Մրցանակաբաշխությունների այս քանակը նման աղքատ երկրի համար ահավոր մեծ ճոխություն է. Բոյաջյան

Հայաստանում վերջին շրջանում ահռելի մեծ թվերի է հասնում մրցանակաբաշխությունների եւ տարատեսակ փառատոնների թիվը: Ֆիլմարտադրության եւ այլ մշակութային ծրագրերի շրջանակում տրվող մրցանակների, դրանց իրական նպատակների եւ կարեւորության, ու առհասարակ ՀՀ-ում ֆիլմարտադրության որակի եւ խոչընդոտների մասին «Հայկական ժամանակ»-ը զրուցել է կինոգետ, թարգմանիչ Զավեն Բոյաջյանի հետ: 

- Պարոն Բոյաջյան, օրերս ֆեյսբուքյան ձեր էջում մի գրառում էիք կատարել՝ անդրադառնալով հայկական կինոյին: «Անահիտ» մրցանակաբաշխությունից հետո գրել էիք, որ վատ չէր լինի նախ մտածել քիչ թե շատ արժեք ունեցող հայկական ֆիլմեր ստեղծելու, ապա նոր կինոմրցանակներ բաժանելու մասին: Եվ որ ավելի լավ է կինոարտադրություն զարգացնել, քան մրցանակաբաշխություններ բուծել: Այս մրցանակաբաշխությունը տեղի է ունենում 2016 թվականից: Համարում եք, որ այն որեւէ իմաստ չունի՞:

- Չէի ասի, թե գրառումս կոնկրետ ուղղված էր «Անահիտ»-ին: Առհասարակ ես լուրջ չեմ վերաբերվում մրցանակաբաշխություններին, եթե նույնիսկ խոսքը շատ նշանավոր մրցանակների մասին է, ինչպիսիք են, ասենք, «Օսկարը» կամ Կաննի կինոփառատոնի «Ոսկե արմավենու ճյուղը»: Պարզապես «Անահիտ» մրցանակաբախությունն առիթ տվեց մեկ անգամ եւս վերհիշելու, որ Հայաստանում մրցանակաբաշխությունները չափից դուրս շատ են: Մենք առավելապես ոչ թե ապրում ենք մշակութային կյանքով, այլ նմանակում այդ մշակութային կյանքը, դիմում իմիտացիայի, որպեսզի ցույց տանք ինքներս մեզ կամ աշխարհին, որ մենք էլ լիարժեք մշակութային կյանք ունենք, մենք էլ ենք մշակութային արժեքներ ստեղծում: Ուզում ենք ի ցույց դնել, որ մենք էլ ենք գնահատում մշակութային արժեքները, մրցանականեր բաշխում: Մինչդեռ, ըստ էության, խոսքն իսկապես նմանակման մասին է, որովհետեւ մենք բառի բուն իմաստով ավելի շատ զբաղված ենք մեկս մյուսին գովերգելով ու մրցանակներ շնորհելով, քան արվեստի իսկական, մնայուն արժեքներ ստեղծելով: Ինչ ասել կուզի, սա նորմալ երեւույթ չէ, ավելի շատ շեղում է, որին պետք է ուշադրություն դարձնել, քանի որ Հայաստանում ե՛ւ մրցանակաբաշխությունները, ե՛ւ տարատեսակ մրցույթները, ինչպես նշեցի, ահռելի քանակի են հասնում, բայց բնավ չէի ասի, թե համապատասխանաբար էլ նշանակալից մշակութային արժեքներ կամ արվեստի գործեր են ստեղծվում, որոնք անպայման մրցանակներով վավերացվելու կարիք ունեն: Մեզ մոտ կարծես ջանում են մրցանակների միջոցով բարձրացնել տվյալ գործի արժեքը կամ մակարդակը եւ հենց մրցանակի շնորհիվ ուշադրություն հրավիրել դրա վրա:

- Միայն կինոյի՞ ասպարեզում են դրանք անտեղի: Եվ արդյոք Հայաստանում ունե՞նք որակյալ կինոարտադրանք:

- Եթե երեւույթը մասնավորեցնենք եւ գանք կինոյի ասպարեզ, ապա բնավ գաղտնիք չէ, որ մենք չունենք զարգացած կինոարտադրություն, լինի դա լիամետրաժ խաղարկային ֆիլմերի, վավերագրական աշխատանքների, թե անիմացիայի տեսքով: Այո, տարեկան ինչ-որ արտադրանք ասպարեզ է գալիս, եւ եթե այդ արտադրանքի թվին դասենք նաեւ այն էժանագին կատակերգությունները, որոնք ամենից շատ են նկարահանվում եւ ուղղված են ներքին շուկայի պահանջների բավարարմանը, միեւնույն է, լուրջ կինոարտադրություն չունենք: Փաստորեն մեզ մոտ մի կողմից նկարահանվում են զանգվածային սպառման այդ կատակերգությունները, մյուս կողմից էլ կան որոշ գործող ռեժիսորներ, որոնք սեփական նախաձեռնությամբ կլինի, թե ինչ-ինչ ճանապարհներով ջանում են ֆիլմեր նկարահանել, եւ մի քանի տարին մեկ դա կարծես թե հաջողվում է: Կինեմատոգրաֆիան ավելի շատ կախված է անհատական ջանքերից եւ այն հանգամանքից, թե ով ինչ ինտենսիվությամբ կարող է այդ ջանքերը գործադրել: Երիտասարդներն ընդհանրապես բախվում են անհաղթահարելի խոչընդոտների: Հայաստանում կինոյով զբաղվելը մեծ արիություն, անդուլ ճիգեր, գրեթե դոնկիխոտյան անխոհեմություն է պահանջում: Եվ այս անմխիթար ֆոնին, երբ նորմալ կինոարտադրությունը մեզ համար գրեթե անհնարին երազ է դարձել, բազմաթիվ փառատոններ ու զանազան մրցանակաբաշխություններ ունենալը առնվազն արտառոց է:

- Ընդհանրապես, ոչ հարուստ երկրում սակավարժեք ֆիլմերին կամ նման այլ մշակութային ծրագերին հավելյալ գումարներ տրամադրելը գումարի անհարկի կորուստ չէ՞:

- Քանի որ ես Մշակույթի նախարարության մի քանի դրամաշնորհային հանձնախմբերի անդամ եմ եւ մոտիկից եմ ծանոթ իրավիճակին, կարող եմ ասել, որ երկրում տեղի ունեցող փառատոնների գերակշիռ մասը, եթե ոչ բոլորը նախարարությանն են դիմում ֆինանսական ակնկալիքներով: Իհարկե, փառատոնների նման քանակը Հայաստանի նման աղքատ երկրի համար ահավոր մեծ ճոխություն է, եւ զարմանալի չէ, որ մշակութային ծրագրերի համար անհրաժեշտ գումարներ չկան, որ ամեն ինչ սուղ է: Եղած գումարները շատ հաճախ ճիշտ չեն ծախսվում եւ բնականաբար չեն ծառայում այն թիրախային նպատակներին, որոնք մեզ համար կենսական անհրաժեշտություն են: Մեզ մոտ կիոնփառատոնների շատ յուրատեսակ ընկալում կա. դիտարկվում է միայն փառատոնի արտաքին կողմը, երբ հավաքվում են, ֆիլմեր ցուցադրում, միմյանց շնորհավորում, մրցանակներ տալիս, տոն է, հրավառություն է, խնջույք, ժպիտներ եւ այլն: Բայց կինոփառատոնն առաջին հերթին տքնաջան աշխատանք է, այդ արտաքին շուքի, ցուցափեղկի հետեւում ժրաջան խոհանոց է, որը շատ լուրջ աշխատանք է պահանջում: Եվ որպես կանոն, մեր բոլոր փառատոնները կենտրոնացած են Երևանում: Չեմ հիշում գոնե մեկը, որը քիչ թե շատ ապակենտրոնացված լինի: Իսկ մենք գիտենք, թե Հայաստանի շրջաններում ինչպիսի մշակութային քաղց է, մարդիկ ընդհանրապես չեն առնչվում արվեստին եւ մշակույթին, եթե չհաշվենք հեռուստատեսությունը, որը սարսափելի ցածր մակարդակ ունի: Ի՞նչ պարտադիր է, որ փառատոնի բոլոր ծրագրերը ներկայացվեն միայն մայրաքաղաքում, մանավանդ որ Հայաստանը մեծ երկիր չէ, եւ հսկայական հեռավորություններ կտրելու խնդիր էլ չկա:

- Ո՞րն է այդ դեպքում նման փառատոնների և մրցանակաբաշխությունների իմաստն ու նպատակը, ի՞նչ մոտեցմամբ են առաջնորդվում կազմակերպիչները:

- Որեւէ կինոփառատոն, որը տեղի է ունենում այս կամ այն երկրում, իր գերխնդիրներից մեկը պետք է համարի տեղական կինոկյանքի, կինոարտադրության խթանումը: Մինչդեռ մեզ մոտ փառատոնները՝ սկսած ամենահայտնիներից մինչեւ ամենաանհայտները, պարբերաբար կայանում են ամեն տարի եւ նույնիսկ երկարամյա պատմություն ունեն, բայց որեւէ կերպ չեն նպաստում տեղական կինոարտադրության զարգացմանը, այդպես էլ չեն ձևավորվում տեղի եւ դրսի կինեմատոգրաֆիստների արդյունավետ շփումներ: Տեղյակ եմ, որ նման փորձեր է անում «Ոսկե ծիրան» փառատոնը, բայց և ծանոթ եմ այն հայկական կինոարտադրանքին, որն ամեն տարի ցուցադրվում է «Ոսկե ծիրան»-ում, եւ պիտի ասեմ, որ տպավորիչ արդյունքներ չկան: Իսկ ընդհանրապես մեր փառատոններում մարդիկ մրցանակներ են ստանում եւ գնում տուն, կարծես փառատոնը հենց միայն այդ մրցանակաբաշխությունն է, ուրիշ ոչինչ, այսինքն՝ տոն է, որը գործնական նպատակներ չի հետապնդում: Աշխարհով մեկ սփռված այլ փառատոններում սովորաբար շատ ավելի լուրջ գործընթացներ են կատարվում, եւ վաղուց արդեն ժամանակն է, որ մենք էլ այդքան փառատոններ ունենալու պարագայում կարողանանք օգտագործել դրանց ընձեռած հնարավորությունները:

Տպել
4576 դիտում

Ինչ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել Փաշինյանի՝ Տավուշ այցի ժամանակ. մանրամասներ (լուսանկարներ)

Ես չեմ վիրավորում, ասում՝ «գյադեն հերդ ա», քոքից բռնվեք, կհանդիպենք․ Հովհաննես Դավթյանը՝ Արզաքանցյանին

Մենք պետք է թույլ չտանք պատերազմի սկսում․ ինչ է ասել վարչապետը տավուշցիների հետ հանդիպմանը

Պուտինն իրեն լեգիտիմություն տվեց՝ այլանդակությունները շարունակելու համար, ՌԴ-ին բարի ճանապարհ դեպի գերեզման. Սուքիասյան

Երևանն այս տարի կունենա 20 հա տարածք զբաղեցնող տնկարան, կտնկվի 2000 ծառ

ԱՄՆ-ն մտադիր չէ շնորհավորել Ռուսաստանի նախագահին ընտրություններում հաղթելու համար․ Պատել

Ամեն խաղի պետք է պատրաստվենք, ինչպես վերջինի․ Հարոյանը՝ Կոսովոյի հավաքականի հետ խաղի մասին

Հայաստանի և Մալթայի ԱԳՆ պաշտոնյաների խորհրդակցությունների ընթացքում անդրադարձ է եղել ՀՀ-ԵՄ գործընկերության խորացմանը

ՌԴ ԿԸՀ-ն ավարտել է ձայների հաշվարկը․ ընտրողների 87,28% քվեները Վլադիմիր Պուտինինն է

Նռնակ, պայթուցիչ ու փամփուշտներ․ Կապանի բնակիչը փրկարարական ջոկատում հանձնել է ԼՂ-ից բերված զինամթերքը

Վրաստանի ԱԺ կրթության հանձնաժողովի նախագահը գալիս է Հայաստան․ մանրամասներ

Մկրտչյանը ԱՄՆ ՄԶԳ փոխկառավարչի հետ քննարկել է ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածներին աջակցության հարցում համագործակցությունը

Ինչ իրավիճակ է ՀՀ ճանապարհներին ժամը 20։00-ի դրությամբ

Վրաստանը պետք է ավելին անի Ռուսաստանին զսպելու համար․ ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար

Երկու երիտասարդ վիճել են տաքսու վարորդի հետ, ապա դանակահարել ուղևորին

Պուտինը հանդիպել է ՌԴ նախագահի թեկնածուների հետ, առաջարկել շարունակել ակտիվ համատեղ աշխատանքը

Հայաստանը հստակ դիրքորոշում ունի հասնել խաղաղության․ նախագահը հանդիպել է ֆրանսիացի մտավորականների հետ

Բորիս Բախշինյանը նշանակվել է Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր

Իսակովի պողոտայում՝ ռուսական եկեղեցու դիմաց, «ԿամԱԶ»-ը վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին

ՀՀ ԱԳՆ պատվիրակությունը Բրյուսելում մասնակցել է Եվրոպական միության Արևելյան գործընկերության Ավագ պաշտոնյաների հանդիպմանը

Բայրամովը Լուիս Բոնոյի հետ հանդիպմանը վերահաստատել է Ադրբեջանի հանձնառությունը խաղաղության գործընթացին

Արտուր Հարությունյանը նշանակվել է Շիրակի մարզի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր

Հակոբ Բալայանն ու Երևան քաղաքի ավագանու անդամ Միքայել Խաչատրյանը շրջայց են իրականացրել Էրեբունի վարչական շրջանում

Գորիսում 3 անձի նկատմամբ մահափորձի վարույթով հետախուզվող տղամարդը հայտնաբերվել է. մանրամասներ

ԱԺ-ում տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության նիստը․ քննարկվել են տեղահանվածներին տրամադրվող ծրագրերը

Հռոմի Պապը չի շնորհավորել Պուտինին նորից վերընտրվելու համար․ Սուրբ Աթոռից հերքում են տեղեկությունները

Շիրակի մարզպետարանի կալանավորված պաշտոնյաների լիազորությունները կասեցվել են

Ինչ իրավիճակ է Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհին

Դուք շարունակում եք շարժվել Բուխարեստի գագաթնաժողովի որոշմամբ, Վրաստանը կդառնա ՆԱՏՕ-ի անդամ․ Ստոլտենբերգ

Քանաքեռավանի գազալցակայանում «Պեժո»-ի լիցքավորման պահին տեղի ունեցած պայթյունի հատկանիշներով նախաձեռնվել է քրվարույթ

Նիկոլ Փաշինյանը մանրամասնել է, թե ինչ խոսակցություն է ունեցել տավուշցիների հետ

Հասանովը Ստոլտենբերգին զեկուցել է հայ-ադրբեջանական սահմանին տիրող իրավիճակի մասին

Չեխիայի Հանրապետության խորհրդարանի Պատգամավորների պալատի նախագահը եվրոպական դրոշ է փոխանցել Սիմոնյանին

Աբովյանում ուղևորափոխադրման հարցի շուրջ տեղի ունեցած խուլիգանության գործով երեք անձի մեղադրանք է ներկայացվել

Երևանյան 28 փողոցներում վերգետնյա մալուխները կանցկացվեն ստորգետնյա կապուղիներով

Անդրանիկ Քոչարյանը ՆԱՏՕ ԽՎ նստաշրջանից առաջ հանդիպում է ունեցել ՀՀ ԱԳ փոխնախարարի հետ

Բաքվում Պուտինի օգտին քվեարկել է ռուսաստանցիների 77%-ը, ռեկորդային քվեարկությունը գրանցվել է Չեչնիայում՝ 98,99 տոկոս

Կալանավորվել է Շիրակի մարզպետարանի Քաղաքաշինության վարչության պետը և ևս մեկ հոգի

36-ամյա երիտասարդը հարվածներ է հասցրել ընկերուհուն, 26-ամյա աղջիկն էլ դանակահարել է նրան

Աշխարհի Գավաթում Հայաստանը կներկայացնի 5 ծանրորդ