Հայաստանին այս պահին վտանգ չի սպառնում, ավելի շատ վտանգի տակ է գտնվում Ադրբեջանը. իրանագետը՝ Իրան-ԱՄՆ լարվածության մասին

2020 թվականը սկսվել է պատերազմական լուրերով. Իրանը եւ ԱՄՆ-ն անցած օրերին փոխադարձ հարվածներ են հասցրել՝ ստանձնելով դրանց ուղիղ պատասխանատվությունը: Այդ երկրների միջեւ լարվածությունը իր գագաթնակետին հասավ հունվարի 3-ի վաղ առավոտյան, երբ հայտնի դարձավ, որ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի հրամանով ամերիկյան օդուժը Բաղդադում սպանել է Իրանի ամենահեղինակավոր զորահրամանատարներից մեկին՝ Իրանի «Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուս»-ի «Ղոդս» հատուկ ստորաբաժանման ղեկավար Ղասեմ Սուլեյմանիին:

Ավելի քան 20 տարի նա գլխավորում էր հատուկ ստորաբաժանումը՝ առաջ տանելով Իրանի շահերը Մերձավոր Արեւելքում: Իրանի հասարակության համակրանքը վայելող 62-ամյա զորահրամանատարի սպանությունը, ինչպես եւ սպասվում էր, շատ կոշտ արձագանք ստացավ Իրանում: Այդ երկրի հոգեւոր առաջնորդ Ալի Խամենեին հայտարարեց, որ դաժան հակահարվածը չի ուշանա:

Հակահարվածը չուշացավ. երեկ վաղ առավոտյան հայտնի դարձավ, որ Իրաքի արեւմտյան մասում տեղակայված ամերիկյան ռազմաբազան ենթարկվել է հրթիռակոծության: Իրանի հանրային հեռուստաընկերությունը հայտնում էր շուրջ 80 ամերիկացի զինվորականի մահվան մասին, իսկ ամերիկյան կողմից զոհերի լուրը չհաստատվեց: Հրթիռակոծության պատասխանատվությունն իր վրա վերցրեց Իրանի «Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուս»-ը՝ ընդգծելով, որ սա պատասխանն է գեներալ Սուլեյմանիի սպանության: «Մենք էսկալացիայի կամ պատերազմի չենք ձգտում, սակայն կպաշտպանենք ինքներս մեզ ցանկացած ագրեսիայից», - ասաց Իրանի արտգործնախարարը:

Մինչ քաղաքական որոշ վերլուծաբաններ կանխատեսում էին, թե ամեն ինչ այսքանով չի ավարտվի, լարվածությունը կմեծանա, Սպիտակ տանը ելույթով հանդես եկավ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը. «Ամերիկյան ժողովուրդը պետք է երջանիկ լինի։ Իրանի ռեժիմի հրթիռակոծության հետեւանքով ոչ մի ամերիկացի զինվոր չի տուժվել, նրանք բոլորն ապահով են, եւ նրանց կյանքին ոչինչ չի սպառնում», - հայտարարեց նա՝ միեւնույն ժամանակ ընդգծելով, որ ԱՄՆ-ն նոր, ավելի խիստ տնտեսական պատժամիջոցներ է կիրառելու Իրանի նկատմամբ։

Ուղերձի վերջում ԱՄՆ նախագահը դիմեց Իրանի ժողովրդին եւ առաջնորդներին՝ ասելով. «Մենք ցանկանում ենք, որ դուք մեծ ապագա ունենաք, այնպիսի ապագա, որին արժանի եք՝ ներդաշնակ լինելով աշխարհի ազգերի հետ։ ԱՄՆ-ն պատրաստ է գրկաբաց ընդունել խաղաղությունը բոլոր նրանց հետ, ովքեր փնտրում են այն»։ Նրա այս հայտարարությունը շատերին առիթ տվեց եզրակացնելու, որ երկխոսության սկսման համար մնում է Իրանի համաձայնությունը:

Ի դեպ, ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ի թիվս աշխարհի բազմաթիվ երկրների ղեկավարների՝ երեկ ավելի վաղ հանդես է եկել երկխոսություն սկսելու կոչով: «Հայաստանը չի ներքաշվի հակաիրանական գործողությունների մեջ, Հայաստանը չի ներքաշվի հակաամերիկյան գործողությունների մեջ եւ մեր հույսն ու կոչն է մեզ համար բարեկամական Իրանին ու ԱՄՆ-ին՝ անհապաղ ձեռնարկել բանակցություններ՝ իրավիճակի հետագա վատթարացում թույլ չտալու համար»,- հայտարարել է նա:

«Այս պահի դրությամբ դեռեւս որեւէ վտանգ չկա, որ Հայաստանի Հանրապետության տարածքը կարող է օգտագործվել Իրանի կամ ԱՄՆ-ի դեմ որեւէ գործողության իրականացման համար: Ավելի շատ նման վտանգի տակ է գտնվում Ադրբեջանի Հանրապետությունը»: Անդրադառնալով Իրան-ԱՄՆ հնարավոր էսկալացիային՝ այսօր մեր զրույցում նման կանխատեսում արեց իրանագետ Արտյոմ Տոնոյանը:

Ստորեւ մեր զրույցը՝ Արտյոմ Տոնոյանի հետ.

- Պարոն Տոնոյան, ի՞նչ նպատակ ուներ Ամերիկան Սուլեյմանիի սպանությամբ, եւ արդյո՞ք հասավ իր նպատակին:

- Այս պահին դժվար է գնահատել՝ արդյոք Սուլեյմանիի սպանությամբ ԱՄՆ-ն հասել է իր նպատակին. հայտարարվում էր, որ իրանական կողմը ծրագրել էր ռազմական գործողություններ իրականացնել ամերիկյան ռազմաբազաների դեմ, որը ղեկավարելու եւ իրականացնելու էր Սուլեյմանին, եւ սպանությունը նպատակ ուներ կանխել այդ գործողությունները: Բայց այն, ինչ տեղի ունեցավ գիշերը, փաստում է, որ ԱՄՆ-ի նպատակն այդ մասով դեռեւս չի իրականացել:

- Ամերիկյան ռազմաբազաների հրթիռակոծությո՞ւնը նկատի ունեք:

- Այո, Սուլեյմանիի սպանությունը նպատակ ուներ կանխել հենց այդ ռազմաբազաների դեմ գործողությունները:

- Ի՞նչ եք կարծում՝ համարժե՞ք էր Իրանի պատասխանը, թե՞ դեռ պետք է շարունակություն սպասել:

- Իրանական ամենաբարձրաստիճան պաշտոնյաները այսօր առավոտյան հայտարարություններ են արել, որ տեղի ունեցածն ընդամենը մշակված պլանի միայն առաջին քայլն է, սպասվում են այլ գործողություններ: Այսինքն պետք է սպասել եւ տեսնել, թե ինչ գործողություններ են սպասվում եւ միայն դրանից հետո գնահատել համարժեքությունը:

- Հնարավո՞ր է ամերիկյան ռազմաբազան դուրս բերվի Իրաքի տարածքից: Ի՞նչ հետեւանք կունենա դա:

- Չեմ կարող այս պահին պատասխանել այդ հարցին: Նաեւ դա է հնարավոր: Այն, ինչ տեղի է ունենում, չի հասել իր վերջնարդյունքին, այդ պատճառով դժվար է ասել: Բայց վստահաբար Թրամփը ԱՄՆ-ում կհայտնվի որոշակի ճնշումների տակ, որովհետեւ այսօր առավոտյան արդեն որոշ սենատորներ հայտարարել են, որ պետք էր ի վերջո Ամերիկա վերադարձնել ամերիկացի զինվորներին, այլ ոչ թե պահել Իրաքում եւ դնել հրթիռակոծության տակ:

- Պարոն Տոնոյան, մեր տարածաշրջանի համար այս գործողություններն ի՞նչ վտանգ են պարունակում:

- Որեւէ ուղղակի վտանգ այս առումով Հայաստանի Հանրապետությանը չի սպառնում:

- Իսկ անուղղակի՞: Լիբանանում ու Սիրիայում գտնվող հայկական սփյուռքին վտանգ չի՞ սպառնում:

- Այն հատվածում, որտեղ այս պահին տեղի են ունենում գործողություններ՝ հայկական սփյուռք չկա: Թե հետագայում ինչ կլինի՝ դժվար է ասել:

- Ձեր կանխատեսմամբ՝ որո՞նք կլինեն բախման կետերը: Հայաստանի տարածքը որեւէ պարագայում չի՞ կարող օգտագործվել հակամարտության մեջ գտնվող երկրների կողմից:

- Կոնկրետ Հայաստանի Հանրապետության առումով, չեմ կարծում, որ նման վտանգ կա, որովհետեւ ոչ ամերիկյան, ոչ իսրայելական ռազմական ներկայություն Հայաստանի Հանրապետության տարածքում չկա, որպեսզի օգտագործվեր ՀՀ տարածքը Իրանի դեմ նման գործողությունների իրականացման համար: Ավելի շատ նման վտանգի տակ է գտնվում մեր հարեւանությամբ գտնվող Ադրբեջանի Հանրապետությունը, որտեղ կա ակտիվ իսրայելական ռազմական ներկայություն, եւ բնականաբար բացառված չէ, որ կարող է ադրբեջանական հանրապետության տարածքը պահանջվել նմանատիպ գործողությունների իրականացման համար: Պատահական չեմ համարում իրանական կողմի հայտարարությունները, որ հարեւան երկրների կողմից Իրանի դեմ ռազմական գործողությունների իրականացման համար տարածքի տրամադրման ցանկացած քայլ կպատժվի չափազանց խիստ:

- Երեկ ՀՀ պաշտպանության նախարարի մամուլի խոսնակ Արծրուն Հովհաննիսյանը հայտարարեց, որ ադրբեջանական կողմը փորձել է հայ-ադրբեջանական սահմանին ինժեներական աշխատանքներ իրականացնել, որի պատճառով հայկական կողմը նախազգուշական կրակ է բացել: Ադրբեջանական կողմի ըստ էության այս մանիպուլյացիոն հնարքներն ինչպե՞ս կգնահատեք Իրանի ու ԱՄՆ-ի միջեւ տեղի ունեցող գործողությունների ֆոնին: Սրանք իրենց մեջ որեւէ վտանգ չե՞ն պարունակում:

- Տարածաշրջանում ցանկացած լարվածության մեկնարկ միշտ հղի է ադրբեջանական կողմի ակտիվացման վտանգով, սա նորություն չէ համենայնդեպս Հայաստանի Հանրապետության համար: Վերջին 10-15 տարիների փորձը ցույց է տվել, որ տարածշրջանում իրավիճակների լարմանը զուգահեռ որոշակի ակտիվություն է նկատվում նաեւ ադրբեջանական հանրապետությունում, ինչին, կարծում եմ, հայկական կողմը միշտ պատրաստ է:

- Իրան-ԱՄՆ հարաբերությունների սրման ֆոնին խոսվում է նաեւ 3-րդ համաշխարհային պատերազմի հնարավորության վտանգի մասին: Որքանո՞վ է այդ սցենարը լուրջ:

- Ես պատերազմների տեսաբան չեմ, բայց չեմ կարծում, թե այս ամենը կարող է վերաճել 3-րդ համաշխարհային պատերազմի:

Տպել
3476 դիտում

Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում

«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տրանսպորտային միջոցների համար

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն