«Երկար վերադարձ». մայիս ամսից երկար սպասված ֆիլմը կլինի մեծ էկրաններին

Փետրվար ամսից կիրականացվի «Երկար վերադարձ» Ֆիլմի հետարտադրական վերջնական փուլը: Իսկ մայիս ամսից ֆիլմն արդեն  կլինի մեծ էկրաններին:

Իրական փաստերի վրա հիմնված ռեժիսոր Շավարշ Վարդանյանի «Երկար վերադարձ» գեղարվեստական ֆիլմը ղարաբաղյան պատերազմում զենք վերցրած հայ աշխատավորի, մտավորականի,  իր ընտանիքը պաշտպանելու համար կռվող հայ կնոջ և երեխաների հերոսական սխրանքների, կյանքի հանդեպ ունեցած սիրո և հավատքի մասին է, որը չի խամրում նույնիսկ պատերազմի ամենադաժան և սոսկալի պահերին:

Պատերազմական դրաման պատահականությամբ Արցախում հայտնված ֆրանսիացի բժիշկ Ժակի և պատերազմի պատճառով ամուսնուն ու երեխաներին կորցրած արցախցի կնոջ` Սոնայի ծանոթության և փոխհարաբերությունների մասին է:

«Երկար վերադարձ» ֆիլմի նկարահանման ընթացքի, առաջացած խնդիրների, ֆինանսավորման հետ կապված տարատեսակ հայտարարությունների և այլ մանրամասների մասին խոսել ենք ֆիլմի պրոդյուսեր և երկրորդ ռեժիսոր, «Ռակուրս» ՍՊԸ-ի հիմնադիր տնօրեն Հրաչյա Ռաֆիկի Մեսրոպյանի հետ:

- Պարոն Մեսրոպյան, ո՞ր թվականից են սկսվել «Երկար վերադարձ» ֆիլմի աշխատանքները, ինչպե՞ս է ընթացել արտադրության ընթացքը:

- Ֆիլմի աշխատանքները սկսվել են 2014 թվականից, և նմանատիպ լայնածավալ աշխատանքը ավարտին հասցնելու համար կամ անհրաժեշտ են մեծ ֆինանսական միջոցներ կամ համբերություն և որոշակի ժամանակահատված, որպեսզի հաղթահարվեն բոլոր խնդիրները: Մեր ճակատագիրը եղել է վերջինս և անցնելով մի շարք խնդիրների, չնախատեսված իրավիճակների միջով, 2014-2016 թվականներին իրականացվել են ֆիլմի հիմնական նկարահանումները: Նվազագույն միջոցներով ստացել ենք առավելագույնը, ինչը մեծ ջանքեր, ներուժ, էներգիա, առողջություն է պահանջում։ Կարծում եմ, որ «Երկար վերադարձը» արցախյան պատերազմի թեմայով մինչև այժմ նկարահանված հայկական ֆիլմերից ամենածավալունն ու տարողունակն է՝ դերասանական մեծ խմբի մասնակցությամբ և զանգվածային  տեսարաններով:

- Ե՞րբ էր նախատեսվել ֆիլմը վերջնական ավարտին հասցնել:

- Ֆիլմի ստեղծումը ստեղծագործական մի մեծ գործընթաց է, որի իրագործմանը մասնակցում են անհատներ և ստեղծագործական խմբեր: 2017 թվականից սկսվել է ֆիլմի հետարտադրական փուլը, որը բաղկացած է մի շարք փուլերից և նախատեսված է եղել ավարտին հասցնել 2017 թվականի վերջին, սակայն մի շարք ստեղծագործական աշխատանքներից ելնելով, այն իրականացվել է որոշակի ընդհատումներով և խախտվել է ավարտի ժամանակացույցը:

- 2017-ին նախատեսված էր ֆիլմը ներկայացնել հանդիսատեսի դատին: Ինչո՞ւ մինչև հիմա պատրաստ չէ, ի՞նչ խոչընդոտներ կան:

- Թե ում և ինչ պատճառներով է խախտվել, դրա մասին հարկ չեմ համարում խոսել այս պահին: Ցանկացած ստեղծման գործընթաց ունենում է իր խնդիրները, որի մասին հարկ չեմ համարում հանրությանը տեղեկացնել: Այն հետաքրքրասերները, ովքեր փորձում են տարատեսակ ենթադրություններ անել ծախսված և չծախսված գումարների մասին, թող զինվեն ևս մի փոքր համբերությամբ, քանի որ մոտ ապագայում սպասվում է ֆիլմի պրեմիերան, որից առաջ կհայտարարվի մամլո ասուլիս և այդ ժամանակ շատ-շատերի համար նոր բացահայտումներ և զարմանքներ կլինեն «Երկար վերադարձ»-ի երկար ու տանջալից ստեղծման ուղու մասին:

    Ֆիլմից կադր

- Ո՞վ է ֆիլմի  իրավատերը:

- Ֆիլմի իրավատերերն են «Հայաստանի Ազգային կինոկենտրոն» ՊՈԱԿ-ը և «Ռակուրս» ՍՊԸ-ն: Լինելով «Երկար վերադարձ» ֆիլմի տնօրեն, երկրորդ ռեժիսոր և պրոդյուսեր, ինքս հսկել, ղեկավարել և կազմակերպել եմ ֆիլմի ողջ գործընթացը, քանի որ նման մասշտաբի և միջազգային չափանիշներին համապատասխան ֆիլմ ստեղծել սուղ ֆինանսական միջոցներով, գրեթե անհնար է:

- ֆիլմի նկարահանումները Ազգային կինոկենտրոնի տրամադրած գումարով են կատարվել: Ո՞ր փուլում է անավարտ մնացել ֆիլմը:

- «Երկար վերադարձ» գեղարվեստական ֆիլմի ստեղծման գործընթացում՝ սկսած 2014 թվականից մինչ օրս, կատարվել են սցենարական մշակման աշխատանքներ, դերասանական մեծ կազմի ընտրություն:

Իրականացվել է երեք խոշոր նկարահանման աշխատանքների նախապատրաստում, երեք խոշոր նկարահանումների փուլ, ընթացիկ նկարահանումներ, նկարահանում արտերկրում, ֆիլմի նախնական 3 տարբերակի մոնտաժման աշխատանքներ, գրաֆիկական աշխատանքների մի մասը:

Այս գործընթացում ծախսվել են ոչ միայն Ազգային կինոկենտրոնի տրամադրած գումարները, այլեւ շատ ուրիշ գումարներ:

Ֆիլմի նկարահանման ընթացքը

- Մի անգամ «Երկար վերադարձ» ֆիլմի ռեժիսոր Շավարշ Վարդանյանն ասել էր, որ  ստեղծագործական խումբն աշխատանքային գրասենյակ անգամ չունի, դա էլ պիտի վարձակալել: Նկարահանող խումբը որտե՞ղ է հավաքվում աշխատանքներն իրականացնելու և քննարկումներ անելու համար:

- Կարծում եմ՝ Շավարշ Վարդանյանը դրա մասին ասել է, երբ համագործակցության մեջ չի եղել մեզ հետ: 2014 թվականից է սկսվել մեր համագործակցությունը: «Երկար վերադարձ» ֆիլմը ունեցել է և այս 4 տարիների ընթացքում ունի աշխատասենյակ բոլորին հասանելի Կոմիտասի պողոտայում` տեխնիկապես գերհագեցված, գրասենյակային աշխատանքներ իրակացնելու համար, անգամ մոնտաժային համակարգչով համալրված և հոգնած աշխատակազմի լոգանք ընդունելու հնարավորությամբ, պահեստային 2 տարածքներով:

Ցանկացած նկարահանող և ֆիլմարտադրության ստեղծագործական խումբ կերազեր ունենալ նմանատիպ աշխատանքային միջավայր: Դա կարող է փաստել ֆիլմում աշխատած ցանկացած մարդ: Այնպես որ, եթե Շավարշ Վարդանյանը խոսել է սրա մասին, նկատի է ունեցել, որ դրանք ևս ծախսեր են, որի մասին հոգացել եմ և ստեղծել մաքսիմալ հարմարավետ ստեղծագործական միջավայր:

- ֆիլմը ե՞րբ կլինի էկրաններին:

- Եթե հետարտադրական փուլը ընթանա սահուն` առանց խոչընդոտների, մեծ ցանկություն ունենք ֆիլմը էկրան բարձրացնել մայիս ամսին:

 Կադրեր «Երկարր վերադարձ» ֆիլմից

- Ի՞նչ նոր նախագծեր, ի՞նչ ծրագրեր կան այս տարի ֆիլմարտադրության հետ կապված:

- 2018 թվականը ծանրաբեռնված կլինի մեզ համար, քանի որ պլանավորված է «Երկար վերադարձ» ֆիլմը հասցնել ավարտին և համաշխարհային պրեմիերաներ կազմակերպել:

Կշարունակվեն «Հայելուկ» հաղորդաշարի նկարահանումները եվրոպական երկրներում, պլանավորում եմ նկարահանել խաղարկային-դոկումենտալ ֆիլմ` նվիրված 1988թ. երկրաշարժի զոհերի հիշատակի 30-ամյակին, ըստ 2006 թվականին ստեղծած իմ «Դժոխք» դոկումենտալ ֆիլմի:

Հրաչյա Մեսրոպյանը մի շարք հաղորդաշարերի, վավերագրական ֆիլմերի հեղինակ և ռեժիսոր է: Դրանցից են «Դժոխք», «Տյառնընդառաջ», «Բուն բարեկենդան», «Ժպիտով ասել ճշմարտությունը» տեսաֆիլմերը, Հայաստանյան Ա-ԹիՎի և Արմենիա հեռուստաընկերությունների համար պատրաստվող «Հայելուկ» հաղորդաշարը, «Եվրատեսիլ 2010»-ի «Ծիրանի կորիզ» երգի տեսահոլովակը, «Դորիանս» համույթի «Կուլամ» տեսահոլովակը, որը 2011թ. Ազգային երաժշտական մրցանակաբաշխության ժամանակ ճանաչվել է տարվա լավագույն տեսահոլովակ և մի շարք տեսահոլովակներ:

                                                                                                                                                                                                                        Աղունիկ Հովհաննիսյան