Եթե ամեն օր խոսենք այդ թեմայով, մի օր հասարակությունը կհոգնի եւ կդադարի արձագանքել. փորձագետը՝ տարածքների հարցի մասին

Վերջին տարիներին Ալիեւը այնպիսի բացասական հեղինակություն է ձեռք բերել, որ հակահայկական քարոզչությունը նույնիսկ երկրորդ պլան է մղվում: Այս մասին այսօր կայացած մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց տեղեկատվական անվտանգության փորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանը:

Մարտիրոսյանի կարծիքով՝ բավականին երկար ժամանակ անհասկանալի էր, թե ինչ սցենար կընտրեն ադրբեջանական լրատվամիջոցները Սումգայիթում հայկական ջարդերի տարելիցի լուսաբանման համար:

«Նրանց մոտ երկար տարիներ հստակություն չկար, փորձում էին տարբեր սցենարներ կիրառել: Ակնհայտ էր, որ թեման հնարավոր չէր փակել եւ պետք էր իրենց համար բարենպաստ սցենար ստեղծեին: Մի քանի սցենար էին փորձել՝ Սումգայիթյան իրադարձությունները Հայաստանում ադրբեջանցիների կոտորածի հետեւանք են: Փորձում էին թեման նաեւ միջազգային ԶԼՄ-ներում տարածել: Հետո փորձում էին առաջ բերել թեմա, որի համաձայն՝ ջարդն իրականացրել է ԿԳԲ-ն: Վերջում կանգ առան ամենաանհեթեթ թեմայի վրա. քանի որ ջարդարարների թվում ոմն Էդիկ Գրիգորյան կար, ապա այն կազմակերպել են հայերը: Այսինքն, հարյուր կամ հազարավոր ջարդարարներից մեկ հայ:

Սակայն կան վկայություններ, որոնք ապացուցում են իրադարձությունների համակարգային նախապատրաստման մասին՝ հայերի բնակարաններում հեռախոսները չէին աշխատում, ոստիկանությունը կամ չէր գործում կամ ջարդարարների թվում էր, կային հայերի ցուցակներ: Դավադրությունների տեսության վարկածը հանգում է նրան, որ հայերը, իսկ ադրբեջանցիների մի մասի կարծիքով բոլոր հայերը դաշնակ են, մտել են Սումգայիթ, նախօրոք բերել են լրագրողների, որպեսզի ամեն ինչ փաստաթղթավորեն եւ կազմակերպել են ջարդեր՝ Արցախյան շարժումը սկսելու համար»,- ասաց Մարտիրոսյանը:

Նրա խոսքով՝ վերջին օրերին հակահայկական քարոզչությունը նորից ուժգնացել է եւ դա առաջին հերթին կապված է Խոջալուի իրադարձությունների առասպելացման հետ. «Ակնհայտ է, որ դեսպանատները ակտիվորեն աշխատել են, լուրջ ֆինանսական ներդրումներ են արվել, ֆեյսբուքում ինչ-որ տարօրինակ գովազդներ են հայտնվել: Հատկապես տհաճ է, որ ռուսական ԶԼՄ-ներում պատվիրված ռեպորտաժներ են հայտնվել՝ փորձելով «ճիշտ ճանապարհի» վրա դնել նրանց, ովքեր ներառված են Ադրբեջանի սեւ ցուցակում: Այնպես որ պետք չէ խաբվել հակահայկական ագրեսիայի նվազման լուրերով»,- ասաց Մարտիրոսյանը:

Վերջին հարձակումը հունվարին էր: Փորձագետը խորհուրդ է տալիս երբեք չկորցնել զգոնությունը եւ հատկապես պետք է ուշադիր վերաբերվել անհայտ հասցեներից ուղարկված նամակներին:

Անդրադառնալով այն հարցին, թե համաչափ են արդյոք կողմերը արձագանքում վստահության մթնոլորտ ձեւավորելու կոչերին, փորձագետը նշեց, որ ցանկացած պարագայում լավ չէ հասարակությանը «կատաղած» վիճակում պահելը, դա անառողջ վիճակ է եւ նաեւ Ղարաբաղի վերաբերյալ ցանկացած տեղեկատվություն պետք է սառնասրտորեն ընդունել:

«Օրինակ տարածքների հարցը: Եթե ամեն օր խոսենք այդ թեմայով, մի օր հասարակությունը կհոգնի եւ կդադարի արձագանքել: Այսինքն, պետք է այնպես լինի, որ հասարակությունը հանգիստ քննարկի իրական սպառնալիքները՝ մի կողմ թողնելով անիրականները: Պետք է դադարել նյարդային արձագանքել արտաքին հայտարարություններին, բայց փորձագետների մակարդակով քննարկել եւ հասկանալ՝ ինչպես ենք ցանկանում լուծել խնդիրը: Կարծում եմ, մենք հստակ պատկերացում չունենք, թե ինչ ենք ուզում ընդհանուր առմամբ, որ Ղարաբաղը մերը լինի: Բայց ես դեռ վերլուծական տեսլական չեմ տեսել՝ Հայաստանը եւ Ղարաբաղը պետք է միասին լինեն թե՞ առանձին:

Կան կարծիքներ, բայց դրանք հիմնված չեն հստակ ռազմավարության վրա: Ինչպես ենք մենք ցանկանում հասնել դրան, ինչ փոխզիջումների կարող ենք գնալ, եւ որոնց ոչ մի դեպքում չենք համաձայնի եւ կպաշտպանենք մինչեւ վերջին փամփուշտը: Այդ հարցերի պատասխանները չպետք է զգացմունքային լինեն, այլ պետք է հիմնված լինեն ճշգրիտ հաշվարկների վրա»,- ասաց Մարտիրոսյանը` հավելելով, որ միակողմանի գործողությունները անթույլատրելի են:

«Նույնիսկ եթե հակահայկական քարոզչությունը լիովին դադարի Ադրբեջանում, հասարակությունում այնքան շատ թույն է կուտակվել, որ դետոքսալիզացիայի գործընթացը երկար ժամանակ կտեւի»,- նշեց փորձագետը՝ հավելելով, որ հայ հասարակությունը հաճախ տարվում է կեղծ օրակարգով եւ ամենավատն այն է, որ հիմնական խաղացողներին դուր է գալիս այն, ինչ տեղի է ունենում:

Մարտիրոսյանը նշեց, որ այսօր Ադրբեջանի քարոզչությունը լուրջ խնդրի է բախվել. «Այդ խնդրի անունը Իլհամ Ալիեւ է: Վերջին տարիներին այս մարդը այնպիսի բացասական հեղինակություն է ձեռք բերել, որ հակահայկական քարոզչությունը նույնիսկ երկրորդ պլան է մղվում: Ի վերջո, կարեւոր է ոչ միայն այն, թե ինչ են ասում, այլեւ թե ով է ասում»: