Հոգեկան խնդիրներով շահառուներին տրամադրվում է Կանադայում խոտան համարված դեղ. Կ. Թուխիկյան

Արդեն բավական երկար տարիներ են, ինչ հոգեկան առողջության խնդիրներ ունեցող քաղաքացիներին «Զիպրեքսա» դեղով ապահովելը խնդրահարույց է: Այս դեղը ստացող մարդիկ ու նրանց հարազատները ժամանակ առ ժամանակ ահազանգում են, որ դեղն ընդմիջումներով է բաշխվում կամ որ պետությունը դադարեցնում է դրա տրամադրումը:

Բայց ամեն անգամ բողոքի ալիք էր բարձրանում, ու «Զիպրեքսան» նորից հատկացվում էր: Այս տարի նույնպես հոգեկան խնդիրներ ունեցող մարդկանց ու նրանց հարազատներին հայտնել են, որ իրենց նախընտրելի դեղը չի լինելու: Երեկ լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ շահառուներից մեկի մայրը` Ռոզա Սարգսյանը, եւ մեկ ուրիշ շահառուի կինը` Թամարա Վարդանյանը, հավաստիացնում էին, որ միայն այդ դեղն է բարենպաստ ազդեցություն ունենում իրենց հարազատի հոգեվիճակի վրա, որ հաճախակի պետությունը տրամադրում է դրանց փոխարինողները, բայց դրանք ոչ միայն չեն օգնում, այլեւ ունենում են հակառակ ազդեցություն:

Հոգեկան առողջության վերականգնման հայկական ասոցիացիայի նախագահ Կարինե Թուխիկյանի տեղեկացմամբ, 2017 թվականի փետրվարի 21-ից դադարեցվել է «Արտահիվանդանոցային ծառայություն. բուժումը «Զիպրեքսա» դեղով» ծրագիրը: Փոխարենը տրամադրվել է հնդկական արտադրության եւ «մարդասիրական խողովակով» ստացված «Օլանզապին»: Դա Թուխիկյանի փոխանցմամբ, արտադրված է եղել Կանադայի համար ու համարվել է խոտանման ենթակա: «2015 թվականին Կանադայում գրանցվել է ու հենց 2015 թվականին արգելվել, հավաքվել է, որպեսզի չօգտագործվի: Բայց չգիտես ինչու այդ դեղը հասել է Հայաստան»,- ասաց նա: Մեր հարցին, թե ինչու է համոզված, որ Հայաստանում հենց այդ խմբաքանակն է, նա պատասխանեց, որ շահառուներին տրամադրված դեղի փաթեթի վրա գրված տվյալները դեղագետների ու դեղագործների օգնությամբ համեմատել են համացանցային տարբեր աղբյուրներում տեղ գտած տեղեկատվության հետ ու հանգել այդ եզրակացությանը: Նա նաեւ ասաց, թե իրենց հասած լուրերի համաձայն, արտադրող «Ապոտեքս» ընկերությունից պահանջվել է Հնդկաստանում փակել այդ արտադրատարածքը:

Ռոզա Սարգսյանը պատմեց, որ որդին արդեն յոթ տարի «Զիպրեքսա» է ընդունում, եւ այդ ընթացքում մոռացել է հոգեբուժարանի տեղը: Բայց երբ սկսել է «Օլանզապին» ընդունել, երկու-երեք օր անց ագրեսիվ է դարձել: Բժիշկն առաջարկել է ստացիոնար բուժման տեղափոխել, բայց չեն ցանկացել, քանի որ, ըստ նրա, որդին կարող էր ավելի վատ վիճակում վերադառնալ, որովհետեւ այնտեղ բոլորը համատեղ են բուժվում` անկախ հիվանդության բարդության աստիճանից:

«Զիպրեքսա» ձեռք բերելու համար հոգեկան առողջության խնդիրներով մարդկանց ընտանիքները ամսական ծախսում են 40-50 հազար դրամ, եթե անվճար ստանալու հնարավորություն չեն ունենում: Բնականաբար այն թանկ է արժեցել նաեւ պետության համար, եւ նա սկսել է հիվանդներին տրամադրել եռակի էժան փոխարինողներ: «Զիպրեքսա» տրամադրվում էր շուրջ 300 շահառուի: Բանախոսների տեղեկությամբ, նրանք ընտրվել են` կախված տարիքից եւ բուժման առավել մեծ հնարավորություններից: Այսինքն` հույս է եղել, որ այդ մարդկանց թանկ «Զիպրեքսայով» բուժելն արդարացված է լինելու ու հնարավոր հասնել լավ արդյունքների: Այսօր շահառուները պնդում են, որ դրա շնորհիվ հասարակության լիարժեք անդամ են դարձել:

ՀՀ առողջապահության նախարարությունը ապատեղեկատվություն է համարում նշված կազմակերպության հայտարարությունները եւ նշում, որ «Օլանզապինը» գրանցված է թե Կանադայում եւ թե ԱՄՆ-ում:

«Մեր մասնագետները բազմիցս հավաստիացրել են, որ զիպրեքսային փոխարինող տարբեր դեղերով բուժվող շատ ավելի մեծաթիվ հիվանդներ դժգոհություններ չեն ունենում։ Ի դեպ, նրանց տրամադրվող այլ անվանումներով դեղերի ազդող նյութն օլանզապինն է։

Տեղեկացնում ենք, որ Հայաստան-Արցախ հիմնադրամի կողմից  օլանզապին դեղի առաջարկը ստացվել է 2016թ. դեկտեմբերի 2-ին, պատվերը տեղադրվել է 2016թ. դեկտեմբերի 5-ին, իսկ դեղը ՀՀ է բերվել 2016թ. դեկտեմբերի 27-ին: 2017թ. հունվարի 13-ի N9883-16 հայտով ԱՄՆ-ից որպես մարդասիրական օգնություն ՀՀ տարածք ներմուծված կանադական Ապոտեքս դեղագործական ընկերության արտադրության Օլանզապին 10մգ N30 դեղը ենթարկվել է լաբորատոր փորձաքննության: Դեղը  համապատասխանում է  ՀՀ-ում ընդունված նորմատիվային փաստաթղթային եւ լաբորատոր պահանջներին»,- հավաստիացնում է առողջապահության գերատեսչությունը: