Երևան
16 °C
Վերջին օրերին «Առինջ մոլի» առեւտրականների բողոքի ակցիաները կրկին բարձրացրել են փոքր ու միջին բիզնեսի հարկման խնդիրները: Պետեկամուտների կոմիտեի ու վերը նշված «մոլի» առեւտրականների միջեւ հարաբերությունները խիստ լարված են: Մերթ ընդ մերթ տեղեկություններ են ստացվում առեւտրականների ու հարկայինի աշխատակիցների միջեւ գրեթե բախումների մասին:
Թե ՊԵԿ-ը, եւ թե առեւտրականները ներկայացնում են իրենց հիմնավորումները: Դրանց հետ կարելի է համաձայնել կամ չհամաձայնել: Առեւտրականները, օրինակ, պնդում են, որ բյուջեն համալրելու համար հարկերը պետք է հավաքել ոչ թե փոքր, այլ խոշոր բիզնեսից, որը թաքցնում է այդ հարկերը: ՊԵԿ-ն էլ պնդում է, որ ցանկացած բիզնես պետք է համարժեք հարկվի, այդ թվում նաեւ՝ փոքր բիզնեսը:
Որքան է այդ «համարժեքությունը», շատ դժվար է որոշել: Եվ դա լրջագույն ուսումնասիրությունների ու փորձագիտական վերլուծությունների թեմա է: Այդուհանդերձ, վիճակագրական որոշակի ցուցանիշների դիտարկումը կարող է մոտավոր պատկերացումներ տալ, թե ինչպիսի դինամիկա կա խոշոր եւ փոքր ու միջին տնտեսվարողների վճարած հարկերի մեջ:
Պարբերաբար հրապարակվող 1000 խոշոր հարկատուների ցանկի համաձայն՝ այս տարվա առաջին 9 ամիսներին նրանք բոլորով միասին վճարել են 581 միլիարդ դրամի հարկ: Սա նույն ժամանակահատվածում պետական բյուջե մուտքագրված ընդհանուր հարկերի ու տուրքերի մոտ 69 տոկոսն է: Անցյալ տարվա առաջին 9 ամիսների ընթացքում 1000 հարկատուները վճարել էին պետբյուջեի ընդհանուր հարկային մուտքերի 66.6 տոկոսը: 2015 թվականին այդ ցուցանիշը մոտ 65 տոկոս էր, 2014-ին՝ 64 տոկոս:
Այլ կերպ ասած, եթե պայմանականորեն որպես խոշոր բիզնես համարենք հենց առաջին 1000 հարկատուներին, ապա նրանց վճարած հարկերի մասնաբաժինը պետբյուջեի հարկային եկամուտներում տարեցտարի ավելանում է:
Սակայն եթե որպես խոշոր բիզնես դիտարկենք առաջին 50 հարկատուներին, պատկերը էականորեն կփոխվի: Օրինակ, այս տարվա հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին առաջին հիսուն հարկատուները վճարել են 286 միլիարդ դրամ, որը ընդհանուր հարկային եկամուտների 34 տոկոսն է: Անցած տարվա նույն ժամանակահատվածում այդ ցուցանիշը նույնպես 34 տոկոս էր, նախորդ տարի՝ նույնպես...: Միայն 2014 թվականին է, որ այդ ցուցանիշը կազմել է 32 տոկոս:
Բայց սա էլ չի արտացոլում իրական պատկերը: Խնդիրն այն է, որ ամենախոշոր 50 հարկատուների ցանկում են, օրինակ, հանքարդյունաբերող ընկերությունները, որոնց վճարած հարկերի վրա չափազանց մեծ ազդեցություն է գործում գունավոր մետաղների միջազգային գները: Եթե դրանք նվազում են, ապա համապատասխանաբար նվազում են նաեւ հարկերը: Իսկ նշված տարիներին գունավոր մետաղների գները, մեղմ ասած, ցատկոտել են: Կամ ամենախոշոր հարկատուների թվում են մեր բջջային օպերատորները, որոնք այս տարիներին ֆինանսական լուրջ խնդիրներ ունեն, եւ նրանց վճարած հարկերը շեշտակիորեն նվազում են:
Բացի դրանից, այն, որ խոշոր հարկատուների վճարած հարկերը ավելանում են, դա դեռ չի նշանակում, որ ստվերը այդ հատվածում կտրուկ նվազել է: Հայաստանում տնտեսությունը խիստ կենտրոնացած է եւ ամբողջական ոլորտներ վերահսկվում են մի քանի օլիգոպոլիաների կողմից: Ընդ որում, խոշորացումը անընդհատ գործընթաց է: Եվ այդ պարագայում խոշորների կողմից հարկերի ավելացումը կարող է ընդամենը նշանակել, որ նրանք նորանոր «տարածքներ են» գրավել ավելի փոքր բիզնեսից եւ առանց ստվերի էական կրճատման ավելացրել հարկերը:
Սրանք, իհարկե, ենթադրություններ են, որոնք կարող են հաստատվել կամ հերքվել մասնագիտական վերլուծությունների շնորհիվ, որոնք հիմնված են վիճակագրական հավաստի տվյալների վրա: Հունվարի 1-ից ուժի մեջ մտնող հարկային նոր օրենսգիրքը, որով փոքր բիզնեսի հարկման դաշտում կտրուկ փոփոխություն է կատարվելու, կարող է իսկական խառնաշփոթ առաջացնել: Խոսքը մասնավորապես պարզեցված հարկի շեմի կտրուկ նվազեցման մասին է: ՀՀ ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը երեկ հայտարարեց, թե այդ շեմը պետք է իջնի ու որպես հիմնավորում ներկայացրեց այլ երկրների փորձը: Իսկ որեւէ պաշտոնյա տեսանելի ապագայում կներկայացնի՞ «այլ երկրների փորձը» տնտեսության մոնոպոլիզացման, օլիգոպոլիզացման, կոռուպցիայի, բիզնեսի ու իշխանության սերտաճման վերաբերյալ: Թերեւս չներկայացնի:
Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին
Արաբկիրում կառուցապատող ընկերությունը հարկեր չվճարելու նպատակով պայմանագրերում պակաս է նշել բնակարանների իրական արժեքը
Սպառնացել է վնասել մեքենան, ավելի ուշ կրակել է ավտոտեխսպասարկման կետի ուղղությամբ․ 32-ամյա տղամարդը կալանավորվել է
Ռուբլին էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 29-ին
Հայաստանն ԱՄՆ-ի ու Եվրամիության հետ անվտանգային հարցեր չի քննարկելու. Ստանո
Ինչո՞ւ ադրբեջանական լրատվամիջոցը չի հրապարակել Արայիկ Հարությունյանի հետ հարցազրույցը
Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի
«Վանաձոր» ՔԿՀ-ի 17 ծառայողի նկատմամբ կիրառվել է կարգապահական տույժ
«Crocus City»-ի գործով Տաջիկստանում ձերբակալվել է 9 մարդ
Տեղի է ունեցել ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից կոլեգիայի նիստ (լուսանկարներ)
Շիրակում գործում է պետական ծառայությունների անվան տակ գործող ինքնակոչների խումբ. Կարեն Սարուխանյանը զգուշացնում է
Ալեքսեյ Սանդիկովը կգործուղվի Մոսկվա
Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը
ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին
5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին
Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով
«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել
200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության
Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել
Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները
Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում
Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում
Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)
Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք
«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել
Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում
Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին
Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին
Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը
Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ
Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել
Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում
«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին
Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է
Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ
Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում
Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է
Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա
Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները
Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ
© 2024 Հայկական ժամանակ