Անձնական հիգիենայից մինչև վերարտադրողական առողջություն. հարցեր բժիշկներին

28/12/2017 schedule12:55

Գյուղական համայնքներում բժիշկների հետ հանդիպումների ու խորհրդատվությունների հասանելիության խնդիրը հաճախ ամենատարրական գիտելիքի պակասի հետեւանքով հանգեցնում է լուրջ հիվանդությունների։ Այս բացը լրացնելու համար «Հանուն հավասար իրավունքների» կրթական կենտրոն ՀԿ֊ն գինեկոլոգի եւ հոգեբանի հետ հանդիպումների շարք էր նախաձեռնել, որի ընթացքում բժիշկները սպառիչ պատասխաններով ու խորհուրդներով, ուսուցողական մանրամասն պարզաբանումներով խոսեցին հիգիենայի, վերարտադրողական առողջության, հակաբեղմնավորիչների հակացուցումների, սեռավարակների եւ տարբեր հիվանդությունների կանխարգելման մասին։

Առաջին հանդիպումը Տավուշի մարզի Բերդ քաղաքում էր՝ սահմանամերձ տարբեր գյուղերից ներկա կանանց հետ։

Հանդիպման բանախոսներից Երեւանի պետական բժշկական համալսարանի մաշկավեներաբանության եւ թերապեւտիկ կոսմետոլոգիայի ամբիոնի կլինիկական բազա հանդիսացող «Հելիոս» բժշկական կենտրոնի մանկաբարձ-գինեկոլոգ Արմինե Հովհաննիսյանը նախ խոսեց կանանց անձնական հիգիենայի մասին, որը շատ կարեւոր է եւ սխալի դեպքում տարբեր հիվանդությունների հիմք կարող է դառնալ։

Մանրամասն ներկայացվեց  կանանց առողջությանը սպառնացող հիմնական հիվանդությունները, կրծքագեղձի քաղցկեղի, արգանդի պարանոցի կանխարգելման հնարավորությունները։

«Արգանդի պարանոցի քաղցկեղը կարելի է վաղ ախտորոշել եւ վաղ կանխարգելել՝ պապ թեստերի միջոցով։ Պարզվել է, որ նախքան քաղցկեղի առաջացումը՝ փոխվում են բջիջերը, ուստի քսուկ վերցնելիս հնարավոր է տեսնել այդ փոփոխությունները»,֊ ասում է բժիշկը՝ հավելելով, որ Հայաստանում պոլիկլինիկաներում յուրաքանչյուր երեք տարին մեկ անգամ անվճար իրականացվում է այդ ստուգումը։

Հովհաննիսյանը նշում է, որ քաղցկեղածին վիրուսներից է նաեւ պապիլոմա վիրուսը, որի պատվաստումը Հայաստանում մեկնարկեց այս տարվա դեկտեմբերից՝ բազմաթիվ քննարկումների, քննադատությունների ֆոնին։ Ըստ բժշկի՝ պատվաստանյութի միջոցով օրգանիզմ է մտնում վիրուսի որոշակի մաս, որը քաղցկեղածին չէ, օրգանիզմը դրանց նկատմամբ որոշակի նյութեր է առաջացնում, որոնց մի մասը պահվում է օրգանիզմում ու արդեն սեռական հարաբերություններից հետո՝ վիրուսի այդ տեսակին հանդիպելու դեպքում, օրգանիզմում եղած նյութերը մեծանում են եւ վիրուսին արագորեն հեռացնում են օրգանիզմից։

«Այդ վիրուսով վարակվելու հավանականությունը շատ մեծ է, սակայն այն հնարավոր է ինքնաբերաբար էլ դուրս գա օրգանիզմից, հակառակ դեպքում՝ այն կվերածվի քաղցկեղի։ Շատերին թվում է, թե պատվաստվելով ամեն բան ավարտված է, սակայն պարբերական հետեւողականություն է հարկավոր»,֊ ասում է Հովհաննիսյանը։

Ինչ վերաբերում է կրծքագեղձի քաղցկեղին, ապա այն կարող է առաջանալ ինչպես ֆիզիկական, այնպես էլ հոգեբանական տրավմաների հետեւանքով։

«Եթե ազգում տատիկը, մայրը, մորաքույրը ունեցել են կրծքագեղձի քաղցկեղ, հավանականությունը մեծ է, որ ժառանգաբար կփոխանցվի։ Ուստի, կանանց խորհուրդ է տրվում յուրաքանչյուր ամիս շոշափել կրծքագեղձը, իհարկե, ցանկալի է առաջին անգամն անի բժիշկը, հասկանալու համար ճիշտ ձեւը։ Նորմայից դուրս որեւէ բան շոշափելիս հարկավոր է դիմել բժշկի»,֊ ասում է Հովհաննիսյանը՝ նշելով, որ հաճախակի աբորտները, սեռական կյանքով չապրելը, կրծքով կարճատեւ կերակրումը, այսինքն՝ բոլոր այն պարագաները, երբ օրգանիզմն իր ֆունկցիան կիսատ է կատարում, կարող են հանգեցնել կրծքագեղձի քաղցկեղի։

Սահմանամերձ գոտիներում կանանց առօրեական խնդիրներին ավելանում է նաեւ արդեն երրորդ տասնամյակը հետապնդող պատերազմի ստվերը։ Հակառակորդի մշտական թիրախում գտնվող այս գյուղերում վառոդի հոտը միշտ թարմ է մնում՝ մշտական լարվածության մեջ պահելով այստեղ բնակվողներին։

Հոգեբան Սիրանուշ Դավթյանն ասում է, որ յուրաքանչյուր մարդ էլ ենթարկվում է սթրեսի, իսկ սահմանամերձ հատվածում ապրող մարդիկ՝ հատկապես։

Առավելապես հենց այդպիսի խնդիրներ էին բարձրացնում սահմանամերձ համայնքների կանայք, որոնց համար վախի մթնոլորտում ապրելը թվում է սովորական է դարձել, սակայն այն կարող է անդառնալի հետեւանքներ ունենալ։

«Սթրեսն արտահայտվում է հուզականությամբ՝ անդադար լացելու ցանկությունը, ծիծաղելը, ոչինչ չզգալը, սիրելի գործով զբաղվելիս հաճույք չստանալը, շատ հաճախ երեւույթների նկատմամբ անտարբերություն դրսեւորելը։ Շատ կարեւոր է այդ հույզերն արտահայտելը։ Մյուս ցուցիչը ֆիզիկական է՝ աղեստամոքսային տրակտի հետ կապված խնդիրներ, գլխացավեր, որոնք փորձում ենք բուժել, սակայն դրանք կապված են հոգեկան աշխարհի հետ», ֊ասում է Դավթյանը՝ հավելելով, որ երբ սթրեսային վիճակը շարունակվում է նույն ցուցիչներով կրկնվել մոտ մեկ ամիս, նշանակում է հարկավոր է դիմել հոգեբանի։

Արդեն Երեւանում երիտասարդների հետ անցկացված քննարկման ժամանակ մանկաբարձ֊գինեկոլոգ Պավել Սոցկինն անդրադարձավ երիտասարդներին հուզող հարցերին՝ նշելով, որ երիտասարդներն այսօր բավական հետաքրքրված են իրենց առողջությամբ եւ դիմելիությունն ավելի բարձր է, քան տարեցների պարագայում։ Բժիշկը սա պայմանավորում է կրթվածության, իրազեկվածության հետ։

Երիտասարդներին հետաքրքրող թեմաներից էր կուսաթաղանթի հարցը։ Գաղտնիք չէ, որ պատրիարխալ հասարակության հետեւանքներից մեկն այն է, որ կանայք շատ հաճախ ստիպված են մի քանի անգամ կարել իրենց կուսաթաղանթը։ Բժիշկը նշեց, որ կապ չունի, թե կինը քանի անգամ է ապրել սեռական կյանքով, կուսաթաղանթը հնարավոր է վերականգնել բազմաթիվ անգամներ։

«Լինում են դեպքեր, երբ աղջիկը կույս է լինում, սակայն առաջին հարաբերությունից հետո արյուն չի լինում եւ հարցեր են առաջանում տղամարդու մոտ։ Կուսաթաղանթն ունի անցք, դրանով է դաշտանային արյունը դուրս գալիս, այն կարող է լայնանալ, կուսաթաղանթը տարբեր է բոլորի մոտ, արյան բացակայությունը պայմանավորված է դրա բարակությամբ, առաձգականությամբ»,֊պարզաբանում է բժիշկը։

Հարցերի մեկ այլ խումբը վերաբերում էր կանանց վերարտադրողականությանը։ Ըստ Սոցկու՝ վերարտադրողական տարիքը համարվում է 17-44 տարեկանը, որն էլ բաժանվում է բարձր վերարտադրողականության՝17-35 եւ ցածր՝ 35-44: Ըստ բժշկի՝ որքան երիտասարդ է կինը, այնքան հեշտությամբ է անցնում ինչպես հղիությունը, այնպես էլ՝ ծննդաբերությունը։

«Կինն ի ծնե ունենում է մոտ հինգ հարյուր հազար ձվաբջիջ, որոնք ամեն դաշտանի հետ սպառվում են, հետեւաբար սա է պատճառը որ մեծ տարիքում հղիանալը փոքր ինչ բարդ է։ Տարիքի հետ կապված բարդություններից խուսափելու համար 35-ից բարձր կանանց խորհուրդ է տրվում ծննդաբերությունն իրականացնել կեսարյան հատման օգնություն»,֊ նշեց բժիշկը։

Սոցկին երիտասարդներին հիշեցրեց, որ սերմի որակի վրա ազդեցություն են ունենում ծխախոտը, ալկոհոլը, թմրանյութերը, ֆիզիկական եւ մտավոր ծանրաբեռնվածությունը եւ այլն։

Բժիշկն անդրադարձավ սեռավարակների խնդիրներին, երիտասարդներին հորդորելով  հարաբերությւոնների ժամանակ պարտադիր պաշտպանվել, հատկապես եթե շատ են զուգընկերները, ապա մեծ է սեռավարակով վարակվելու ռիսկը։

Տպել
3844 դիտում

Մի քանի ժամով կլհոսանքազրկվեն Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին