Երևան
18 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
18 °C
Եթե փորձենք հնարավորինս կարճ ձեւակերպել, Հայաստանի հիմնական պրոբլեմն այն է, որ մեր հնարավորությունները մեր ծրագրերին, նպատակներին ու առկա մարտահրավերներին չեն համապատասխանում։ Պարզ ասած՝ մեր բյուջեն մոտ 3 միլիարդ դոլար է, իսկ մեր հավակնություններն իրականություն դարձնելու համար (ունենալ գերժամանակակից հզոր բանակ, գերժամանակակից ամուր տնտեսություն, սոցիալապես պաշտպանված հասարակություն, բարձր մակարդակի կրթական եւ առողջապահական համակարգեր եւ այլն) անհրաժեշտ է մի քանի անգամ ավելի մեծ բյուջե։ Բացի այդ էլ՝ գոյություն ունեն նաեւ համազգային հավակնություններ։ Ի վերջո՝ աշխարհում մոտ տասը միլիոն հայ կա, բայց նրանցից միայն 3 միլիոնն է ապրում Հայաստանում եւ Արցախում։ Ու այդ տասը միլիոնի հավակնությունները պիտի իրականացվեն 3 միլիոնանոց երկրի բյուջեով։
Եվ ահա վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Հայաստան համահայկական հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի տարեկան ժողովի ժամանակ հայտարարում է, թե պետք է մտածել համազգային բյուջե ունենալու մասին, որը երկարաժամկետ հեռանկարում պիտի համադրելի լինի ՀՀ բյուջեի հետ։ Սա ըստ էության միակ ճանապարհն է, որովհետեւ մեծ ընտրություն չունենք. կամ պիտի մեր հավակնությունները խիստ սահմանափակենք եւ համապատասխանեցնենք 3 միլիարդանոց բյուջեին, կամ պիտի առկա հավակնությունների համար ֆինանսներ ապահովենք։
Գաղափարն, իհարկե, նոր չէ, բայց մինչեւ հիմա այդ ուղղությամբ կատարված քայլերը կամ ձախողվել են, կամ չնչին հաջողություն են ունեցել։ Համահայկական բանկն, օրինակ, կարող էր ներդրումներ ապահովել, որովհետեւ սփյուռքահայ մեր հարյուր հազարավոր հայրենակիցներ, վստահաբար, կցանկանային ներդրումներ անել Հայաստանում, բայց այդ նպատակով կարող են տրամադրել առավելագույնը մի քանի հարյուր կամ մի քանի հազար դոլար, իսկ այդքանով Հայաստանում բիզնես-գործունեություն ծավալել հնարավոր չէ։ Համահայկական բանկը կարող էր ներգրավել այդ գումարները եւ ինքը ներդրումներ անել Հայաստանում, իսկ հարյուր հազարավոր սփյուռքահայեր թեկուզ չնչին, բայց սեփականություն կունենային Հայաստանում՝ բաժնետոմսերի տեսքով։
Հայաստան համահայկական հիմնադրամի գործունեությունը նույնպես չի լուծում հիմնախնդիրը։ Այո, այդ հիմնադրամի միջոցներով Հայաստանում եւ Արցախում կարեւորագույն ծրագրեր են իրականացվել, տասնյակ դպրոցներ են նորոգվել, ճանապարհներ են կառուցվել եւ այլն, բայց եկեք անկեղծ լինենք․ եթե Հայաստանը չկարողանա դիմագրավել առկա մարտահրավերներին, օրինակ, պաշտպանության ոլորտում, վաղը-մյուս օրը այդ դպրոցներն ու ճանապարհները ոչ մեկին պետք չեն լինելու։ Հարցի արմատական լուծում է անհրաժեշտ, իսկ ավելի կոնկրետ՝ համահայկական բյուջե, որը համադրելի կլինի ՀՀ բյուջեի հետ։
Համապատասխան մեխանիզմներ ու ենթակառուցվածքներ ստեղծելն, իհարկե, շատ բարդ կլինի, բայց անհամեմատ ավելի կարեւոր է մարդկանց մտածելակերպն ու համազգային հավակնությունների նկատմամբ վերաբերմունքը փոխելը։ Մարդկանց նյութական վիճակը, հավատացեք, էական չէ։ Ղարաբաղյան պատերազմի առաջին ամիսներին, երբ խորհրդային բանակը դեռ Ստեփանակերտում էր, մարդիկ հսկայական տոպրակներով փող էին տանում ռուս սպաներին, որ մի քանի միավոր զենք վերցնեն, իսկ տոպրակները հսկայական էին, որովհետեւ փողը հիմնականում 1 եւ 3 ռուբլիանոցներով էր։ Եվ ընդհանրապես՝ ոչ Հայաստանում, ոչ Սփյուռքում չեք գտնի գեթ մի ընտանիք, թեկուզ՝ աղքատության մեջ ապրող, որ տարեկան գոնե մի 100 դոլար չծախսի տան վրա՝ ջարդված լուսամուտ կամ դռան բռնակ փոխելու համար։ Առնվազն խոսքով բոլորս Հայաստանը մեր տունն ենք համարում, չէ՞։ Ուրեմն՝ պիտի հասկանանք նաեւ, որ Հայաստանը «նորոգելու» համար նույնպես լուրջ միջոցներ են պետք։
Աշխարհում փող շատ կա, ցանկության դեպքում կարելի է տարբեր երկրներից կամ միջազգային կառույցներից ներգրավել այդ գումարները, բայց այդ դեպքում այդ գումարները պիտի ծառայեցնենք նրա՛նց հավակնություններին, իսկ մեզ անհրաժեշտ է կյանքի կոչել մեր օրակարգը։ Իսկ Սփյուռքը կարող է չվախենալ հերթական անգամ «կթու կովի» կարգավիճակում հայտնվելուց։ «Կթողները» արդեն մեկ տարի է իշխանություն չեն։
Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի կյանքում սպիտակի վրա գրվել է 2-ի անուններն՝ առանց մի կաթիլ արյուն թափվելու․ Խաչատրյան
Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության վարչության նիստ․ ինչ հարցեր են քննարկվել
Ճանապարհները որ փակում եք, դուք Հայաստանը գցում եք շրջակման մե՞ջ, հակառակորդի դերը վերցրել եք ձեր վրա՞․ Քոչարյան
ՌԴ պաշտպանության փոխնախարարը ձերբակալվել է կաշառք ստանալու կասկածանքով
Ադրբեջանի ԶՈՒ-ն Հայաստանի ինքնիշխան տարածքում է, ամենայն հավանականությամբ այդտեղ կսկսենք բանակցային գործընթաց․ Քոչարյան
ՄԻՊ արագ արձագանքման խումբը մեկնել է Ոստիկանության Նոյեմբերյանի բաժին
ՄԻՊ-ը տեսակցել է Դավիթ Տոնոյանին․ վերջինս մտահոգություններ է ներկայացրել
Ինչպես է Մալաթիայի շուկայում կանխվել հրդեհի տարածումը․ մանրամասներ
Զովունիում մեքենաներ են բախվել
Առաջարկվում է շրջիկ առևտուր իրականացնել նաև համայնքներում․ տարածքները կսահմանի ավագանին
Բերման է ենթարկվել Սուրեն Պետրոսյանը
ԱԽ քարտուղարը Ռուսաստանի Դաշնություն չի մեկնի
Եթե իրավիճակը Տավուշում շիկանա, օրենքը թույլ Է տալիս ՀՀ տարածքի որոշակի մասում արտակարգ ռեժիմ հայտարարել. Խալաթյան
Ուկրաինայի պաշտպանության փոխնախարարը պաշտոնանկ է արվել
Սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի ամենակարևոր կետը սկզբունքի համաձայնեցումն է, որից Ադրբեջանը խուսափում էր․ Խանդանյան
Բռնցքամարտի ԵԱ․ Անուշ Գրիգորյանը կիսաեզրափակչում է
ԱՄՆ պետդեպարտամենտը զեկույցով արձանագրել է հայերի նկատմամբ Ադրբեջանի կողմից մարդու իրավունքների խախտումների դեպքերը
Հայաստան եկած ռուս խաղաղապահները վերադարձել են Լեռնային Ղարաբաղ․ «Ազատություն» (տեսանյութ)
Կարմրուկի համաճարակային իրավիճակը ուշադրության կենտրոնում է․ Անահիտ Ավանեսյանը խորհրդակցություն է անցկացրել
Պարույր Հովհաննիսյանը Արգենտինայի դեսպանին է ներկայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող խաղաղության գործընթացը
Նախագահը Քյուրքչյանին և FASTEX-ի տնօրենին մանրամասներ է հայտնել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման գործընթացից
Վստահ եմ՝ բարձր կպահեք դատարանի հեղինակությունը․ նախագահի նստավայրում տեղի է ունեցել դատավորների երդման արարողություն
Իջևանի «Մայիսյան կամուրջ» ընկերության հանրային սննդի օբյեկտի գործունեությունն անհապաղ կասեցվել է (լուսանկարներ)
Վարչապետն ու Ժիլբեր-Լյուկ Դըվինազը մտքեր են փոխանակել «Խաղաղության խաչմերուկ»-ի շուրջ, անդրադարձել սահմանազատմանը
ՄԻՊ-ը մշտադիտարկում է Տավուշում հավաքի ժամանակ ավտոմեքենայի բազմության մեջ մխրճվելու և 1 անձի վնասվածք ստանալու լուրերը
ՁՊՎ-ում հայտնաբերվել է օրեր առաջ զոքանչին ծանր մարմնական վնասվածք պատճառելու համար ձերբակալված տղամարդու կախված մարմինը
Բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչները Ջերմուկում են, քննարկվել է բնակչության հոգեբանական վիճակը․ Արսենյան (լուսանկարներ)
Վիճաբանության ժամանակ որդին մոր ներկայությամբ դանակով հարվածներ է հասցրել հորը, սպանել․ 38-ամյա տղամարդը կալանավորվել է
Կրթական ոլորտում կան շատ խնդիրներ, որոնք հետևողականորեն պետք է լուծվեն, կողմ եմ Ակադեմիական քաղաքի կառուցմանը. Դումանյան
Սա գրվող պատմություն է մի նոր․ Սիմոնյանի գրառումը Տավուշ-Ղազախ հատվածում տեղադրված առաջին սահմանային սյան վերաբերյալ
Պետք է այս մեծ, բարդ խաղում լուծել, թե ինչպես «2,5 գյուղ սահմանագծի դեմ» բանաձևում ստանանք այն, ինչ մերն է․ Սաֆարյան
Ինչու են ռուս խաղաղապահները ժամկետից շուտ լքում Լեռնային Ղարաբաղը․ Ալիևը մանրամասնել է
Եթե ՀԱԵ-ն ծփում է պետականամետ հոգևորականներով, ինչո՞ւ հազար տարի ղեկավարելով ժողովրդին՝ պետություն չստեղծեցին․ Միսկարյան
Հայաստան-Ադրբեջան շփման գծի մի փոքր կտոր դարձավ բոլորի կողմից ճանաչված սահման․ Իոաննիսյան
Ադրբեջանը չի նախատեսում անդամակցել ԵԱՏՄ-ին, սակայն սերտ գործընկերություն ունի անդամ բոլոր երկրների հետ, բացի ՀՀ-ից․ Ալիև
Հայտնի է՝ երբ տեղի կունենա Պուտինի երդմնակալությունը
Հենրիխ Մխիթարյանը Իտալիայի չեմպիոն դառնալուց հետո գրառում է արել
Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 23-ին
Հայաստան-Ադրբեջան պետական սահմանի Տավուշ-Ղազախ հատվածում տեղադրվեց առաջին սահմանային սյունը․ վարչապետ (լուսանկար)
Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում տեղադրվել է առաջին սահմանային սյունը
