Առողջապահության նախարարությունը հիվանդապահությամբ է զբաղվում, ինչու այն չփակել. բժիշկ

17/01/2018 23:55

#առողջապահություն #Լեւոն Ալթունյան #Առողջապահության նախարարություն

							
Հիվանդապահություն
Դա իմ բառը չի: 2002 թվականի դեկտեմբերին իմ հաղորդման հյուր, Առողջապահության նախարար Արարատ Մկրտչյանը ասաց, որ մեր առողջապահության համակարգը ավելի շատ նման է «հիվանդապահության» համակարգի եւ պետք է կառուցել ճիշտ առողջապահական համակարգ, քանի որ պետությունը, իսկ մեզ համար դա Առողջապահության նախարարությունն է, իր ուժերը պետք է ուղղի բնակչության առողջությունը ամրապնդելուն, կյանքի տեւողությունը երկարացնելուն, կյանքի որակը բարձրացնելուն:
Անցավ 16 տարի եւ ի՞նչ ենք մենք տեսնում: «Հիվանդապահությունը» շարունակում է գերիշխել, պետությունը զբաղված է պետական բյուջեի վերաբաշխումով եւ, ի տարբերութոյուն նախորդ տարիների, երբ գիտակցվում էր, որ մարդկանց առողջությունը կարելի է ամրապնդել եւ հիվանդությունները կանխարգելել հիմնականում ճիշտ ու պրոֆեսիոնալ քարոզչական աշխատանքով, այդ բաղադրիչը ընդհանրապես վերացել է: Դրա արդյունքում մենք ունենք ծխախոտի դեմ պայքարի լուրջ հետընթաց, գնալով ավելի շատ մարդ կասկածի տակ է դնում պատվաստումների անհրաժեշտությունը, ընդհանրապես չենք լսում ֆիզիկական ակտիվության խթանման, սննդի մեջ սեղանի աղի քանակի պակասեցման, ճարպերով հագեցած սննդի վնասակարության մասին:
Հիմա ավելի մանրամասնեմ:
Անշուշտ, հիվանդների արդյունավետ բուժումը բժշկական համակարգի կարեւորագույն բաղադրիչներից մեկն է: Այստեղ մեծ տեղ է զբաղեցնում բուժծառայությունների հասանելիությունը ապահովելու խնդիրը, որի հիմքում ընկած է պետության կողմից հատկացվող գումարների ճիշտ վերաբաշխումը, ծախսման վերահսկողությունը: Պետության կողմից ուղղված միջոցները պետք է ծախսվեն ավելի նպատակային, չփոշիացվեն եւ այլն: Առողջապահության նախարարությունը փորձում է այդ խնդրի լուծումը օպտիմալացնել (թե ինչքանով արդյունավետ, դա դեռ հարց է) եւ միայն դա: Այսինքն, զբաղված է զուտ «հիվանդապահությամբ»:
Հարց է ծագում, մի՞թե այդ խնդիրը լուծելու համար մեզ պետք է Առողջապահության նախարարություն: Բավականին մեծ աշխատակազմ ամեն օր գալիս է աշխատանքի եւ զբաղված է պետության կողմից բավականին սուղ միջոցների բաժանումով, ձեռքի հետ այդ միջոցները պակասեցնելով (2018 թ. բյուջեն  2017-ի համեմատ պակասեցրել է 5,9 մլրդ դրամով): Պակասեցնելու պայմաններում չմոռանալով սեփական շահերի մասին (100 000 քաղծառայողներին ուղղված գումարները որոշվեց բաժանել ապահովագրական ընկերությունների միջեւ):
Հիմա հարց. արդյո՞ք դրա համար անհրաժեշտ է մի նախարարություն պահել: Գուցե եկել է ժամանակը՝ ստեղծել Կառավարության աշխատակազմում առողջապահության էկոնոմիկայի վարչություն կամ միավորել Աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարության հետ կրկին որպես վարչություն, ինչով տեղի կունենա պետական միջոցների լուրջ խնայողություն (ինչը լրիվ համահունչ է ներկա պետական կրճատումների քաղաքականության հետ):
Դուք կասեք՝ «Իսկ ինչ անենք «առողջապահության» հետ»: Այսպես էլ ոչ ոք չաշխատի՞ բնակչության հետ, չտարածի՞ գրագետ եւ անհրաժեշտ մարդկանց համար տեղեկատվություն, ավելի ֆիզիկապես ու մտավոր առողջ սերունդ ձեւավորելու համար:
Կարծում եմ, այդ աշխատանքն անհրաժեշտ է, բայց բնավ չկա կարիք սպասել այն «հիվանդապահության» նախարարությունից: Առաջարկում եմ ստեղծել հանրային Առողջապահության ազգային կենտրոն (միավորելով Առողջապահության ազգային ինստիտուտը եւ Հիվանդությունների վերահսկման եւ կանխարգելման ազգային կենտրոնը), որոշ ձեւափոխումներ կատարելով համաձայն նորացված խնդիրների: Նշված կենտրոնը կշարունակի զբաղվել առողջապահության ոլորտի նորմատիվ-տեխնիկական մոտեցումների մշակումով, բնակչության իմունիզացիայով եւ կվերցնի իր վրա առողջապահական քարոզչությունը որպես մշտական եւ շարունակական գործընթաց, համադրելով այն մշտադիտարկումներով, հանրության մեջ առաջացող մարտահրավերների գնահատումով եւ համապատասխան ծրագրերի իրականացմամբ:
Ինձ կասեն, բա ի՞նչ անենք համակարգում հսկողության, լիցենզավորման հետ կապված խնդիրների հետ: Պատկերացրեք, այդ կարեւոր գործառույթները կարող են ընթանալ նույնպես առանց ԱՆ գոյության, օրինակ՝ միավորվելով Առողջապահական տեսչության կազմի մեջ եւ գործել որպես անկախ կառույց, ինչը, իմ կարծիքով, կբարձրացնի այդ կառույցի անաչառությունը:
Դավիթ Պետրոսյան
 Հանրային առողջապահության մասնագետ

					 Տպել
				
					6793 դիտում
				
Share
Tweet

		schedule13:07, 20/04/2024Որոշումը նվազեցնելու է անվտանգային ռիսկը, որը կա Բաղանիս-Կիրանց-Ոսկեպար հատվածում և ՀՀ սահմանի ողջ երկայնքով․ վարչապետ

		schedule12:56, 20/04/2024Խնդիրները և թերությունները շտկված են․ վարչապետը երկրորդ անգամ է այցելել Մեդովկայի նորակառույց դպրոց (տեսանյութ)

		schedule12:44, 20/04/20243 նոր ժայթքում՝ անցած 24 ժամում․ Ինդոնեզիայում Ռուանգ հրաբուխը կրկին անհանգիստ է (տեսանյութ)

		schedule12:30, 20/04/2024Տյումենում ջրհեղեղի գոտուց երկու հազարից ավելի մարդ է տարհանվել

		schedule12:10, 20/04/2024Հիմա կտեսնենք, թե ովքեր են դեմ սահմանազատմանը, այսպիսով՝ ովքեր են փորձում պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը․ Հակոբյան

		schedule11:57, 20/04/2024Գետափնյա գյուղի մոտակա կամրջով երթևեկությունը դեռևս փակ է

		schedule11:45, 20/04/2024Շատ կարևոր է արձանագրել, որ առաջին անգամ Հայաստանի Հանրապետությունն ու Ադրբեջանը հարց են լուծել սեղանի շուրջ․ վարչապետ

		schedule11:33, 20/04/2024Երևանում քամին տանիքի թիթեղներ է պոկել, ծառ տապալել

		schedule11:24, 20/04/2024Արտակարգ դեպք Երևանում․ հիմնական դպրոցներից մեկում 14-ամյա երեխան ատրճանակով կրակել է 15 տարեկան աշակերտների վրա

		schedule11:17, 20/04/2024ՀՀ-ի համար սա խաղաղ և լեգիտիմ ճանապարհով տարածքային ամբողջականության վերականգնման գործընթացի սկիզբ է․ Խաչատրյան

		schedule11:02, 20/04/20242017-ին «Սևան ազգային պարկ»-ում առանձնապես խոշոր չափով հափշտակությունների, փողերի լվացման բազմադրվագ դեպքը բացահայտվել է

		schedule10:50, 20/04/2024Վիճաբանության ժամանակ 38-ամյա տղան դանակի մի քանի հարված է հասցրել հորը․ վերջինս հիվանդանոցում մահացել է 

		schedule10:34, 20/04/2024Արարատի մարզում ապօրինի ընդերքօգտագործման հետևանքով պատճառված 13 մլն 736 հազար դրամի վնասն ամբողջությամբ վերականգնվել է

		schedule10:30, 20/04/2024Դոլարն ու եվրոն կրկին էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 20-ին

		schedule10:20, 20/04/2024ՄԱԿ գլխավոր քարտուղարն ուշադիր հետևում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի ձեռք բերած սահմանազատման համաձայնությանը և ողջունում

		schedule10:10, 20/04/2024Նյու Յորքի դատարանի դիմաց երիտասարդն ինքնահրկիզվել է (տեսանյութ)

		schedule09:51, 20/04/2024Հայաստանի գյուղերից, տարածքներից զիջելու մասին ցանկացած խոսակցություն լկտի սուտ է․ Հակոբ Արշակյան

		schedule09:50, 20/04/2024Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի՝ Ալմա Աթայի հռչակագիրը սահմանազատման հիմք ընդունելու հայտարարությունը․ Բլինքեն

		schedule23:42, 19/04/2024Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

		schedule23:24, 19/04/2024Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

		schedule23:10, 19/04/2024Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

		schedule22:46, 19/04/2024ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

		schedule22:38, 19/04/2024Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

		schedule22:15, 19/04/2024Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

		schedule22:00, 19/04/2024Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

		schedule21:55, 19/04/2024Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

		schedule21:48, 19/04/2024Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

		schedule21:41, 19/04/2024Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

		schedule21:30, 19/04/2024Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

		schedule21:28, 19/04/2024Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան 

		schedule21:14, 19/04/2024Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

		schedule20:59, 19/04/2024Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

		schedule20:49, 19/04/2024Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

		schedule20:38, 19/04/2024Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

		schedule20:30, 19/04/2024Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

		schedule20:26, 19/04/2024Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

		schedule20:14, 19/04/2024Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

		schedule19:42, 19/04/2024Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

		schedule19:36, 19/04/2024Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

		schedule19:30, 19/04/2024Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

Armtimes.com
Armtimes.com

Առողջապահության նախարարությունը հիվանդապահությամբ է զբաղվում, ինչու այն չփակել. բժիշկ

17/01/2018 schedule23:55

17/01/2018 23:55