Նոր չափանիշներ դասագրքերի համար. սահմանվում է նախադասության մեջ բառերի թույլատրելի քանակ

Դպրոցներում կիրառվող դասագրքերի հեղինակներին բարդ աշխատանք է սպասվում: Հիմա նրանք պետք է շատ ջանք թափեն, որպեսզի երեխաները ջանք չթափեն խրթին ու պարբերաբար տրամաբանական կապը կորցնող տեքստերը հասկանալու համար:

Կրթության եւ գիտության նախարարությունը հայտարարում է դասագրքերի որակը բարելավելու մտադրության մասին: Հանրային քննարկման է ներկայացվել կառավարության որոշման մի նախագիծ, որտեղ ներկայացված են նոր սերնդի դասագրքերի եւ ուսումնաօժանդակ գրականության ստեղծման չափանիշներն ու գործիքակազմը:

Հայտնի է, որ այսօր աշակերտի սեղանին դրվող դասագրքերից դժգոհությունները բազմաթիվ են: Կրթության եւ գիտության նախարարությունը կարծում է, որ որքան  հստակ ձեւակերպված լինեն չափանիշները, այնքան կմեծանա դրանց արդյունավետության հնարավորությունը:

Դասագրքերի բովանդակությանը ներկայացվող չափանիշներից են.

-Բովանդակությունը լիովին համապատասխանում է առարկայական ծրագրին՝ ներառված են առարկայական ծրագրի բոլոր հիմնական տարրերը:

-Բովանդակությունը համապատասխանում է ուսումնական նպատակներին եւ դրանցից  բխող խնդիրների լուծմանը:

-Բովանդակությունը համապատասխանում է սովորողների մակարդակին: Բավարար ուշադրություն է դարձված սովորողների նախնական գիտելիքներին եւ փորձին: 

-Տեղեկություններն ու տվյալները հստակ են եւ ճշգրիտ: Դրանք  համապատասխանում են ուսումնասիրվող գիտության ժամանակակից վիճակին:

-Տեղեկությունները այնքան են ու այնպիսին, որ տեղ են թողնում հետաքրքրությունների ինքնուրույն բավարարման համար եւ սովորելու հնարավորություն են տալիս:

-Գաղափարները փոխկապակցված են: Նոր գաղափարները կառուցվում են հների հիմքի վրա եւ ներմուծվում են ըստ համապատասխանության/անհրաժեշտության:

-Առկա է գաղափարների հերթականություն եւ անընդհատություն, որն ապահովում է սահուն անցում ուսուցման հիմնական փուլերի միջեւ:

-Միմյանց հետ կապված հասկացությունների, գաղափարների եւ թեմաների միջեւ կապերն ընդգծված են:

-Ապահովված են միջառարկայական կապերը։

-Օրինակները եւ պատկերները հետաքրքիր ու տեղին են, համապատասխանում են սովորողների տվյալ տարիքային խմբին:

-Հարցերն ու առաջադրանքները ձեւակերպված են հստակ եւ պարզ, ուղղված են սովորողների տարամակարդակ խմբերին:

-Բովանդակությունն ու պատկերազարդումը արտացոլում են թե՛ քաղաքային, թե՛ գյուղական համայնքների իրականությունը:

-Բովանդակության բարդության աստիճանը համապատասխանում է սովորողների տարիքային առանձնահատկություններին, ուսումնական ծրագրին, ինչպես նաեւ հարմարեցվում է կրթության առանձնահատուկ պայմանների կաիրք ունեցող սովորողներին:

-Բովանդակությունն ապահովում է օպտիմալ հարաբերակցություն գիտականության եւ մատչելիության միջեւ:

-Պահպանված է հավասարակշռություն տեսական եւ գործնական նյութի միջեւ: Ցույց է տրված, թե ստացված գիտելիքներն ինչպես կարելի է օգտագործել գործնականում:

- Խրախուսում եւ օգնում է սովորողներին ինքնուրույն ծավալուն տեքստեր կարդալու եւ կարդալով սովորելու, սեր ու հետաքրքրություն է առաջացնում կարդալու հանդեպ:

- Օրինակները արդիական են, համապատասխանում են իրական աշխարհի փորձառությանը, նախապատրաստում են 21-րդ դարի մարտահրավերներին։ 

Նոր սերնդի դասագիրքն, ըստ կառավարության որոշման նախագծի, պետք է նաեւ նպաստի երեխաների հետեւյալ հմտությունների զարգացմանը: Օրինակ՝

Ինքնաճանաչում. դասագիրքը սովորողին հնարավորություն է տալիս քննելու, հասկանալու, ներկայացնելու իրեն, վերլուծելու իր արարքները, ցանկություններն ու նախասիրությունները:

Ինքնագնահատում. դասագիրքը սովորողին հնարավորություն է տալիս գնահատելու իր աշխատանքը, վարքը, արժեւորելու ուսումնական եւ անձնային ձեռքբերումները, ընկալելու իր տեղն ու դերը համայնքում:

Համագործակցություն. դասագիրքը խթանում է համագործակցությունը, համատեղ աշխատանքի կարեւորումը, սեփական պատասխանատվության գիտակցումը:

Որոշումների կայացում. դասագիրքը նպաստում է փոփոխվող իրավիճակներում կողմնորոշվելու եւ որոշում կայացնելու կարողությունների զարգացմանը:

Քննադատաբար մտածել. դասագիրքը նպաստում է երեւույթները տարբեր տեսանկյուններից քննելու եւ եզրահանգումներ անելու, փաստերը եւ դատողությունները հիմնավորելու կարողությունների զարգացմանը:

Ապրումակցում (էմպատիա). դասագիրքը խթանում է դիմացինի ապրումները հասկանալու եւ աջակցող վերաբերմունք ցուցաբերելու կարողությունը:

Զգացմունքներին տիրապետելը. դասագիրքը նպաստում է հուզական տարբեր իրավիճակներում ինքնատիրապետման զարգացմանը:

Նշվում է, որ դասագրքի լեզուն պետք է լինի դյուրըմբռնելի, համապատասխանի սովորողների տարիքային զարգացման առանձնահատկություններին, լեզվական իմացության ու բառապաշարի մակարդակին:

Սահմանվել է նաեւ, թե նախադասություններում բառերի առավելագույն քանակը որքան պետք է լինի՝ ըստ դասարանների.

-  1-ին դասարան – 6 բառ

-  2-րդ դասարան – 8 բառ

-  3-րդ դասարան –  10 բառ

-  4-րդ դասարան –12 բառ

-  5-րդ դասարան – 14 բառ

-  6-7-րդ դասարան – 16 բառ

-  8-9-րդ դասարան – 18 բառ

Նախագծում նշվում է, որ Հայաստանի Հանրապետությունում կիրառվող դասագրքերին, ուսուցչի ձեռնարկներին ներկայացվող պահանջների վերաբերյալ առաջարկություններ մշակելու նպատակով դիտարկվել է մի շարք երկրների փորձը՝ կրթական կառույցների պաշտոնական կայքերի եւ փաստաթղթերի ուսումնասիրման ճանապարհով: Ընտրությունը կանգ է առել այն երկրների վրա, որոնք ունեն դասագրքերի` պետականորեն կամ տարածքային կառույցների կողմից հաստատված ընտրության ընդհանրական չափանիշներ: Այդ երկրներից են՝ Հոնգ Կոնգը եւ Հարավային Կորեան, որոնց կրթական հաջողությունները գրեթե նույն զուգահեռականի վրա են Սինգապուրի հետ, ԱՄՆ-ն եւ Կանադան, որոնց կրթական մշակույթը տարբեր կրթական միջազգային ծրագրերի միջոցով, կարծես թե, ավելի ծանոթ է ՀՀ-ում, Կոսովոն՝ որպես նոր ձեւավորված պետություն, որն իր առաջին քայլերն է անում նման գործընթացներում, Ռուսաստանը եւ Ղազախսատանը, որոնք վերջին դարում ավելի շատ առնչություն են ունեցել եւ փոփոխությունների առումով ընդհանրություններ ունեն Հայաստանի Հանրապետության հետ:

Տպել
6418 դիտում

Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել

Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները

Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում

Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում

Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)

Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք

«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել

Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում

Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին

Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին

Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը

Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ

Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել

Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում

«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ