Երևան
12 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
12 °C
Հայաստանի արտաքին քաղաքական կարեւորագույն հարցերից մեկը երկրի շրջափակման հաղթահարումն է, ինչի համար առանցքային նշանակություն ունեն Հարավային Օսիայի եւ Աբխազիայի սահմանի բացման վերաբերյալ ռուս-վրացական բանակցությունները: Չնայած այս գործընթացում վերջին շրջանում առկա դրական միտումներին, ներկայում ստեղծվել է բավական անորոշ իրավիճակ: Այս մասին գրված է «Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» հկ-ի հրապարակած հոդվածում:
Նախապատմությունը
Ռուսաստանն ու Վրաստանը 2008 թվականի պատերազմից հետո՝ 2011 թվականին, ստորագրել են մաքսային մոնիտորինգի համաձայնագիր, որը պետք է թույլ տա Վրաստանի եւ նրանից փաստացի անջատված Աբխազիայի եւ Հարավային Օսիայի միջեւ առեւտրային շրջանառություն իրականացնել: Ըստ այդ պայմանագրի՝ Վրաստանի, Աբխազիայի ու Հարավային Օսիայի միջեւ մաքսային ծառայություն պետք է իրականացնի շվեյցարական մասնավոր կազմակերպությունը, ինչը հնարավորություն կտա խուսափել խնդրի քաղաքական կողմերից եւ անջատված շրջանների կարգավիճակի հարցի քննարկումից:
Ռուս-վրացական բանակցությունները, որոնք պարբերաբար տեղի են ունենում Պրահայում երկու երկրների փոխարտգործնախարարների մակարդակով, կարեւորագույն նշանակություն ունեն Հայաստանի համար, քանի որ դրանց հաջողության պարագայում Հայաստանը տեսական հնարավորություն կստանա օգտվել դեպի Ռուսաստան այլընտրանքային ճանապարհներից: Ինչպես հայտնի է, Հայաստանից դեպի Ռուսաստան միակ ցամաքային ճանապարհն անցնում է տխրահռչակ Ստեփանցմինդա-Լարս ավտոճանապարհով, որը պարբերաբար փակվում է վատ եղանակային պայմանների պատճառով: Հարցի կարեւորությունը վերջին շրջանում բարձրացրել էր ՀՀ վարչապետ Կարեն Կարապետյանը, որը հանձնարարել էր կառավարությանը գտնել դեպի Ռուսաստան այլընտրանքային ճանապարհներ:
Իրավիճակը, սակայն փոքր-ինչ փոխվել էր անցած տարվա դեկտեմբերին, երբ հայտնի դարձավ, որ վրացական կողմն արդեն պայմանագիր է ստորագրել շվեյցարական SGS ընկերության հետ: Ըստ Վրաստանի վարչապետ Գեորգի Կվիրիկաշվիլիի՝ պայմանագիրը Հայաստանին ու Թուրքիային թույլ կտա ֆորսմաժորային իրավիճակներում, երբ Լարսի ճանապարհը փակ լինի, օգտվել Հարավային Օսիայով անցնող այլընտրանքային միջանցքից:
Միաժամանակ դրական ազդակներ կային նաեւ ռուսական կողմից: Այսպես, այս տարվա փետրվարի 1-ին ՏԱՍՍ-ին տված հարցազրույցում ՌԴ փոխարտգործնախարար Գրիգորի Կարասինը, խոսելով 2011 թվականի համաձայնագրի իրականացման մասին, նշել էր, որ ռուսական կողմն ավարտում է ընթացակարգերը, ինչից հետո այդ մասին կզեկուցվի ՌԴ կառավարությանը, որն էլ պայմանագիր կկնքի շվեյցարական ընկերության հետ:
Նոր խնդիրը
Այս իրավիճակում, սակայն բավական անսպասելի ու Հայաստանի համար ոչ բարենպաստ հայտարարությամբ է հանդես գալիս հարավ-օսական կողմը: Չճանաչված հանրապետության արտգործնախարարությունը, մասնավորապես, հայտարարում է, որ Հարավային Օսիան չի մասնակցել Ռուսաստանի եւ Վրաստանի միջեւ երկկողմանի բանակցություններին, ուստի ոչ մի պարտավորվածություն չի կրում երկու երկրների միջեւ տրանսպորտային միջանցքի գործարկման համար: Ըստ հարավ-օսական կողմի՝ իրենց առնչվող որեւէ ծրագիր իրականացնելու համար անհրաժեշտ են ուղիղ բանակցություններ անմիջապես Հարավային Օսիայի իշխանությունների հետ: «Ցանկացած այլ ուղիներ, ներառյալ քաղաքական կամ տնտեսական ճնշում գործադրելու փորձերը, չունեն հեռանկար այս հարցի կարգավորման համար», - մասնավորապես, ասվում է Ցխենվալի հայտարարության մեջ:
Ստացվում է, որ այս հայտարարությամբ Հարավային Օսիան արգելակում է ռուս-վրացական բանակցային գործընթացը: Բնականաբար, պաշտոնական Թբիլիսին չի կարող զիջումների գնալ ու բանակցել Հարավային Օսիայի հետ՝ որպես անկախ միավորի: Հետեւաբար, եթե հարավ-օսական կողմը շարունակելու է պնդել իր տեսակետը, ապա 2011 թվականի համաձայնագրի իրականացումը ներկա կտրվածքով անիրատեսական է:
Հետաքրքիր է, սակայն Ռուսաստանի դիրքորոշումը այս հարցում: Ռուսաստանը, ինչպես հայտնի է, ճանաչում է Հարավային Օսիայի անկախությունը, ավելին՝ դե ֆակտո հանդիսանում է այդ պետության հովանավորը, ինչի մասին է վկայում փետրվարի 5-ին ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի ստորագրած դաշնային օրենքը, որի համաձայն Հարավային Օսիայի զինված ուժերը ներառվում են ՌԴ ԶՈՒ կազմում:
Այս պայմաններում հարց է ծագում, թե արդյո՞ք հարավ-օսական կողմի արձագանքը համաձայնեցված չի եղել Ռուսաստանի հետ, եւ արդյո՞ք այս կերպ Ռուսաստանը ինքը չի խափանում Վրաստանի հետ բանակցային գործընթացը՝ անելով դա Ցխենվալի ձեռքերով: Ամեն դեպքում պարզ է, որ այս իրավիճակում առավել տուժող կողմը մնում է Հայաստանը:
ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդության ակցիաներ անել. բերման է ենթարկվել 96 ցուցարար
Թբիլիսիում հերթական ցույցն է ընթանում՝ ընդդեմ «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի
«Մարտական եղբայրության» անդամ Արման Պետրոսյանը կալանավորվել է
Որ որոշների լպիրշությունը կհասնի Ծիծեռնակաբերդում մանկահասակ երեխային ահաբեկել, վիրավորելուն՝ նորություն էր․ Ալեքսանյան
Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման գործընթացի սկիզբը․ Պետդեպարտամենտ
Չնայած սարսափներին, որոնց բախվում է հայ ժողովուրդը, տոկունության կամքը չի կոտրվել, ես միշտ կկանգնեմ ձեր կողքին․ Ադամ Շիֆ
Ողջունում ենք ՀՀ-Ադրբեջան սահմանային սյան տեղադրումն ու գործընթացի ուշագրավ զարգացումները․ Էստոնիայի ԱԳՆ
Կլիշեներից պետք է հրաժարվել, բայց ոչ՝ պատմական իրականությունից. Քոչինյանը՝ Էրդողանի հայտարարության մասին
Եվրոպական դատարանը երբեք չի վճռել, որ Հայաստանն օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղը․ Եղիշե Կիրակոսյան
Հիշում ենք և պահանջում․ Կանադայի ԱԳ նախարարը գրառումն ավարտել է հայերենով
ՄԻՊ-ը բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ խոսել է մարդու իրավունքների հետ կապված խնդիրների և Տավուշի այցի մասին
Կարասինը պաշտոնական նամակ է հղել ՀՀ ԱԺ-ին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ կապված
ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդություն անել. կան բերման ենթարկվածներ
Զգացմունքներն ու զայրույթն են համակել են ինձ այսօր․ Բուայեն հարգանքի տուրք է մատուցել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին
Կամո գյուղում տուն և անասնագոմ է այրվել
Պատմական ճշմարտության ճանաչումն անհրաժեշտ է մարդկության դեմ հանցագործությունների կրկնությունից խուսափելու համար․ Դենդիաս
Իսակովի պողոտայից ակցիայի մասնակից 12 անձ է բերման ենթարկվել
Ինչպես երիտթուրքերը, Ալիևը նույնպես ատելություն է տածում հայերի նկատմամբ․ Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն
109 տարի առաջ այս օրը սկսվեց Հայոց ցեղասպանությունը, ես դատապարտում եմ մեղավորներին․ Փայլան
Սևանում հրկիզել են «Աուդի A4»-ը. սեփականատերը ենթադրյալ հրկիզողի մասին տեղեկություններ է փոխացել իրավապահներին
Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի անարգանքը․ Թորոսյանը՝ Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կատարվածի մասին
Մարդկանց ուղեղը մխտռում են՝ ցույց տալով, թե մարտնչող ողորմելիությունը ուժի դրսևորում է. Մեհրաբյանը՝ դրոշ այրելու մասին
Մի խումբ քաղաքացիներ փորձել են փակել Իսակովի պողոտան. կան բերման ենթարկվածներ
Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի պատվիրակությունը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին
Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրը մտորումների և ոգեկոչման ժամանակ է, պետք է հիշենք և հարգենք․ Կանադայի վարչապետի ուղերձը
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը լուսանկար է հրապարակել տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ
Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խումբն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր (լուսանկարներ)
Ադրբեջանում հանդիպել են Ալիևն ու Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը․ համագործակցության վերաբերյալ փաստաթղթեր են ստորագրվել
Պաշտոնական Անկարան, խեղաթյուրելով պատմական փաստերը, ժխտել է Հայոց ցեղասպանության իրողությունը և հայտարարություն տարածել
Արարատ Միրզոյանը ՀՀ բարձրագույն ղեկավարության հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)
Իմ մայրն այստեղ հաճախ էր գալիս՝ թոռան ձեռքը բռնած, իբրև իր ծնողների գերեզման, ո՛չ ծնող տեսավ, ո՛չ գերեզման․ Մանսուրյան
Բախվել են «Մերսեդես»-ը, «ՎԱԶ 2106»-ն ու տրակտորը․ պապը, տատը, նրանց դուստրն ու անչափահաս թոռները հիվանդանոցում են
Թուրքիան դեռ չի ճանաչել ցեղասպանությունը, և դա խայտառակություն է, բայց մենք հիշում ենք և չենք ների․ Ջամբասկի
«Լադանիվա» խմբի անդամներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդ, հարգանքի տուրք մատուցել զոհերի հիշատակին (լուսանկարներ)
Եվրոն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 24-ին
5-րդ շարասյունը կասի «Бьет, значит любит», իմացի հերդ ա, դիմացի, Ցոլակ ջան. Խաչատրյանը՝ Մատվիենկոյի հայտարարության մասին
Ալիևի ներկայացուցիչը հայտարարել է, թե ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման իրական հնարավորություն կա
Պետք է աշխատենք հայ ժողովրդի եվրոպական բարեկեցիկ ապագայի համար. Ֆաբիո Մասիմո Կաստալդո
«Հողատու» են գոռում մի կնոջ ու մի աղջնակի ուղղությամբ, ովքեր որդի ու եղբայր են ուղարկել պատերազմ, որ հող պահեն. Սաֆարյան
Աբխազիան հարգում է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը․ երկրի նախագահ Ասլան Բժանիա
