Իրական ընդդիմություն կձեւավորվի ընտրություններից հետո

Խորհրդարանական առաջիկա ընտրություններն էապես տարբերվելու են նախորդ բոլոր ընտրություններից: Ոչ միայն այն պատճառով, որ ընտրակաշառքն ու վարչական լծակների կիրառումը բացառվելու են, ոչ միայն այն պատճառով, որ մեծ հաշվով՝ ընտրությունների ելքը կանխորոշված է, այլ նախ եւ առաջ՝ որովհետեւ այս ընտրություններում քաղաքական բաղադրիչը գրեթե բացակայելու է: Այդ մասին վկայում է ընտրություններին մասնակցելու հայտ ներկայացրած քաղաքական ուժերի՝ մեղմ ասած նոսր ցանկը:

Ինչի՞ մասին է խոսքը: Որպես կանոն՝ քաղաքակիրթ երկրներում ընտրությունների ժամանակ կուսակցությունները ներկայացնում են իրենց գաղափարախոսությունն ու ծրագրերը (առաջին հերթին՝ ծրագրերը), եւ մարդիկ ընտրություն են կատարում հենց այդ ծրագրերի միջեւ: Մեր դեպքում այս անգամ այդպես չի լինելու: Ի՞նչ ծրագիր պիտի ներկայացնի, ասենք, հիմնական ընդդիմադիրի դերին հավակնող ՀՀԿ-ն: Աշխարհի ամենալավ ծրագիրն էլ ներկայացնի՝ որեւէ մեկը չի հավատալու դրան ու անգամ չի կարդալու: Մարդիկ ասելու են «անող էիք՝ անցած տասը տարում անեիք, հիմա ո՞ւմ եք ուզում խաբել»: Կամ ի՞նչ ծրագիր պիտի ներկայացնի «Քաղաքացիական պայմանագիրը»: Չէ, ներկայացնելն՝ իհարկե, կներկայացնի, մարդիկ էլ մեծ ուշադրությամբ կկարդան, բայց՝ այնպես չէ, որ եթե ծրագիրը դուրները չեկավ՝ ձայն չեն տա, եթե դուրները եկավ՝ ձայն կտան: Այսպես թե այնպես ձայն են տալու, որովհետեւ Նիկոլ Փաշինյանի հետ մեծ հույսեր են կապում, իսկ նա ընտրություններից հետո նոր միայն լիարժեքորեն տիրապետելու է իշխանական լծակներին: ԲՀԿ-ն նույնպես հազիվ թե լուրջ քաղաքական ծրագիր ներկայացնի: Հասկանալի է, որ «եթե մեզ ձայն տաք՝ մեր առաջնորդը 15 միլիարդ դոլարի ներդրումներ կապահովի» (ենթատեքստում՝ «եթե մեզ ձայն չտաք, Հայաստանը կկորցնի այդ ներդրումները») փաստարկը նույնպես շատ ազդեցիկ է, բայց դրանում քաղաքական բաղադրիչ առանձնապես չկա: Դաշնակցությունը նույնպես հազիվ թե որեւէ նոր բան ասի: Եթե ասի էլ, ընտրողները երեւի պիտի ճշտեն՝ կե՞նտ օրերի համար է ասում, թե՞ զույգ, որովհետեւ այդ ուժը վերջերս չափազանց հաճախ է «վերանայում» իր դիրքորոշումները: Բայց սա, իհարկե, չի նշանակում, թե ապագա խորհրդարանում Դաշնակցության ներկայացվածությունն անցանկալի է: Բոլորիս սառնարաններում էլ (դռների դարակների մի անկյունում) լինում են, չէ՞, դեղահաբեր կամ կես չորացած լիմոն, որ մարդիկ երբեւէ չեն օգտագործում, բայց նաեւ ափսոսում են շպրտել՝ «տուն է, պետք կգա»: Ահա այդպես մի օր էլ Դաշնակցությունը կարող է պետք գալ, ո՞ւմ է խանգարում, թող խորհրդարանում մի պուճուր խմբակցություն էլ իրենք ունենան, շատ տեղ չեն զբաղեցնում: «Սասնա Ծռերի» մասին ընդհանրապես չենք խոսում՝ ի՞նչ ծրագիր պիտի ներկայացնի այն քաղաքական ուժը, որը դիրքավորվում է որպես «ընդգծված արեւմտամետ» ու միաժամանակ առաջնահերթ նպատակ հռչակում հայկական պետության սահմաններն անհապաղ մինչեւ Քուռ գետը հասցնելը:

Առաջիկա ընտրություններն, այսպիսով, առանձնապես քաղաքական չեն լինելու, եւ դրանց արդյունքում խորհրդարանում լուրջ ընդդիմություն չի ձեւավորվելու: Մինչդեռ քաղաքական դաշտին լուրջ ընդդիմություն պետք է: Քաղաքական դաշտը պիտի բաժանված լինի ոչ թե հանցավորության դեմ պայքարողների եւ «քաղաքական պայքարի» ցուցանակի տակ դրան դիմադրողների, այլ պետության զարգացման հայեցակարգային հարցերում տարբեր մոտեցումներ ունեցող ուժերի միջեւ: Հաջորդ ընտրությունների արդյունքում, ցավոք, ունենալու ենք առաջին տարբերակը:

Իսկ լուրջ, իրական ընդդիմությունն ամենայն հավանականությամբ կձեւավորվի միայն խորհրդարանական ընտրություններից հետո: Եվ պետությունն, ի դեպ, դա պիտի հռչակի որպես առաջնահերթություն եւ նպաստի դրան: Հատուկ շեշտում ենք՝ ոչ թե իշխանությունները, այլ պետությունը: Որովհետեւ եթե դրանով իշխանություններն են զբաղվում՝ արդյունքում ունենում ենք «գրպանային ընդդիմություն» (կամ «հաճախորդներ»): Պետությունը պարտավոր է օրենսդրորեն ապահովել ազնիվ մրցակցությունը քաղաքական դաշտում, այնպես, ինչպես ապահովում է մրցակցությունը բիզնեսի ոլորտում (կամ, համենայդեպս, պարտավոր է ապահովել): Հակառակ դեպքում «դեռ երկար ժամանակ դեպի իշխանություն տանող ճանապարհը անցնելու է Մելիք Ադամյանով» նախադասության մեջ, կփոխվի միայն փողոցի անվանումը, ինչը ցանկալի չէ ոչ պետության, ոչ հասարակության համար:

Արմեն Բաղդասարյան

Տպել
3730 դիտում

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդության ակցիաներ անել. բերման է ենթարկվել 96 ցուցարար

Թբիլիսիում հերթական ցույցն է ընթանում՝ ընդդեմ «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի

«Մարտական եղբայրության» անդամ Արման Պետրոսյանը կալանավորվել է

Որ որոշների լպիրշությունը կհասնի Ծիծեռնակաբերդում մանկահասակ երեխային ահաբեկել, վիրավորելուն՝ նորություն էր․ Ալեքսանյան

Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման գործընթացի սկիզբը․ Պետդեպարտամենտ

Չնայած սարսափներին, որոնց բախվում է հայ ժողովուրդը, տոկունության կամքը չի կոտրվել, ես միշտ կկանգնեմ ձեր կողքին․ Ադամ Շիֆ

Ողջունում ենք ՀՀ-Ադրբեջան սահմանային սյան տեղադրումն ու գործընթացի ուշագրավ զարգացումները․ Էստոնիայի ԱԳՆ

Կլիշեներից պետք է հրաժարվել, բայց ոչ՝ պատմական իրականությունից. Քոչինյանը՝ Էրդողանի հայտարարության մասին

Եվրոպական դատարանը երբեք չի վճռել, որ Հայաստանն օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղը․ Եղիշե Կիրակոսյան

Հիշում ենք և պահանջում․ Կանադայի ԱԳ նախարարը գրառումն ավարտել է հայերենով

ՄԻՊ-ը բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ խոսել է մարդու իրավունքների հետ կապված խնդիրների և Տավուշի այցի մասին

Կարասինը պաշտոնական նամակ է հղել ՀՀ ԱԺ-ին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ կապված

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդություն անել. կան բերման ենթարկվածներ

Զգացմունքներն ու զայրույթն են համակել են ինձ այսօր․ Բուայեն հարգանքի տուրք է մատուցել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Կամո գյուղում տուն և անասնագոմ է այրվել

Պատմական ճշմարտության ճանաչումն անհրաժեշտ է մարդկության դեմ հանցագործությունների կրկնությունից խուսափելու համար․ Դենդիաս

Իսակովի պողոտայից ակցիայի մասնակից 12 անձ է բերման ենթարկվել

Ինչպես երիտթուրքերը, Ալիևը նույնպես ատելություն է տածում հայերի նկատմամբ․ Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն

109 տարի առաջ այս օրը սկսվեց Հայոց ցեղասպանությունը, ես դատապարտում եմ մեղավորներին․ Փայլան

Սևանում հրկիզել են «Աուդի A4»-ը. սեփականատերը ենթադրյալ հրկիզողի մասին տեղեկություններ է փոխացել իրավապահներին

Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի անարգանքը․ Թորոսյանը՝ Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կատարվածի մասին

Մարդկանց ուղեղը մխտռում են՝ ցույց տալով, թե մարտնչող ողորմելիությունը ուժի դրսևորում է. Մեհրաբյանը՝ դրոշ այրելու մասին

Մի խումբ քաղաքացիներ փորձել են փակել Իսակովի պողոտան. կան բերման ենթարկվածներ

Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի պատվիրակությունը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրը մտորումների և ոգեկոչման ժամանակ է, պետք է հիշենք և հարգենք․ Կանադայի վարչապետի ուղերձը

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը լուսանկար է հրապարակել տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ

Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խումբն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Ադրբեջանում հանդիպել են Ալիևն ու Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը․ համագործակցության վերաբերյալ փաստաթղթեր են ստորագրվել

Պաշտոնական Անկարան, խեղաթյուրելով պատմական փաստերը, ժխտել է Հայոց ցեղասպանության իրողությունը և հայտարարություն տարածել

Արարատ Միրզոյանը ՀՀ բարձրագույն ղեկավարության հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Իմ մայրն այստեղ հաճախ էր գալիս՝ թոռան ձեռքը բռնած, իբրև իր ծնողների գերեզման, ո՛չ ծնող տեսավ, ո՛չ գերեզման․ Մանսուրյան

Բախվել են «Մերսեդես»-ը, «ՎԱԶ 2106»-ն ու տրակտորը․ պապը, տատը, նրանց դուստրն ու անչափահաս թոռները հիվանդանոցում են

Թուրքիան դեռ չի ճանաչել ցեղասպանությունը, և դա խայտառակություն է, բայց մենք հիշում ենք և չենք ների․ Ջամբասկի

«Լադանիվա» խմբի անդամներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդ, հարգանքի տուրք մատուցել զոհերի հիշատակին (լուսանկարներ)

Եվրոն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 24-ին

5-րդ շարասյունը կասի «Бьет, значит любит», իմացի հերդ ա, դիմացի, Ցոլակ ջան. Խաչատրյանը՝ Մատվիենկոյի հայտարարության մասին

Ալիևի ներկայացուցիչը հայտարարել է, թե ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման իրական հնարավորություն կա

Պետք է աշխատենք հայ ժողովրդի եվրոպական բարեկեցիկ ապագայի համար. Ֆաբիո Մասիմո Կաստալդո

«Հողատու» են գոռում մի կնոջ ու մի աղջնակի ուղղությամբ, ովքեր որդի ու եղբայր են ուղարկել պատերազմ, որ հող պահեն. Սաֆարյան

Աբխազիան հարգում է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը․ երկրի նախագահ Ասլան Բժանիա