Հանքարդյունաբերության ոլորտում ներգրավված են նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաներ

Հայաստանում, վերջապես կա մի կառավարություն, որը հայտարարել եւ իրականացնում է կոռուպցիայի դեմ պայքար: Սա, թերեւս, անվիճելի է: Այլ հարց է, որ այդ պայքարը դեռ չի հասել, այսպես ասած, «խոշոր շնաձկներին», ինչը բնական է: ՀՀ իրավապահ համակարգը պատրաստ չէ կոռուպցիայի դեմ համակարգային ու մեծամասշտաբ պայքարի: Տարիներ շարունակ այդ համակարգի առաջ նման խնդիր դրված չի եղել, եւ մեր իրավապահներն էլ իրենց հերթին մինչեւ կոկորդները ընկղմված լինելով համակարգային կոռուպցիայի մեջ, ընդամենը զբաղված են եղել այդ երեւույթի դեմ պայքարի իմիտացիա ստեղծելով: Այնպես որ, ամեն ինչ դեռ առջեւում է:

Սակայն շատ կարեւոր է, որ կոռուպցիայի հետեւանքների դեմ պայքարելուն զուգահեռ կառավարությունը նաեւ քայլեր ձեռնարկի հետագայում այդ երեւույթի համար պարարտ հողը չորացնելու ուղղությամբ: Այսինքն, ստեղծի կոռուպցիայի համար խիստ անբարենպաստ պայմաններ: Ասվածի լավագույն օրինակը կարելի է ցույց տալ ամենամութ, ամենակասկածելի ու ամենակոռումպացված ոլորտի՝ հանքարդյունաբերության վրա: «Օդում կախված լուրերի» համաձայն՝ այդ ոլորտում գործունեություն իրականացնող ընկերություններից շատերի բաժնետերերի մեջ ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն ներգրավված են նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, եւ այդ ոլորտում ահռելի ֆինանսական միջոցներ են «կորչում» ու շրջանցում ՀՀ պետական բյուջեն:

Ինչպե՞ս կարելի է լույս սփռել այդ ոլորտի վրա: Համաշխարհային փորձը ցույց է տալիս, որ նման իրավիճակից խուսափելու լավագույն միջոցը թափանցիկությունն է: ՀՀ իշխանությունները դեռ միջազգային պարտավորություն են ստանձնել քայլեր ձեռնարկել այդ ոլորտում թափանցիկության աստիճանը բարձրացնելու համար, սակայն, անշուշտ, որեւէ շոշափելի քայլ չեն արել մինչ այժմ: Թերեւս, չափազանցրած չենք լինի, եթե պնդենք, որ շատ կարճ ժամանակում կարելի է թափանցիկության բարձրացման հզոր քայլեր անել: Օրինակ, հանքերը շահագործող ընկերությունների իրական սեփականատերերին բացահայտելու ուղղությամբ: Դա այնքան էլ դժվար չէ: Օրինակ, եթե ընկերությունը հրաժարվում է, ասենք, 6 ամսվա ընթացքում բացահայտել իր բոլոր սեփականատերերին, ապա զրկվում է հանք շահագործելու լիցենզիայից: 

Ինչպե՞ս են կառուցված մեր հանքարդյունաբերող ընկերություններից շատերը, եթե ոչ բոլորը: Հանքարդյունաբերողը ունի մի բաժնետեր ընկերություն: Այդ ընկերությունը իր հերթին ունի մի քանի բաժնետերեր, որոնք նույնպես ընկերություններ են, որոնք իրենց հերթին էլ ունեն բաժնետերեր: Ընդ որում, այդ ընկերությունների մեծամասնությունը, եթե ոչ բոլորը, գրանցված են տարբեր օֆշորներում: Բայց որքան էլ խառը լինի բաժնետերերի այդ բուրգը, միեւնույն է, ցանկացած թել ունի իր վերջը, եւ այդ վերջին կետում կանգնած են կոնկրետ անձինք: Ու հենց այդ անձանց թաքցնելու համար էլ ստեղծվում են բաժնետերերի այդպիսի խառնիճաղանջ սխեմաներ ու կառուցվածքներ: Եթե այդ անձանց պարզելու պարտավորությունը վերցնի կառավարությունը, ապա դրա համար կպահանջվեն հսկայական միջոցներ, աննկարագրելի մարդկային ներուժ եւ շատ երկար ժամանակ: Իսկ հանքարդյունաբերողին լիցենզիայից զրկելու հեռանկարով պարտադրել բացահայտել իրական սեփականատերերին, նման բարդ աշխատանք չի պահանջվի: Եթե դրան զուգահեռ հանքարդյունաբերող ընկերությանը պարտադրվի նաեւ բացահայտել վերջին, ասենք, 15 տարվա ընթացքում բաժնեմասերի առքուվաճառքների բոլոր գործարքները, ապա ամեն ինչ պարզ կդառնա: 

Բացի դրանից, կառավարության համար պետք է թափանցիկ լինի թե ինչ հետագծով է իրացվում Հայաստանում արդյունահանված հանքաքարը: Գոյություն ունի մի այսպիսի սխեմա: Արդյունահանված հանքաքարը շուկայականից էժան գնով վաճառվում է օֆշորում գրանցված մի որեւէ ընկերության, որը հետագայում այդ ապրանքը արդեն բարձր գնով վաճառում է վերամշակողին: Ու այդ օֆշորային ընկերության իրական սեփականատերերի կազմում, ըստ «օդում կախված լուրերի», նույնպես մեր նախկին բարձրաստիճաններ կան: Հանքարդյունաբերողներին կրկին լիցենզիայից զրկելու հեռանկարի պարտադրանքով կարելի է ստիպել որոշակիորեն բացահայտել նաեւ իրենց օֆշորային գնորդներին:

Նույն սկզբունքը կարելի կիրառել նաեւ Հայաստանում պետական գնումներին մասնակցող ընկերությունների դեպքում: Այսինքն, եթե ընկերությունը չի տրամադրում իր բոլոր իրական սեփականատերերի անուն ազգանունները, ապա իրավունք չունի մասնակցել պետական գնումներին: 

Թափանցիկության աստիճանի հնարավորինս բարձրացումը երաշխիք է Հայաստանում կոռուպցիայի մակարդակը հնարավորինս նվազեցնելու համար:

Տպել
10062 դիտում

Աբովյանում՝ Տիեզերագնացների հրապարակում, բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով

Ուկրաինային տրամադրված F-16-ները չեն կարող փոխել իրավիճակը մարտադաշտում, դրանք օրինական թիրախ կդառնան. Պուտին

Տավուշում՝ ռուսական ռազմաբազայում, նկատել են տաջիկների և ղրղզների, գուշակեք՝ սա ինչ կազմ է և ինչի են սպասում. Սաֆարյան

Վրաց խորհրդարանականներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր

Ալիևի նախկին փեսան հայտարարել է՝ իրենց պատկանող «Crocus city»-ի վերականգնումը կախված է Պուտինի և Վորոբյովի կարծիքից

ՔԿԾ-ին անհրաժեշտ են վարորդներ. ովքեր և ինչպես կարող են դիմել

Հայաստանում վտարանդի կառավարություն ներկայացող բոլոր գրասենյակները պետք է փակել. Չախոյան

Այս անգամ դաշտ են նետել սիրելի պահեստայինին, որը մեկ շաբաթում մեկ ստորագրությամբ լուծարեց ԼՂ-ն. Հովհաննիսյան

Ընթանում է «Հայաստանը՝ որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ» միջազգային գիտաժողովը (տեսանյութ)

Հայաստանի գոյությունը կարող է երաշխավորվել բացառապես եվրոպական ընտանիքում․ Արման Բաբաջանյան

ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք