Մեզ հիշում են կրակոցից կրակոց միայն. Օրվա համայնքը՝ սահմանամերձ Խնձորուտ (լուսանկարներ)

Վայոց Ձորի մարզի Խնձորուտ բնակավայրը հակառակորդի սահմանից ուղիղ գծով գտնվում է 1000-1200 մետր հեռավորության վրա, Նախիջեւանի սահմանի հետ Խնձորուտ բնակավայրը 42 կմ ընդհանուր սահման ունի:

514 բնակիչ ունեցող գյուղում հիմնական աշխատատեղը պայմանագրային զինծառայությունն է, գյուղի տղամարդկանց 50-ից ավելին աշխատում են որպես պայմանագրային զինծառայող: Այլ աշխատատեղ համայնքում պարզապես չկա. «Վերջին շրջանում հակառակորդի կողմից առաջխաղացում դեպի մեզ եւս գրանցվել է, բայց Արենիի հետ համեմատած՝ ավելի քիչ, կրակոցներն էլ են դադարել, բայց դե կան»,- ՀԺ-ի հետ զրույցում ասաց Խնձորուտի վարչական ղեկավար Հունան Օհանյանը:

Գյուղից վերջին տարիներին արտագաղթը նվազել է, բայց համայնքի ղեկավարը պնդում է՝ եթե այսպես շարունակվի ու աշխատատեղերի հարցը չլուծվի, գյուղից շատերը կհեռանան. «Նոր իշխանության հետ հույսեր ունենք, գյուղին, որպես սահմանամերձ համայնք, կարծում եմ՝ կսկսեն ուշադրություն դարձնել, դուք տեսաք մեր ճանապարհները, որոնք ահավոր են, հենց այդ ահավոր ճանապարհների պատճառով է, որ շատերը ցանկանում են հեռանալ գյուղից»,- ասում է վարչական ղեկավարը:

Գյուղը հայտնի է իր յուրօրինակ ընկույզով, խնձորով ու մեղրով: Գյուղում զբաղվում են թե՛ անասնապահությամբ, թե՛ հողագործությամբ, թե՛ մեղվապահությամբ. «Վատ ճանապարհների պատճառով գյուղացին չի կարողանում իր ապրանքը իրացնել, մթերող կառույցներն էլ չեն գալիս գյուղ, միայն պոպոքն է, որ գալիս գյուղից մեքենաներով տանում են: Այս տարի բերքը հաջող չէր, պատճառը ցրտահարությունն էր»:

Գյուղը չունի ոչ մարզկենտրոնին, ոչ էլ խոշորացված Զառիթափին կապող տրանսպորտ, համայնքը գազաֆիկացված չէ, քանիցս դիմել են՝ համայնքին կապույտ վառելիք հասցնելու համար, սակայն՝ ապարդյուն, սայլը տեղից մինչ օրս չի շարժվում. «Մի կերպ յոլա են գնում, եթե գազ էլ լինի, բնակիչները չեն կարողանա գազով ջեռուցել, սոցիալական վիճակը չի ների»,- ասում է վարչական ղեկավարն ու հիշեցնում՝ գազը միայն բնակարան տաքացնելու համար չէ:

Ըստ վարչական ղեկավարի, եթե պետությունը աջակցի գյուղացուն ու նոր այգիներ ստեղծեն, մեղվապահությունը զարգացնեն, գյուղում ամեն ինչ լավ կլինի: Նոր կառավարության հետ քննարկումներ արվել են, ասում է՝ խոստումները գարնանն են իրականություն դառնալու:

«Մեր դեպուտատներին տեսնում էինք ընտրությունից ընտրություն, խոստումներ՝ ինչպես միշտ ու վերջում՝ ոչինչ»:

Համայնքի՝ սահմանին մոտ գտնվող վարելահողերը հակառակորդի կրակոցների պատճառով չեն մշակվում, դրանց որոշ մասն էլ ականապատված տարածքներ են:

Վարչական ղեկավարը վստահեցնում է՝ եթե գա մի օր, որ նորոգվեն համայնքի անբարեկարգ ճանապարհներն ու աշխատատեղեր ստեղծվեն, որեւէ մեկը գյուղից չի պատրաստվի հեռանալ, իսկ մյուս խնդիրները իրենք իրենց ուժերով էլ կլուծեն. «Մի քիչ էլ իշխանությունները պետք է ուշադրություն դարձնեն հատկապես սահմանամերձ համայնքներին, գյուղի մեջ որ խոսում ենք, գյուղացիները կատակով ասում են՝ ինչի չեն մի քիչ շատ կրակում թուրքերը, որ մեր գյուղին սկսեն ուշադրություն դարձնեն, ով որտեղ ինչ խոսում է, Խնձորուտի մասին ոչինչ չկա, դրա համար են կատակով ասում՝ թող մի քիչ կրակեն, որ գյուղի տեղն էլ հիշեն»,- դժգոհում է Հունան Օհանյանը:

Գյուղի դպրոց հաճախում է 97 աշակերտ, որից 14-ը՝  առաջին դասարան: Մանկապարտեզ չունեն, փոխարենը նախակրթարան ունեն, խոշորացումից հետո երեխաները հաճախում են Զառիթափի մանկապարտեզ՝ ամեն օր կտրելով 16 կմ ճանապարհ:

Դպրոցի տնօրեն Համլետ Օհանյանը ՀԺ-ի հետ զրույցում հայտնեց, որ դպրոցի հիմնական խնդիրը ուսուցիչների թափուր հաստիքներն են, որոնք տարիներ շարունակ չեն լրացվում. «Ռուսերեն, ֆիզկուլտուրա, մաթեմատիկա, տարիներ շարունակ մրցույթներ ենք հայտարարում, բայց դիմողներ չկան, գյուղը հեռու է, աշխատավարձը՝ ցածր, ուսուցիչներն էլ չեն ցանկանում գալ ու գյուղում աշխատել»:

Մանկահասակ ու դպրոցահասակ երեխաներին հանդիպում ենք գյուղի փոքրիկ խանութի մոտ, ամեն մեկի ձեռքին մի տոպրակ, խանութպանը թեպետ չի ցանկանում նկարահանվել, սակայն նշում է. «Այ էսպես, ամեն օր երեխեքը ծառերի տակի պոպոքը հավաքում են, բերում-հանձնում խանութին, մի քանի բան առնում տանում տուն, դժվար է էստեղ կյանքը, ամեն օր, թեկուզ հենց խանութի համար եղած բերելու համար տղես մինչեւ իր ավտոյով գնում ա քաղաք գալիս՝ ավտոն շարքից դուրս է գալիս, ուզածներս մեծ բան չէ, թող գոնե ճանապարհ սարքեն, մի հատ էլ փոքր աշխատատեղ»: