Ընտրական բեկում ՀՀ-ում. հիմա տանիքների վրա լավ ցատկողներ ընտրում էի՞նք, թե՞ չէինք ընտրում

Հայաստանում երեկ տեղի ունեցավ բեկումնային ընտրական միջոցառում: Այս ընտրություններն առաջին հերթին բեկումնային էին, որովհետեւ պետությունն անցավ խորհրդարանական կառավարման համակարգի: Սակայն խոսքը դրա մասին չէ:

1991 թվականի նախագահական ընտրություններից հետո առաջին անգամ ընտրությունների արդյունքները ճանաչեցին մասնակից բոլոր ընդդիմադիր քաղաքական ուժերը: 1996 թվականից սկսած բոլոր ընտրություններից հետո ընդդիմությունը չի ճանաչել արդյունքները, հայտարարել է համատարած կեղծիքների մասին, հետընտրական պրոցեսներ է սկսել, որոնք երբեք որեւէ արդյունքի չեն հասել:

Հետագա 5 տարիների ընթացքում կեղծված ընտրությունների եւ ոչ լեգիտիմ իշխանության թեման գոյության միակ իմաստ եւ աշխատանքի դաշտ է ապահովել ընդդիմադիր համարվող կուսակցությունների համար. եւ ընդամենը:

Այս անգամ այդ փակ շղթան ճեղքվել է: Ընտրություններին մասնակցած, անցողիկ շեմը հաղթահարած եւ չհաղթահարած կուսակցությունները, տեղական դիտորդները, միջազգային դիտորդները, սփյուռքից ժամանած դիտորդները, բոլորը ընդունում են, որ ընտրությունների արդյունքները ձեւավորվել են քվեատուփերում ընտրողի ձեռքով հայտնված քվեաթերթիկներով: Այլ բան, որ նրանք վերապահում ունեն, թե ընտրողն ինչ գնով է կատարել իր ընտրությունը:

Սա արդեն ուրիշ խոսակցություն է, որը նոր փուլ է բացում Հայաստանի հասարակական-քաղաքական կյանքում: Բայց որպեսզի այդ խոսակցությունը մեկնարկեր, հարկավոր էր նախ դուրս գալ 21-ամյա շրջափուլից, որտեղ ամեն նոր ընտրությունից հետո կրկնվում էր հին սցենարը: Բացառությամբ իհարկե 2008-ի նախագահական ընտրությունների, որն այս իմաստով անցումային նշանակություն ունեցավ:

Իսկ ինչ ունենք այսօր: Այսօր ունենք իրավիճակ, երբ Արսինե Խանջյանն ասում է, որ ընտրողը պետք է ավելի գրագետ լինի, եւ բարձր քաղաքացիական գիտակցություն ունենա: Սերժ Թանկյանը ընտրություններն ամփոփելով ասում է. «Անկեղծ ասած՝ հուսախաբ եմ։ Իշխող ուժը, որ այդքան մեծ ազդեցություն ունի, մի քիչ դժվար է դարձնում պատկերացնել երկրի գունավոր ապագան։ Կարող եմ ասել, որ նույն վիճակը նաև Ամերիկայում է»: Իսկապես ցնցող համեմատություն:  

ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ դիտորդական առաքելության ներկայացուցիչների նախնական գնահատականով էլ  ընտրությունների հետ կապված տեխնիկական բոլոր քայլերն իրենց արդյունքը տվել են ընտրական գործընթացն էապես բարելավվել է, սակայն ընտրողը եւ ընտրվողը պետք է  հասունություն ցուցաբերեն, եւ հրաժարվեն անցյալի գործողություններից: Խոսքը ընտրողների կամքի վրա ազդելու այնպիսի գործողությունների մասին է, ինչպես` ահաբեկումը, վարչական ռեսուրսի կիրառումն ու ընտրակաշառքը: Սրանք այն կեղծարարություններն են, որոնց պատասխանատվությունը 50/50 է, այսինքն`այն հավասարապես կրում են թե առաջարկողը, եւ թե ընդունողը:

Փորձագետների եւ վերլուծաբանների կարծիքով ՀՀԿ-ի, «Ծառուկյան» դաշինքի եւ ՀՅԴ-ի ստացած ձայները մեծապես ձեւավորվել են  «անցյալի գործողությունների» շնորհիվ: Այդպես չէր լինի եւ այսօր բոլորովին այլ պատկեր կունենայինք, եթե ընտրողների մեծամասնությունը մերժեր ընտրակաշառքը, վարչական ռեսուրսի ճնշումներն ու ահաբեկումները:

Առայժմ ընտրողների ոչ մեծ, բայց վաղուց արդեն հասունացած մասը մերժել է կեղծ, թույլ, մասնատված եւ իրեն մանիպուլյացիաների ենթարկող ընդդիմությանը: Այն փաստը, որ ընդդիմադիր ուժերից խորհրդարան է անցել միայն «Ելք» դաշինքը, սրա վկայությունն է:  Սա նաեւ ապացույցն է նրա, որ այս դաշինքի մեջ գտնվող ուժերի թեզը` մեկ, ինստիտուցիոնալ եւ հզոր ընդդիմության մասին, աջակցություն է գտել հասարակության մեջ:

Ինչ վերաբերվում է ընտրակաշառքին եւ ահաբեկումներին ընդառաջ գնացող ընտրողին, ինչպես նաեւ` դրանք առաջարկող քաղաքական ուժերին, ապա թերեւս նրանց հասունանալու համար դեռ ժամանակ է հարկավոր:

Քիչ առաջ հրապարակվեց Սերժ Սարգսյանի հայտարարությունը անցած ընտրությունների վերաբերյալ, որտեղ նա իր գոհունակություն է արտահայտում եւ շնորհակալություն հայտնում ընտրական պրոցեսի բոլոր մասնակիցներին: Հայտարարության մեջ նաեւ ասվում է.  «Ընդդիմության պատկառելի ներկայացվածությունը խորհրդարանում այսուհետ հնարավորություն կտա վերջինիս ամբողջությամբ օգտվել խորհրդա­րանական համակարգում ընդդիմությանը ընձեռնված վերահսկողական գործիքակազմի ողջ համալիրից (...)»:

Առաջին հայացքից կարող է թվալ ընդդիմության պատկառելի ներկայացվածություն ասելով, նա նկատի ունի «Ծառուկյան» եւ «Ելք» դաշինքներին, որոնք ըստ նախնական արդյունքների նոր խորհրդարանում ունենալու են համապատասխանաբար 30 եւ 9 պատգամավոր: Իրականում Սարգսյանը նկատի ունի միայն «Ելք» դաշինքին (ով ով, բայց նա ամենից լավ  գիտի, որ «Ծառուկյան» դաշինքին ընդդիմություն չես անվանի):

Անհիշելի ժամանակներից Հայաստանի խորհրդարանում 2-ից ավելի ընդդիմադիր պատգամավոր չի եղել: Խոսքը ոչ թե ընդդիմադիր անունը կրող, բայց իշխանության հետ ներքին խորը կապերով կապկպված, այլ իսկապես անվերահսկելի, ազատ եւ անկաշկանդ ընդդիմադիր պատգամավորի մասին է:  

Այս իմաստով հաջորդ խորհրդարանում ընդդիմությունն իսկապես պատկառելի ներկայացվածություն է ունենալու, Հայաստանի համար աննախադեպ մեծ քանակություն` 9 հոգի: Եւս 21 տարի եւ գուցե այս թիվը կրկնապատկվի:

Տպել
20648 դիտում

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով

Ուկրաինային տրամադրված F-16-ները չեն կարող փոխել իրավիճակը մարտադաշտում, դրանք օրինական թիրախ կդառնան. Պուտին

Տավուշում՝ ռուսական ռազմաբազայում, նկատել են տաջիկների և ղրղզների, գուշակեք՝ սա ինչ կազմ է և ինչի են սպասում. Սաֆարյան

Վրաց խորհրդարանականներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր

Ալիևի նախկին փեսան հայտարարել է՝ իրենց պատկանող «Crocus city»-ի վերականգնումը կախված է Պուտինի և Վորոբյովի կարծիքից

ՔԿԾ-ին անհրաժեշտ են վարորդներ. ովքեր և ինչպես կարող են դիմել

Հայաստանում վտարանդի կառավարություն ներկայացող բոլոր գրասենյակները պետք է փակել. Չախոյան

Այս անգամ դաշտ են նետել սիրելի պահեստայինին, որը մեկ շաբաթում մեկ ստորագրությամբ լուծարեց ԼՂ-ն. Հովհաննիսյան

Ընթանում է «Հայաստանը՝ որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ» միջազգային գիտաժողովը (տեսանյութ)

Հայաստանի գոյությունը կարող է երաշխավորվել բացառապես եվրոպական ընտանիքում․ Արման Բաբաջանյան

ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք