Երևան
22 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
22 °C
Լուսանկարում՝ Թալիշական ազգային շարժման առաջնորդ Ֆահրադին Աբոսզոդան եւ Թալիշ-Մուղանական ինքնավար հանրապետության նախագահ Ալիքրամ Հումաթովը
Սեպտեմբերի 6-ին ռուսական մամուլում լուրեր տարածվեցին, որ Մոսկվայի Լյուբերեցկի շրջանի ոստիկանները ձերբակալել են Թալիշական ազգային շարժման առաջնորդ Ֆահրադին Աբոսզոդային, որին Ադրբեջանն ավելի վաղ միջազգային հետախուզում էր հայտարարել: Regnum լրատվական գործակալությունը հայտնում է, որ Ադրբեջանում նրա դեմ շինծու մեղադրանքներ են առաջադրված ազգամիջյան թշնամանք հրահրելու եւ Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության խախտման կամ սահմանադրական կարգի փոփոխման կոչերի փաստերով: Ձերբակալման հաջորդ օրը Լյուբերեցկի շրջանային դատարանը որոշում է կայացրել մեկ ամսով կալանավորել Աբոսզոդային՝ նրա արտահանձնումը Ադրբեջանին ապահովելու նպատակով: Ադրբեջանում նրան սպառնում է մինչեւ 5 տարվա ազատազրկում:
61-ամյա Ֆահրադին Աբոսզոդան 1993 թ. ընտրվել էր Թալիշ-Մուղանական Ինքնավար Հանրապետության խորհրդարանի նախագահ: Ինքնավար հանրապետությունը երկու ամսվա կյանք ունեցավ: Դրանից հետո Թալիշական ազգային շարժման շատ գործիչներ, որոնց թվում նաեւ Աբոսզոդան, ստիպված եղան լքել Ադրբեջանը՝ քաղաքական հետապնդումներից խուսափելու համար:
Աբոսզոդան 1994 թվականից բնակվում էր Ռուսաստանում եւ շարունակում էր առաջ տանել անկախ Թալիշստանի ստեղծման գաղափարը: 2005 թ.՝ Հեյդար Ալիեւի մահից հետո, Աբոսզադային հաջողվեց մի որոշ ժամանակով վերադառնալ հայրենիք եւ թալիշերեն թերթ հրատարակել: 2008 թ.-ին, սակայն բռնաճնշումների նոր ալիքի պատճառով ստիպված եղավ կրկին տեղափոխվել Ռուսաստան: Արտագաղթյալի կարգավիճակում նա շարունակում էր իր գործունեությունը ոչ միայն քաղաքական եւ հրապարակախոսական, այլեւ գիտական հարթակներում:
Աբոսզոդայի կալանավորումը պաշտոնական Բաքվի վաղեմի ցանկությունն էր: Գործի քաղաքական բնույթը կասկած չի հարուցում: Նման քաղաքականություն Բաքուն վարում է Թալիշական ազգային շարժման բոլոր ակտիվ անդամների դեմ: Անցյալ տարվա փետրվարին նրանցից մեկը՝ Շահին Միրզոեւը, քաղաքական ապաստան էր խնդրել Հայաստանից եւ ընտանիքի հետ տեղափոխվել Հայաստան:
Ինչ վերաբերվում է Աբոսզոդայի գործին, ապա նրա արտահանձնումը Ադրբեջանին հիասթափության առիթ կհանդիսանա Ադրբեջանում բնակվող ազգային փոքրամասնությունների շրջանում: Բանն այն է, որ այդ փոքրամասնությունների անկախության դիրքերից հանդես եկող գործիչները հիմնականում ռուսամետ են եւ թալիշների ազդեցիկ առաջնորդներից մեկի արտահանձնումը կարող է արտաքին վեկտորի վերաիմաստավորման անհրաժեշտություն մտցնի նրանց օրակարգ: Մյուս կողմից, սակայն Աբոսզոդայի կալանավորումն ու արտահանձնումը կարող է ավելի բորբոքել ազատագրական պայքարի ձգտումը:
Բացի Ադրբեջանի իշխանություններից այս ձերբակալությունը քաղաքական առումով ձեռնտու էր եւս մեկ ուժի: Որքան էլ զարմանալի հնչի՝ դա արդեն գոյություն չունեցող Թալիշ-Մուղանական ինքնավար հանրապետության նախագահ Ալիքրամ Հումաթովն է, որը թալիշների շրջանում եւս հարգանք է վայելում: Հումաթովն ու Աբոսզոդան լուրջ տարաձայնություններ ունեն, ինչի մասին վկայում են տեղեկատվական դաշտում հանդիպող փոխադարձ մեղադրանքները:
Ալիքրամ Հումաթովը 1992-93 թթ. եղել է Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարի տեղակալը: Մասնակցել է նաեւ Արցախյան պատերազմին՝ Ադրբեջանի կողմից, սակայն այդ ժամանակվա նախագահ Այազ Մութալիբովի պաշտոնանկությունից հետո հրաժարվել է կատարել Բաքվի հրամանները: 1993 թ. հռչակել է Թալիշ-Մուղանական ինքնավար հանրապետությունը, որը, ինչպես արդեն նշվել է, երկու ամսվա կյանք է ունեցել: 2004 թ. նա եւս արտագաղթել է Ադրբեջանից եւ այժմ բնակվում է Նիդերլանդներում: Ինչպես եւ Աբոսզադան, հանդես է գալիս անկախ Թալիշստան ստեղծելու դիրքերից:
Այդուհանդերձ, Աբոսզադայի հիմնած Թալիշստանի ազգային հեռուստատեսությունը, որը պարբերաբար հաղորդումներ է հրապարակում YouTube-ի միջոցով, կտրուկ քննադատության է ենթարկում Հումաթովին՝ նշելով, որ նա միայն վերջին մի քանի տարիներին է վերսկսել թալիշ ժողովրդի իրավունքների հարցով զբաղվել: Թալիշստանի ազգային հեռուստատեսությունը ուղղակիորեն մեղադրում է Հումաթովին «Ադրբեջանի «տարածքային ամբողջականության» վերականգնման աջակից» լինելու եւ «Արցախի ու Հայաստանի հետ առաջիկա պատերազմում թալիշներին ներգրավելու» փորձերի մեջ: Ըստ այդ լուրերի՝ Հումաթովը սեփական քաղաքական նպատակներն է հետապնդում՝ «Ղարաբաղը ազատագրելուց հետո թալիշական ինքնավարությունը ղեկավարելու»:
Աբոսզոդայի կալանավորումը եւ հնարավոր արտահանձնումը անկանխատեսելի հետեւանքների կարող են բերել հենց Ադրբեջանի ներսում: Աբոսզոդան ազդեցիկ գործիչ է, եւ նրա՝ ադրբեջանական բանտում հայտնվելը կարող է էլ ավելի լայն տարածել նրա գաղափարները: Ամեն դեպքում, պետք չէ մոռանալ քուրդ գործիչ Աբդուլահ Օջալանի օրինակը, որի՝ թուրքական բանտում հայտնվելուց հետո քրդերի պայքարը նոր թափ ստացավ:
Ոսկեպարում ըստ էության արձանագրվել է այն, ինչ մենք պայմանավորվել ենք ոսկեպարցիների հետ․ Նիկոլ Փաշինյան
Որոշումը նվազեցնելու է անվտանգային ռիսկը, որը կա Բաղանիս-Կիրանց-Ոսկեպար հատվածում և ՀՀ սահմանի ողջ երկայնքով․ վարչապետ
Խնդիրները և թերությունները շտկված են․ վարչապետը երկրորդ անգամ է այցելել Մեդովկայի նորակառույց դպրոց (տեսանյութ)
3 նոր ժայթքում՝ անցած 24 ժամում․ Ինդոնեզիայում Ռուանգ հրաբուխը կրկին անհանգիստ է (տեսանյութ)
Տյումենում ջրհեղեղի գոտուց երկու հազարից ավելի մարդ է տարհանվել
Հիմա կտեսնենք, թե ովքեր են դեմ սահմանազատմանը, այսպիսով՝ ովքեր են փորձում պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը․ Հակոբյան
Գետափնյա գյուղի մոտակա կամրջով երթևեկությունը դեռևս փակ է
Շատ կարևոր է արձանագրել, որ առաջին անգամ Հայաստանի Հանրապետությունն ու Ադրբեջանը հարց են լուծել սեղանի շուրջ․ վարչապետ
Երևանում քամին տանիքի թիթեղներ է պոկել, ծառ տապալել
Արտակարգ դեպք Երևանում․ հիմնական դպրոցներից մեկում 14-ամյա երեխան ատրճանակով կրակել է 15 տարեկան աշակերտների վրա
ՀՀ-ի համար սա խաղաղ և լեգիտիմ ճանապարհով տարածքային ամբողջականության վերականգնման գործընթացի սկիզբ է․ Խաչատրյան
2017-ին «Սևան ազգային պարկ»-ում առանձնապես խոշոր չափով հափշտակությունների, փողերի լվացման բազմադրվագ դեպքը բացահայտվել է
Վիճաբանության ժամանակ 38-ամյա տղան դանակի մի քանի հարված է հասցրել հորը․ վերջինս հիվանդանոցում մահացել է
Արարատի մարզում ապօրինի ընդերքօգտագործման հետևանքով պատճառված 13 մլն 736 հազար դրամի վնասն ամբողջությամբ վերականգնվել է
Դոլարն ու եվրոն կրկին էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 20-ին
ՄԱԿ գլխավոր քարտուղարն ուշադիր հետևում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի ձեռք բերած սահմանազատման համաձայնությանը և ողջունում
Նյու Յորքի դատարանի դիմաց երիտասարդն ինքնահրկիզվել է (տեսանյութ)
Հայաստանի գյուղերից, տարածքներից զիջելու մասին ցանկացած խոսակցություն լկտի սուտ է․ Հակոբ Արշակյան
Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի՝ Ալմա Աթայի հռչակագիրը սահմանազատման հիմք ընդունելու հայտարարությունը․ Բլինքեն
Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան
Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը
Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու
ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան
Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է
Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան
Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»
Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան
Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար
Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան
Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը
Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան
Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան
Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան
Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան
Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան
Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել
Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան
Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին
Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում
Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան
