Բաքուն դադար է վերցրել. հակամարտությունը կարող է վերածվել աշխարհաքաղաքականի

Վերջին շրջանում ակտիվացել են խոսակցությունները գալիք տարում արցախյան խնդրի շուրջ հնարավոր զարգացումների վերաբերյալ: Դրա համար պարարտ հող է հանդիսացել սեպտեմբերից գործնական քայլեր արձանագրած հայ-ադրբեջանական երկխոսությունը, որի արդյունքում կտրուկ նվազեցին կրակոցները արցախա-ադրբեջանական սահմանին, ստեղծվեց օպերատիվ կապ: Դրան հետեւեցին ՀՀ եւ Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարների մի քանի հանդիպումներ, որոնցից վերջինի արդյունքում Զոհրաբ Մնացականյանը, Էլմար Մամեդյարովը եւ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները համատեղ հայտարարություն էին ընդունել, որում համանախագահ երկրները ողջունել էին հրադադարի ռեժիմի խախտումների զգալի կրճատումը եւ կողմերին կոչ արել շարունակել Դուշանբեում ձեռքբերված պայմանավորվածությունների կատարումը, ինչպես նաեւ «կոնկրետ միջոցներ ձեռնարկել իրենց բնակչությանը խաղաղության նախապատրաստելու համար»: Համանախագահները նաեւ հույս են հայտնել, որ մոտ ապագայում կվերսկսի Հայաստանի եւ Ադրբեջանի ղեկավարների միջեւ բարձր մակարդակի երկխոսությունը, որը «կնպաստի հակամարտության արդարացի եւ երկարատեւ լուծմանը»:

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը ծավալուն հարցազրույց է տվել Ռոսիա-24 լրատվականին, որում ամփոփել է անցնող տարին եւ ներկայացրել 2019 թ. սպասելիքները՝ զգալի տեղ հատկացնելով Հայաստանի Հանրապետությանը եւ Արցախին:

Ալիեւը կրկին հույս է հայտնել, որ «2019 թ. դրական տեղաշարժեր կլինեն հայ-ադրբեջանական հակամարտությունում»: Հակամարտությունը նա փորձել է կապել նաեւ Հայաստանի ներքին սոցիալական խնդիրներին՝ նշելով, որ «ծանր սոցիալ-տնտեսական վիճակը հայ հասարակությանը գարնանային իրադարձությունների գործոններից մեկն էր» եւ սերտորեն փոխկապակցված էր «հայ-ադրբեջանական ղարաբաղյան հակամարտության չկարգավորվածության» հետ:

Նա նաեւ ասել է, որ «գարնանը Հայաստանում տեղի ունեցած իրադարձություններն ցույց են տալիս, որ Հայաստանի կողմից ստատուս-քվոն պահելու քաղաքականությունն անհեռանկար է»: Ալիեւը բացատրել է դա նրանով, որ վերջին տարիների ընթացքում Ադրբեջանը «զարգացման մեծ ճանապարհ է անցել, եւ Ադրբեջանի ու Հայաստանի միջեւ տնտեսական ներուժի ու այլ ցուցանիշների բալանսն արդեն վաղուց խախտված է»:

Ալիեւը հայտարարել է, որ Ադրբեջանը շարունակելու է իր վարած, ըստ էության, մեկուսացման քաղաքականությունը, որը «արդյունքներ է տալիս»: Նրա խոսքով՝ մեկուսացումից դուրս գալու եւ տնտեսական զարգացումն ապահովելու համար հայերին պետք է «դուրս գալ իրենց չպատկանող տարածքներից»:

Վերջինի հետ չհամաձայնվելը բարդ է. եթե այդպիսի տարածքներ հայտնաբերվեն՝ հայերն անպայման կլքեն դրանք: Իսկ եթե լուրջ՝ Ալիեւի հարցազրույցում արտահայտած մտքերը նորություն չեն: Դրանք եւս մեկ անգամ ապացուցում են, որ Ադրբեջանի մոտեցումներում որեւէ փոփոխություն չկա: Կրկնվում են հին թեզերը՝ «Հայաստանի ներքին խնդիրները հակամարտության պատճառով են», «Ադրբեջանը հաղթում է Հայաստանին ռազմական, տնտեսական եւ քաղաքական դաշտերում»…

Սակայն այդ թեզերի դուրս երումը ներքին՝ ադրբեջանական հասարակության համար նախատեսված քարոզչական մակարդակից, այն էլ նախագահի միջոցով, բխում է ադրբեջանական քաղաքականությունում վերադասավորումներ կատարելու անհրաժեշտությունից:

Բաքուն խնդիր էր դրել էներգետիկ գործարքները եւ դրանցից եկող դիվիդենտներն ուղղել հակամարտության կարգավորման իր սցենարի օգտին՝ չխորշելով օգտվել անգամ «հարեւան եւ բարեկամ», իսկ իրականում՝ Կասպից ծովում մրցակից Իրանի նկատմամբ սահմանված պատժամիջոցներից: Եղբայրական Թուրքիայի եւ ռազմավարական գործընկեր Ռուսաստանի նախաձեռնած «Թուրքական հոսք» գազատարն էլ միակ երեւացող խոչընդոտն էր ադրբեջանցի փորձագետների համար՝ Ադրբեջանը Եվրոպայի «էներգետիկ անվտանգության երաշխավոր» դիտարկելու տեսանկյունից:

Օգտվելով «Չմիացած երկրների շարժմանը» ներգրավվածությունից՝ Ադրբեջանը փորձեր էր կատարում տարածաշրջանում Ռուսաստանին հակակշռող ուժի դեր ստանձնել՝ այդ թվում Ռուսաստանի դաշնակից Հայաստանի հետ հակամարտությունը խաղարկելով: Այդուհանդերձ, եթե նույնիսկ Արեւմուտքում լրջորեն հետաքրքրվեն Ադրբեջանով, ապա դա արվելու է ԱՄՆ-ի կողմից՝ ընդդեմ Իրանի: Այդպիսով, արցախյան հիմնախնդիրը կկանգնի աշխարհաքաղաքական հակամարտության վերածվելու ռիսկի առջեւ:

Հարավային Կովկասը ռազմավարական կարեւորություն ունի ինչպես Ռուսաստանի, այնպես էլ ԱՄՆ-ի եւ Եվրոպայի համար: Բացի բուն տարածաշրջանից, այն կարեւոր է նաեւ որպես Մերձավոր Արեւելքի վրա հաստատուն ազդեցություն ունենալու պարտադիր պայման: Դրանով է բացատրվում տարածաշրջանի կովկասյան ամենաթեժ հակամարտության նկատմամբ հետաքրքրության աճը՝ Սիրիայից ամերիկյան զորքերի դուրսբերման եւ Իրան-ԱՄՆ հակամարտության ուժգնացման ֆոնին:

Գալիք տարվա ընթացքում համաշխարհային ուժային կենտրոններից յուրաքանչյուրը, ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության շրջանակներում, ամենայն հավանականությամբ, առաջարկելու է խաղաղության սեփական տարբերակը՝ զուգահեռաբար մեղադրելով մյուսներին «ճգնաժամային»՝ պատերազմական իրավիճակ հրահրելու մեջ:

Ինչ վերաբերվում է Ադրբեջանի «խաղաղասեր» հռետորաբանությանը, ապա Բաքվի վերցրած դադարը ժամանակավոր է եւ պայմանավորված է նրանով, որ այս պահի դրությամբ Ադրբեջանն այլ ելք չունի: Նախեւառաջ, ստեղծված իրավիճակում բարձրաձայն ռազմատենչ հայտարարությունները սխալ կընկալվեն միջազգային հանրության կողմից: Բացի դրանից, Բաքուն ոչ մի երաշխիք չունի, որ ռազմական գործողությունները բարենպաստ ընթացք կունենան իր համար. հայկական կողմն այսօր ավելի անկանխատեսելի է, քան 2016 թ. ապրիլին էր:

Տպել
6238 դիտում

Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի

«Վանաձոր» ՔԿՀ-ի 17 ծառայողի նկատմամբ կիրառվել է կարգապահական տույժ

«Crocus City»-ի գործով Տաջիկստանում ձերբակալվել է 9 մարդ

Տեղի է ունեցել ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից կոլեգիայի նիստ (լուսանկարներ)

Շիրակում գործում է պետական ծառայությունների անվան տակ գործող ինքնակոչների խումբ. Կարեն Սարուխանյանը զգուշացնում է

Ալեքսեյ Սանդիկովը կգործուղվի Մոսկվա

Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը

ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին

5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին

Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով

«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել

200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության

Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել

Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները

Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում

Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում

Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)

Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք

«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել

Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում

Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին

Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին

Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը

Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ

Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել

Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում

«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի