Երևան
9 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
9 °C
Հայկական ժամանակակից սփյուռքի մասին տեղեկությունը շատ չէ: Առկա է անհրաժեշտություն այն ավելի խորը ուսումնասիրելու համար: Գյուլպենկյան հիմնադրամը հանդես է եկել Հայկական սփյուռքի հետազոտություն նախաձեռնությամբ, որի մասին պատմել է նախաձեռնության անդամ, սփյուռքագետ Վահե Սահակյանի հետ, հատնում է «Ամերիկայի Ձայնը»:
Միացյալ Նահանգներում վերջերս մեկնարկեց հայկական սփյուռքի վերաբերյալ գլոբալ մի հետազոտություն: Այն ընդգրկում է աշխարհի տարբեր մասերում ապրող սփյուռքահայությանը: Գյուլպենկյան հիմնադրամի հայկական ծրագրերի ղեկավար Ռազմիկ Փանոսյանի այս նախաձեռնությանը շուտով միացան շատ այլ նշանավոր դեմքեր գիտության ասպարեզում: Ծրագրի ղեկավարությունը ստանձնեց Լոնդոնից հայագետ պրոֆեսոր Սյուզան Փաթին:
Հետազոտությունը միտված է բացահայտելու ժամանակակից հայկական սփյուռքը: Նախաձեռնության անդամ, սփյուռքագետ Վահե Սահակյանն ընդգծում է այս ձեռնարկի կարեւորությունը:
«Իրականում ունենք բազմաթիվ պատմական տվյալներ, օրինակ՝ Բոստոնի, Մարսելի, Կահիրեի նման ավանդական խոշոր հայ համայնքների մասին, սակայն ժամանակակից սփյուռքի վերաբերյալ շատ քիչ տեղեկություն կա, թե ինչպես են մի քանի ինքնություններ կրող այդ մարդիկ ապրում իրենց երկրներում ու միաժամանակ մասնակցում սփյուռքյան տարբեր գործընթացներին»,- ասում է Սահակյանը:
Հետազոտությունն, աննախադեպ է եւ փորձնական, աշխարհագրությունը՝ ընդարձակ: Փորձնական տարբերակն ընդգրկում է ամերիկյան երկու, եվրոպական եւ մերձավորարեւելյան մեկական քաղաքներ, որտեղ առկա են խոշոր հայ համայնքներ:
«Սա առաջին մեծ նախաձեռնություն էր Հայոց սփյուռքի ուսումնասիրության առումով, որը պետք է իրականացվեր 4 քաղաքներում՝ Բոստոն Արեւելյան ափում եւ Փասադենա ԱՄՆ-ի արեւմտյան ափում, Ֆրանսիայում՝ Մարսել քաղաքում եւ Մերձավոր Արեւելքում՝ Կահիրե քաղաքում: Մայիս հունիս ամիսներին այս քաղաքներում իրականացրեցինք հետազոտությունները»,- ասում է Սահակյանը:
Հետազոտության առաջին փորձն իրականացվել է երեք մեթոդների կիրառմամբ, որի մասին մանրամասնում է Սահակյանը:
«Հիմնականում երեք մեթոդներով ենք իրականցրել այն: Մոտ 100 հարց պարունակող հարցաթերթիկ, արեւելահայերեն, արեւմտահայերեն, անգլերեն եւ ֆրանսերեն լեզուներով: Անցկացրեցինք նաեւ հարցազրույցներ, ինչպես նաեւ աուդեո-վիդեո տեղեկություն հավաքեցինք»,- նշում է Սահակյանը:
Հարցաշարում ընդգրկված հարցերի շարքը տարաբնույթ է՝ երեխաներին հայկական անուններ տալուց մինչեւ հայկական երաժշտության նախընտրության կամ քաղաքական կուսակցության պատկանելիության մասին հարցեր: Ուսումնասիրություն իրականացնող խումբը փորձել է հնարավորին չափ ընդգրկուն դարձնել հետազոտությունը՝ հետապնդելով հետագա ուսումնասիրության համար ճիշտ մեթոդաբանության բացահայտման եւ պատկերը կազմող տվյալների հավաքագրման զուգահեռ նպատակներ:
Սփյուռքագետ Սահակյանն ընդգծում է, որ հետազոտության առջեւ դրված խնդիրները չեն սահմանափակվել զուտ տվյալների հավաքագրմամբ, այլ ուղղված են եղել ավելի խորքային հարցերի քննարկմանը՝ կապված սփյուռքահայության բազմակի ինքնության եւ դրա դրսեւորումների հետ:
«Հայկականության դրսեւորումները բազմազան են տարբեր երկրներում, ուստի մեր խնդիրն էր ոչ թե մեկ տեսակ հայկականության ձեւավորումը, այլ հայկական բազմազանությունների բացահայտումը: Արդյունքների մշակման փուլում ավելի ազատ կարող ենք ներկայացնել դրանք, որոնք դեռեւս չենք բացահայտել»,- ասում է Սահակյանը:
Սփյուռքագետը հավելում է, հետազոտությունը միտված է լրացնելու հայկական ժամանակակից սփյուռքի վերաբերյալ տեղեկության պակասը ՝ ներդրում ունենալով ընդհանուր սփյուռքագիտության ուսումնասիրության ոլորտում:
Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան
Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը
Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու
ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան
Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է
Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան
Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»
Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան
Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար
Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան
Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը
Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան
Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան
Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան
Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան
Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան
Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել
Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան
Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին
Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում
Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան
Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան
Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան
Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին
Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան
Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան
Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել
«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան
Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան
Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան
Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին
ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները
էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)
Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ
Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում
Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ
Ռոստովի մարզում ձերբակալվել են Ադրբեջանի քաղաքացին և ևս 2 անձ․ Շահին Աբբասովը կասկածվում է սպանության մեջ
Ալիևը կմեկնի Մոսկվա՝ Պուտինի հետ բանակցությունների
Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է տեղի ունեցել
Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 19-ին
