Ադրբեջանը վաղ թե ուշ Լապշինին պետք է «վաճառեր». Թեւան Պողոսյան

Բլոգեր Ալեքսանդր Լապշինի, Թուրան գործակալության տնօրեն Մեհման Ալիեւի ազատ արձակումը ճնշումների հետեւանք է, իսկ կոնկրետ Ալեքսանդր Լապշինին ներում շնորհելը՝ գործարքի արդյունք: Նման կարծիք armtimes.com-ի հետ զրույցում հայտնեց ԱԺ նախկին պատգամավոր, Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի ղեկավար Թեւան Պողոսյան:

Ավելի վաղ գրել էինք, որ Իլհամ Ալիեւն այսօր Լապշինի նկատմամբ համաներում է հայտարարել Ադրբեջանի Սահմանադրության 109-րդ հոդվածի 22-րդ կետով: Որոշումն ուժի մեջ է մտնում ստորագրման օրը: Այսօր ազատ է արձակվել ադրբեջանական Թուրան գործակալության տնօրեն Մեհման Ալիեւը։

- Պարոն Պողոսյան, ի՞նչի արդյունք էին Ալեքսանդր Լապշինի եւ Մեհման Ալիեւի ազատ արձակման որոշումները:

- Միշտ ցանկացած քայլ կատարելուց Ադրբեջանը հենվում է ֆինանսական ներդրումների եւ դրանից ստացած արդյունքների վրա: Երեւի աշխարհում է այդպես, միայն Ադրբեջանի դեպքում չէ: Այս տեսակետից եթե նայենք, ապա Ադրբեջանը մեծ գումարներ ներդրեց, որպեսզի Լապշինի հանձմամբ փորձեցին վախի մթնոլորտ տարածել, որպեսզի մարդիկ Արցախ չգնան, դա տապալվեց, արդյունքներ չունեցավ: Դրանից հետո այդ հարցը չկարողանալով օգտագործել՝ ստիպված պահում էին եւ վաղ, թե ուշ Լապշինին մի օր ինչ-որ ձեւ պետք է կարողանային լավ «վաճառել»: Ձեւավորվեց մի շատ բացասական ֆոն սկսած կոռուպցիոն խնդիրներից, Իսրայելի հետ աշխատանքներից: Վստահ  եմ, որ Իսրայելն էլ ինչ-որ չափով մեծ ներդրում է կատարել, գումարներ, թռչող սարքերի հետ կապված իրենց խնդիրներն է լուծել եւ այլն: Նույն Իսրայելը բանակցում էր իր քաղաքացու՝ Լապշինի համար, իր շահերից, իր տեսակետից միշտ պաշտպանում էր իր քաղաքացուն:

- Կարծում եք գործարքի՞ հետեւանք է Լապշինի ազատ արձակումը:

- Ինձ թվում է այսօրվա խնդիրը դա է եղել, որովհետեւ Ադրբեջանը փորձում է նվեր մատուցել Լապշինին, հաշվի առնելով, որ իրենց պաշտպանության նախարարը մեկնում է Իսրայել: Դրանից բացի մյուս հետեւանքը, որ տեղի ունեցավ նույն կոռուպցիոն սկանդալի արդյունքնում, լրագրողների ձերբակալման հետ կապված, միջազգային ատյանների արձագանքները, նամակները, բացասական ֆոնը բերեց մի իրավիճակի, որտեղ Ադրբեջանը հասկացավ, որ սկսում է կորցնել: Հիմա փորձում է փոքր քայլերով քաղաքականություն վարել, ցույց տա, որ ինքը, այնուամենայնիվ, մի քիչ «պուպուշ է», մարդասեր է եւ այլն, եւ այլն: Սա է ամբողջ խնդիրը, որտեղ երկու դեպքն էլ համընկավ՝ մեկին համաներում շնորհեցին, մյուսին պարզապես ազատ արձակեցին:

- Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարի Իսրայել կատարելիք այցի եւ իսրայելական անօդաչու թռչող սարքերի հետ կապված խնդիրների հե՞տ եք միայն կապում Լապշինի ազատ արձակումը:

- Վստահ եմ, որ Իսրայելն էլ իր քայլերն է արել, իսրայելական լոբբին տարբեր տեղեր աշխատել է համակարգված, որպեսզի ձեւավորեն այդ բացասական ֆոնը: Քանի որ Իսրայելն ունի այդ քաղաքականությունը, որը գաղտնի չի, որ իր ցանկացած քաղաքացու հետեւից պայքարում է, եւ փորձում է ազատության բերել, կարողացավ ձեւավորել այդ իրավիճակը: Հիմա Ադրբեջանը փորձում է ինչ-որ մի կերպ նվեր մատուցել, թե իբր ձեր երկիր այցի գալով փորձում ենք մեր հարաբերությունները բարելավել, սա էլ մի ժեստ մեր  կողմից:

- Միջազգային հանրությունը սկանդալային հետաքննություններից հետո ճնշումնե՞ր է գործադրել, որը նման հետեւանքի բերեց:

- Բնականաբար, հիմա Ադրբեջանը հասկացել է, որ իր դեմ արշավ է սկսվել եւ փորձում է արշավը կանգնեցել, թույլ չտալ, որ դա զարգանա: Իրենց առաջին արձագանքներն ավելի խորացրեցին իրավիճակը: Սորոսի վրա, հայկական լոբբիի վրա, անհեթեթ տարբեր այլ մեկնաբանություններ: Հասկացան, որ ՌԴ-ն, եթե նույն ձեւով փորձի պաշտպանել Ադրբեջանին, դա արեւմտյան երկրներում նույնպես հարված է հասցնելու Ադրբեջանի իմիջին:

- Եթե չլինեին այդ սկանդալային հրապարկումները, նման զարգացումներ չէ՞ին լինելու:

- Կարող է դա չլիներ, այլ ճնշումեր լինեին: Այն մարդիկ, որոնք կարողացան կազմակերպել այդ հրապարակումները, հետաքննությունները եւ այլն, միտված էին նրան, որպեսզի ձեւավորվեր գործիքներ՝ ճնշելու Ադրբեջանին եւ կոնկրետ Ալիեւին: Այդ գործիքներն աշխատեցին:

2017 թվականի օգոստոսի 24-ին ձերբակալվել է ադրբեջանական անկախ «Թուրան» լրատվական գործակալության տնօրեն Մեհման Ալիևը։ Տնօրենին ձերբակալել են հարկերից խուսափելու և լիազորությունները չարաշահման մեղադրանքով։

Հուլիսի 7-ին Ադրբեջանի դատարանը բլոգեր Ալեքսանդր Լապշինին դատապարտել էր երեք տարվա ազատազրկման: 2016-ի դեկտեմբերին բլոգեր Ալեքսանդր Լապշինին ձերբակալել են Մինսկում Ադրբեջանի հարցումով, որտեղ նա ընդգրկված է «սև ցուցակում» ԼՂՀ այցելելու համար: ԼՂՀ այցելած անձանց համար մուտքն Ադրբեջան արգելված է: