Եվրոպացիների «մեկ մոդել բոլորի համար» մոտեցումը ձախողվեց. Արևելյան գործընկերության ձեռքբերումներն ու բացթողումները

15/05/2019 schedule16:20

Այս տարվա մայիսին լրանում է Արևելյան գործընկերության հիմնադրման 10 տարին: Փորձագիտական շրջանակները գնահատում են նախաձեռնության առաջին տասնամյակի ընթացքն ու արդյունքները:

Ինչպես հայտնում է Ամերիկայի ձայնը, փորձագիտական շրջանակները ընդհանուր առմամբ դրական են գնահատում Արևելյան գործընկերության նախաձեռնության նշանակությունը այս ձևաչափի մասնակից հետխորհրդային վեց երկրների համար, որոնց թվում է նաև Հայաստանը:

Վերլուծաբան Փոլ Սթրոնսկին ընդգծում է, որ այն ցույց է տալիս Եվրամիության հետաքրքրությունն ու մասնակից երկրների հետ գործընկերային հարաբերություններ ունենալու ցանկությունը՝ առանց դաշինքին անդամակցելու պարտավորության: «Եվրամիության համար դա միջոց էր այս տարածաշրջանի երկրների հետ հաղորդակցման՝ առանց նրանց ընդգրկելու իր տնտեսական կամ քաղաքական դաշտում»,- նշում է Սթրոնսկին:

Վերլուծաբան Ռուբեն Էլամիրյանի կարծիքով էլ նախաձեռնության զարգացման ընթացքն այս տարիներին ունեցել է վերելքներ և անկումներ: Ըստ նրա՝ վերջին տարիներին գործընկերության նկատմամբ Եվրամիության կողմից նկատվում էր որոշակի անտարբերություն, սակայն անցած տարվանից, ըստ վերլուծաբանի, այս ուղղությամբ կրկին արձանագրվեց աշխուժություն Բրյուսելում: Էլամիրյանը չի բացառում Չինաստանի քաղաքականության և վերջինիս ենթակառուցվածքային ծրագրի զարգացման ազդեցությունն այս հարցում:

Նա դրական է գնահատում Հայաստանի հարաբերակցումը Եվրամիության հետ այս ձևաչափի ներքո: «Հայաստանի պարագայում գնահատականը դրական է, քանի որ արդյունքում տեղի են ունենում քաղաքական, տնտեսական ոլորտներում բարեփոխումներ, միջոցներ են տրամադրվում քաղաքացիական հասարակության զարգացման համար»,- նշում է վերլուծաբանը:

Նախաձեռնության զարգացման ընթացքում արձանագրվել են նաև բացթողումներ: Դրան նպաստել է նաև Ռուսաստանի քաղաքականությունն ի դեմս եվրասիական դաշինքի ստեղծմանն ու այն Արևելյան գործընկերությանը հակադրելուն։ Ըստ Փոլ Սթրոնսկու՝ դա հավելյալ խնդիրներ ստեղծեց նախաձեռնության համար:

«Եվրոպացիները շատ հարցերում առաջնորդվում էին «մեկ մոդել բոլորի համար» մոտեցմամբ, որը սակայն եվրասիական տարածաշրջանի այս երկրների պարագայում ձախողված էր, քանի որ այս երկրներն ունեն առանձնահատուկ աշխարհագրական, անվտանգության հետ կապված խնդիրներ: Կարծում եմ, Եվրոպան չէր գիտակցել դա»,- նշում է Սթրոնսկին:

Ռուբեն Էլամիրյանն իր հերթին Արևելյան գործընկերության զարգացման ընթացքը բաժանում է պայմանական երկու տարբեր ժամանակահատվածների:

«Պետք է թերևս տարանջատենք ժամանակահատվածները 2008-09 թթ.-ից մինչև 2013 թվականն ու այդ թվականից առայսօր: Կարծիք կա, որ ի սկզբանե Արևելյան գործընկերությունը ստեղծվել էր որպես Ռուսաստանի դերակատարությունը նվազեցնելու գործիք: Սակայն, կարծես թե, 2013-14 թթ իրադարձություններից հետո Բրյուսելը վերանայել է այս մոտեցումը և այժմ խոսքն ավելի շատ տնտեսական զարգացման, ժողովրդավարացման մասին է, որպեսզի այս պետությունները լինեն ինքնաբավ ու կարող լինեն համագործակցել ԵՄ հետ՝ ապահովելով Եվրամիության հարևանությամբ ռազմավարական կայունությունը»:

Ինչ վերաբերում է ԵՄ հետ առևտրային համաձայնագրին, որը ստորագրել են Մոլդովան, Վրաստանն ու Ուկրաինան, վերլուծաբան Փոլ Սթրոնսկին ընդգծում է, որ առևտրային համաձայնագրի կնքումը չհանգեցրեց այդ երկրների տնտեսական կտրուկ աճին: Դրա հետ մեկտեղ նա կարևորում է նրանց ապրանքների համապատասխանեցումը եվրոպական չափանիշներին:

Ինչպիսի ապագա է սպասում Արևելյան գործընկերությանը, ցույց կտան հետագա զարգացումները, սակայն նախաձեռնության անդամ յուրաքանչյուր երկիր իր սեփական ուղին է հարթում եվրոպական դաշինքի հետ քաղաքական և առևտրային հարաբերությունների ձևավավորման հարցում:

Տպել
1746 դիտում

Նորատուսի գերեզմանատանը պայթյուն-փլուզում է տեղի ունեցել․ հայտնաբերվել է տղամարդու դի

Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի կյանքում սպիտակի վրա գրվել է 2-ի անուններն՝ առանց մի կաթիլ արյուն թափվելու․ Խաչատրյան

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության վարչության նիստ․ ինչ հարցեր են քննարկվել

Ճանապարհները որ փակում եք, դուք Հայաստանը գցում եք շրջափակման մե՞ջ, հակառակորդի դերը վերցրել եք ձեր վրա՞․ Քոչարյան

ՌԴ պաշտպանության փոխնախարարը ձերբակալվել է կաշառք ստանալու կասկածանքով

Ադրբեջանի ԶՈՒ-ն Հայաստանի ինքնիշխան տարածքում է, ամենայն հավանականությամբ այդտեղ կսկսենք բանակցային գործընթաց․ Քոչարյան

ՄԻՊ արագ արձագանքման խումբը մեկնել է Ոստիկանության Նոյեմբերյանի բաժին

ՄԻՊ-ը տեսակցել է Դավիթ Տոնոյանին․ վերջինս մտահոգություններ է ներկայացրել

Ինչպես է Մալաթիայի շուկայում կանխվել հրդեհի տարածումը․ մանրամասներ

Զովունիում մեքենաներ են բախվել

Առաջարկվում է շրջիկ առևտուր իրականացնել նաև համայնքներում․ տարածքները կսահմանի ավագանին

Բերման է ենթարկվել Սուրեն Պետրոսյանը

ԱԽ քարտուղարը Ռուսաստանի Դաշնություն չի մեկնի

Եթե իրավիճակը Տավուշում շիկանա, օրենքը թույլ Է տալիս ՀՀ տարածքի որոշակի մասում արտակարգ ռեժիմ հայտարարել. Խալաթյան

Ուկրաինայի պաշտպանության փոխնախարարը պաշտոնանկ է արվել

Սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի ամենակարևոր կետը սկզբունքի համաձայնեցումն է, որից Ադրբեջանը խուսափում էր․ Խանդանյան

Բռնցքամարտի ԵԱ․ Անուշ Գրիգորյանը կիսաեզրափակչում է

ԱՄՆ պետդեպարտամենտը զեկույցով արձանագրել է հայերի նկատմամբ Ադրբեջանի կողմից մարդու իրավունքների խախտումների դեպքերը

Հայաստան եկած ռուս խաղաղապահները վերադարձել են Լեռնային Ղարաբաղ․ «Ազատություն» (տեսանյութ)

Կարմրուկի համաճարակային իրավիճակը ուշադրության կենտրոնում է․ Անահիտ Ավանեսյանը խորհրդակցություն է անցկացրել

Պարույր Հովհաննիսյանը Արգենտինայի դեսպանին է ներկայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող խաղաղության գործընթացը

Նախագահը Քյուրքչյանին և FASTEX-ի տնօրենին մանրամասներ է հայտնել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման գործընթացից

Վստահ եմ՝ բարձր կպահեք դատարանի հեղինակությունը․ նախագահի նստավայրում տեղի է ունեցել դատավորների երդման արարողություն

Իջևանի «Մայիսյան կամուրջ» ընկերության հանրային սննդի օբյեկտի գործունեությունն անհապաղ կասեցվել է (լուսանկարներ)

Վարչապետն ու Ժիլբեր-Լյուկ Դըվինազը մտքեր են փոխանակել «Խաղաղության խաչմերուկ»-ի շուրջ, անդրադարձել սահմանազատմանը

ՄԻՊ-ը մշտադիտարկում է Տավուշում հավաքի ժամանակ ավտոմեքենայի բազմության մեջ մխրճվելու և 1 անձի վնասվածք ստանալու լուրերը

ՁՊՎ-ում հայտնաբերվել է օրեր առաջ զոքանչին ծանր մարմնական վնասվածք պատճառելու համար ձերբակալված տղամարդու կախված մարմինը

Բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչները Ջերմուկում են, քննարկվել է բնակչության հոգեբանական վիճակը․ Արսենյան (լուսանկարներ)

Վիճաբանության ժամանակ որդին մոր ներկայությամբ դանակով հարվածներ է հասցրել հորը, սպանել․ 38-ամյա տղամարդը կալանավորվել է

Կրթական ոլորտում կան շատ խնդիրներ, որոնք հետևողականորեն պետք է լուծվեն, կողմ եմ Ակադեմիական քաղաքի կառուցմանը. Դումանյան

Սա գրվող պատմություն է մի նոր․ Սիմոնյանի գրառումը Տավուշ-Ղազախ հատվածում տեղադրված առաջին սահմանային սյան վերաբերյալ

Պետք է այս մեծ, բարդ խաղում լուծել, թե ինչպես «2,5 գյուղ սահմանագծի դեմ» բանաձևում ստանանք այն, ինչ մերն է․ Սաֆարյան

Ինչու են ռուս խաղաղապահները ժամկետից շուտ լքում Լեռնային Ղարաբաղը․ Ալիևը մանրամասնել է

Եթե ՀԱԵ-ն ծփում է պետականամետ հոգևորականներով, ինչո՞ւ հազար տարի ղեկավարելով ժողովրդին՝ պետություն չստեղծեցին․ Միսկարյան

Հայաստան-Ադրբեջան շփման գծի մի փոքր կտոր դարձավ բոլորի կողմից ճանաչված սահման․ Իոաննիսյան

Ադրբեջանը չի նախատեսում անդամակցել ԵԱՏՄ-ին, սակայն սերտ գործընկերություն ունի անդամ բոլոր երկրների հետ, բացի ՀՀ-ից․ Ալիև

Հայտնի է՝ երբ տեղի կունենա Պուտինի երդմնակալությունը

Հենրիխ Մխիթարյանը Իտալիայի չեմպիոն դառնալուց հետո գրառում է արել

Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 23-ին

Հայաստան-Ադրբեջան պետական սահմանի Տավուշ-Ղազախ հատվածում տեղադրվեց առաջին սահմանային սյունը․ վարչապետ (լուսանկար)