Մեր արեւը դեռ չի օլիգարխացվել. ներդրողները հետաքրքրված են այլընտրանքային էներգետիկայով

Հայաստանի տնտեսությունը չի հետաքրքրում օտարերկրյա ներդրողներին: Դա է ցույց տալիս օտարերկրյա ներդրումների ծավալների դինամիկան, որը տարիների ընթացքում կայուն նվազում է:

Ու դրա պատճառը ամենեւին էլ բնակլիմայական պայմանները չեն, կամ անհյուրընկալ բնությունը...: Պատճառը մեր տնտեսության բովանդակությունն է: Մոնոպոլիզացված, ինչ- որ «պանյատներով» քվոտավորված, բիզնեսի ու քաղաքականության աննկարագրելի մակարդակի սերտաճում ունեցող, կրիմինալիզացված տնտեսությունը պարզապես չի կարող գրավիչ լինել օտարերկրյա ներդրողների համար: Այսպիսի տնտեսության մեջ կարող են ներդրվել միայն կրիմինալ փողեր, սակայն այդպիսի փողերի համար կան շատ ավելի գրավիչ երկրներ:

«Մաքուր», կամ, եթե այսպես ասենք, «որակյալ» ներդրումները, որոնք բացի զուտ ֆինանսական բաղադրիչից՝ ենթադրում են տեխնոլոգիաներ, նոր տիպի արտադրահարաբերություններ, ունեն սովորաբար «արեւմտյան» ծագում: Իսկ այդպիսի ներդրումները կարող են գալ Հայաստան եւ ներդրվել միայն ու միայն գերշահութաբեր ոլորտներում, ինչպիսին, օրինակ, հանքարդյունաբերությունն է: Մնացած գրեթե բոլոր ոլորտները արդեն բաշխված ու մեջ-մեջ են արված:

Բայց վերջին տարիներին հայտնվեց մի նոր ոլորտ, որը դեռ չի «ներծծվել» մեր տնտեսության մեջ տիրող մթնոլորտում: Խոսքը այլընտրանքային էներգետիկայի մասին է եւ առաջին հերթին՝ արեւայինի: Եվ դա բավարար է, որ այդ ոլորտը հետաքրքրի արեւմտյան ներդրողներին: Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանատունը կազմակերպել էր վերականգնվող էներգետիկայի զարգացման համաժողով, որին, բացի հայկական  ընկերություններից, մասնակցում էին նաեւ ամերիկյան ընկերություններ:  «ԱՄՆ դեսպանության գործունեության առաջնահերթ ուղղություններից մեկն առեւտրի, ներդրումների, կոմերցիոն կապերի ամրապնդումն է մեր երկու երկրների միջեւ։ Էներգետիկ ոլորտը, կարծում եմ՝ այն ոլորտն է, որի նկատմամբ կարող է հետաքրքրություն լինել ամերիկյան գործարարների կողմից, եւ դա, բնականաբար, երկուստեք շահավետ կլինի թե՛ տեղի գործարարների, թե՛ ամերիկյան գործարարների համար»,- լրագրողների հետ զրույցում ասել է ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան Ռիչարդ Միլսը, որը մասնակցում էր համաժողովին: Դեսպանը, բնականաբար, չի կարող երաշխավորել, որ այդ համաժողովի արդյունքում կոնկրետ համաձայնություններ կլինեն ամերիկյան ներդրումների վերաբերյալ: «Մեր աշխատանքն այն է, որ մեկ հարկի տակ ենք հավաքում ամերիկյան գործարարների, ոլորտի հնարավոր պոտենցիալ հայ գործարարներին, ներկայացնում հնարավորությունները, օգնում, որ նրանց միջեւ երկխոսություն ձեւավորվի։ Այսօրվա համաժողովն էլ նման մի քայլ է։ Դա Հայաստանի գործարարների, կառավարության խնդիրն է, որ ձեւավորեն, ներկայացնեն, թե ինչով է հրապուրիչ Հայաստանն ամերիկյան ներդրողների համար, եւ առավելապես կարեւոր է, որ կառավարության կողմից երաշխիքներ լինեն, որ հավասար խաղի կանոններ կլինեն բոլորի համար»,- ասել է դեսպանը: Այս հայտարարության մեջ առանցքային արտահայտությունը «հավասար խաղի կանոններ» բառակապակցությունն է։ Սա հենց այն է, ինչը չկա մեր տնտեսության մեջ: Սակայն մասնավորապես արեւային էներգետիկայի ոլորտում, գոնե առայժմ խաղի հավասար կանոններ են: Բարեբախտաբար, այս ոլորտով դեռ չեն հետաքրքրվում մեր հայտնի օլիգարխները: Ու դժվար էլ հետաքրքրվեն առաջիկայում:

Խնդիրն այն է, որ օրինակ արեւային էներգետիկան որպես բիզնես, ունի ցածր եկամտաբերություն, սակայն այդ ցածր եկամուտը կայուն է ու երաշխավորված: Տարեկան ընդամենը 7-8 տոկոս շահութաբերություն ունեցող բիզնեսը չի կարող հետաքրքրել մեր օլիգարխներին, որովհետեւ նրանց «ի վերուստ» տրված են բիզնեսներ, որոնք ապահովում են տարեկան, ասենք, մինչեւ 50-60 տոկոս շահութաբերություն: Նրանք իշխանության ամենաբարձր մակարդակով պաշտպանված են մրցակցությունից, գործում են «բեսպրեդելի» կանոններով: Ինչո՞ւ պետք է նրանք հետաքրքրվեն արեւային էներգետիկայով: Լսած կա՞ք, որ մեր հայտնի, մականանունավոր օլիգարխները իրենց ունեցած գումարի թեկուզ կես տոկոսը ներդնեն ու մի փոքր, ասենք, կես մեգավատանոց արեւային էլեկտրակայան կառուցեն: Կես մեգավատանոց այդպիսի էլեկտրակայանը արժե մոտ կես միլիոն դոլար: Նրանք կնախընտրեն կրկնակի ծախսել ու տարին մեկ ոսկեջրել իրենց անիմաստ մեծ առանձնատների դռների բռնակներն ու գմբեթները, անընդհատ, իրար ետեւից սուպերմարկետներ շարել քաղաքում, բայց արեւային էլեկտրակայան չեն կառուցի: Այնպես որ, դաշտը դեռ ազատ է:

ՀՀ էներգետիկ ենթակառուցվածքների եւ բնական պաշարների նախարարի տեղակալ Հայկ Հարությունյանը, որը նույնպես մասնակցել է համաժողովին, լրագրողների հետ զրույցում ասել է, թե օտարերկրյա ներդրողների համար ընթանում է 55 մեգավատտ հզորությամբ արեւային էլեկտրակայանի կառուցման մրցույթ, որը նախաորակավորման փուլում է: «Կարող եմ ասել, որ բավական ակտիվ մրցույթ ենք ունենալու, քանի որ աշխարհի տարբեր ծայրերից, ներառյալ՝ ԱՄՆ-ից, մասնակցության հայտեր ունենք»,- ասել է Հարությունյանը: Մրցույթում հաղթելու կարեւորագույն ցուցիչը սակագինն է: Այսինքն՝ հաղթող կճանաչվի այն ներդրողը, որը իր կառուցած արեւային էլեկտրակայանի արտադրած էլեկտրաէներգիայի համար կառաջարկի նվազագույն սակագին:

Թե ինչ արդյունքներ կտա այս մրցույթը, առայժմ դժվար է կռահել: Նախնական հաշվարկներով՝ այդ հզորությամբ արեւային էլեկտրակայանի կառուցումը կարժենա մոտ 50 միլիոն դոլար:  Եթե այս մրցույթը հաջողությամբ ավարտվի, ներդրողը առաջարկի տրամաբանական սակագին եւ հաջողությամբ կառուցի ու շահագործի կայանը, ապա դա խթան կհանդիսանա ոլորտում ներդրումների շարունակականությունը ապահովելու հարցում:

Տպել
4442 դիտում

Դատավորների ընդհանուր ժողովը ՍԴ դատավորի թեկնածու է ընտրել

Բրյուսելում կայանալիք հանդիպումը ինչի կարող է «դրդել» Հայաստանին․ ինչ է հայտարարել Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն

Արտույտի ապօրինի որս է կատարվել․ ԲԸՏՄ-ն առգրավել է որսագողերի զենքերը

Վարչապետն ընդունել է Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի նախագահին․ անդրադարձ է կատարվել ծրագրերին և նախաձեռնություններին

Crocus City Hall-ի ահաբեկչությունից հետո պատահաբար այնտեղ հայտնված և մարդկանց փրկած 35-ամյա Կարեն Ենգիբարյանը մահացել է

Կրակը մարելուց հետո այրված շինությունում տղամարդու դի է հայտնաբերվել

Նարեկ Մանթաշյանին նոր մեղադրանք է առաջադրվել

Զինծառայողն ինքնասպան է եղել համածառայակիցների և իր ոչ կանոնադրական հարաբերությունների պատճառով․ վարույթը դատարանում է

Վասիլիս Մարագոսը վերահաստատել է ԵՄ աջակցությունը արդարադատության ոլորտի բարեփոխումներին

Հայուհի Վարսեն Աղաբեկյանը Պաղեստինի արտաքին գործերի նախարար է նշանակվել (լուսանկար)

Աննա Հակոբյանը մասնակցել է «Փրկություն» հաշմանդամ երիտասարդների կենտրոնի շահառուների ներկայացմանը (լուսանկարներ)

Մոսկվայում կարծում են, թե ՀՀ-ում 102-րդ ռազմաբազայի առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է

Մահացել է Crocus City Hall-ի ահաբեկչությունից տուժած ևս մեկ մարդ․ զոհերի թիվը հասել է 144-ի

Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին

Արաբկիրում կառուցապատող ընկերությունը հարկեր չվճարելու նպատակով պայմանագրերում պակաս է նշել բնակարանների իրական արժեքը

Սպառնացել է վնասել մեքենան, ավելի ուշ կրակել է ավտոտեխսպասարկման կետի ուղղությամբ․ 32-ամյա տղամարդը կալանավորվել է

Ռուբլին էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 29-ին

Հայաստանն ԱՄՆ-ի ու Եվրամիության հետ անվտանգային հարցեր չի քննարկելու. Ստանո

Ինչո՞ւ ադրբեջանական լրատվամիջոցը չի հրապարակել Արայիկ Հարությունյանի հետ հարցազրույցը

Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի

«Վանաձոր» ՔԿՀ-ի 17 ծառայողի նկատմամբ կիրառվել է կարգապահական տույժ

«Crocus City»-ի գործով Տաջիկստանում ձերբակալվել է 9 մարդ

Տեղի է ունեցել ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից կոլեգիայի նիստ (լուսանկարներ)

Շիրակում գործում է պետական ծառայությունների անվան տակ գործող ինքնակոչների խումբ. Կարեն Սարուխանյանը զգուշացնում է

Ալեքսեյ Սանդիկովը կգործուղվի Մոսկվա

Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը

ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին

5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին

Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով

«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել

200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության

Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել

Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները

Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում

Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում

Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)

Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք

«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել

Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում

Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին