Հայաստանն այն տնտեսությունների շարքում է, որոնք արագացնում են բարեփոխումների տեմպը. Doing Business

31/10/2018 schedule17:45

Եվրոպայի եւ Կենտրոնական Ասիայի տարածաշրջանի տնտեսություններն ավելացրեցին բարեփոխումների իրականացման տեմպը՝ ներպետական փոքր ու միջին ձեռնարկությունների համար գործարարությամբ զբաղվելու դյուրինությունը բարելավելու նպատակով, ասվում է Համաշխարհային բանկի խմբի այսօր հրապարակած՝ «Գործարարություն 2019. ուսուցում բարեփոխման համար» զեկույցում:

Անցյալ տարվա ընթացքում տարածաշրջանում իրականացվել է ընդհանուր թվով 54 բարեփոխում՝ դրան նախորդած տարվա 43-ի դիմաց: Տարածաշրջանի գրեթե բոլոր 23 տնտեսություններն իրականացրել են բարեփոխումներ, որոնք օգնում են աշխատատեղերի ստեղծմանը եւ մասնավոր ձեռնարկատիրության խթանմանը, ասված է «Գործարարություն 2019. ուսուցում բարեփոխման համար» զեկույցում:

Տարածաշրջանում են գտնվում «Գործարարություն» զեկույցի վարկանշային աղյուսակի այս տարվա լավագույն տասնյակում հայտնված տնտեսություններից երկուսը, ընդ որում Վրաստանը բարձրացել է 6-րդ տեղը, իսկ Մակեդոնիայի ՆՀՀ, մեկ կետով դիրքը բարելավելով, զբաղեցրել է 10-րդ տեղը:

«Եվրոպայի եւ Կենտրոնական Ասիայի տնտեսությունները մեկ անգամ եւս շատ բարձր հավատարմություն են  դրսեւորել են բարեփոխումների օրակարգին, որն ուղղված է մասնավոր հատվածի զարգացման խթանմանը եւ տնտեսության օրգանական աճին եւ բարգավաճմանը զարկ տալուն»,- ասաց Գործարարության ստորաբաժանման ծրագրերի ղեկավար Սանտյագո Կրոչի Դաունսը:

Այս տարի Հայաստանը գործարարությամբ զբաղվելու դյուրինության վարկանիշով 41-րդն է՝ նախորդ տարվա զեկույցում 47-րդի համեմատ:  Նախկինում հրապարակված վարկանիշում առաջընթացի հիմնական պատճառները տարբեր բարեփոխումներում արտացոլված՝ գործարարության կարգավորման միջավայրի բարելավումներն են:

«Սահմանագծից հեռավորության ցուցանիշով, որը գնահատում է երկրի կանոնակարգման արդյունավետության բացարձակ մակարդակը 0-ից 100 սանդղակով, որտեղ 0-ն համապատասխանում է ամենացածր կատարողականին, իսկ 100-ը՝ սահմանագիծն է, Հայաստանի միավորը  «Գործարարություն 2019» զեկույցում բարձրացել է 75.37-ի՝ «Գործարարություն 2018 » 73.31ց»,- ասում է ՀԲ հայաստանյան գրասենյակի ղեկավար Սիլվի Բոսութղոն: «Սա նշանակում է, որ վերջին տարվա ընթացքում Հայաստանն իր գործարար կարգավորումները բարելավել է, ինչպես արտացոլված են բացարձակ արտահայտությամբ «Գործարարություն» զեկույցի ցուցանիշներում: Երկիրն իրապես շարունակում է փոքրացնել համաշխարհային կարգավորման սահմանագծից հեռավորությունը, ինչը դրական եւ խոստումնալից զարգացում է»:

2017-2018 թթ. Հայաստանն իրականացրեց գործարարության կարգավորման դաշտը բարելավող 5 բարեփոխումներ, ինչը համապատասխանում է «Գործարարություն» ծրագրի մեկնարկից ի վեր Հայաստանի գրանցած անցյալ ցուցանիշին: Մասնավորապես՝ «Գործարարություն» զեկույցի եզրահանգմամբ Հայաստանը նշանակալի բարելավումներ է ներդրել հետեւյալ ոլորտներում.

  • Հայաստանը ընկերությունների հիմնումը դյուրացրել է՝ տալով իրավաբանական անձի գրանցման ժամանակ որպես ավելացված արժեքի հարկ վճարող կամավոր հաշվառվելու հնարավորություն.
  • Հայաստանն էլեկտրականության ստացումն ավելի արագ է դարձրել՝ էլեկտրականության նոր միացում ապահովելու ընթացակարգերի համար սահմանելով նոր ժամկետներ.
  • Հայաստանն ուժեղացրել է փոքր ներդրողների պաշտպանությունը՝ ավելացնելով փոխկապակցված կողմերի միջեւ գործարքների հրապարակումը, հստակեցնելով սեփականության եւ վերահսկողության կառուցվածքները եւ պահանջելով կորպորատիվ ավելի մեծ թափանցիկություն.
  • Հայաստանը դյուրացրել է հարկերի վճարումը՝ սահմանելով շահութահարկի, ավելացված արժեքի հարկի եւ եկամտային հարկի կանոնների կատարումը դյուրացնող վարչարարական միջոցառումներ:
  • Հայաստանում պայմանագրերի կիրարկումը դարձել է ավելի դյուրին՝ փոքր պահանջների պարզեցված ընթացակարգերի եւ դատական հիմնական դեպքերի համար ժամկետային նորմերի սահմանմամբ:

Հավաքականորեն, տարածաշրջանի տնտեսություններում անցյալ տարի իրականացված բարեփոխման ջանքերի առանցքում եղել են արտաքին առեւտրի եւ հարկերի  վճարման բարելավումները՝ համապատասխանաբար ինը եւ ութ բարեփոխումներով:

Տարածաշրջանի տնտեսությունների լավագույն արդյունքները կապված են գույքի գրանցման եւ փոքր ներդրողների պաշտպանության հետ: Սեփականության փոխանցման բոլոր ընթացակարգերն ավարտելու համար միջինը 20 օր է պահանջվում, իսկ ծախսը կազմում է գույքի արժեքի 2.6 տոկոսը՝ նույն ժամանակի համար ՏՀԶԿ բարձր եկամտով երկրների 4.2 տոկոսի համեմատ:

Սակայն, տարածաշրջանի արդյունքները շարունակում են զիջել էլեկտրականության միացման առումով: Ընկերության համար էլեկտրականության միացման միջին արժեքը կազմում է մեկ շնչի հաշվով եկամտի 325 տոկոսը՝ ՏՀԶԿ բարձր եկամտով տնտեսությունների 64 տոկոսի համեմատ:

2003 թ. «Գործարարություն» ծրագրի մեկնարկից ի վեր՝ Եվրոպայում եւ Կենտրոնական Ասիայում առավելագույն թվով բարեփոխումներն իրականացվել են ընկերություն հիմնելու եւ հարկեր վճարելու ոլորտներում: Դրա շնորհիվ տարածաշրջանում ընկերություն հիմնելու համար պահանջվող միջին ժամանակը կտրուկ կրճատվել է՝ 2003 թ. 44-ից կազմելով 14 օր, եւ նշանակալիորեն նվազեցվել է արժեքը՝ մեկ շնչի հաշվով եկամտի 21 տոկոսից այսօր կազմելով 3.6 տոկոս: Ընկերության հարկերը նախապատրաստելու, ներկայացնելու եւ վճարելու համար պահանջվող ժամանակը կիսով չափ նվազել է՝ կազմելով 227 ժամ՝ 2005 թ. 483 ժամի դիմաց (երբ «Գործարարություն» ծրագիրը սկսեց հետեւել հարկերի հավաքմանը):

Այս տարի «Գործարարություն» ծրագրով տվյալներ են հավաքվել ինչպես պետական պաշտոնյաների, այնպես էլ իրավաբանական անձանց ռեգիստրներից եւ հողի ռեեստրների օգտատերերին մատուցված ուսուցման վերաբերյալ: Հաշվետվության մեջ գործնական օրինակների ուսումնասիրությամբ, որով վերլուծվում են այս օրինակները, եզրակացվել է, որ համապատասխան պաշտոնյաների պարտադիր եւ տարեկան ուսուցումը ուղեկցվում է իրավաբանական անձանց ռեգիստրների եւ հողի ռեեստրների արդյունավետության բարձրացմամբ: Եվրոպայում եւ Կենտրոնական Ասիայում իրավաբանական անձանց ռեգիստրների 55 տոկոսը եւ հողի ռեեստրների 41 տոկոսը կիրառում է պիլոտային փորձարկում: Կանոնակարգման փոփոխությունները պիլոտային փորձարկման կիրառմամբ փոխանցելով՝ կարելի է վեր հանել եւ արձագանքել իրավաբանական անձանց ռեգիստրների եւ հողի ռեեստրների համար հնարավոր մարտահրավերներին՝ նախքան նոր գործընթացների լիարժեք իրականացումը:

Երկրորդ ուսումնասիրությունը վերաբերում է պայմանագրերի կիրարկմանը եւ սնանկության ճանաչմանը, քննության է առնում ողջ աշխարհում դատավորների ստացած կրթությունը եւ վերապատրաստումը:  Այն ներկայացնում է Եվրամիության եւ Դատավորների վերապատրաստման միջազգային կազմակերպության նախաձեռնությունները: Գործնական օրինակների մյուս երկու ուսումնասիրությունների առանցքում էլեկտրատեխնիկների հավատարմագրման եւ մաքսային ձեւակերպումներ կատարող պաշտոնյաների վերապատրաստման առավելություններն են:

Ամբողջական զեկույցն ու դրա տվյալների խմբերը հասանելի են www.doingbusiness.org կայքում:

Տպել
1758 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում