Ժողովրդագրական աղետի նախանշանները գնալով ավելի ցայտուն են դառնում

Այս տարվա առաջին երեք ամիսներին Հայաստանում արձանագրված ժողովրդագրական հիմնական ցուցանիշները ուղղակի սահմռկեցուցիչ են: Դրանք ուղղակիորեն շոշափում մեր երկրի հեռանկարի եւ անվտանգության հարցերը:

ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայության հրապարակած այս տարվա առաջին եռամսյակի հիմնական սոցիալ- տնտեսական ցուցանիշների` ժողովրդագրության վերաբերող պաշտոնական տվյալներով, Հայաստանում ծնունդների թիվը անցած տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ կտրուկ նվազել է (գծ.1): Եթե անցած տարվա առաջին եռամսյակում Հայաստանում ծնվել էր 9 հազար 125 երեխա, ապա այս տարի՝ ընդամենը 8 հազար 534: 2011 թվականի առաջին երեք ամիսներին ծնվածների թիվը անցնում էր 10 հազարը: Փաստորեն ծնունդերի թիվը այս 7 տարիների ընթացքում նվազել է մոտ 16 տոկոսով:

Նույնքան կտրուկ աճել է մահերի թիվը (գծ. 2): Անցած տարի առաջին եռամսյակի ընթացքում Հայաստանում արձանագրվել է 8 հազար 37 մահ: Վերջին 7 տարիներին ավելի շատ մահեր արձանագրվել են 2014 թվականին:

Զուտ ժողովրդագրական տեսանկյունից ամենակարեւոր ցուցանիշը թերեւս բնական հավելաճն է` ծնվածների եւ մահացածների թվերի տարբերությունը (գծ. 3): Ահա հենց այս ցուցանիշն է, որ ամենասարսափելին է: Ծնվածների եւ մահացածների թվերի տարբերությունը այս տարվա առաջին եռամսյակում եղել է 497: Սա մոտ երեք անգամ քիչ է անցած տարվա ցուցանիշից: Դժվար է գտնել բնական հավելաճի տեմպի՝ մեկ տարվա ընթացքում արձանագրված նման կտրուկ անկում անցած, ասենք, 20-25 տարիներին:  Իսկ ամենասարսափելին այն է, որ, ինչպես պարզ երեւում է գծապատկեր 3-ում, բնական հավելաճի տեմպի անկումը արձանագրվում է արդեն 5-րդ տարին անընդմեջ:

Այսպիսի կայուն միտումը ցույց է տալիս, որ գործ ունենք ոչ թե կարճաժամկետ մի երեւույթի հետ, որը ինչ-որ գործոնների ազդեցության տակ կարող է, ասենք, հաջորդ տարի փոխվել, այլ արմատական բնույթի գործընթացի: Ասվածի ապացույցն է մեկ այլ ցուցանիշ` ամուսնությունների թվի փոփոխությունը (գծ. 4): Այս տարվա առաջին եռամսյակում արձանագրվել է 3 հազար 544 ամուսնություն այն դեպքում, երբ, օրինակ, 4 տարի առաջ այդ թիվը 4 հազար 744 էր:     

Այս աղետալի միտումները հնարավորինս արագ կանխելու միակ տարբերակը զանգվածային ներգաղթն է, որն էլ կարող է պայմանավորված լինել միայն տնտեսությունում արագ եւ արմատական բարեփոխումներով: Սակայն քաղաքական գործընթացները ցույց են տալիս, որ նման փոփոխությունների հեռանկարները գոնե առայժմ բացակայում են:

Տպել
8649 դիտում

Որոշումը նվազեցնելու է անվտանգային ռիսկը, որը կա Բաղանիս-Կիրանց-Ոսկեպար հատվածում և ՀՀ սահմանի ողջ երկայնքով․ վարչապետ

Խնդիրները և թերությունները շտկված են․ վարչապետը երկրորդ անգամ է այցելել Մեդովկայի նորակառույց դպրոց (տեսանյութ)

3 նոր ժայթքում՝ անցած 24 ժամում․ Ինդոնեզիայում Ռուանգ հրաբուխը կրկին անհանգիստ է (տեսանյութ)

Տյումենում ջրհեղեղի գոտուց երկու հազարից ավելի մարդ է տարհանվել

Հիմա կտեսնենք, թե ովքեր են դեմ սահմանազատմանը, այսպիսով՝ ովքեր են փորձում պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը․ Հակոբյան

Գետափնյա գյուղի մոտակա կամրջով երթևեկությունը դեռևս փակ է

Շատ կարևոր է արձանագրել, որ առաջին անգամ Հայաստանի Հանրապետությունն ու Ադրբեջանը հարց են լուծել սեղանի շուրջ․ վարչապետ

Երևանում քամին տանիքի թիթեղներ է պոկել, ծառ տապալել

Արտակարգ դեպք Երևանում․ հիմնական դպրոցներից մեկում 14-ամյա երեխան ատրճանակով կրակել է 15 տարեկան աշակերտների վրա

ՀՀ-ի համար սա խաղաղ և լեգիտիմ ճանապարհով տարածքային ամբողջականության վերականգնման գործընթացի սկիզբ է․ Խաչատրյան

2017-ին «Սևան ազգային պարկ»-ում առանձնապես խոշոր չափով հափշտակությունների, փողերի լվացման բազմադրվագ դեպքը բացահայտվել է

Վիճաբանության ժամանակ 38-ամյա տղան դանակի մի քանի հարված է հասցրել հորը․ վերջինս հիվանդանոցում մահացել է

Արարատի մարզում ապօրինի ընդերքօգտագործման հետևանքով պատճառված 13 մլն 736 հազար դրամի վնասն ամբողջությամբ վերականգնվել է

Դոլարն ու եվրոն կրկին էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 20-ին

ՄԱԿ գլխավոր քարտուղարն ուշադիր հետևում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի ձեռք բերած սահմանազատման համաձայնությանը և ողջունում

Նյու Յորքի դատարանի դիմաց երիտասարդն ինքնահրկիզվել է (տեսանյութ)

Հայաստանի գյուղերից, տարածքներից զիջելու մասին ցանկացած խոսակցություն լկտի սուտ է․ Հակոբ Արշակյան

Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի՝ Ալմա Աթայի հռչակագիրը սահմանազատման հիմք ընդունելու հայտարարությունը․ Բլինքեն

Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան

Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան