Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձություն ...

Ազգային ժողովն, ինչպես հայտնի է, չընդունեց «Հատուկ պետական պաշտպանության ենթակա անձանց անվտանգության ապահովման մասին ՀՀ օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագիծը, ըստ որի՝ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի անվտանգությունը պիտի պետականորեն ապահովվեր այնպես, ինչպես ապահովվում է ՀՀ նախագահի, վարչապետի եւ ԱԺ նախագահի անվտանգությունը: Եվ ընդդիմադիր քաղաքական շրջանակները շտապեցին սա ներկայացնել որպես «անաստվածություն», «աղանդավորների հաղթանակ», «ազգային ինքնության հիմքերը խարխլելու փորձ» եւ այլն:

Իրականում բուն խնդիրն, իհարկե, բյուջեի հաշվին լրացուցիչ մի քանի (կամ մի քանի տասնյակ) թիկնապահներ պահելը չէ, խնդիրը շատ ավելի խորն է: Հասկանալի է, չէ՞, որ եթե Հայ Առաքելական Եկեղեցին եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը հասարակության մեջ բացարձակ եւ անառարկելի հեղինակություն ունենային, որեւէ իշխանություն (անգամ հասարակության լիակատար աջակցությունը վայելող) չէր համարձակվի չընդունել այդ նախագիծը եւ դրանից հետո դուրս գալ «մարդամեջ» ու նայել մարդկանց աչքերին: Ավելին՝ դա անգամ քննարկման առարկա չէր դառնա. նախագիծը կներկայացվեր եւ կընդունվեր առանց որեւէ առարկության: Այսինքն՝ իրականում բուն խնդիրն այն է, թե ինչո՞ւ Եկեղեցին ու Կաթողիկոսն այդպիսի անառարկելի հեղինակություն չունեն:

Այո, տոտալիտար աղանդներն «աշխատել են» այդ ուղղությամբ, այո, քիչ չեն արտաքին ուժերը, որոնք կցանկանային թուլացած տեսնել այդ կարեւորագույն ազգային ինստիտուտներից մեկը, բայց խոստովանենք, որ հիմնական պատճառն այնուամենայնիվ ներսում է: Արդյո՞ք Եկեղեցին ինքը ամեն ինչ արել է՝ հասարակության կյանքում առանցքային դերակատարում ստանձնելու եւ անառարկելի հեղինակություն վայելելու համար:

Հայաստանում տարիներ շարունակ ընտրություններ են կեղծվել, հարյուրավոր անմեղ մարդիկ են հայտնվել բանտերում, հազարավոր ընտանիքներ կորցրել են ունեցած-չունեցածն ու արտագաղթել, երկիրը թալանվել է ահավոր դաժանությամբ... Քանի՞ անգամ եք տեսել, որ Եկեղեցու ներկայացուցիչները խոսեն այս խնդիրների մասին, քանի՞ բարձրաստիճան հոգեւորական եք տեսել իշխանություններից կամ օլիգարխներից հալածված խեղճուկրակների կողքին: Չեք տեսել: Փոխարենը՝ տեսել եք բարձրաստիճան պաշտոնյաների եւ օլիգարխների կողքին՝ ծանրումեծ, հանդիսավոր, ավելի հաճախ՝ որպես պարտադիր ատրիբուտ: Արդարացումն էլ միշտ պատրաստ է եղել՝ Եկեղեցին, հասկանում եք, պետությունից անջատված է, հետեւաբար՝ քաղաքական ու տնտեսական գործընթացներին չպիտի մասնակցի: Բայց՝ տնտեսական «գործընթացներին» լավ էլ մասնակցել է (քանի՞ բարձրաստիճան հոգեւորականի գիտեք, որ լուրջ բիզնեսներ չունենա):

«Եկեղեցին պետությունից անջատված է» փաստարկն իսկապես լավ արդարացում է. ազատում է պետության հոգսերը կիսելու պատասխանատվությունից: Որեւէ մեկն էլ չի կարող հարցնել, օրինակ, թե վերջին տասնամյակներում Հայաստանում քանի՞տասնյակ նոր եկեղեցի է կառուցվել, որքա՞ն գումար է ծախսվել այդ նպատակով, եւ քանի՞ ժամանակակից տանկ կամ, ասենք, ռազմական ինքնաթիռ կարող էր ձեռք բերել այդ գումարով պատերազմող երկիրը: Հասկանալի է, որ հոգեւոր արժեքները նույնպես չափազանց կարեւոր են, բայց ժողովրդի հավատքը եկեղեցիների թվով չի ամրանում, այլ եկեղեցականների անբասիր կերպարով: Քանի՞ բարձրաստիճան հոգեւորական եք տեսել, որոնց հիմնական հոգսը Եկեղեցու հեղինակությունը բարձրացնելն է: Եվ որքանո՞վ է արդարացի, որ պետությունից անջատված Եկեղեցու առաջնորդը պետությունից անվտանգության ապահովում ակնկալի:

Խնդիրը, կրկնում ենք, Կաթողիկոսի անվտանգության ապահովումը չէ (առավել եւս, որ վստահ ենք՝ այդ հարցն այսպես թե այնպես ինչ-որ ձեւով կկարգավորվի, եւ Կաթողիկոսը հաստատ անպաշտպան չի մնա): Խնդիրն այն է, որ Հայ Առաքելական Եկեղեցին վերջապես պիտի հետեւություններ անի այս ամենից եւ գիտակցի, որ ազգային-պետական կյանքում իրեն վերապահված դերը թեեւ տրված է ի վերուստ, բայց ենթադրում է ամենօրյա ջանք՝ վերահաստատելու համար ի վերուստ տրված այդ իրավունքը: 

Իսկ Ազգային ժողովն, իհարկե, ճիշտ կաներ, եթե առանց անգամ քննարկելու Կաթողիկոսի անվտանգությունը պետականորեն ապահովելու մասին օրենքն ընդուներ: Թեկուզ՝ «ավանսով»: Այն ակնկալիքով, որ Եկեղեցին համապատասխան եզրակացություններ կանի եւ ի վերջո կկանգնի այնտեղ, որտեղ պարտավոր է կանգնել՝ ժողովրդի կողքին:

Ինչպես որ սահմանված է ի վերուստ:

Արմեն Բաղդասարյան

Տպել
2862 դիտում

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդության ակցիաներ անել. բերման է ենթարկվել 96 ցուցարար

Թբիլիսիում հերթական ցույցն է ընթանում՝ ընդդեմ «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի

«Մարտական եղբայրության» անդամ Արման Պետրոսյանը կալանավորվել է

Որ որոշների լպիրշությունը կհասնի Ծիծեռնակաբերդում մանկահասակ երեխային ահաբեկել, վիրավորելուն՝ նորություն էր․ Ալեքսանյան

Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման գործընթացի սկիզբը․ Պետդեպարտամենտ

Չնայած սարսափներին, որոնց բախվում է հայ ժողովուրդը, տոկունության կամքը չի կոտրվել, ես միշտ կկանգնեմ ձեր կողքին․ Ադամ Շիֆ

Ողջունում ենք ՀՀ-Ադրբեջան սահմանային սյան տեղադրումն ու գործընթացի ուշագրավ զարգացումները․ Էստոնիայի ԱԳՆ

Կլիշեներից պետք է հրաժարվել, բայց ոչ՝ պատմական իրականությունից. Քոչինյանը՝ Էրդողանի հայտարարության մասին

Եվրոպական դատարանը երբեք չի վճռել, որ Հայաստանն օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղը․ Եղիշե Կիրակոսյան

Հիշում ենք և պահանջում․ Կանադայի ԱԳ նախարարը գրառումն ավարտել է հայերենով

ՄԻՊ-ը բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ խոսել է մարդու իրավունքների հետ կապված խնդիրների և Տավուշի այցի մասին

Կարասինը պաշտոնական նամակ է հղել ՀՀ ԱԺ-ին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ կապված

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդություն անել. կան բերման ենթարկվածներ

Զգացմունքներն ու զայրույթն են համակել են ինձ այսօր․ Բուայեն հարգանքի տուրք է մատուցել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Կամո գյուղում տուն և անասնագոմ է այրվել

Պատմական ճշմարտության ճանաչումն անհրաժեշտ է մարդկության դեմ հանցագործությունների կրկնությունից խուսափելու համար․ Դենդիաս

Իսակովի պողոտայից ակցիայի մասնակից 12 անձ է բերման ենթարկվել

Ինչպես երիտթուրքերը, Ալիևը նույնպես ատելություն է տածում հայերի նկատմամբ․ Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն

109 տարի առաջ այս օրը սկսվեց Հայոց ցեղասպանությունը, ես դատապարտում եմ մեղավորներին․ Փայլան

Սևանում հրկիզել են «Աուդի A4»-ը. սեփականատերը ենթադրյալ հրկիզողի մասին տեղեկություններ է փոխացել իրավապահներին

Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի անարգանքը․ Թորոսյանը՝ Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կատարվածի մասին

Մարդկանց ուղեղը մխտռում են՝ ցույց տալով, թե մարտնչող ողորմելիությունը ուժի դրսևորում է. Մեհրաբյանը՝ դրոշ այրելու մասին

Մի խումբ քաղաքացիներ փորձել են փակել Իսակովի պողոտան. կան բերման ենթարկվածներ

Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի պատվիրակությունը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրը մտորումների և ոգեկոչման ժամանակ է, պետք է հիշենք և հարգենք․ Կանադայի վարչապետի ուղերձը

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը լուսանկար է հրապարակել տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ

Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խումբն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Ադրբեջանում հանդիպել են Ալիևն ու Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը․ համագործակցության վերաբերյալ փաստաթղթեր են ստորագրվել

Պաշտոնական Անկարան, խեղաթյուրելով պատմական փաստերը, ժխտել է Հայոց ցեղասպանության իրողությունը և հայտարարություն տարածել

Արարատ Միրզոյանը ՀՀ բարձրագույն ղեկավարության հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Իմ մայրն այստեղ հաճախ էր գալիս՝ թոռան ձեռքը բռնած, իբրև իր ծնողների գերեզման, ո՛չ ծնող տեսավ, ո՛չ գերեզման․ Մանսուրյան

Բախվել են «Մերսեդես»-ը, «ՎԱԶ 2106»-ն ու տրակտորը․ պապը, տատը, նրանց դուստրն ու անչափահաս թոռները հիվանդանոցում են

Թուրքիան դեռ չի ճանաչել ցեղասպանությունը, և դա խայտառակություն է, բայց մենք հիշում ենք և չենք ների․ Ջամբասկի

«Լադանիվա» խմբի անդամներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդ, հարգանքի տուրք մատուցել զոհերի հիշատակին (լուսանկարներ)

Եվրոն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 24-ին

5-րդ շարասյունը կասի «Бьет, значит любит», իմացի հերդ ա, դիմացի, Ցոլակ ջան. Խաչատրյանը՝ Մատվիենկոյի հայտարարության մասին

Ալիևի ներկայացուցիչը հայտարարել է, թե ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման իրական հնարավորություն կա

Պետք է աշխատենք հայ ժողովրդի եվրոպական բարեկեցիկ ապագայի համար. Ֆաբիո Մասիմո Կաստալդո

«Հողատու» են գոռում մի կնոջ ու մի աղջնակի ուղղությամբ, ովքեր որդի ու եղբայր են ուղարկել պատերազմ, որ հող պահեն. Սաֆարյան

Աբխազիան հարգում է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը․ երկրի նախագահ Ասլան Բժանիա