Ադրբեջանը դարձավ Վրաստանի միակ գազամատակարարը. 2018-ին Վրաստանը ռուսական գազ այլեւս չի գնի

Վրաստանի տնտեսության նախարարությունը հրապարակել է ընթացիկ տարվա բնական գազի հաշվեկշիռը, որտեղ նշված է, որ 2018թ.-ին Վրաստանն այլեւս չի գնելու ռուսական գազը։ Փաստաթղթում նշվում է, որ 2018թ․-ին Վրաստանը կստանա ընդամենը 2․689 միլիարդ կուբամետր գազ․ 99,65%-ը ադրբեջանական գազ (1,866 միլիարդ կուբամետրը «Սոկար» ընկերությունից եւ 813 միլիոն կուբամետրը Շահ-Դենիզի ակունքներից)։ Մնացած 9․41 միլիոն կուբամետրը Վրաստանը կմատակարարվի հենց Վրաստանից։

Սամցխե-Ջավախքի լրատվական կայքի վերլուծությամբ, թվում էր, թե ռուսական «Գազպրոմ» կորպորացիայի կախվածությունից «ազատվելը» Վրաստանի անթաքույց նպատակներից մեկն էր, եւ առաջին հայացքից այդ նորությունը դրական արձագանք պետք է առաջացներ։ Բայց ստացվեց ընդհակառակը՝ նորից թարմացվեց քննարկումն այն մասին, ինչ նշված է պայմանագրում, որը Վրաստանը ստորագրել է «Գազպրոմի» հետ անցյալ տարի։

2017թ․-ին Վրաստանը ռուսական ընկերության հետ նոր պայմանագիր է ձեւակերպել երկու տարի ժամկետով։ Եվ գլխավորն այնտեղ այն է, որ փոխվել էր բնական գազի սակագների վճարման գծագիրը։ Եթե առաջ երկար տարիների ընթացքում Վրաստանը ստանում էր իր տարածքի միջոցով դեպի Հայաստան մատակարարվող գազի 10 տոկոսը, ապա ըստ նոր պայմանագրի՝ Վրաստանը կստանա Ռուսաստանից ոչ թե գազ, այլ սակագնի վճարը։

Փորձագետները եւ ընդդիմադիրները հենց սկզբից այդ պայմանագիրը գնահատում էին որպես տնտեսապես անշահավետ։ Իշխանությունների գլխավոր փաստարկներից մեկն այն է, որ Վրաստանը չի կարող մնալ առանց ռուսական գազի, քանի որ Ադրբեջանը չի կարող ամբողջությամբ բավարարել Վրաստանի գազի պահանջները։

Պայմանագրի ստորագրումից անցել է մեկ տարի, մինչդեռ նրա պայմանները մինչ այսօր գաղտնի են պահվում։ Այդ թվում հայտնի չէ, թե ինչքան է վճարում ռուսական կողմը Վրաստանի տարածքով գազի տարանցիկության համար։ «Միացյալ ազգային շարժում» ընդդիմադիր կուսակցության անդամ, տնտեսագետ Ռոման Գոցիրիձեն ասում է, որ նոր պայմանագրի պատճառով երկիրը կորցրել է նվազագույնս 80 միլիոն լարի (շուրջ 32 միլիոն դոլար)։ «Իրականում Վրաստանն ուղղակի միջոցներ չունի գնելու ռուսական գազը, քանի որ «Գազպրոմից» ստացած տարանցիկության վճարը հազիվ բավականացնում է դրա փոխադրմանը մինչ Հայաստանի սահման»,- ասում է Գոցիրիձեն։

Կորուստների մասին խոսում է նաեւ փորձագետ Գիա Խուխաշվիլին․ «Իրականությունն այնպիսին է, որ «Գազպրոմի» հետ նոր պայմանագրի պատճառով մենք վնաս ենք կրել։ Վրաստանի միջոցով Հայաստան մատակարարված գազի 10 տոկոսն ավելի շատ էր, քան այն գումարը, որը մենք ստանում ենք Ռուսաստանից տարանցիկության համար»,- ասում է նա։

Ըստ Խուխաշվիլու խոսքերի՝ «իշխանությունների հայտարարությունն այն մասին, թե Վրաստանը դադարել է Ռուսաստանից գազ գնել եւ քաղաքականապես այլեւ կախում չունի նրանից, սուտ է»։ «Վրաստանը «Գազմպրոմից» տասը տարուց ավելի է, ինչ գազ չի գնում, 2007 թվականից մենք չենք գնել, այլ ստացել ենք Հայաստան մատակարարվող գազի տարանցիկության տասը տոկոսը»,- բացատրում է Խուխաշվիլին։

«Ազգային շարժումը» դատարան է դիմել հայցով, որտեղ պահանջել է հրապարակել Գազպրոմի հետ պայմանագրի պայմանները։ Թբիլիսիի քաղաքային դատարանն ընդունել է հայցը, եւ չի բացառվում, որ դատարան կկանչվեն Գազպրոմի ներկայացուցիչները։ 

2007թ․-ից Ադրբեջանը Վրաստանի միակ գազամատակարարն է։ Ռուսական գազը կազմում էր Հայաստան արտահանվող գազի ընդհանուր ծավալի տասը տոկոսը։ Այդպիսին էր տարանցիկության համար «Գազպրոմի» փոխհատուցումը Վրաստանին։

2017թ․-ից «Գազպրոմի» հետ պայմանագրում ինչ-որ բան փոխվել է։ Այսուհետ ռուսական կողմը Վրաստանին իր տարանցիկության ծառայությունների համար կվճարի ոչ թե հումք, այլ գումար։ Դա էր Ռուսաստանի պայմանը։ Վրաստանը երկար տարիների դիմադրությունից հետո ստիպված էր համաձայնել։ 

Իշխանությունները պնդում են, որ ստիպված էին համաձայնել «Գազպրոմի» պայմաններին՝ հաշվի առնելով իրավիճակի անելանելիությունը, որը մի քանի պատճառ ունի՝ միջազգային պարտավորություններ, տարանցիկ երկրի իմիջը, Իրանը՝ Վրաստանի փոխարեն:

Իսկ էներգաանվտանգությանը ոչինչ չի սպառնում. «Այդ պայմանագիրը չի մեծացնում Վրաստանի կախվածությունը ռուսական էներգակիրներից: Փոխվում է միայն վճարման ձեւը, այդ պատճառով էլ անհանգստանալու բան չկա»,- ասում է էներգետիկայի նախարար Կախա Կալաձեն:

Ադրբեջանը մեր «բարի դրացին է», սակայն, այնուամենայնիվ, էներգաապահովումը պետք է դիվերսիֆիկացնել: Վրաստանի նախկին վարչապետ եւ իշխող «Վրացական երազանք» կուսակցության հիմնադիր Բիձինա Իվանիշվիլին, դեռեւս 2015թ.-ի վերջին լրագրողներին հայտարարեց, որ կողմ է դիվերսիֆիկացիային: «Ողջ Ռուսաստանն է ապահովված ռուսական գազով, եւ եթե Վրաստանը դրա սպառողը դառնա, ապա ոչ մի քրեական բան դրանում չկա: Ես ոչ մի վատ բան չեմ տեսնում շուկայի դիվերսիֆիկացման եւ այն բանի մեջ, որ մեր գործարարները հնարավորություն ստանան գազ գնել՝ ումից ցանկանում են»,- հայտարարել է նա:

Այս փուլում Վրաստանի բնական գազի հիմնական մատակարարն Ադրբեջանն է: Նախորդ տարի Վրաստանում օգտագործվող բնական գազի ընդհանուր ծավալի 87,1%-ն Ադրբեջանն է մատակարարել: Վրաստանն ադրբեջանական գազն արտոնյալ գներով է գնում. բնակչությանն այն վաճառվում է 120 ԱՄՆ դոլարով 1000 կուբամետրի դիմաց, ՋԷԿ-երին՝ 143 ԱՄՆ դոլար 1000 կուբամետրի դիմաց: Ադրբեջանական գազից բացի Վրաստանը ռուսական գազ էլ է ստանում, չնայած՝ փոքր ծավալներով: 

Տպել
4187 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում