Հայկական լոլիկն արտահանվում է 200 դրամով. ինչո՞ւ է ներքին շուկայում գինը 4 անգամ բարձր

Հայաստանից Ռուսաստան արտահանվող լոլիկի մեկ կիլոգրամի մաքսային գինը այս տարվա ձմեռային ամիսներին եղել է 200 դրամ: Սա ոչ չափազանցություն է, ոչ էլ ենթադրություն, այլ պաշտոնական վիճակագրական տվյալ:

Սա պարզ կարելի է հաշվարկել «168.am» պարբերականի հրապարակած պաշտոնական վիճակագրական տվյալներից, որոնք վերցված են Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի տվյալների բազայից: Ըստ այդմ, այս տարվա առաջին երեք ամիսներին Հայաստանից Ռուսաստան է արտահանվել մոտ 8 հազար 300 տոննա լոլիկ, որի ընդհանուր մաքսային արժեքը կազմել է 3 միլիոն 378 հազար դոլար: Վերջին թիվը բաժանում ենք առաջին թվի վրա եւ ստանում ենք, որ մեկ կիլոգրամի գինը կազմել է 40 ցենտ, ինչն էլ հենց 200 դրամն է, նույնիսկ մի քիչ էլ պակաս:

Այդ նույն ամիսներին Հայաստանում լոլիկի մեկ կիլոգրամի մանրածախ գինը այդպես էլ չէր իջնում 1300 դրամից, իսկ մերթընդմերթ հասնում ու անցնում է 1700 դրամը: 1300-1700 դրամ մանրածախ գին ունեցող լոլիկի մեծածախ գինը չի կարող պակաս լինել 800-900 դրամից: Այս մեծածախ գինը շատ մոտ պետք է լինի Հայաստանից արտահանվող լոլիկի մաքսային արժեքին: Ու ստացվում է, որ Հայաստանից արտահանվող լոլիկի գինը մոտ 4 անգամ ավելի ցածր է եղել, քան ներքին շուկայում վաճառվողինը:

Սա, մեղմ ասած, աբսուրդ է: Գների նման տարբերությունը կարող է ունենալ երկու պատճառ ընդամենը: Կամ լոլիկի շուկայում գործող խոշոր տնտեսվարողները, օգտվելով նրանից, որ այլ երկրներում եւ առաջին հերթին Թուրքիայում արտադրված լոլիկի մուտքը Հայաստան փակվել է, եւ թանկ ու կրակ լոլիկ են «սաղացնում» սպառողների վրա, կամ էլ պաշտոնական վիճակագրական տվյալներն են սխալ: Երրորդ տարբերակն էլ այն է, որ համ թանկ «սաղացնում են», համ էլ վիճակագրությունն են կեղծում. այսպես ասած՝ երկուսը` մեկում:

Սկսենք երկրորդ տարբերակից: Ի՞նչ շահագրգռվածություն ունեն տնտեսվարողները ցածր մաքսային արժեք արձանագրելու հարցում: Համեմատության համար նշենք, որ, օրինակ, անցած տարվա նույն` հունվար-մարտ ամիսներին արտահանված մեկ կիլոգրամ լոլիկի մաքսային արժեքը եղել է 70 ցենտ: 2015 թվականին ամբողջ տարվա ընթացքում Հայաստանից արտահանված լոլիկի մաքսային արժեքը եղել է ավելի քան 1.3 դոլար, 2014-ին` 1.45 դոլար: Փաստորեն Հայաստանից արտահանվող լոլիկի մաքսային արժեքը անցած երեք տարիների ընթացքում նվազել է 3-3.5 անգամ: Տնտեսվարողների շահագրգռվածությունը ակնհայտ է: Ցածր մաքսային արժեք արձանագրելով, նրանք ավելի քիչ հարկային պարտավորություններ են ստանձնում, քանի որ Ռուսաստանում լոլիկի իրացման ստվերային մեխանիզմների պակասություն չկա: Արդյունքում տնտեսվարողը փոքր հասույթ է ցույց տալիս, հետեւաբար՝ ավելի քիչ հարկեր է վճարում:

Արտահանվող լոլիկի մաքսային արժեքի խիստ ցածր, անտրամաբանական այս արժեքի վերաբերյալ մեկնաբանություն ստանալու նպատակով դիմեցինք ՀՀ պետեկամուտների կոմիտե: Այստեղ խոստացան հարցը ուսումնասիրել եւ առաջիկայում պարզաբանել:   

Թե իրականում ինչ գնով է լոլիկը արտահանվում Ռուսաստան, կախված է, բնականաբար, սեզոնից: Մեկ կիլոգրամի արտահանման գինը (ոչ ամառային ամիսներին) տատանվում է 500 դրամի շրջակայքում: Եվ այստեղ առաջանում է հաջորդ հարցը: Եթե արտահանվող լոլիկի իրական գինը 500 կամ, ասենք, 600, կամ էլ նույնիսկ 700 դրամ է, ապա ինչու է դրա գինը մեր խանութներում ու շուկաներում ձմռանը հասնում մինչեւ 1500-1700 դրամի: Սա արդեն շուկայական տնտեսության սկզբունքները շոշափող հարց է:

Եվրասիական տնտեսական միությունը, որին մենք անդամակցել ենք տարիներ առաջ, ինքնին արդեն փակ տնտեսական տարածք է: Այդ կառույցը արդեն իսկ հիմնված է մրցակցությունը խաթարող, «ներքին արտադրողին խթանելու» միջնադարյան սկզբունքների վրա: Ու դա հերիք չէ, Հայաստանն իրեն փորձում է էլ ավելի մեկուսացնել, որպեսզի էլ ավելի «պաշտպանի ներքին արտադրողին»: Արդյունքը լինում է այն, որ մեր ներքին արտադրողը էլ ավելի անմրցունակ ապրանք է թողարկում: Ունենալով բարձր ինքնարժեքով արտադրանք եւ Ռուսաստանի շուկայում գրաված դիրքը չկորցնելու համար ներքին արտադրողը իր ապրանքի մի մասը աստղաբաշխական, անտրամաբանական գներով վաճառում է ներքին շուկայում, որպեսզի փոխհատուցի արտահանումից ստացած շատ փոքր եկամուտները: Ու քանի որ մեր սահմանները կողպեքով փակ են դրսում արտադրված անհամամեմատ ավելի էժան ու մրցունակ լոլիկի առաջ, խոշոր ներքին արտադրողները կարողանում են պայմանավորվել գների շուրջ, իրենց ուզած գնով ապրանքը «սաղացնել» սպառողների վրա:  Այդպես ավելի հեշտ է, քան նոր տեխնոլոգիաներ կիրառել ու ստանալ իրոք մրցունակ` ցածր ինքնարժեքով ու բարձր որակի արտադրանք:

Տպել
24201 դիտում

Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան

Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան

Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին

Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան

Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան

Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել

«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան

Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան

Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան

Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին

ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները

էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)

Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ

Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում

Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ

Ռոստովի մարզում ձերբակալվել են Ադրբեջանի քաղաքացին և ևս 2 անձ․ Շահին Աբբասովը կասկածվում է սպանության մեջ

Ալիևը կմեկնի Մոսկվա՝ Պուտինի հետ բանակցությունների

Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 19-ին