողովի ժամանակ հայտարարում է, թե պետք է մտածել համազգային բյուջե ունենալու մասին, որը երկարաժամկետ հեռանկարում պիտի համադրելի լինի ՀՀ բյուջեի հետ։ Սա ըստ էության միակ ճանապարհն է, որովհետեւ մեծ ընտրություն չունենք. կամ պիտի մեր հավակնությունները խիստ սահմանափակենք եւ համապատասխանեցնենք 3 միլիարդանոց բյուջեին, կամ պիտի առկա հավակնությունների համար ֆինանսներ ապահովենք։

Գաղափարն, իհարկե, նոր չէ, բայց մինչեւ հիմա այդ ուղղությամբ կատարված քայլերը կամ ձախողվել են, կամ չնչին հաջողություն են ունեցել։ Համահայկական բանկն, օրինակ, կարող էր ներդրումներ ապահովել, որովհետեւ սփյուռքահայ մեր հարյուր հազարավոր հայրենակիցներ, վստահաբար, կցանկանային ներդրումներ անել Հայաստանում, բայց այդ նպատակով կարող են տրամադրել առավելագույնը մի քանի հարյուր կամ մի քանի հազար դոլար, իսկ այդքանով Հայաստանում բիզնես-գործունեություն ծավալել հնարավոր չէ։ Համահայկական բանկը կարող էր ներգրավել այդ գումարները եւ ինքը ներդրումներ անել Հայաստանում, իսկ հարյուր հազարավոր սփյուռքահայեր թեկուզ չնչին, բայց սեփականություն կունենային Հայաստանում՝ բաժնետոմսերի տեսքով։

Հայաստան համահայկական հիմնադրամի գործունեությունը նույնպես չի լուծում հիմնախնդիրը։ Այո, այդ հիմնադրամի միջոցներով Հայաստանում եւ Արցախում կարեւորագույն ծրագրեր են իրականացվել, տասնյակ դպրոցներ են նորոգվել, ճանապարհներ են կառուցվել եւ այլն, բայց եկեք անկեղծ լինենք․ եթե Հայաստանը չկարողանա դիմագրավել առկա մարտահրավերներին, օրինակ, պաշտպանության ոլորտում, վաղը-մյուս օրը այդ դպրոցներն ու ճանապարհները ոչ մեկին պետք չեն լինելու։ Հարցի արմատական լուծում է անհրաժեշտ, իսկ ավելի կոնկրետ՝ համահայկական բյուջե, որը համադրելի կլինի ՀՀ բյուջեի հետ։

Համապատասխան մեխանիզմներ ու ենթակառուցվածքներ ստեղծելն, իհարկե, շատ բարդ կլինի, բայց անհամեմատ ավելի կարեւոր է մարդկանց մտածելակերպն ու համազգային հավակնությունների նկատմամբ վերաբերմունքը փոխելը։ Մարդկանց նյութական վիճակը, հավատացեք, էական չէ։ Ղարաբաղյան պատերազմի առաջին ամիսներին, երբ խորհրդային բանակը դեռ Ստեփանակերտում էր, մարդիկ հսկայական տոպրակներով փող էին տանում ռուս սպաներին, որ մի քանի միավոր զենք վերցնեն, իսկ տոպրակները հսկայական էին, որովհետեւ փողը հիմնականում 1 եւ 3 ռուբլիանոցներով էր։ Եվ ընդհանրապես՝ ոչ Հայաստանում, ոչ Սփյուռքում չեք գտնի գեթ մի ընտանիք, թեկուզ՝ աղքատության մեջ ապրող, որ տարեկան գոնե մի 100 դոլար չծախսի տան վրա՝ ջարդված լուսամուտ կամ դռան բռնակ փոխելու համար։ Առնվազն խոսքով բոլորս Հայաստանը մեր տունն ենք համարում, չէ՞։ Ուրեմն՝ պիտի հասկանանք նաեւ, որ Հայաստանը «նորոգելու» համար նույնպես լուրջ միջոցներ են պետք։

Աշխարհում փող շատ կա, ցանկության դեպքում կարելի է տարբեր երկրներից կամ միջազգային կառույցներից ներգրավել այդ գումարները, բայց այդ դեպքում այդ գումարները պիտի ծառայեցնենք նրա՛նց հավակնություններին, իսկ մեզ անհրաժեշտ է կյանքի կոչել մեր օրակարգը։ Իսկ Սփյուռքը կարող է չվախենալ հերթական անգամ «կթու կովի» կարգավիճակում հայտնվելուց։ «Կթողները» արդեն մեկ տարի է իշխանություն չեն։

Տպել
2457 դիտում

Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան

Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան

Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին

Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան

Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան

Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել

«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան

Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան

Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան

Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին

ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները

էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)

Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ

Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում

Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ

Ռոստովի մարզում ձերբակալվել են Ադրբեջանի քաղաքացին և ևս 2 անձ․ Շահին Աբբասովը կասկածվում է սպանության մեջ

Ալիևը կմեկնի Մոսկվա՝ Պուտինի հետ բանակցությունների

Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 19-ին