Երևան
13 °C
Կոռուպցիայի դեմ պայքարի առաջամարտիկները հանրապետության ամենակոռումպացված մարդիկ են: Եվ դա ապացուցման կարիք չունեցող ճշմարտություն է: Ներկայանալի արտաքինը, օպտիկական ակնոցը՝ որպես շատ ընթերցելու հետեւանք, ամենեւին իրավիճակ չեն փոխում: Կոռուպցիայի դեմ պայքարելու օրենսդրական միջոցները, այս նոր՝ «Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի մասին» օրենքի նախագիծը, դատապարտված են չաշխատելու: Իշխանության պայքարը կոռուպցիայի դեմ հիշեցնում է քիմիկոսի աշակերտի ցանկությունը. վերջինս ուսուցչին հայտնում է, թե շուտով կավարտի մի նյութի ստեղծումը, որի մեջ կլուծվեն անխտիր բոլոր մյուս նյութերը: «Իսկ ինչի՞ մեջ ես նախատեսում պահել այդ նյութը»,-հետաքրքրվում է ուսուցիչը, ու զրույցն ավարտվում է:
Կոռուպցիայի դեմ պայքարի ծրագրերը պարբերաբար թարմացվում են, քանի որ նախկին մեթոդներից եւ ոչ մեկն իրեն այնպես էլ չի արդարացրել, եւ անհրաժեշտություն է առաջանում կազմել կոռուպցիան արմատախիլ անելու հերթական ծրագիրը: Առաջարկվում է խստացնել օրենսդրությունը, փոխել կառավարման կարգը, բարձրացնել պետական ծառայողների աշխատավարձը:
Հիմա էլ՝ կոռուպցիայի կանխարգելման մեջ ներգրավել են փորձում ինչ-որ «ազդարարների». «Ազդարար է համարվում այն մարդը, որը ֆիզիկական եւ իրավաբանական անձ է եւ բարեխղճորեն հաղորդում է տեղեկություններ կոռուպցիոն բնույթի դեպքերի, շահերի բախման, էթիկայի կանոնների խախտման մասին: Ազդարարման երեք համակարգ կա՝ ներքին, արտաքին եւ անանուն: Ներքին ազդարարման դեպքում ազդարարը այս իրավիճակներից որեւէ մեկի մասին հայտնում է իր անմիջական վերադասին, հաղորդումը հաշվառվում է, սկսվում է վարույթ: Արտաքին ազդարարման դեպքում հաղորդումը ներկայացվում է իրավասու մարմնին: Թե ներքին, եւ թե արտաքին ազդարարման ժամանակ պետք է ապահովվի ազդարարի գաղտնիությունը: Անանուն հաղորդում ներկայացնելու դեպքում այն պետք է բավարար չափով հիմնավորված լինի, վերաբերի կոնկրետ պաշտոնատար անձի կամ մարմնի, պարունակի տվյալներ, որոնք ողջամտորեն կարող են ստուգվել: Անբարեխիղճ ազդարարները օրենքով չեն պաշտպանվի»:
«Ազդարարի» ինստիտուտը, հասկանալի է, չի աշխատի: Նախ՝ հասարակությունը, պոտենցիալ ազդարարները կոռուպցիային այնքան էլ դեմ չեն: Կոռուպցիայի դեմ իշխանությունները գրանտներ են ստանում, անմիտ օրենքներ գրում՝ իբրեւ թե ընդառաջ գնալով հասարակության պահանջին: Իբրեւ թե հասարակությունը պահանջում է կոռումպացված չինովնիկների արյունը, հետեւաբար` իշխանությունները որոշում են պայքարել կոռուպցիայի դեմ: Մարդիկ պարզապես չեն սիրում տարեցտարի հարստացող եւ բոլորիս աչքի առաջ առավել հանդուգն դարձող չինովնիկներին: Չեն սիրում չինովնիկներին սպասարկող մեքենաները, շքեղ առանձնատները: Չեն սիրում այն անարդարությունը, որը իրենց եւս թույլ չի տալիս ունենալ այդ ամենը: Իսկ այնպես, կոռումպացված չինովնիկին ոչ ոք հայրենիքի դավաճան չի համարում, ինչպես Չինաստանում:
Կոռուպցիայի դեմ պայքարելու համար նախ անհրաժեշտ է հասկանալ` ի վերջո, ի՞նչ է կոռուպցիան: Կոռուպցիայի սահմանումը հայտնի է` իշխանության չարաշահում` անձնական օգուտ ստանալու նպատակով: Դարձյալ հղում անենք Օքսֆորդյան մեծ հանրագիտարանին, որտեղ կոռուպցիայի դրսեւորման հերթականությունը բավական հետաքրքիր է: Նախ՝ իբրեւ կոռուպցիայի ամենացայտուն օրինակ, նշված է ընտրությունների կեղծումը: Հափշտակելով պետության ողջ հարստությունը` իշխանություններն ու օլիգարխները «ժողովրդական զանգվածներին» չեն կարող հնարավորություն տալ արդար, ազատ ընտրություն կատարել եւ կիրառում են կառավարելի ժողովրդավարության հնարները: Ապա՝ ունեցվածքի ապօրինի ձեռքբերումը: Կաշառակերությունը նշված է երրորդ տեղում:
Կոռուպցիան կարելի է վերացնել միայն մի դեպքում` երբ կաշառք տալն ու վերցնելը, ընտրությունները կեղծելը պարզապես ձեռնտու չի լինի:
Թեեւ ակնհայտ է. կոռուպցիայի հետեւանքները մեր հասարակության համար աղետալի են: Ամենասարսափելին ինտելեկտուալ դեգրադացիան է: Անընդհատ գտնվելով կոռումպացված միջավայրում, անհատը չի կարող անվերջ դիմադրել: Միջավայրը դեֆորմացնում է անհատին:
Մյուս հետեւանքը հավատի, վստահության կորուստն է: Ընդ որում` հաճախ` անդառնալի: Առողջապահական համակարգում կորել է հավատը բժիշկների, նրանց նշանակած բուժման հանդեպ: Արժեզրկվում են գիտությունը, կրթությունը, դիպլոմները, գիտական աստիճանները: Մի խոսքով, կոռուպցիան շահագործման նոր, ժամանակակից միջոց է. բյուրոկրատիան, իշխանության վերնախավը շահագործում են հասարակությանը` կոռուպցիայի միջոցով:
Կոռուպցիայի դեմ պայքարը, ինչպես համոզվում ենք ամեն օր, արդյունք չի տալիս: Իսկ երբ անզոր ես դառնում որեւէ երեւույթի հանդեպ, անհրաժեշտություն է առաջանում փոխել վերաբերմունքդ դրա նկատմամբ:
Այսինքն` կարելի է խնդրին մոտենալ նաեւ հակառակ կողմից: Եթե կոռուպցիան ունենար միմիայն բացասական հետեւանքներ, գուցե այն վաղու՞ց արմատախիլ լիներ:
Այնպիսի երկրում, որպիսին է Հայաստանը, կոռուպցիան ունի նաեւ դրական կողմեր: Թուլացնում է հասարակության լարվածության աստիճանը, անելանելիության զգացողությունը հաճախ տեղի է տալիս: Այնտեղ, ուր օրենքով, իրավական լծակներով արդյունքի հասնելը բացառված է, խնդիրը հնարավոր է դառնում լուծել կաշառքով: Օրինակ` շատերը, վստահ, որ կոռուպցիայի միջոցով կարող են գիտական թեզեր պատվիրել ու պաշտպանել, պաշտոններ ստանալ, անգամ դպրոցում ուսուցիչ աշխատելն է կաշառքով: Կաշառքով կարելի է հիվանդանոցում աշխատանքի ընդունվել՝ որպես բժիշկ: Կաշառքով հնարավոր է զավակին բանակից ազատել: Օրինակները կարելի է շարունակել:
Կոռուպցիան մեր երկրում ունի իր առավելությունները. այն բավականին հեշտացնում է մեր բազմաթիվ հայրենակիցների կյանքը: Պատկերացնո՞ւմ եք, գործ ունենալ պետական մառազմատիկ համակարգի հետ, որը` ոչ պրոֆեսիոնալ, սահմանափակ լինելուց բացի՝ նաեւ անկաշառ է…
Լիլիթ Ավագյան
Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)
Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք
«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել
Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում
Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին
Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին
Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը
Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ
Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել
Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում
«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին
Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է
Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ
Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում
Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է
Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա
Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները
Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ
Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով
Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը
Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն
Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ
Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ
Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի
Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել
ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին
Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)
Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը
ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան
Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին
Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր
Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան
Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ
Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են
ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն
Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ
Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան
96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են
Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը
Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված
© 2024 Հայկական ժամանակ