Ադրբեջանը դարձավ Վրաստանի միակ գազամատակարարը. 2018-ին Վրաստանը ռուսական գազ այլեւս չի գնի

Վրաստանի տնտեսության նախարարությունը հրապարակել է ընթացիկ տարվա բնական գազի հաշվեկշիռը, որտեղ նշված է, որ 2018թ.-ին Վրաստանն այլեւս չի գնելու ռուսական գազը։ Փաստաթղթում նշվում է, որ 2018թ․-ին Վրաստանը կստանա ընդամենը 2․689 միլիարդ կուբամետր գազ․ 99,65%-ը ադրբեջանական գազ (1,866 միլիարդ կուբամետրը «Սոկար» ընկերությունից եւ 813 միլիոն կուբամետրը Շահ-Դենիզի ակունքներից)։ Մնացած 9․41 միլիոն կուբամետրը Վրաստանը կմատակարարվի հենց Վրաստանից։

Սամցխե-Ջավախքի լրատվական կայքի վերլուծությամբ, թվում էր, թե ռուսական «Գազպրոմ» կորպորացիայի կախվածությունից «ազատվելը» Վրաստանի անթաքույց նպատակներից մեկն էր, եւ առաջին հայացքից այդ նորությունը դրական արձագանք պետք է առաջացներ։ Բայց ստացվեց ընդհակառակը՝ նորից թարմացվեց քննարկումն այն մասին, ինչ նշված է պայմանագրում, որը Վրաստանը ստորագրել է «Գազպրոմի» հետ անցյալ տարի։

2017թ․-ին Վրաստանը ռուսական ընկերության հետ նոր պայմանագիր է ձեւակերպել երկու տարի ժամկետով։ Եվ գլխավորն այնտեղ այն է, որ փոխվել էր բնական գազի սակագների վճարման գծագիրը։ Եթե առաջ երկար տարիների ընթացքում Վրաստանը ստանում էր իր տարածքի միջոցով դեպի Հայաստան մատակարարվող գազի 10 տոկոսը, ապա ըստ նոր պայմանագրի՝ Վրաստանը կստանա Ռուսաստանից ոչ թե գազ, այլ սակագնի վճարը։

Փորձագետները եւ ընդդիմադիրները հենց սկզբից այդ պայմանագիրը գնահատում էին որպես տնտեսապես անշահավետ։ Իշխանությունների գլխավոր փաստարկներից մեկն այն է, որ Վրաստանը չի կարող մնալ առանց ռուսական գազի, քանի որ Ադրբեջանը չի կարող ամբողջությամբ բավարարել Վրաստանի գազի պահանջները։

Պայմանագրի ստորագրումից անցել է մեկ տարի, մինչդեռ նրա պայմանները մինչ այսօր գաղտնի են պահվում։ Այդ թվում հայտնի չէ, թե ինչքան է վճարում ռուսական կողմը Վրաստանի տարածքով գազի տարանցիկության համար։ «Միացյալ ազգային շարժում» ընդդիմադիր կուսակցության անդամ, տնտեսագետ Ռոման Գոցիրիձեն ասում է, որ նոր պայմանագրի պատճառով երկիրը կորցրել է նվազագույնս 80 միլիոն լարի (շուրջ 32 միլիոն դոլար)։ «Իրականում Վրաստանն ուղղակի միջոցներ չունի գնելու ռուսական գազը, քանի որ «Գազպրոմից» ստացած տարանցիկության վճարը հազիվ բավականացնում է դրա փոխադրմանը մինչ Հայաստանի սահման»,- ասում է Գոցիրիձեն։

Կորուստների մասին խոսում է նաեւ փորձագետ Գիա Խուխաշվիլին․ «Իրականությունն այնպիսին է, որ «Գազպրոմի» հետ նոր պայմանագրի պատճառով մենք վնաս ենք կրել։ Վրաստանի միջոցով Հայաստան մատակարարված գազի 10 տոկոսն ավելի շատ էր, քան այն գումարը, որը մենք ստանում ենք Ռուսաստանից տարանցիկության համար»,- ասում է նա։

Ըստ Խուխաշվիլու խոսքերի՝ «իշխանությունների հայտարարությունն այն մասին, թե Վրաստանը դադարել է Ռուսաստանից գազ գնել եւ քաղաքականապես այլեւ կախում չունի նրանից, սուտ է»։ «Վրաստանը «Գազմպրոմից» տասը տարուց ավելի է, ինչ գազ չի գնում, 2007 թվականից մենք չենք գնել, այլ ստացել ենք Հայաստան մատակարարվող գազի տարանցիկության տասը տոկոսը»,- բացատրում է Խուխաշվիլին։

«Ազգային շարժումը» դատարան է դիմել հայցով, որտեղ պահանջել է հրապարակել Գազպրոմի հետ պայմանագրի պայմանները։ Թբիլիսիի քաղաքային դատարանն ընդունել է հայցը, եւ չի բացառվում, որ դատարան կկանչվեն Գազպրոմի ներկայացուցիչները։ 

2007թ․-ից Ադրբեջանը Վրաստանի միակ գազամատակարարն է։ Ռուսական գազը կազմում էր Հայաստան արտահանվող գազի ընդհանուր ծավալի տասը տոկոսը։ Այդպիսին էր տարանցիկության համար «Գազպրոմի» փոխհատուցումը Վրաստանին։

2017թ․-ից «Գազպրոմի» հետ պայմանագրում ինչ-որ բան փոխվել է։ Այսուհետ ռուսական կողմը Վրաստանին իր տարանցիկության ծառայությունների համար կվճարի ոչ թե հումք, այլ գումար։ Դա էր Ռուսաստանի պայմանը։ Վրաստանը երկար տարիների դիմադրությունից հետո ստիպված էր համաձայնել։ 

Իշխանությունները պնդում են, որ ստիպված էին համաձայնել «Գազպրոմի» պայմաններին՝ հաշվի առնելով իրավիճակի անելանելիությունը, որը մի քանի պատճառ ունի՝ միջազգային պարտավորություններ, տարանցիկ երկրի իմիջը, Իրանը՝ Վրաստանի փոխարեն:

Իսկ էներգաանվտանգությանը ոչինչ չի սպառնում. «Այդ պայմանագիրը չի մեծացնում Վրաստանի կախվածությունը ռուսական էներգակիրներից: Փոխվում է միայն վճարման ձեւը, այդ պատճառով էլ անհանգստանալու բան չկա»,- ասում է էներգետիկայի նախարար Կախա Կալաձեն:

Ադրբեջանը մեր «բարի դրացին է», սակայն, այնուամենայնիվ, էներգաապահովումը պետք է դիվերսիֆիկացնել: Վրաստանի նախկին վարչապետ եւ իշխող «Վրացական երազանք» կուսակցության հիմնադիր Բիձինա Իվանիշվիլին, դեռեւս 2015թ.-ի վերջին լրագրողներին հայտարարեց, որ կողմ է դիվերսիֆիկացիային: «Ողջ Ռուսաստանն է ապահովված ռուսական գազով, եւ եթե Վրաստանը դրա սպառողը դառնա, ապա ոչ մի քրեական բան դրանում չկա: Ես ոչ մի վատ բան չեմ տեսնում շուկայի դիվերսիֆիկացման եւ այն բանի մեջ, որ մեր գործարարները հնարավորություն ստանան գազ գնել՝ ումից ցանկանում են»,- հայտարարել է նա:

Այս փուլում Վրաստանի բնական գազի հիմնական մատակարարն Ադրբեջանն է: Նախորդ տարի Վրաստանում օգտագործվող բնական գազի ընդհանուր ծավալի 87,1%-ն Ադրբեջանն է մատակարարել: Վրաստանն ադրբեջանական գազն արտոնյալ գներով է գնում. բնակչությանն այն վաճառվում է 120 ԱՄՆ դոլարով 1000 կուբամետրի դիմաց, ՋԷԿ-երին՝ 143 ԱՄՆ դոլար 1000 կուբամետրի դիմաց: Ադրբեջանական գազից բացի Վրաստանը ռուսական գազ էլ է ստանում, չնայած՝ փոքր ծավալներով: 

Տպել
4189 դիտում

Վասիլիս Մարագոսը վերահաստատել է ԵՄ աջակցությունը արդարադատության ոլորտի բարեփոխումներին

Հայուհի Վարսեն Աղաբեկյանը Պաղեստինի արտաքին գործերի նախարար է նշանակվել (լուսանկար)

Աննա Հակոբյանը մասնակցել է «Փրկություն» հաշմանդամ երիտասարդների կենտրոնի շահառուների ներկայացմանը (լուսանկարներ)

Մոսկվայում կարծում են, թե ՀՀ-ում 102-րդ ռազմաբազայի առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է

Մահացել է Crocus City Hall-ի ահաբեկչությունից տուժած ևս մեկ մարդ․ զոհերի թիվը հասել է 144-ի

Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին

Արաբկիրում կառուցապատող ընկերությունը հարկեր չվճարելու նպատակով պայմանագրերում պակաս է նշել բնակարանների իրական արժեքը

Սպառնացել է վնասել մեքենան, ավելի ուշ կրակել է ավտոտեխսպասարկման կետի ուղղությամբ․ 32-ամյա տղամարդը կալանավորվել է

Ռուբլին էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 29-ին

Հայաստանն ԱՄՆ-ի ու Եվրամիության հետ անվտանգային հարցեր չի քննարկելու. Ստանո

Ինչո՞ւ ադրբեջանական լրատվամիջոցը չի հրապարակել Արայիկ Հարությունյանի հետ հարցազրույցը

Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի

«Վանաձոր» ՔԿՀ-ի 17 ծառայողի նկատմամբ կիրառվել է կարգապահական տույժ

«Crocus City»-ի գործով Տաջիկստանում ձերբակալվել է 9 մարդ

Տեղի է ունեցել ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից կոլեգիայի նիստ (լուսանկարներ)

Շիրակում գործում է պետական ծառայությունների անվան տակ գործող ինքնակոչների խումբ. Կարեն Սարուխանյանը զգուշացնում է

Ալեքսեյ Սանդիկովը կգործուղվի Մոսկվա

Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը

ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին

5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին

Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով

«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել

200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության

Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել

Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները

Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում

Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում

Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)

Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք

«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել

Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում

Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին

Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին

Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը

Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ

Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել

Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում

«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ