Ռեւանշի ձգտողներն ամեն ինչ կանեն՝ աննշան տարաձայնությունն անգամ լուրջ պառակտման վերածելու համար

Ընդդիմադիր շրջանակները խիստ ոգեւորվել են Սասուն Միքայելյանի վերջին հրապարակային հայտարարություններից ու դա ներկայացնում են որպես իշխող կուսակցության եւ քաղաքական թիմի ներսում առկա ակնհայտ տարաձայնությունների արդյունք, անգամ՝ լուրջ պառակտման ապացույց։ Ու թեեւ միջադեպի «արտաքին շերտը» Սասուն Միքայելյանի ու Կոտայքի մարզպետի անձնական հարաբերություններն էին, բայց ակնհայտ էր նաեւ, որ կա ավելի առարկայական բանավեճ։ Սասուն Միքայելյանը դա ձեւակերպեց մեկ նախադասությամբ՝ «մեր նպատակը մարդ փոխե՞լն է, թե՞ մարդկանց փոխելը»։

Սա իսկապես կարեւոր հարցադրում է։ Եթե փոքր-ինչ բացենք փակագծերը՝ խնդիրը հետեւյալն է․ հեղափոխությունից հետո իշխանությունների խնդիրը հին պաշտոնյաներին նորերով փոխարինե՞լն է՝ հին համակարգը պահպանելով, թե՞ պետք է հին համակարգն ու «մարդկանց» (հասարակությունը) փոխել՝ օգտագործելով նաեւ «հին» պաշտոնյաներին ու նրանց փորձը։ Ավելի պարզ ասած՝ անցած տարվա ապրիլ-մայիսին տեղի ունեցածը հեղափոխությո՞ւն էր, թե՞ ընդամենը իշխանափոխություն։ Որովհետեւ եթե նպատակը մի քանի հարյուր առանցքային պաշտոնյաներին նորերով փոխարինելն էր՝ դա ընդամենը իշխանափոխություն է, իսկ եթե պաշտոնյաներին փոխելն ընդամենը միջոց է՝ հասարակությունը փոխելու համար, ուրեմն տեղի ունեցածն իսկապես հեղափոխություն էր։

Երկրի բարձրագույն քաղաքական ղեկավարության դիրքորոշումն այս հարցում միանշանակ է․ Հայաստանում տեղի ունեցածը հեղափոխություն էր, եւ նպատակը որակապես այլ պետություն եւ հասարակություն ունենալն է։ Ուրիշ բան, որ քաղաքական ռեւանշի հայտ ներկայացնող նախկիններն ամեն ինչ անում են՝ ցույց տալու համար, թե իբր Հայաստանում ընդամենը իշխանափոխություն է եղել, եւ նորերն անում են նույնը, ինչի համար ժամանակին քննադատում էին իրենց։ Խնդիրն այն է սակայն, որ իշխանության ներսում նույնպես կան այդպես մտածողներ (կամ թաքուն հույս ունեցողներ, որ եղածն իսկապես էլ ընդամենը իշխանափոխություն էր)։ Սրանք բաժանվում են երկու մասի։ Առաջինը հեղափոխության արդյունքում բարձր դիրքերի հասած այն ոչ փոքրաթիվ պաշտոնյաներն են, ովքեր մտածում են, որ նախկին պաշտոնյաներին իրենց աշխատասենյակներից վռնդելով ու նրանց տեղը զբաղեցնելով էլ հեղափոխությունն ավարտվել է, ու եկել է իրենց ժամանակը՝ վայելելու իշխանությունը։ Երկրորդը նախկին համակարգի միջին օղակների այն բազմաթիվ չինովնիկներն են, ովքեր ինչ-ինչ հնարքներով պահպանել են իրենց պաշտոններն ու ներկայանում են որպես «հեղափոխության արժեքների նվիրյալներ» (որպես կանոն՝ սրանք այն մարդիկ են, ովքեր հաջողացրել են նոր իշխանությունների մեջ բարձրաստիճան հովանավորներ գտնել), բայց իրականում հեղափոխությունն ընկալում են որպես ինչ-որ պատուհաս, տարերային աղետ, ժամանակավոր երեւույթ, որին պարզապես պետք է դիմանալ՝ «մինչեւ անցնի վտանգը» (կամ նախկինները վերադառնան, կամ նորերը վերականգնեն նախկին համակարգի խաղի կանոնները)։ Այսպիսիները, ցավոք, շատ են, եւ նոր իշխանություններին երեսանց ժպտալով ու հեղափոխական արժեքները փառաբանելով՝ «տակից» ամեն ինչ անում են, որ հեղափոխությունն ընկալվի ընդամենը որպես իշխանափոխություն։ Որովհետեւ հեղափոխության դեպքում իրենց տեսակը պիտի փոխվի, իսկ իշխանափոխության դեպքում՝ ընդամենը «շեֆերը»։

Վերադառնանք «նպատակը մարդ փոխե՞լն է, թե՞ մարդկանց փոխելը» հարցադրմանը։ Իհարկե նպատակը մարդկանց փոխելն է, բայց շատ հաճախ հնարավոր չէ անել դա՝ առանց «մարդ փոխելու»։  Ընդ որում՝ իշխանությունների համար շատ ավելի հեշտ կլիներ հեղափոխության արժեքները երկրորդ պլան մղելն ու ընդամենը «մարդ փոխելով» սեփական իշխանությունն ամրապնդելը։ Դա առանձնապես բարդ չէ՝ մի քանի հարյուր առանցքային պաշտոններում նշանակում ես յուրայիններին, մյուսները (այդ թվում՝ բիզնես-շրջանակները) հավատարմության երդում են տալիս, եւ ամեն ինչ շարունակվում է առաջվա պես։ Բայց իշխանություններն իրենց առջեւ որակապես նոր պետություն ու հասարակություն ունենալու խնդիր են դրել, այսինքն՝ գնում են շատ ավելի բարդ ճանապարհով։ Եվ եթե այս հարցի շուրջ իշխող քաղաքական ուժի ներսում տարաձայնություններ կան, ամեն ինչ պետք է շատ արագ հստակեցնել։ Հակառակ դեպքում ռեւանշի ձգտողներն ամեն ինչ կանեն՝ աննշան տարաձայնությունն անգամ լուրջ պառակտման վերածելու համար։

Տպել
17632 դիտում

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացրել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով

Ուկրաինային տրամադրված F-16-ները չեն կարող փոխել իրավիճակը մարտադաշտում, դրանք օրինական թիրախ կդառնան. Պուտին

Տավուշում՝ ռուսական ռազմաբազայում, նկատել են տաջիկների և ղրղզների, գուշակեք՝ սա ինչ կազմ է և ինչի են սպասում. Սաֆարյան

Վրաց խորհրդարանականներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր

Ալիևի նախկին փեսան հայտարարել է՝ իրենց պատկանող «Crocus city»-ի վերականգնումը կախված է Պուտինի և Վորոբյովի կարծիքից

ՔԿԾ-ին անհրաժեշտ են վարորդներ. ովքեր և ինչպես կարող են դիմել

Հայաստանում վտարանդի կառավարություն ներկայացող բոլոր գրասենյակները պետք է փակել. Չախոյան

Այս անգամ դաշտ են նետել սիրելի պահեստայինին, որը մեկ շաբաթում մեկ ստորագրությամբ լուծարեց ԼՂ-ն. Հովհաննիսյան

Ընթանում է «Հայաստանը՝ որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ» միջազգային գիտաժողովը (տեսանյութ)

Հայաստանի գոյությունը կարող է երաշխավորվել բացառապես եվրոպական ընտանիքում․ Արման Բաբաջանյան

ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք

Եթե մենք մնում ենք Ռուսաստանի հետ, խնդիրները լուծվելու են մեր հաշվին. Արամ Սարգսյան

2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին

Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել

«Տոյոտա»-ի 51-ամյա վարորդը, լինելով խմածության ամենաբարձր աստիճանի, բախվել է 3 մեքենայի

Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչների հետ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան, ընդլայնվել է նաև շահառուների շրջանակը

Հայաստանը մարդասիրական օգնություն կցուցաբերի Գազային

Եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնող քաղաքացիները պետք է իրականացնեն անձի նույնականացման գործընթաց․ ՊԵԿ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված շուրջ 17 հազար երեխա կրթություն է ստանում ՀՀ դպրոցներում

Խմելու ջրի սակագինը չի թանկանա

ԱՄՆ-ը համաձայն չէ Ադրբեջանի պնդումների հետ․ Մեթյու Միլլեր

Հայաստանը կստանա 92,3 մլն եվրոյի բյուջետային վարկ և 16 մլն եվրոյի դրամաշնորհ. ինչ նպատակների համար կծառայեն դրանք

Հայաստանում, բացի ՀՀ կառավարությունից, որևէ այլ կառավարություն չի կարող գոյություն ունենալ. Փաշինյան

Ադրբեջանի ՊԱԾ ղեկավարը Հայաստանին սպառնում է՝ մեղքը բարդելով Ֆրանսիայի վրա

«Կովկասի գերուհի» ռեստորանի մենեջերը կասկածվում է 11 միլիոն դրամ հափշտակելու համար

ԱԱԾ-ն հայտարարություն է տարածել

Հայաստանը ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու ծանուցում չի ուղարկել, բայց աշխատանքներին չի մասնակցում. Թասմագամբետով

Հաստատվել է նախադպրոցական հաստատության ղեկավարման իրավունքի քննության թեստավորման նոր հարցաշարը. ԿԳՄՍՆ

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Հայ-վրացական սահման տանող ճանապարհի փակ հատվածը թեթև մարդատար մեքենաների համար բացվել է

Թալանել են Սայաթ-Նովա պողոտայի «Զիգզագ» խանութը. հափշտակվել է 5,5 մլն դրամի բջջային հեռախոս

1000-րդ գործն է մակագրվել ամբողջությամբ թվայնացված քաղաքացիական դատարան. Մինասյանը նշել է համակարգի առավելությունները

Հաստատվել է Բլինքենի և Սամանթա Փաուերի մասնակցությունը ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ եռակողմ հանդիպմանը