Բոլորին գրողի ծոցն ուղարկելը քիչ է. տասնամյակներ շարունակ ձգված դավադրությունը

Հասարակության որոշակի հատված, ցավոք, սխալ կամ մակերեսային պատկերացում ունի արցախյան հարցում «դավադրության» կամ «հողեր ծախելու» մասին։ Երկար տարիներ այս հարցն արհեստականորեն պարզունակացվել է, եւ արդյունքում հանրային գիտակցության մեջ արմատավորվել է այն տեսակետը, թե քաղաքական ուժերը հստակորեն բաժանված են երկու մասի՝ «հայրենասերներ», ովքեր բանակցությունների սեղանի շուրջ գրողի ծոցն են ուղարկում ցանկացած մեկին, ով կհամարձակվի խոսել հայկական կողմի զիջումների մասին, եւ «հող ծախողներ», ովքեր պատրաստ են ինչ-որ թաքուն փաստաթղթեր ստորագրել ու տարածքներ զիջել։

Իրականությունը շատ ավելի բարդ է։ «Հող ծախողների» թեման միանգամից մի կողմ թողնենք՝ Հայաստանում ու Արցախում նման ուժեր չեն եղել, չկան ու չեն լինելու։ Խոսքը չզիջելու (անընդունելի զիջումների չգնալու) մեխանիզմների մասին է։ Բանն այն է, որ դրա համար միայն բանակցությունների սեղանի շուրջ բոլորին գրողի ծոցն ուղարկելը քիչ է, պետք է նաեւ զուգահեռաբար ներսում այնպիսի քաղաքականություն իրականացնել, որ երկիրը հզորանա, պաշտպանության մակարդակն անընդհատ բարձրանա, եւ երկիրն ի վիճակի լինի դիմակայել բոլորին «գրողի ծոցն ուղարկելու» հնարավոր հետեւանքներին։ Իսկ եթե տարիներ շարունակ երկիրը հզորացնելու փոխարեն սեփական բիզնեսներդ ես հզորացնում, արդյունքում գալիս է մի պահ, երբ «հող հանձնելը» ուղղակի պարտադրվում է, ու դիմակայելու ռեսուրս չի մնում։ Իրականում սա՛ է հող ծախելը, սա՛ է դավադրությունը։

Խոսենք կոնկրետ օրինակներով։ Ապրիլյան պատերազմից հետո շատ կարճ ժամանակում առաջնագիծն ամրապնդվեց, հսկայածավալ աշխատանքներ կատարվեցին, մեծ գումարներ ծախսվեցին, ընդ որում՝ որոշ տեղեկությունների համաձայն, այդ գումարների զգալի մասը տվեցին բարձրաստիճան պաշտոնյաները՝ իրենց թալանածից։ Այսինքն՝ այդ գումարները կային։ Հարց է ծագում՝ անպայման ապրիլյան պատերա՞զմ պիտի լիներ, որ իշխանությունները մտածեին առաջնագիծն ամրացնելու մասին, մինչ այդ չէի՞ն կարող անել։ Մինչ այդ անեին՝ ոչ այդքան զոհ կունենայինք, ոչ էլ ադրբեջանցիների լեզուն կերկարեր։ Ուրիշ օրինակ բերենք։ Վերջին տասը տարիներին Հայաստանից արտագաղթել է 350-400 հազար մարդ։ Հաշվի առնելով նրանց տարիքային կազմն ու առկա համամասնությունները՝ կարող ենք արձանագրել, որ արդյունքում հայկական բանակը կորցրել է առնվազն 8 հազար զինվոր։ Եթե որեւէ դասակի, վաշտի կամ գնդի հրամանատարի մեղքով մի քանի զինվորի կորուստ է լինում, նրա ուսադիրները պոկում ու ռադ են անում բանակից, եւ ճիշտ են անում։ Երբեմն անգամ դավադրության ու դավաճանության հարց է բարձրացվում։ Հարց է ծագում՝ իսկ ինչպե՞ս կոչել այն իշխանություններին, որոնց վարած հանցավոր քաղաքականության արդյունքում Հայաստանի եւ Արցախի անվտանգությունն ապահովողների թիվը նվազել է 8 հազարով։ Բա ձեզ թվում է՝ «դավադրությունն» ու «հող ծախելը» թուղթ ստորագրելո՞վ է լինում։ Կամ՝ պատկերացնո՞ւմ եք, թե հայկական կողմի դիրքերը որքանով ավելի ամուր կլինեին, եթե տասնամյակներ շարունակ երկիրը թալանածներն այդ գումարների գոնե կեսը ծախսեին բանակի հզորացման վրա։ Այ այդ ժամանակ գուցե հնարավոր կլիներ բանակցությունների սեղանի շուրջ գրողի ծոցն ուղարկել մեզ զիջումներ պարտադրել փորձողներին։

Եթե հարցին նայում ենք այս տեսանկյունից՝ ակնհայտ է դառնում, որ Արցախի հարցում տասնամյակներ շարունակ դավադրություն է իրականացվել։ Իրականացվել է ամեն օր, ամեն ժամ, պարզապես շատերը դա չեն նկատել, որովհետեւ այդ ամենը խնամքով քողարկվել է հայրենասիրական կարգախոսներով ու վերամբարձ ճառերով։ Հիմա Հայաստանի իշխանությունները փորձում են կասեցնել այդ ընթացքը եւ գնում են միակ հնարավոր ճանապարհով՝ հզորացնել տնտեսությունն ու բանակը, երկրում վերականգնել արդարությունն ու ներգաղթ ապահովել, մի խոսքով՝ ունենալ ուժեղ, մրցունակ պետություն։ Որովհետեւ դա է անթույլատրելի զիջումներից խուսափելու եւ սեփական շահերը պաշտպանել կարողանալու միակ ձեւը։ Ցանկացած այլ ճանապարհ, որքան էլ առաջին հայացքից չերեւացող, բայց դավադրություն է։ Որովհետեւ արդյունքը լինելու է այն, ինչ սովորաբար լինում է դավադրությունների դեպքում։

Տպել
12202 դիտում

Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել

Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում

«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տրանսպորտային միջոցների համար

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան