«Tor»-ի միջոցով հնարավոր է կատարել որոշ քարոզչություն, տարածել ապատեղեկատվություն եւ չբռնվել. փորձագետ

					
					Նիկոլայ Ավետիսյան
				
					04/10/2019
					schedule21:30
				
																	#տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ

							
Օրերս մեդիափորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանը հայտարարել էր, որ Հայաստանից «Tor» անոնիմացնող համակարգի կիրառման կտրուկ աճ է նկատվում 2018 թվականի օգոստոսից։ Ինչը մոտավորապես կարելի է համեմատել ֆեյքերի թվի կտրուկ աճի հետ:
«Հայկական ժամանակ»-ը փորձագետի հետ զրույցում որոշակի մանրամասներ պարզեց.
Ի՞նչ է իրենից ներկայացնում «Tor»-ը. 
Դա մի գործիք է, որը թույլ է տալիս համացանցում թաքցնել քո ինքնությունը: Դրա միջոցով ամբողջությամբ հնարավոր է թաքցնել, թե՛ քո ինքնությունը, թե՛ այն գործողությունները, որը դու կատարում ես, օրինակ՝ ինչ ես կարդում, ինչ ես նայում.
«Այս համակարգից սովորաբար Հայաստանից ստաբիլ մոտ 500 մուտք էր լինում օրական: Մուտքերի աճ մի անգամ եղել է հեղափոխությունից առաջ՝ մոտ 2 անգամ, իսկ հետո՝ օգոստոսի կեսին մոտ 3 անգամ աճ է երեւում: «Tor»-ի միջոցով հնարավոր է մտնել նաեւ կայքեր, որոնք սովորական համացանցով անհասանելի են: Այդ կայքերն օրինակ՝ թմրանյութ են վաճառում, զենք: Այսինքն այցելուները կարող են լինել նաեւ այն մարդիկ, ովքեր օգտվում են արգելված ապրանքներից: Բայց այս աճը եղել է 2-3 օրվա մեջ ու դա կարող է մի քանի պատճառ ունենալ: «Tor»-ի ավելի շատ կիրառումը կարող է նաեւ այլ պատճառ ունենալ. առաջինը, որ մեծ քանակությամբ մարդիկ վախեցած են նոր իշխանություններից եւ թաքցնում են իրենց ինքնությունը: Երկրորդ տարբերակն այն է, որ «Tor»-ը խափանումներով է աշխատում եւ մարդիկ անընդհատ միացնում են անջատում են ու դա քանակ է ավելացնում: Դա կարող է պայմանավորված լինել ե՛ւ կապի խափանումներով, ե՛ւ տեխնիկական հարցերով, չնայած այս առումով տեղեկություն չկա: Մյուս տարբերակը դա այն է, որ մարդիկ բացում են կեղծ էջեր եւ սա երաշխավորում է, որ իրենց չեն գտնի: Օրինակ «Դուխով Հայաստան» ֆեյսբուքյան էջի տվյալները «Ֆեյսբուք»-ը տրամադրեց, բայց եթե դու «Tor»-ի միջոցով ես մուտք գործում՝ «Ֆեյսբուք»-ն էլ չգիտի, թե դու ով ես»,- ասաց Մարտիրոսյանը:
Մարտիրոսյանի խոսքով՝ այդ օրերին «Գուգլ» որոնողական համակարգի միջոցով «Tor»-ի որոնումները Հայաստանից չի աճել. «Այնպես չի էլի, որ մարդիկ լսել են, որ այդպիսի բան կա: Պիկային կտրուկ աճը ինչ-որ բան ասում է, մարդկանց քանակը չենք կարող ասել, բայց կարող ենք ենթադրել, որ խոսքը գնում է մի քանի հարյուր մարդու մասին: «Tor»-ի միջոցով հնարավոր է փոխել IP-ն (թվային հասցեները)»:
Նշենք, որ աշխարհում տրոլների ֆաբրիկաները՝ բացահայտվելուց խուսափելու համար փոխում են իրենց թվային հասցեները. ««Ֆեյսբուք»-ը սկսել է մոնիթորինգ իրականացնել եւ եթե հայտնաբերում է, որ կան էջեր կամ խմբեր, որոնք իրար հետ փոխկապակցված են, նա այդ խմբերը փակում է: Վերջերս ուկրաինական ֆեյքերի ֆաբրիկա փակեցին»:
Փորձագետը նշեց, որ այդ ֆաբրիկաներն աշխատում են քաղաքական եւ տնտեսական նպատակներով եւ «Tor»-ն ըստ էության հարմար միջոց է անձը չբացահայտելով քարոզչություն իրականացնելու համար:
Մարտիրոսյանի խոսքով՝ ԱՄՆ-ում 2016-ի ընտրություններին համոզված էին, որ ռուսների կողմից ազդեցություն է եղել՝ տրոլների ֆաբրիկայի միջոցով. «Օրինակ՝ ուկրաինական ֆաբրիկան, որը վերջերս «Ֆեյսբուք»-ը փակել է, ունեցել է 1.6 կամ 1.8 մլն դոլարի գովազդային բյուջե՝ արդեն ծախսված»:
Փորձագետի կարծիքով սա չի կարող ազդեցություն չունենալ, քանի որ միշտ կա բնակչության մի տոկոս, որոնք իրենց կարդացածը ճիշտ են համարում:
Այսինքն ըստ էության ստացվում է, որ «Tor»-ի միջոցով հնարավոր է բացել ֆեյք էջեր, կատարել որոշակի քարոզչություն, տարածել որոշակի ապատեղեկատվություն եւ չբռնվել, ինչը կիրառվում է աշխարհում, իսկ գուցե նաեւ Հայաստանո՞ւմ:

					 Տպել
				
					2459 դիտում
				
Share
Tweet

		schedule15:17, 20/04/2024Վարչապետը երկրորդ անգամ այցելել է Վանաձորի N 27 և N 23 հիմնական դպրոցների մարզադահլիճներ (տեսանյութ)

		schedule14:54, 20/04/202437-ամյա կինը շենքում գտնվող տղային իր փոխանցելիս ընկել է հորը

		schedule14:40, 20/04/2024Օդի ջերմաստիճանը չի փոխվի․ կարճատև անձրևներ կլինեն, տեղ-տեղ նաև կարկուտ կտեղա

		schedule14:20, 20/04/2024Պատրաստվում ենք դե յուրե արձանագրել Արծվաշեն էքսկլավի, իրենց տեսակետից անկլավի՝ ՀՀ-ի մաս լինելը․ վարչապետ

		schedule14:00, 20/04/2024Որպես անհետ կորած որոնվող 56-ամյա տղամարդը հայտնաբերվել է Ջրվեժի ձորում. մարմինը եղել է կենդանիների կողմից հոշոտված

		schedule13:47, 20/04/2024Սահմանը հանձնվելու է սահմանապահներին, ինչ վերաբերում է պաշտպանության ապահովմանը, դա արդեն ուրիշ խնդիր է․ Փաշինյան

		schedule13:28, 20/04/2024Ոսկեպարում ըստ էության արձանագրվել է այն, ինչ մենք պայմանավորվել ենք ոսկեպարցիների հետ․ Նիկոլ Փաշինյան

		schedule13:07, 20/04/2024Որոշումը նվազեցնելու է անվտանգային ռիսկը, որը կա Բաղանիս-Կիրանց-Ոսկեպար հատվածում և ՀՀ սահմանի ողջ երկայնքով․ վարչապետ

		schedule12:56, 20/04/2024Խնդիրները և թերությունները շտկված են․ վարչապետը երկրորդ անգամ է այցելել Մեդովկայի նորակառույց դպրոց (տեսանյութ)

		schedule12:44, 20/04/20243 նոր ժայթքում՝ անցած 24 ժամում․ Ինդոնեզիայում Ռուանգ հրաբուխը կրկին անհանգիստ է (տեսանյութ)

		schedule12:30, 20/04/2024Տյումենում ջրհեղեղի գոտուց երկու հազարից ավելի մարդ է տարհանվել

		schedule12:10, 20/04/2024Հիմա կտեսնենք, թե ովքեր են դեմ սահմանազատմանը, այսպիսով՝ ովքեր են փորձում պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը․ Հակոբյան

		schedule11:57, 20/04/2024Գետափնյա գյուղի մոտակա կամրջով երթևեկությունը դեռևս փակ է

		schedule11:45, 20/04/2024Շատ կարևոր է արձանագրել, որ առաջին անգամ Հայաստանի Հանրապետությունն ու Ադրբեջանը հարց են լուծել սեղանի շուրջ․ վարչապետ

		schedule11:33, 20/04/2024Երևանում քամին տանիքի թիթեղներ է պոկել, ծառ տապալել

		schedule11:24, 20/04/2024Արտակարգ դեպք Երևանում․ հիմնական դպրոցներից մեկում 14-ամյա երեխան ատրճանակով կրակել է 15 տարեկան աշակերտների վրա

		schedule11:17, 20/04/2024ՀՀ-ի համար սա խաղաղ և լեգիտիմ ճանապարհով տարածքային ամբողջականության վերականգնման գործընթացի սկիզբ է․ Խաչատրյան

		schedule11:02, 20/04/20242017-ին «Սևան ազգային պարկ»-ում առանձնապես խոշոր չափով հափշտակությունների, փողերի լվացման բազմադրվագ դեպքը բացահայտվել է

		schedule10:50, 20/04/2024Վիճաբանության ժամանակ 38-ամյա տղան դանակի մի քանի հարված է հասցրել հորը․ վերջինս հիվանդանոցում մահացել է 

		schedule10:34, 20/04/2024Արարատի մարզում ապօրինի ընդերքօգտագործման հետևանքով պատճառված 13 մլն 736 հազար դրամի վնասն ամբողջությամբ վերականգնվել է

		schedule10:30, 20/04/2024Դոլարն ու եվրոն կրկին էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 20-ին

		schedule10:20, 20/04/2024ՄԱԿ գլխավոր քարտուղարն ուշադիր հետևում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի ձեռք բերած սահմանազատման համաձայնությանը և ողջունում

		schedule10:10, 20/04/2024Նյու Յորքի դատարանի դիմաց երիտասարդն ինքնահրկիզվել է (տեսանյութ)

		schedule09:51, 20/04/2024Հայաստանի գյուղերից, տարածքներից զիջելու մասին ցանկացած խոսակցություն լկտի սուտ է․ Հակոբ Արշակյան

		schedule09:50, 20/04/2024Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի՝ Ալմա Աթայի հռչակագիրը սահմանազատման հիմք ընդունելու հայտարարությունը․ Բլինքեն

		schedule23:42, 19/04/2024Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

		schedule23:24, 19/04/2024Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

		schedule23:10, 19/04/2024Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

		schedule22:46, 19/04/2024ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

		schedule22:38, 19/04/2024Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

		schedule22:15, 19/04/2024Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

		schedule22:00, 19/04/2024Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

		schedule21:55, 19/04/2024Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

		schedule21:48, 19/04/2024Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

		schedule21:41, 19/04/2024Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

		schedule21:30, 19/04/2024Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

		schedule21:28, 19/04/2024Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան 

		schedule21:14, 19/04/2024Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

		schedule20:59, 19/04/2024Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

		schedule20:49, 19/04/2024Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

Armtimes.com
Armtimes.com

«Tor»-ի միջոցով հնարավոր է կատարել որոշ քարոզչություն, տարածել ապատեղեկատվություն եւ չբռնվել. փորձագետ

04/10/2019 schedule21:30

04/10/2019 21:30